ویروس کرونا با اقتصاد چه می‌کند؟

شیوع ویروس کرونا همه بازارهای مالی جهان را با تلاطم، آشفتگی و بی‌نظمی مواجه کرده است تاکنون بسیاری از اقتصاددانان و کارشناسان اقتصادی درباره تاثیر همه گیری این بیماری بر بازارها نظرات و پیش بینی‌هایی داشته‌اند آنچه می‌دانیم این است که منشاء این آشفتگی اقتصادی بر موج همه گیری ویروس کرونا و شوک نفتی سوار شده که بر کل بازارهای مالی و اقتصاد تاثیر گذاشته است.
در بازار اتفاق نظر هست که در آمریکا بعنوان نماینده اقتصاد جهانی، سه ماهه اول سال ۲۰۲۰ رکود و رشد اقتصادی منفی خواهیم داشت برای پیش بینی آینده نیاز داریم اتفاقات و واقعیات رخ داده را بررسی و تجزیه تحلیل کنیم طبق تایید سازمان بهداشت جهانی بیماری کووید ۱۹ به مرحله همه گیری رسیده و اکنون تمامی کشورهای جهان با بیش از ۲/۱ میلیون مبتلا و ۶۵ هزار مرگ درگیر این بیماری هستند. 
از دو ماه پیش همزمان با نا اطمینانی و بحران نقدینگی در بازارها، آشفتگی آغاز شد و از ۱۹ فوریه تا ۲۰ مارس ۲۰۲۰ بورس‌های آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان بیش از ۳۰ درصد افت کردند در همین مدت ۴ بار مکانیزم فیوز در بورس‌های آمریکا فعال شد و جهت جلوگیری از سقوط بیش از ۷ درصد معاملات برای ۱۵ دقیقه معلق شدند، اتفاقی که طی دهه‌ها کم سابقه بود.
​​​​​​​شمار افراد درخواست کننده بیمه بیکاری در آمریکا، طی دو هفته منتهی به ۹ فروردین به رقم بی‌سابقه ۱۰ میلیون نفر با نرخ ۱۳ درصد رسیده و پیش بینی می‌شود اگر همین روند ادامه داشته باشد تا تابستان نرخ بیکاری به ۳۳ درصد برابر با ۵۰ میلیون نفر بیکار می‌رسد، یعنی بسیار بالاتر از بحران بزرگ دهه ۳۰ که ۲۵ درصد بود. 
PMI  (شاخص مدیران خرید) در کشورهای صنعتی به جز چین حکایت از «سقوط تقاضا» و «افول قیمت‌ها» دارد و این کاهش در صنعت خدمات بسیار بیشتر از سایر صنایع بوده و طبیعتا نرخ بیکاری در صنعت خدمات نیز بسیار بیشتر از سایر صنایع است. PMI در آمریکا ماه مارس ۱. ۵درصد افت کرد و به رقم ۴۹. ۵ درصد رسید، PMI منطقه یورو هم با افت ۴. ۴ درصد به ۴۴. ۸ درصد رسید، در آلمان لوکوموتیو اتحادیه اروپا شاخص با افت ۲. ۳ درصد به ۴۵. ۷ درصد رسیده است. 
اما اوضاع در چین متفاوت است چرا که توانسته ویروس کرونا را کنترل کند و هفته‌های اخیر تعداد بسیار ناچیزی به شمار مبتلایان جدیدش افزوده شده بر همین اساس PMI بخش تولیدی در ماه مارس با رشد ۱۷ درصدی نسبت به ماه فوریه ۵۲ رسید و PMI بخش غیرتولیدی نیز از ۳۰ درصد فوریه به ۵۲ درصد در مارس رسید اما با این حال همچنان تقاضا داخلی چین و تقاضای صادراتی از چین بسیار ضعیف است و اوضاع همانند مواقع رکود است. 
اکنون به توصیه دولت‌های امریکایی و اروپایی بیش از ۹۰ درصد مردم در این کشورها خانه نشین شده‌اند و در مجموع ۴ میلیارد نفر اکنون در سراسر جهان قرنطینه خانگی هستند وضعیت پاندمی ویروس کرونا در آمریکا، اسپانیا، ایتالیا، فرانسه و انگلیس بسیار بحرانی است به نحوی که بیش از ۹۰ درصد مبتلایان جهان در این ۵ کشور است و تخمین زده می‌شود تاکنون به ناچار بیش از ۱۵ درصد بودجه سالانه خود را در بخش بهداشت و درمان صرف کرده باشند و این رقم در حال افزایش است. 
از اول دسامبر ۲۰۱۹ و با شدت گرفتن جنگ نفتی روسیه، عربستان و آمریکا تا اول مارس ۲۰۲۰ قیمت نفت ۶۵ درصد افت داشت و به ۲۰ دلار رسید آخرین بار در سال ۱۹۹۹ نفت به ۲۰ دلار در هر بشکه رسیده بود و پس از آن در ۲۱ سال گذشته هیچ گاه به این میزان افت نکرده بود. 
در حال حاضر بحران نقدینگی تبدیل به بحران مالی شده و بعد از بحران مالی، بحران اقتصادی ظهور خواهد کرد به همین جهت همه دولت‌ها در تلاشند از ظهور بحران در اقتصادها جلوگیری کنند،  در ۱۵ مارس فدرال رزرو نرخ بهره را به صفر کاهش داد، پس از آنکه این اقدام نتوانسته از افت و آشفتگی بورس‌ها جلوگیری کند، فدرال رزرو طرح (QE) ۷۰۰ میلیارد دلاری اجرا کرد آن هم از شدت آشفتگی کم نکرد و در ۲۳ مارس بزرگترین لایحه محرک اقتصادی تاریخ با ۲ تریلیون دلار به تصویب رسید. 
بانک مرکزی چین در سه ماه گذشته سه بار به صندوق‌های سرمایه گذاری کمک کرده، در بسته‌های ۸۰۰۰، ۵۵۰۰، ۴۰۰۰ میلیارد یوانی، از طرف دیگر یک تریلیون یوان در عملیات بازار باز سرمایه گذاری کرده و چند تریلیون یوان نیز با نرخ بهره پایین جهت اختصاص به صاحبان کسب و کار تخصیص داده است. 
بانک مرکزی اروپا در ۱۲مارس برنامه خرید دارایی‌ها با ۱۲۰ میلیارد یورو را اجرا کرد و پس از یک هفته ۷۵۰ میلیارد یورو به آن طرح افزود انگلیس در ۱۷ مارس خبر از یک برنامه ۳۳۰ میلیارد پوندی داد که ۲۰ میلیارد پوند آن برای حمایت از مشاغل خرد بود و آلمان نیز در ۲۳ مارس بسته ۱. ۲ تریلیون یورویی مصوب کرد. 
اگر بخواهیم تاثیر پاندمی ویروس کرونا و شوک کاهش قیمت نفت را بر اقتصاد و احتمال ایجاد رکود اقتصادی را تحلیل کنیم باید آسیب پذیری ذاتی سیستم اقتصادی مالی را آنالیز کنیم در بین اقتصاددانان دو دیدگاه وجود دارد یکی آنکه اکنون پس از گذشت دهه‌ها و کسب تجربه از بحران‌های اقتصادی، اصول اقتصاد بخصوص در کشورهای پیشرفته بسیار پایدارتر شده و سرمایه و نقدینگی در سیستم بانکی خوب است. اگر این دیدگاه درست باشد، بحران و رکود اقتصادی بزرگی نخواهیم داشت.
ویروس کرونا با اقتصاد چه می‌کند؟
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه