کاهش مصرف نفت کوره در نیروگاه‌های کشور
جزئیات برنامه دولت برای کاهش مازوت‌سوزی
گروه نفت و انرژی - مصرف مازوت در واحدهای تولید برق طی 9 سال گذشته 59 درصد کاهش داشته و به طور متوسط از 41.7 میلیون لیتر در روز به 17.2 میلیون لیتر در روز رسیده است.افزایش مصرف مازوت در صنایع و نیروگاه‌های کشور در فصل زمستان به دلیل رشد نجومی مصرف گاز خانگی، مورد توجه افکار عمومی قرار می‌گیرد.
به گزارش اقتصادسرآمد، به بیان ساده زمانی که در فصل سرد، بخش خانگی و تجاری بیشتر از 75 درصد از تولید گاز طبیعی کشور را مصرف می‌کند، سهم صنایع و نیروگاه‌ها از مصرف گاز کاهش یافته و تداوم تولید محصولات صنعتی و برق منوط به مصرف سوخت جایگزین است. در این شرایط سوخت مایع شامل مازوت و گازوئیل جای خالی گاز طبیعی را پر کرده و مصرف این نوع سوخت که در افکار عمومی ایران جایگاه بدی دارد، رشد می‌کند.
بر اساس این گزارش منتشره فارس، فارغ از دلایل مصرف سوخت مایع و مازوت در کشور، فضای رسانه‌ای ایجاد شده به نحوی القا می‌کند که این سوخت کم‌طرفدار فقط در ایران سوزانده شده و سایر کشورهای دنیا به هیچ عنوان از این سوخت استفاده نمی‌کنند.
بر اساس آمار رسمی مصرف نفت کوره (مازوت) در واحدهای تولید برق کشور، در سال 1392 میزان متوسط مصرف مازوت در واحدهای نیروگاهی 41.7 میلیون لیتر در روز بوده است.
این در حالیست که برنامه مشترک دو وزارت‌خانه نفت و نیرو به واسطه ضررهای قابل توجه مصرف سوخت مازوت نسبت به مصرف گاز طبیعی، از جمله افزایش هزینه تعمیرات و نگهداری زمینه کاهش مصرف نفت کوره را فراهم کردند. بر این مبنا مطابق آمار در سال 1400، متوسط مصرف مازوت در نیروگاه به 18.5 میلیون متر مکعب در روز رسیده است. همچنین این شاخص در سال 1401 در 11 ماه نخست سال، 17.2 میلیون لیتر در روز است.
به عبارت دیگر مصرف مازوت در واحدهای نیروگاهی طی 9 سال گذشته 59 درصد کاهش پیدا کرده است.
در همین راستا، سیما غفاری، کارشناس حوزه انرژی با اشاره به دلایل کاهش مصرف مازوت، می‌گوید: بر خلاف کشورهای توسعه یافته که از Fuel oil (مازوت) به عنوان یک سوخت در تولید برق، حمل و نقل و صنعت خود استفاده می‌کنند، افکار عمومی در ایران استفاده از مازوت را به عنوان اقدام منفی تلقی می‌کنند.
این کارشناس انرژی در تشریح دلایل کاهش مصرف مازوت گفت: واحدهای نیروگاهی در ایران همه برای مصرف گاز طبیعی طراحی شدند و استفاده از سوخت مایع از جمله مازوت زمینه افزایش هزینه تمام شده تولید برق، افزایش هزینه تعمیرات و نگهداری و کاهش دوره تعمیرات را فراهم می‌کند و از طرفی زمینه ایجاد آلایندگی برای هوا را هم مهیا می‌کند.
وی افزود: برنامه ارتقای پالایشگاه در کنار افزایش ظرفیت صادرات مازوت به سایر کشورهای مصرف کننده این سوخت از جمله کشور مصر، از جمله دلایلی کاهش مصرف مازوت در واحدهای نیروگاهی کشور است و این برنامه تا 10 سال آینده ادامه دارد.
در حالی که در ایران مصرف مازوت طرفدار ندارد اما در کشورهای توسعه یافته از جمله اتحادیه اروپا مصرف مازوت طرفداران بسیاری دارد. به استناد به روزترین اطلاعات اداره آمار کمیسیون اروپا، مصرف این سوخت (مازوت) در سراسر کشورهای عضو اتحادیه اروپا اتفاق می‌افتد.
بر این اساس، 54 درصد از مازوت مصرفی اروپا در واحدهای نیروگاهی برای تولید برق استفاده می‌شود، 32 درصد در صنایع اروپایی مصرف می‌شود و 14 درصد مازوت دیگر نیز چرخ صنایع حمل و نقل کشورهای عضو اتحادیه اروپا را به حرکت در می‌آورد.
با توجه به روند محاسباتی مذکور، سرانه مصرف سالانه مازوت در هلند به عدد 576.9 لیتر به ازای هر نفر در سال می‌رسد. این آمار برای کشور سوئد عدد 420.5 لیتر به ازای هر نفر است و در ایتالیا به ازای هر شهروند ایتالیایی در هر سال 102.6 لیتر مازوت مصرف می‌شود.
در آلمان سرانه مصرف سالانه مازوت به عدد 83.7 لیتر به ازای هر آلمانی رسیده و این شاخص در فرانسه روی عدد 73 لیتر به ازای هر نفر در سال ایستاده است.بر این مبنا مصرف مازوت در کشور هلند 6 برابر مصرف مازوت در ایران است.
در جمیع جهات در باره نیروگاه‌داران بخش خصوصی و بخش دولتی بایستی گفت هیچ علاقه‌ای به مصرف سوخت مایع ندارد.
در همین راستا، ناصر اسکندری، معاون راهبری تولید شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، ضمن اشاره به معایب استفاده از مازوت در واحدهای نیروگاهی گفت: میزان سولفور استفاده شده در مازوت بسیار بالاست که این ماده زمینه خورندگی بسیار زیاد رد تجهیزات نیروگاهی را به وجود می‌آورد.
معاون راهبری تولید شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی تاکید کرد: یکی از هزینه‌های تولید برق، هزینه تعمیر و نگهداری است که مصرف مازوت در واحدهای نیروگاهی این هزینه را تا 24 درصد افزایش می‌دهد.
اسکندری با اشاره به دلایل استفاده مازوت در واحدهای نیروگاهی گفت: متولی تامین سوخت نیروگاهی وزارت نفت است و متاسفانه ناترازی گاز در فصل زمستان به دلیل افزایش قابل توجه مصرف بخش خانگی سبب می‌شود تا سهم گاز طبیعی نیروگاه‌ها مشابه صنایع محدود شده و این بخش‌های تولید برق بر خلاف میل خود مجبور به استفاده از سوخت مایع شوند.
با توجه به جزئیات ارائه شده، به نظر می‌رسد، واحدهای نیروگاهی اولین متضرر جدی مصرف سوخت مایع در واحدهای نیروگاهی هستند، به معنای دیگر اگر مسئله ناترازی گاز طبیعی به موضوعی قابل حل در کشور بدل نمی‌شد، هیچگاه شاهد مصرف مازوت در واحدهای نیروگاهی کشور نبودیم و به دنبال آن زمینه ایجاد آلودگی هوا نیز مهیا نمی‌شد.
به گزارش اقتصادسرآمد، به بیان ساده زمانی که در فصل سرد، بخش خانگی و تجاری بیشتر از 75 درصد از تولید گاز طبیعی کشور را مصرف می‌کند، سهم صنایع و نیروگاه‌ها از مصرف گاز کاهش یافته و تداوم تولید محصولات صنعتی و برق منوط به مصرف سوخت جایگزین است. در این شرایط سوخت مایع شامل مازوت و گازوئیل جای خالی گاز طبیعی را پر کرده و مصرف این نوع سوخت که در افکار عمومی ایران جایگاه بدی دارد، رشد می‌کند.
بر اساس این گزارش منتشره فارس، فارغ از دلایل مصرف سوخت مایع و مازوت در کشور، فضای رسانه‌ای ایجاد شده به نحوی القا می‌کند که این سوخت کم‌طرفدار فقط در ایران سوزانده شده و سایر کشورهای دنیا به هیچ عنوان از این سوخت استفاده نمی‌کنند.
بر اساس آمار رسمی مصرف نفت کوره (مازوت) در واحدهای تولید برق کشور، در سال 1392 میزان متوسط مصرف مازوت در واحدهای نیروگاهی 41.7 میلیون لیتر در روز بوده است.
این در حالیست که برنامه مشترک دو وزارت‌خانه نفت و نیرو به واسطه ضررهای قابل توجه مصرف سوخت مازوت نسبت به مصرف گاز طبیعی، از جمله افزایش هزینه تعمیرات و نگهداری زمینه کاهش مصرف نفت کوره را فراهم کردند. بر این مبنا مطابق آمار در سال 1400، متوسط مصرف مازوت در نیروگاه به 18.5 میلیون متر مکعب در روز رسیده است. همچنین این شاخص در سال 1401 در 11 ماه نخست سال، 17.2 میلیون لیتر در روز است.
به عبارت دیگر مصرف مازوت در واحدهای نیروگاهی طی 9 سال گذشته 59 درصد کاهش پیدا کرده است.
در همین راستا، سیما غفاری، کارشناس حوزه انرژی با اشاره به دلایل کاهش مصرف مازوت، می‌گوید: بر خلاف کشورهای توسعه یافته که از Fuel oil (مازوت) به عنوان یک سوخت در تولید برق، حمل و نقل و صنعت خود استفاده می‌کنند، افکار عمومی در ایران استفاده از مازوت را به عنوان اقدام منفی تلقی می‌کنند.
این کارشناس انرژی در تشریح دلایل کاهش مصرف مازوت گفت: واحدهای نیروگاهی در ایران همه برای مصرف گاز طبیعی طراحی شدند و استفاده از سوخت مایع از جمله مازوت زمینه افزایش هزینه تمام شده تولید برق، افزایش هزینه تعمیرات و نگهداری و کاهش دوره تعمیرات را فراهم می‌کند و از طرفی زمینه ایجاد آلایندگی برای هوا را هم مهیا می‌کند.
وی افزود: برنامه ارتقای پالایشگاه در کنار افزایش ظرفیت صادرات مازوت به سایر کشورهای مصرف کننده این سوخت از جمله کشور مصر، از جمله دلایلی کاهش مصرف مازوت در واحدهای نیروگاهی کشور است و این برنامه تا 10 سال آینده ادامه دارد.
در حالی که در ایران مصرف مازوت طرفدار ندارد اما در کشورهای توسعه یافته از جمله اتحادیه اروپا مصرف مازوت طرفداران بسیاری دارد. به استناد به روزترین اطلاعات اداره آمار کمیسیون اروپا، مصرف این سوخت (مازوت) در سراسر کشورهای عضو اتحادیه اروپا اتفاق می‌افتد.
بر این اساس، 54 درصد از مازوت مصرفی اروپا در واحدهای نیروگاهی برای تولید برق استفاده می‌شود، 32 درصد در صنایع اروپایی مصرف می‌شود و 14 درصد مازوت دیگر نیز چرخ صنایع حمل و نقل کشورهای عضو اتحادیه اروپا را به حرکت در می‌آورد.
با توجه به روند محاسباتی مذکور، سرانه مصرف سالانه مازوت در هلند به عدد 576.9 لیتر به ازای هر نفر در سال می‌رسد. این آمار برای کشور سوئد عدد 420.5 لیتر به ازای هر نفر است و در ایتالیا به ازای هر شهروند ایتالیایی در هر سال 102.6 لیتر مازوت مصرف می‌شود.
در آلمان سرانه مصرف سالانه مازوت به عدد 83.7 لیتر به ازای هر آلمانی رسیده و این شاخص در فرانسه روی عدد 73 لیتر به ازای هر نفر در سال ایستاده است.بر این مبنا مصرف مازوت در کشور هلند 6 برابر مصرف مازوت در ایران است.
در جمیع جهات در باره نیروگاه‌داران بخش خصوصی و بخش دولتی بایستی گفت هیچ علاقه‌ای به مصرف سوخت مایع ندارد.
در همین راستا، ناصر اسکندری، معاون راهبری تولید شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، ضمن اشاره به معایب استفاده از مازوت در واحدهای نیروگاهی گفت: میزان سولفور استفاده شده در مازوت بسیار بالاست که این ماده زمینه خورندگی بسیار زیاد رد تجهیزات نیروگاهی را به وجود می‌آورد.
معاون راهبری تولید شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی تاکید کرد: یکی از هزینه‌های تولید برق، هزینه تعمیر و نگهداری است که مصرف مازوت در واحدهای نیروگاهی این هزینه را تا 24 درصد افزایش می‌دهد.
اسکندری با اشاره به دلایل استفاده مازوت در واحدهای نیروگاهی گفت: متولی تامین سوخت نیروگاهی وزارت نفت است و متاسفانه ناترازی گاز در فصل زمستان به دلیل افزایش قابل توجه مصرف بخش خانگی سبب می‌شود تا سهم گاز طبیعی نیروگاه‌ها مشابه صنایع محدود شده و این بخش‌های تولید برق بر خلاف میل خود مجبور به استفاده از سوخت مایع شوند.
با توجه به جزئیات ارائه شده، به نظر می‌رسد، واحدهای نیروگاهی اولین متضرر جدی مصرف سوخت مایع در واحدهای نیروگاهی هستند، به معنای دیگر اگر مسئله ناترازی گاز طبیعی به موضوعی قابل حل در کشور بدل نمی‌شد، هیچگاه شاهد مصرف مازوت در واحدهای نیروگاهی کشور نبودیم و به دنبال آن زمینه ایجاد آلودگی هوا نیز مهیا نمی‌شد.