printlogo


کارشناس زیست دریا درباره چرخه مرگبار در دریا به« اقتصاد سرآمد» می گوید:
پلاستیک تهدیدی برای زیست بوم دریا و اقیانوس

گروه دریامحور - در سال‌های اخیر اکوسیستم دریاها و اقیانوس‌ها به‌شدت از رهگذر زباله های پلاستیکی آسیب دیده است و در عمل به مدفن زباله‌های مختلف تبدیل شده است. اقیانوس‌ها و دریاها که بزرگ‌ترین اکوسیستم جهان را تشکیل می‌دهند و پس از جنگل‌ها، اثر گذارترین نقش را در جذب گازهای گلخانه‌ای و پالایش هوا را از آن خود کرده‌اند. آب‌های اقیانوسی شاه‌کلید چرخه بارش محسوب می‌شوند و نقش آن‌ها در بارندگی‌ها غیرقابل انکار است. چرا که این آب‌ها محل زندگی میلیون‌ها گونه از آبزیان و ماهیان هستند و نقشی قابل توجه در تأمین امنیت غذایی انسان‌ها دارند.به گزارش اقتصادسرآمد، در سال‌های گذشته به‌واسطه ورود حجم بیش از حد توان زباله‌ها به دریاها و اقیانوس ها, توانایی آن‌ها در پالایش هوا کمتر شده است و مانند گذشته نقش خود را در بارندگی‌ و چرخه بارش باران و برف ایفا نمی‌کنند. زباله‌های پلاستیکی  علاوه بر پدید آوردن مناظر ناخوشایند در دریاها و اقیانوس‌ها، تنوع زیستی این اکوسیستم را تهدید می‌کنند و سبب انقراض تعدادی از گونه‌های آبزی شده است. با تاسف باید گفت، زباله‌های پلاستیکی 41 درصد حجم زباله اقیانوس‌ها را تشکیل می‌دهند در این بین سالانه حدود 12 میلیون تن زباله پلاستیکی وارد اقیانوس‌ها می‌شود. در میان تمام زباله‌های صنعتی و غیرصنعتی که سالانه وارد دریاها می‌شود زباله‌های پلاستیکی, کاغذی و فلزی بیشترین دوام را دارند و بیشترین خطر را متوجه اکوسیستم‌های دریایی و اقیانوسی کرده است. در 90 درصد مواقع قابل بازیافت و استفاده مجدد هستند و در صورت اقدام دولت‌ها برای جمع‌آوری آن‌ها و مسئولیت‌پذیری مردم در جلوگیری از ورود این زباله‌ها به اقیانوس‌ها می‌توان علاوه بر جلوگیری از آلودگی دریا, از راه بازیافت این مواد درآمدزایی و اشتغال ایجاد کرد. تخمین زده شده که در حال حاضر 142 میلیون تن زباله در اقیانوس‌ها انباشته شده باشد.
زباله‌های دریایی ساخته و پرداخته دست انسان
اسماعیل کهرم، بوم شناس و فعال محیط‌‌‌‌‌‌‌‌ زیست در گفت و گو با اقتصادسرآمد، گفت: مشکلات ناشی از زباله‌های دریایی و ساحلی، ساخته و پرداخته دست انسان است و دربسیاری از نواحی ساحلی سرتاسر دنیا هم در حال گسترش است. اما بخش عمده تجمع زباله‌های دریایی به‌واسطه فقدان آگاهی و عدم آموزش‌های زیست‌محیطی در میان عموم مردم شکل می‌گیرد.
پلاستیک تهدیدی برای زیست بوم دریا و اقیانوس
وی با بیان این که گردشگری و فعالیت‌های تفریحی ناهمگون، مسوول بیش از نود درصد از تولید زباله در دریا و اقیانوس‌ها، هستند، افزود: پلاستیک نه‌تنها در دریاهای ایران که در بسیاری از اکوسیستم‌های ساحلی و اقیانوسی دنیا تبدیل به یک چالش جدی شده است. زباله‌های پلاستیکی هم به‌شکل توده‌های انبوه و هم به‌شکل تکه‌های مجزا بسیاری از محیط‌های دریایی را تهدید می‌کند.
پلاستیک عامل چرخه مرگبار در دریا 
او با تاکید براین مهم که زباله‌های پلاستیک دریایی می‌توانند تهدیدات فیزیکی، بیولوژیکی و شیمیایی به اکوسیستم‌های ساحلی وارد کنند، گفت: آلاینده‌های شیمیایی می‌توانند از طریق پلاستیک‌ها به محیط سپس در چرخه‌های غذایی به موجودات دیگر دریایی و در نهایت به انسان‌ها منتقل شوند. زباله‌های دریایی اثرات منفی اقتصادی برای جوامع در ابعاد مختلف دارند.
کارشناس دریایی کهنه کار کشورمان در بخش دیگری از سخنان خود یادآور شد: خوردن زباله‌های پلاستیکی تکه‌تکه شده یا به‌هم پیوسته می‌تواند، عواقب کشنده‌ای برای بسیاری از گونه‌های جانوری که زندگی‌شان به دریا وابسته است، داشته باشد. این خود عاملی است تا برخی از گونه های دریا زیست را در آینده نه چندان دور از دست بدهیم.
آیا دریا طرفیت 300 تن زباله را دارد؟
کهرم معتقد است: بیش از 300 میلیون تن پلاستیک هرساله برای استفاده در کاربردهای مختلف تولید می‌شود. حداقل 14 میلیون تن پلاستیک هرسال به اقیانوس‌ها ریخته می‌شوند و 80 درصد کل زباله‌های دریایی را که از آب‌های سطحی تا رسوبات اعماق دریاها پیدا می‌شود، پلاستیک تشکیل می‌دهد. آلودگی پلاستیک، ایمنی و کیفیت غذا، سلامت انسان و گردشگری ساحلی را تهدید می‌کند و به تغییرات آب‌وهوایی می‌انجامد.پلاستیک یک پلیمر آلی مصنوعی ساخته‌شده از نفت با خواص ایده‌آل برای کاربردهای مختلف از جمله: بسته‌بندی، ساختمان و ساخت‌وساز، لوازم‌خانگی و ورزشی، وسایل نقلیه، الکترونیک و کشاورزی است. پلاستیک تحت‌تأثیر تابش اشعه ماوراء بنفش خورشید، باد، جریان و سایر عوامل طبیعی به ذرات کوچکی به نام میکرو پلاستیک یا نانو پلاستیک یا ذرات کوچک‌تر از 100نانومتر تجزیه می‌شود. اندازه کوچک آنها را برای جانداران دریایی آسان می‌کند تا به‌طور تصادفی آنها را هضم کنند. متاسفانه بسیاری از کشورها فاقد زیرساخت برای جلوگیری از آلودگی پلاستیکی هستند.تجزیه پلاستیک‌ها بسته به موادوساختار بین 20 تا 500 سال طول می‌کشد. علاوه بر این، سرعت تجزیه شدن یک پلاستیک به‌قرار گرفتن در معرض نور خورشید بستگی دارد. مانند پوست ما، پلاستیک‌ها اشعه ماوراء بنفش  خورشید را جذب می‌کنند که مولکول‌ها را تجزیه می‌کند. این فرایند تجزیه نوری نامیده می‌شود و به همین دلیل است که در محل‌های دفن زباله، اغلب زباله‌های پلاستیکی را در معرض نور خورشید قرار می‌دهند تا فرایند تجزیه را تسریع کنند. مشهودترین تأثیر زباله‌های پلاستیکی بلعیدن، خفگی و درهم‌تنیدگی صدها گونه دریایی است. حیات‌وحش دریایی مانند پرندگان دریایی، نهنگ‌ها، ماهی‌ها و لاک‌پشت‌ها زباله‌های پلاستیکی را به ‌اشتباه
 طعمه می‌کنند.