جنگ و کرونا، بحران بی انتهای خاورمیانه
گروه سیاسی- خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی نوشته است: دیروز یکشنبه جنگ خونین و وحشیانه سوریه وارد دهمین سال خود شد. قبل از اینکه کروناویروس روزانه جان چند صد تن را در سراسر جان بگیرد، این جنگ که اوایل ۲۰۱۱ آغاز شد در صدر اخبار اکثر رسانههای جهان قرار داشت و کمتر رسانهای بود که از جنبههای گوناگون این جنگ چشمپوشی کند؛ چه بازیگران آن و چه آوارگانش و چه تمامی کسانی که در این مهلکه قرار داشتند.
به گزارش اقتصادسرآمد، "در حالی که جهان گرفتار ترس و همهگیری کرونا ویروس شده، ناآرامیهای جهانی و درگیریهایی که پیش از این گریبان اخبار جهان را گرفته بود کمرنگ شده و شاید با این شرایط کمی دشوار باشد که به یاد داشته باشیم جنگ در سوریه همچنان ادامه دارد."این جنگ که با خیزش داعش و رخداد بدترین فاجعه انسانی در قرن ۲۱ همراه بود، ۱۰ ساله شد و هنوز هم تراژدیهای جدیدی را به همراه دارد که تأثیر آن بر سیاستهای جهان را نمیتوان نادیده گرفت. اوایل ماه جاری نیروهای سوری و ترکیهای در شمال غرب سوریه با یکدیگر درگیر شدند. همین امر باعث شد که ترکیه عضو ناتو و روسیه که هر کدام از آنها در دو طرف این جنگ قرار دارند، در آستانه یک رویارویی مستقیم قرار بگیرند و از سوی دیگر موج بیسابقهای از آوارگی ایجاد کنند. ترکیه با این ادعا که با موج جدیدی از آوارگان از سوریه روبرو است، اعلام کرده دیگر حاضر به ممانعت از مهاجران و آوارگان که به طور غیرقانونی وارد یونان میشوند و به دنبال راهی برای ورود به اروپا میگردند، نیست و به این ترتیب اتحادیه اروپا را با بحران تازهای روبرو ساخت.دیده بان حقوق بشر در گزارش خود گفته است حداقل ۳۸۴ هزار تن در این جنگ کشته شدهاند که بیش از ۱۱۶ هزار تن از آنها غیرنظامی هستند. این جنگ بیش از ۱۱ میلیون آوراه در داخل و خارج کشور به جای گذاشته است.علی رغم خروج داعش و گروه های تروریستی از این کشور اما بحران دیگری با ورود ترکیه به این کشور در ادلب آغاز شده است.ادلب در شمال باختری سوریه و نزدیک به مرز ترکیه قرار دارد. حمله هوایی هفته گذشته ارتش سوریه باعث کشته شدن ۳۴ سرباز ارتش ترکیه شد. دولت آنکارا عملیات نظامی وسیعی را در ادلب علیه نیروهای دولت سوریه آغاز کرده است. پهبادهای ترکیهای با عبور از مرز و نقض حریم هوایی سوریه و بمباران مناطقی از این کشور، موجب تنش و پیچیدگی روابط بین ترکیه با دو دولت روسیه و ایران شده است.حدود دو ماه از آغاز حمله ارتش سوریه، به مواضع گروه تروریستی تحریر الشام در دو استان ادلب و حلب در شمال غرب سوریه میگذرد، حملهای که دستاورد آن آزادسازی بیش از ۵۰ درصد از متصرفات تروریستها توسط ارتش و جبهه مقاومت اسلامی بوده است؛ پیروزیهای پیدرپی ارتش سوریه و جبهه مقاومت اسلامی در این دو استان که بهعنوان آخرین پایگاه تروریستها در سوریه است، گویا به مذاق سران آنکارا خوش نیامده و آنها را وارد مرحله جدیدی از بحران در سوریه کرده است.
بحران ادلب و تعیین سرنوشت ادلب را میتوان نقطه پایانی بر اتحاد کنفرانس «سوچی» در مورد صلح سوریه نامید. در سال ۲۰۱۶ سه کشور ایران، روسیه و ترکیه در قبال بحران سوریه در شهر سوچی روسیه گرد هم آمدند تا سیاستهای مشترکی را در شمال سوریه علیه تحرکات ترکیه دنبال کنند. از همان زمان مشخص بود که اینیک اتحاد تاکتیکی کوتاهمدت است، زیرا کشورهای مذکور اهداف بلند مدت متفاوتی در قبال بحران سوریه را دنبال میکنند.در شرایط کنونی اهداف متفاوت استراتژیک، در بحران ادلب خود را نشان داده است. روسیه سیاست کلان اخراج همه نیروها و عدم حضور همه بازیگران ازجمله ترکیه را در سوریه دنبال میکند و در این مسیر در گام اول خواهان خروج ترکیه از سوریه است. ایران به دنبال حفظ جبهه مقاومت و یکی از حلقههای اصلی آن یعنی سوریه است و ترکیه به دنبال حضور نظامی خود و اثرگذاری در تعیین سرنوشت آینده این کشور است. این تضاد منافع کشورها در ادلب خود را نشان داده و منجر به درگیریهای فعلی شده است. بحران ادلب نمادی از این تضاد و شاید مُهر پایانی بر همکاریهای سوچی است. اگر این اتحاد سهگانه هم باقی بماند اثرگذاری خود را همانند گذشته نخواهد داشت.مواضع ایران و روسیه در این بحران مشخص است، آنان با دیدگاهی مشترک خواهان خروج نیروهای ترکیه از شمال سوریه و اعمال حاکمیت دمشق بر تمام سرزمین سوریه هستند. ایران به دلیل روابط پیچیدهتر و وابستگیهای متقابلی که با آنکارا دارد نوعی مواضع محافظهکارانهتر وتوام باملاحظه بیشتر را در مورد ترکیه به کار میگیرد.