فرصتهایی که دریابست به دریا میدهد« اقتصادسرآمد» بررسی می کند
طرح دریابست بازدارنده صید مخرب ترال
گروه دریامحور - کاهش منابع آبزیان خلیج فارس در دهههای اخیر به دلیل افزایش آلودگیهای دریا، تخریب زیستگاهها بر اثر فعالیتهای اقتصادی و استخراج ذخایر نفت وگاز و بویژه برداشت و صید بی رویه باعث شد تا برای احیای این منابع طرح «دریابست» در برخی کشورهای حاشیه این دریا از جمله ایران اجرا شود. در مدت اجرای این طرح در صورت مشاهده کوچکترین تخلف در کمیسیون رسیدگی به تخلفات صیادی و محاکم قضایی رسیدگی میشود. گفتنی است؛ اصطلاح دریابست در واقع به حالت تعلیق در آوردن فعالیت ماهیگیری و صیادی در زمان و مکان خاص جهت حفظ و پایداری ذخیره و کاهش فشار صید بی رویه بر ذخیره آبزیان است.
به گزارش اقتصادسرآمد، طبق ابلاغ سازمان شیلات ایران طرح دریابست از یکم تا پانزدهم مهرماه سالجاری در آبهای استان بوشهر به اجرا گذاشته شده است. طرح دریابست با هدف بازسازی ذخایر آبزیان و پیشگیری از صید غیرمجاز و ایجاد فرصت برای زاد آوری آبزیان و آماده شدن صیادان برای فصل صید میگو انجام می شود.براساس برنامه ریزیهای انجام شده این طرح قبل از شروع صید میگو و در تمام صیدگاههای جنوب کشور اجرا میشود. اما آیا این طرح تا به امروز توانسته به اهداف از پیش تعیین شده دست پیدا کند؟ در این طرح استانداری، نیروهای نظامی و انتظامی، پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان و دستگاه های مرتبط در اجرای این طرح، به همراهی با سازمان شیلات جنوب اقدام کرده اند.
ظاهراً این طرح از سنت های صیادان در سالهای دور بوده و نزدیک به ۲ دهه پیش در استان توسط خود صیادان به اجرا درآمده؛ که با توجه به وضعیت ذخایر آبزیان و مزایای اجرای این طرح برای صید و صیادی پایدار، پیرو ابلاغ سازمان شیلات ایران و کمیته مدیریت صید استان برای اجرای مجدد آن تصمیم گیری شده است. کشور قطر نیز از سال ۱۳۹۰ خورشیدی همه فعالیتهای صیادی خود را در قالب طرح دریابست برای تقویت ذخایر آبزیان خلیج فارس در صیدگاههای این کشور متوقف کرد.
دریابست نجات بخش صیادان دریای بوشهر
بهزاد حیدری معاون صید وبنادرصیادی شیلات بوشهر در اینباره به روزنامه اقتصادسرآمد، گفت: با توجه به فعالیت شدید صیادان متخلف و غیرمجاز، اجرای این راهبرد باعث حمایت از صیادان قانونمند و باتوجه به رفتار گلهای میگو، اجرای این طرح مانع از پخش شدن این گلهها میشود.
جلوگیری از صید مخرب ترال با طرح دریابست
وی درادامه تصریح کرد: با افزایش زمان صید، خسارت ابزار صید مخرب ترال بر بستر دریا و محیط زیست دریایی بیشتر میشود. هر میزان ابزارآلات صید در دریا کمتر باشد، وضعیت صید و ذخیره برای صیادان بهتر خواهد شد، بنابراین طرح دریابست سوددهی زیادی در کوتاه مدت برای صیادان به ویژه در استان بوشهر دارد.
فرصتهایی که دریابست در اختیار
دریا قرار میدهد
صید، فرصت احیا، بازسازی و پایش ذخیره برای تجدید حیاتی دیگر را به ذخایر دریایی نمیدهد و به دنبال آن بحران زیست محیطی پدید میآید، موضوعی بود که وی در ادامه به آن اشاره داشت و افزود: با توجه به تنگناها و حساسیتهای زیست گونههای آبزیان در صیدگاهها و زیستگاهها باید پروتکل دریابست اعمال شود چرا که از این راه میتوان ذخایر دریایی جنوب را تا حد زیادی از خطر انقراض محافظت کرد.
بازتوانی دریا با طرح دریابست
وی با بیان این مهم که با اجرای طرح دریابست امکان مبادرت شناورهای متخلف به صید غیر مجاز و مخرب به کمترین میزان ممکن میرسد و فرصتی است تا شناورها برای داشتن سفری ایمن اقدام به تعمیر شناورها و ادوات صیادی کنند، ابزار داشت: دریابست علاوه بر کمک به بازسازی ذخایر، تخمریزی آبزیان بارور و جلوگیری از صید غیرمجاز، فرصتی مهم برای جلوگیری از مصرف بیش از حد سوخت بهعنوان یک سرمایه ملی نیز هست و اجرای آن به منظور آیش صیدگاه و فراهم آوردن شرایط مناسب برای ترمیم ذخیره و تعدیل تلاش صیادی ضروری است.
خلیج فارس، همانند بسیاری از مناطق دریایی در جهان از صیدِ بیش از حد رنج میبرد و این درحالی است که بسیاری از کشورهای این منطقه آماری غیر واقعی در مورد میزان برداشت خود از ذخایر ماهیان و سایرآبزیان خلیج فارس ارائه میدهند؛ براین اساس با توجه به بالا رفتن تلاش صید، کاهش ۵۰ درصدی ذخیره، انقراض بعضی از گونههای آبزیان به ویژه کف زیان و ایجاد تنش و بحران در ذخیره در راستای بهبود، تنفس، سلامت محیط زیست دریایی در آبهای انحصاری و مدیریت مسئولانه ماهیگیری باید برای ترمیم این زنجیره غذایی در مناطق خاص از پروتکلهای مناسب قانونی از جمله صدور پروانه صید، مجوز صید، رعایت استانداردهای صید و محدودیتهای زمانی و مکانی استفاده شود.
بالا بودن قیمت آبزیان از جمله ماهی و میگو در طول سال و در شرایط عادی سبب شده تا این غذاهای خوشمزه دریایی کمتر در سفره ساحل نشینان خلیج فارس دیده شود. مردم نیز همانند مسئولان و صیادان موافق اجرای طرح دریابست هستند، اما از مسئولان توقع دارند که با مدیریت مناسب و تهیه آبزیان مورد نیاز بازار استان در مدت اجرای این طرح شاهد کمبود و گرانی قیمت ماهی و میگو نباشند.
اجرای سومین دریابست در آبهای محدوده استان بوشهر که به پیشنهاد شیلات در دستور کار بود، به دلیل نگرانی جامعه صیادی از عدم جبران کاهش درآمد صیادان، مشکلات بیمه آنان و عدم یکپارچه اجرای طرح در سراسر خلیج فارس به تصویب نرسیده بود که خوشبختانه در دورههای بعد با جدیت دنبال و اجرایی شد. اصطلاح دریابست به حالت تعلیق در آوردن فعالیت ماهیگیری و صیادی در زمان و مکان خاص برای حفظ و پایداری ذخیره و کاهش فشار صید بی رویه بر ذخیره آبزیان است. این طرح تا پانزدهم مهرماه ادامه دارد.