دولت از تدابیر ویژه تیم اقتصادی برای خنثی سازی جنگ اقتصادی خبر می دهد
مسیر قطار اقتصاد کشوربه کجا ختم می شود؟
گروه اقتصادجامعه - محمدحسین سیف اللهی مقدم - بازار ارز چند روزی است که متلاطم است و دیگر ثبات گذشته را ندارد؛ صاحبنظران معتقدند آنچه هم اکنون رخ می دهد بخشی از جنگ ترکیبی دشمن است که از اغتشاشات خیابانی به جنگ اقتصادی تبدیل شده است.
بازار ارز چند روزی است که اوضاع متلاطمی را پشت سر می‌گذارد؛ صاحبنظران معتقدند روندی که هم اکنون شاهدش هستیم بخشی از جنگ ترکیبی است که مقام معظم رهبری نیز اخیراً از ان پرده برداری کرده اند. به طوریکه با جمع شدن اغتشاشات خیابانی سر از بازار ارز دراورده است.
جنگی ترکیبی که با پمپاژ دروغ از رسانه‌های معاند تا فضای مجازی تلاش کرد تا شعله جنگ داخلی و تجزیه را دنبال کند حالا قصد دارد تا با پمپاژ شایعه در بازارهای مالی پازلی دیگر از این جنگ را اینبار در عرصه اقتصادی دنبال کند.
بانک مرکزی و وزارت امور اقتصادی و دارایی به عنوان میدان دار اصلی این هجمه اقتصادی بسته‌ای چند وجهی را برای مقابله با این هجمه پیش بینی کردند و رویکردی مبتنی بر واقعیت‌های اقتصادی در مواجه با این جنگ اقتصادی اتخاذ کرده است.
بسته ده ماده‌ای حمایت از بازار سرمایه
نقطه آغاز این رویکرد تیم اقتصادی دولت ابلاغ بسته حمایتی ده بندی از بازار سرمایه بود که مشتمل بر موارد ذیل بود:
- پیش بینی کاهش قیمت خوراک گاز پتروشیمی‌ها به نرخ صادراتی - کاهش نرخ خوراک صنایع سیمانی معادل ۱۰ درصد قیمت خوراک پترشیمی ها - کاهش ۵ واحد درصدی مالیات شرکتهای تولیدی - ثابت ماندن فرمول حقوق دولتی معادن برای سال آینده - اختصاص معادل مالیات نقل و انتقال سهام در بازار سرمایه برای تقویت صندوق توسعه و تثبیت بازار و اختصاص ۳۰ هزار میلیارد تومان برای این صندوق - اختصاص ۶ درصد وجوه سهام دولتی قابل عرضه در بازار عرضه اولیه به منظور بازار گردانی همان سهام - انتشار اوراق دولتی در بازار با رعایت ۵۰ درصدی جریان ورودی منابع به بازار سرمایه - اعلام تسعیر دارایی‌های دولتی معادل ۹۰ درصد نرخ سامانه نیما در ۶ ماه گذشته از سوی بانک مرکزی - مداخله بانک مرکزی در بازار ثانویه اوراق نرخ سود بین بانکی برای تثبیت ان در سقف نرخ ۲۰ درصد - دعوت از رئیس سازمان بورس برای جلسات ستاد اقتصادی و کمیته «و» بند ۵
ابلاغ این بسته حمایت بازار سرمایه که با روند خروج سرمایه مواجه بود امر به ثمر نشست و بازار به ان واکنش مثبت نشان داد و شاخص بورس تا پایان معاملات روز شنبه چهاردهم ابان ماه توانست با ۴۴ هزار و ۷۸۲ واحد افزایش تا رقم یک میلیون و ۳۲۸ هزار واحد صعود کرد. شاخص کل با معیار هم وزن هم ۹۰۳۴ واحد افزایش یافت و در رقم ۳۷۴ هزار و ۷۸۴ واحد ایستاد. در این بازار ۳۵۶ هزار معامله به ارزش ۵۱ هزار و ۳۰ میلیارد ریال انجام شد روندی که رسانه‌ها از ان به عنوان" پرواز بورس " یاد کردند.
بسته ویژه بانک مرکزی برای ساماندهی بازار طلا و ارز
گام بعدی تیم اقتصادی دولت با محوریت بانک مرکزی انجام شد؛ این بانک روز پنجشبه از بسته‌ای مشتمل بر سه رویکرد رونمایی کرد و با ابتکار بانک مرکزی از «سامانه برخط صرافی‌ها برای فروش ارز» از روز شنبه شروع به کار کرد.
آغاز عرضه ارز در سامانه برخط بازار متشکل ارزی
شامگاه روز جمعه فعالان بازار ارز با یک بخشنامه از بانک مرکزی مواجه شدند بخشنامه‌ای که هدف آن تسهیل برای تأمین ارز مورد نیاز متقاضیان واقعی بود.
بر اساس بخشنامه بانک مرکزی، تمامی صرافی‌های عضو باز متشکل ارزی موظف به عرضه ارز از طریق سامانه برخط بازار متشکل ارزی شدند.
این بانک اعلام کرد: "به منظور تسهیل فروش ارز به مردم و جلوگیری از اتلاف وقت متقاضیان خرید ارز و پیرو اطلاعیه‌های بازار متشکل معاملات ارزی، از روز شنبه مورخ ۱۴۰۱/۰۸/۱۴ صرافی‌های عضو بازار متشکل معاملات ارزی، می‌بایست متقاضیانی را که از طریق سامانه برخط بازار غیر متشکل معاملات ارزی به نشانی my.ice.ir معرفی شده اند در اولویت فروش ارز قرار داده و متعهد به ارائه خدمت در زمان مقرر باشند.
ثبت پنج هزار درخواست ارز در سامانه برخط بازار متشکل
به این ترتیب عرضه ارز برای متقاضیان سامان یافت هر چند که به گفته مسعود توکلی معاون بازار متشکل ارزی صرافی‌ها می‌توانند علاوه بر خدمت رسانی به بستر برخط سامانه بازار متشکل ارزی می‌توانند به مراجعه کنندگان حضوری نیز خدمت رسانی کنند اما اولویت با کسانی است که در این سامانه ثبت نام
کرده اند.به طوری که به گفته معاون بازار متشکل ارزی از صبح روز شنبه تا ساعت ۱۲:۳۰، حدود ۵ هزار درخواست دریافت ارز در سامانه برخط بازار متشکل ارز ایران به ثبت رسیده است" این بازار همه روزه تا ساعت ۱۸ فعال است.
مسیر صحیح قطار اقتصاد کشور
نگاهی به مجموعه اقدامات تیم اقتصادی دولت سیزدهم نشان می‌دهد که قطار اقتصاد کشور در شرایط تحریمی ریل گذاری درستی شده است قطاری که در حال حرکت است و دست اندازهای ایجاد شده ناشی از تحولات سیاسی و فشارهای بین المللی ممکن است مسیر را ناهموار سازد اما حرکت پیشرفت کشور را متوقف نخواهد کرد و حرکت قطار اقتصاد در حین ریل گذاری جدید مسیری روبه جلو را طی می‌کند.
نگاهی به امار و ارقام ارائه شده از سوی رئیس کل بانک مرکزی در خصوص تأمین ارز مورد نیاز برای واردات کالاهای اساسی و نهاده‌های تولیدی نشان می‌دهد که از ابتدای سال تا روز چهارشنبه ۱۱ آبان‌ماه حدود ۲۶.۵ میلیارد دلار در سامانه نیما معامله انجام شده است و نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۶۷ درصد در سامانه یاد شده در عرضه‌ها و معاملات رشد داشتیم. همچنین کل تأمین ارز برای واردات کشور در بازه زمانی یاد شده معادل ۳۸.۵ میلیارد دلار بوده است که نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۲۲ درصد رشد داشته است.ضمن اینکه در حال حاضر، در سامانه نیما عرضه‌ها به‌مراتب بیش از تقاضاست همچنین در معاملات اسکناس دلار نیز حجم معاملات از ابتدای سال تاکنون بیش از ۱.۵ میلیارد دلار بوده است که نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۴۰ درصد رشد کرده است؛ بنابراین از نظر عرضه وضعیت مطلوبی داریم و مشکلی خاصی در زمینه عرضه ارز وجود ندارد.
در تصدیق وضعیت مطلوب ارزی کشور، صندوق بین‌المللی پول هم در جدیدترین گزارش خود ذخایر ارزی واقعی ایران را ۱۲۲ میلیارد دلار اعلام و ایران را به‌عنوان سومین کشور بزرگ دارنده ذخایر ارزی در منطقه غرب آسیا، شمال آفریقا و آسیای مرکزی معرفی کرده است.
بازار ارز چند روزی است که اوضاع متلاطمی را پشت سر می‌گذارد؛ صاحبنظران معتقدند روندی که هم اکنون شاهدش هستیم بخشی از جنگ ترکیبی است که مقام معظم رهبری نیز اخیراً از ان پرده برداری کرده اند. به طوریکه با جمع شدن اغتشاشات خیابانی سر از بازار ارز دراورده است.
جنگی ترکیبی که با پمپاژ دروغ از رسانه‌های معاند تا فضای مجازی تلاش کرد تا شعله جنگ داخلی و تجزیه را دنبال کند حالا قصد دارد تا با پمپاژ شایعه در بازارهای مالی پازلی دیگر از این جنگ را اینبار در عرصه اقتصادی دنبال کند.
بانک مرکزی و وزارت امور اقتصادی و دارایی به عنوان میدان دار اصلی این هجمه اقتصادی بسته‌ای چند وجهی را برای مقابله با این هجمه پیش بینی کردند و رویکردی مبتنی بر واقعیت‌های اقتصادی در مواجه با این جنگ اقتصادی اتخاذ کرده است.
بسته ده ماده‌ای حمایت از بازار سرمایه
نقطه آغاز این رویکرد تیم اقتصادی دولت ابلاغ بسته حمایتی ده بندی از بازار سرمایه بود که مشتمل بر موارد ذیل بود:
- پیش بینی کاهش قیمت خوراک گاز پتروشیمی‌ها به نرخ صادراتی - کاهش نرخ خوراک صنایع سیمانی معادل ۱۰ درصد قیمت خوراک پترشیمی ها - کاهش ۵ واحد درصدی مالیات شرکتهای تولیدی - ثابت ماندن فرمول حقوق دولتی معادن برای سال آینده - اختصاص معادل مالیات نقل و انتقال سهام در بازار سرمایه برای تقویت صندوق توسعه و تثبیت بازار و اختصاص ۳۰ هزار میلیارد تومان برای این صندوق - اختصاص ۶ درصد وجوه سهام دولتی قابل عرضه در بازار عرضه اولیه به منظور بازار گردانی همان سهام - انتشار اوراق دولتی در بازار با رعایت ۵۰ درصدی جریان ورودی منابع به بازار سرمایه - اعلام تسعیر دارایی‌های دولتی معادل ۹۰ درصد نرخ سامانه نیما در ۶ ماه گذشته از سوی بانک مرکزی - مداخله بانک مرکزی در بازار ثانویه اوراق نرخ سود بین بانکی برای تثبیت ان در سقف نرخ ۲۰ درصد - دعوت از رئیس سازمان بورس برای جلسات ستاد اقتصادی و کمیته «و» بند ۵
ابلاغ این بسته حمایت بازار سرمایه که با روند خروج سرمایه مواجه بود امر به ثمر نشست و بازار به ان واکنش مثبت نشان داد و شاخص بورس تا پایان معاملات روز شنبه چهاردهم ابان ماه توانست با ۴۴ هزار و ۷۸۲ واحد افزایش تا رقم یک میلیون و ۳۲۸ هزار واحد صعود کرد. شاخص کل با معیار هم وزن هم ۹۰۳۴ واحد افزایش یافت و در رقم ۳۷۴ هزار و ۷۸۴ واحد ایستاد. در این بازار ۳۵۶ هزار معامله به ارزش ۵۱ هزار و ۳۰ میلیارد ریال انجام شد روندی که رسانه‌ها از ان به عنوان" پرواز بورس " یاد کردند.
بسته ویژه بانک مرکزی برای ساماندهی بازار طلا و ارز
گام بعدی تیم اقتصادی دولت با محوریت بانک مرکزی انجام شد؛ این بانک روز پنجشبه از بسته‌ای مشتمل بر سه رویکرد رونمایی کرد و با ابتکار بانک مرکزی از «سامانه برخط صرافی‌ها برای فروش ارز» از روز شنبه شروع به کار کرد.
آغاز عرضه ارز در سامانه برخط بازار متشکل ارزی
شامگاه روز جمعه فعالان بازار ارز با یک بخشنامه از بانک مرکزی مواجه شدند بخشنامه‌ای که هدف آن تسهیل برای تأمین ارز مورد نیاز متقاضیان واقعی بود.
بر اساس بخشنامه بانک مرکزی، تمامی صرافی‌های عضو باز متشکل ارزی موظف به عرضه ارز از طریق سامانه برخط بازار متشکل ارزی شدند.
این بانک اعلام کرد: "به منظور تسهیل فروش ارز به مردم و جلوگیری از اتلاف وقت متقاضیان خرید ارز و پیرو اطلاعیه‌های بازار متشکل معاملات ارزی، از روز شنبه مورخ ۱۴۰۱/۰۸/۱۴ صرافی‌های عضو بازار متشکل معاملات ارزی، می‌بایست متقاضیانی را که از طریق سامانه برخط بازار غیر متشکل معاملات ارزی به نشانی my.ice.ir معرفی شده اند در اولویت فروش ارز قرار داده و متعهد به ارائه خدمت در زمان مقرر باشند.
ثبت پنج هزار درخواست ارز در سامانه برخط بازار متشکل
به این ترتیب عرضه ارز برای متقاضیان سامان یافت هر چند که به گفته مسعود توکلی معاون بازار متشکل ارزی صرافی‌ها می‌توانند علاوه بر خدمت رسانی به بستر برخط سامانه بازار متشکل ارزی می‌توانند به مراجعه کنندگان حضوری نیز خدمت رسانی کنند اما اولویت با کسانی است که در این سامانه ثبت نام
کرده اند.به طوری که به گفته معاون بازار متشکل ارزی از صبح روز شنبه تا ساعت ۱۲:۳۰، حدود ۵ هزار درخواست دریافت ارز در سامانه برخط بازار متشکل ارز ایران به ثبت رسیده است" این بازار همه روزه تا ساعت ۱۸ فعال است.
مسیر صحیح قطار اقتصاد کشور
نگاهی به مجموعه اقدامات تیم اقتصادی دولت سیزدهم نشان می‌دهد که قطار اقتصاد کشور در شرایط تحریمی ریل گذاری درستی شده است قطاری که در حال حرکت است و دست اندازهای ایجاد شده ناشی از تحولات سیاسی و فشارهای بین المللی ممکن است مسیر را ناهموار سازد اما حرکت پیشرفت کشور را متوقف نخواهد کرد و حرکت قطار اقتصاد در حین ریل گذاری جدید مسیری روبه جلو را طی می‌کند.
نگاهی به امار و ارقام ارائه شده از سوی رئیس کل بانک مرکزی در خصوص تأمین ارز مورد نیاز برای واردات کالاهای اساسی و نهاده‌های تولیدی نشان می‌دهد که از ابتدای سال تا روز چهارشنبه ۱۱ آبان‌ماه حدود ۲۶.۵ میلیارد دلار در سامانه نیما معامله انجام شده است و نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۶۷ درصد در سامانه یاد شده در عرضه‌ها و معاملات رشد داشتیم. همچنین کل تأمین ارز برای واردات کشور در بازه زمانی یاد شده معادل ۳۸.۵ میلیارد دلار بوده است که نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۲۲ درصد رشد داشته است.ضمن اینکه در حال حاضر، در سامانه نیما عرضه‌ها به‌مراتب بیش از تقاضاست همچنین در معاملات اسکناس دلار نیز حجم معاملات از ابتدای سال تاکنون بیش از ۱.۵ میلیارد دلار بوده است که نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۴۰ درصد رشد کرده است؛ بنابراین از نظر عرضه وضعیت مطلوبی داریم و مشکلی خاصی در زمینه عرضه ارز وجود ندارد.
در تصدیق وضعیت مطلوب ارزی کشور، صندوق بین‌المللی پول هم در جدیدترین گزارش خود ذخایر ارزی واقعی ایران را ۱۲۲ میلیارد دلار اعلام و ایران را به‌عنوان سومین کشور بزرگ دارنده ذخایر ارزی در منطقه غرب آسیا، شمال آفریقا و آسیای مرکزی معرفی کرده است.