8 راهکار آلمانیها برای مدیریت مصرف
وضعیت تامین گاز آلمان در سطح «هشدار»
گروه انرژی - به گفته اقتصاددانان، زیان انباشته تولید ناخالص داخلی ناشی از پایان تحویل گاز از طرف روسیه میتواند تا پایان سال 2023 به 220 میلیارد یورو برسد که تقریباً 6.5 درصد از تولید اقتصادی سالانه آلمان است.با وقوع جنگ اوکراین در 24 فوریه سال جاری میلادی و اعمال تحریمهای نفتی اتحادیه اروپا علیه روسیه، این کشور نیز جریان صادرات گاز خود به کشورهای اروپایی را کاهش داد تا اروپا در زمستان پیشرو با بحران کمبود گاز مواجه شود.در پرونده «زمستان سرد» به بررسی وضعیت تامین گاز کشورهای اروپایی و راهکارهای آنها در حوزه کنترل مصرف سوخت پرداخته میشود. ایران نیز در چند سال گذشته به دلیل مصرف بالای گاز با کمبود گاز در زمستان مواجه شده است و راهکارهای اروپا میتواند قابل الگوبرداری برای ایران شود.
بر اساس این گزارش اقتصادسرآمد که در فارس منتشر شده است: در گزارش اول از پرونده «زمستان سرد»، وضعیت تامین گاز کشور آلمان و راهکارهای آنها برای عبور از زمستان سرد مورد بررسی قرار میگیرد.
وضعیت تامین گاز آلمان در سطح «هشدار»
گاز طبیعی حدود 27 درصد از کل مصرف انرژی آلمان در نیمه اول سال 2022 را به خود اختصاص داده است که بیشتر برای مقاصد گرمایشی و صنعتی و به میزان بسیار کمتری (حدود 15 درصد) برای تولید برق بوده است. کشور آلمان توانست به سرعت سهم روسیه در عرضه گاز را در زمان شروع جنگ روسیه و اوکراین، از حدود 55 درصد در فوریه (بهمن 1400) به حدود 35 درصد در می (اردیبهشت 1401) سال جاری کاهش دهد. سایر تامینکنندگان مهم گاز آلمان شامل هلند، بلژیک و نروژ هستند که همگی حجم صادرات خود را افزایش دادند اما نتوانستند شکاف ناشی از کمبود گاز روسیه را به طور کامل پر کنند.
مطابق با قانون تأمین انرژی در آلمان، سه سطح در هنگام اختلال یا قطعی عرضه گاز وجود دارد: 1- سطح هشدار اولیه، 2- سطح هشدار و 3- سطح اضطراری؛ که شروع سطوح هر بحران بستگی به تأثیر اقتصادی، میزان ذخایر و واردات گاز از سایر کشورها و غیره دارد.
در صورتی که تأسیسات ذخیرهسازی گاز در آلمان پُر باشد، یک چهارم نیاز سالانه به گاز را پوشش میدهد. کشور آلمان با دانستن قطع گاز خط لوله نورداستریم 1 از طرف روسیه، فوراً تصمیم به ذخیرهسازی گاز گرفت ولی نتوانست به پیشبینیهای مورد انتظار خود برسد و در سطح هشدار منابع گاز (سطح دوم) قرار گرفت.
در این راستا، دولت آلمان از اپراتورهای شبکه گاز و مشتریان صنعتی درخواست کرد تا سطح مصرف و نیازهای گاز آتی خود را در «پلتفرم امنیتی گاز» مشخص کنند. هدف این بود که به شرکتها اجازه داده شود تا بر حجم گاز دریافتی خود در طول تعطیلی کنترل داشته باشند تا از آسیب به ماشین آلات صنعتی جلوگیری کنند. بسیاری از شرکتها اقدامات احتیاطی را با کاهش تقاضای گاز طبیعی و یافتن سوختهای جایگزین مانند نفت یا گاز پروپان که محصول فرعی فرآیندهای پالایشگاهی است، آغاز کردند.
8 راهکار آلمانیها برای کاهش وابستگی
به گاز روسیه
آلمان قصد دارد تا سال 2024 وابستگی کشور خود به گاز روسیه را تا حد زیادی و حتی به طور کامل از بین ببرد به همین منظور اقداماتی در دستور کار خود قرار داده است که در 8 محور تعریف میشود:
1- گاز طبیعی مایعشده (LNG): آلمان چهار واحد ذخیرهسازی گاز شناور و گازیسازی مجدد (FSRU) را اجاره کرده است تا به سرعت واردات گاز طبیعی مایع (LNG) را به طور مستقیم از کشورهای دیگر غیر از روسیه آغاز کند و جایگزین گاز روسیه شود.
همچنین دو واحد گازیسازی دیگر در بندر Elbe و Lubmin در دریای بالتیک مستقر خواهند شد. آلمان در حال مذاکره با قطر و کانادا برای افزایش واردات LNG در میانمدت است و شرکتهای آب و برق آلمان با قطر، استرالیا و ایالات متحده توافقنامههایی امضا کردند.
2- مالیات: آلمان دو تسهیل مالیاتی در نظر گرفته است، یکی برای کمک به تامین هزینههای خرید گاز بیشتر از سایر کشورها غیر از روسیه (گاز وارداتی از روسیه نسبت به سایر کشورها برای آلمان ارزانتر بود) که واردکنندگان با آن مواجه هستند و دیگری هم برای پر کردن تاسیسات ذخیرهسازی گاز در کشور.
3- زغالسنگ: آلمان قانونی را تصویب کرده است که نیروگاههای نفت و زغال سنگ را به ترکیب انرژی کشور در صورت وضعیت بحرانی تامین گاز بازگرداند.
4- انرژی هستهای: در حال حاضر اپراتورهای شبکه آلمان در حال انجام تست استرس هستند که ببینند آیا میتوان عمر سه نیروگاه هستهای باقیمانده آلمان را که 6 درصد از ترکیب برق کشور را تشکیل میدهند، افزایش داد یا خیر.
5- ذخیرهسازی: آلمان در تلاش است تا تأسیسات ذخیره گاز خود را پر کند و اهداف خود را برای رسیدن به 85 درصد تا 1 اکتبر (9 مهر) و 95 درصد تا 1 نوامبر (10 آبان) تعیین کرده است. سطح ذخیره سازی در 16 اوت (25 مرداد) به 77.79 درصد رسید.
6- کمک اقتصادی: دولت با کمک مالی 15 میلیارد یورویی برای Uniper بزرگترین واردکننده گاز روسیه به آلمان، موافقت کرده است تا اطمینان حاصل کند که میتواند به فعالیت خود ادامه دهد و به قراردادهای خود عمل کند.
7- الگوی مصرف بهینه: دولت به طور مرتب از شهروندان و شرکتها میخواهد که مصرف گاز را کاهش دهند. مصرفکنندگان باید مقدار مصرفی خود را حداقل 20 درصد کاهش دهند تا از وارد شدن کشور به شرایط اضطراری تامین گاز جلوگیری کنند که در آن زمان جیره بندی شروع می شود.
8- جیرهبندی: شرکت BNetzA که مسئول جیرهبندی خواهد بود، در حال جمعآوری دادهها از حدود 2750 شرکت برای تعیین میزان مصرف گاز و تهیه لیستی از بخشهایی است که ابتدا باید خاموش شوند.