به طرح احیای ثبات ارزی امیدوار باشیم؟
پیاده سازی سیاست جدید ارزی؛ آرام و گام به گام
گروه بازارارز - بعد از حذف ارز ترجیحی در فصل بهار شاهد پیاده سازی دلار توافقی در تابستان و پاییز بودیم و بعد از تغییرات در بانک مرکزی، موضوع سیاست تثبیت و دلار ۲۸۵۰۰ تومانی مطرح شده است.در حالی که در پایان دی ماه سال جاری نرخ تورم از 46 درصد عبور کرده و شاهد نوسانات جدی نرخ ارز در بازار آزاد بوده و هستیم.
به گزارش اقتصادسرآمد، در همین خصوص رئیس کل بانک مرکزی در همان روز 4 بهمن ماه اعلام کرد "بانک مرکزی با حذف دلار توافقی به دنبال برچیدن «رانت به‌وجود آمده» بوده است. از این به بعد از تمامی صرافی‌ها بدون انجام ثبت‌نام، ارز خود را به نرخ تابلو، بدون صف دریافت کنید"
در این گزارش تسنیم آمده است: با در نظر گرفتن مجموع اظهارات و بخشنامه های صادر شده به نظر می‌رسد، مقدمات بازگشت کامل ارزهای صادراتی به سامانه نیما فراهم شده و مجموع این اقدامات نشان می‌دهد سیاست مذکور در حال پیاده سازی به صورت گام به گام و تدریجی است.
با توجه به این برداشت روشن از فضای سیاستهای ارزی و تجاری کشور به بانک مرکزی پیشنهاد شد که 2 برنامه عملیاتی را برای برداشته شدن فشار تقاضای درهم همزمان با سیاست احیای ثبات در دستور کار قرار دهد، به این ترتیب که مدت زمان تخصیص ارزهای با کیفیتی که متقاضی کمتری دارند (مثل دلار چین- یورو ترکیه) از بازه حداکثر یک ماهه به بازه زمانی بسیار کوتاه مدت تر در جهت ترغیب واردکنندگان (برای استفاده از این دست ارزها) تغییر کند. همچنین امکان تغییر ارزهای تخصیص داده شده در سامانه جامع تجارت در زمان خرید ارز مجددا فراهم شود.
نکته جالب توجه اینکه در یک بازه 48 ساعته بانک مرکزی بحث تخصیص 24 ساعته یوآن چین به واردکنندگان را رسانه ای کرده و همچنین در پایان روز چهارشنبه اعلام شد که در بخش درخواست خرید ارز چنانچه نوع ارز تخصیص یافته، درهم امارات باشد امکان ثبت درخواست خرید ارز با هر نوع ارزی مقدور است و چنانچه نوع ارز تخصیص درهم امارات نباشد، امکان ثبت درخواست به هر ارزی به غیر از درهم امارات وجود دارد.
با توجه به اقدامات اخیر تیم جدید در اعمال سیاست ها و اصلاحات میتوان امیدوار بود که ضمن پیاده سازی غیر مستقیم تطبیق سیاستهای ارزی و تجاری مدیریت ارزهای با کیفیت را نیز بدون آثار بیرونی عملی کند. در ادامه سیاست بانک مرکزی پیشنهاد می‌شود در حالی که همچنان امکان تبدیل سایر ارزها به درهم مسدود مانده، اما امکان تبدیل سایر ارزها برای ایجاد چرخش و تامین ارز فراهم باشد.
چرا روند افزایش قیمت ارز با وجود تنشهای سیاسی متوقف شد؟
در میانه هفته جاری با وجود شوهای رسانه ای ناشی از اقدامات پارلمان اروپا علیه سپاه و همچنین خبرسازی ها در مورد بانک مرکزی عراق و دور تازه‌ای از فشارهای آمریکاییها برای محدود کردن تراکنشهای ارزی ایران از مسیر عراق، بانک مرکزی اعلام کرده که مدت زمان تخصیص یوان به حداکثر 24 ساعت کاهش یافته است. به نظر می‌رسد این موضوع باعث ترغیب واردکنندگان به استفاده از این ارز شده و فشار از روی حواله درهم برداشته خواهد شد. همین موضوع به صورت فوری در بازار آزاد ترجمه شده و آثار آن در توقف رشد دلار فردایی و بازگشت دلار بازار آزاد به کانالهای پایین تر دیده شد.
با توجه به تجربیات مختلف از اجرای سیاست ارز ترجیحی در سالهای 97 الی 1400 ، بازگشت به این سیاست و تثبیت نرخ ارز واردات کالاهای اساسی، واسطه ای و ماشین الات در نرخ مذکور می‌تواند حواشی داشته باشد.
رضا غلامی کارشناس اقتصادی معتقد است، شروع اعمال سیاستهای تثبیت ارز، شاخص بورس را منفی و نرخ ارز آزاد را افزایش داد. همه صادرکنندگان مکلفند ارز خود را به قیمت تعیین شده به واردکنندگان بفروشند پس بازار آزاد ارز کوچک می‌شود و بازار رسمی بزرگ. البته این سیاست به تنهایی برای کنترل بازار ارز کافی نیست.
آیا سیاست جدید بانک مرکزی کار می‌کند؟
مقاومت صادرکنندگان در بازگشت به نرخ تعیین شده، دو نرخی شدن واردات و... از جمله چالشهای بسیار مهم در مسیر پیاده سازی این سیاست ارزی است. بانک مرکزی تصمیم گرفته با آرامش و گام به گام در شرایط تحریمی نرخ ارز واردات کالاهای اساسی را در کانال 28500 تومانی تثبیت کند. اینکه تا چه حد در این مسیر و بازگشت ارامش به بازارها موفق شود تا حدود زیادی به عبور از مقطع بسیار حساس بهمن ماه وابسته است. در صورت موفقیت بانک مرکزی و همراهی فعالان اقتصادی حتی میتوان به بازگشت ارز به محدوده زیر 40 هزار تومان نیز امیدوار بود.
فروش روزانه یک میلیون بشکه نفت در قیمتهای بالای 70 دلار و همچنین وضعیت مطلوب صادرات غیر نفتی شرایط ذخایر ارزی بانک مرکزی را نسبت به دوره سالهای 98 الی 1400 متحول کرده و از این رو میتوان به ترسیم یک چشم انداز مثبت از ثبات قیمت ارز امیدوار بود.
به گزارش اقتصادسرآمد، در همین خصوص رئیس کل بانک مرکزی در همان روز 4 بهمن ماه اعلام کرد "بانک مرکزی با حذف دلار توافقی به دنبال برچیدن «رانت به‌وجود آمده» بوده است. از این به بعد از تمامی صرافی‌ها بدون انجام ثبت‌نام، ارز خود را به نرخ تابلو، بدون صف دریافت کنید"
در این گزارش تسنیم آمده است: با در نظر گرفتن مجموع اظهارات و بخشنامه های صادر شده به نظر می‌رسد، مقدمات بازگشت کامل ارزهای صادراتی به سامانه نیما فراهم شده و مجموع این اقدامات نشان می‌دهد سیاست مذکور در حال پیاده سازی به صورت گام به گام و تدریجی است.
با توجه به این برداشت روشن از فضای سیاستهای ارزی و تجاری کشور به بانک مرکزی پیشنهاد شد که 2 برنامه عملیاتی را برای برداشته شدن فشار تقاضای درهم همزمان با سیاست احیای ثبات در دستور کار قرار دهد، به این ترتیب که مدت زمان تخصیص ارزهای با کیفیتی که متقاضی کمتری دارند (مثل دلار چین- یورو ترکیه) از بازه حداکثر یک ماهه به بازه زمانی بسیار کوتاه مدت تر در جهت ترغیب واردکنندگان (برای استفاده از این دست ارزها) تغییر کند. همچنین امکان تغییر ارزهای تخصیص داده شده در سامانه جامع تجارت در زمان خرید ارز مجددا فراهم شود.
نکته جالب توجه اینکه در یک بازه 48 ساعته بانک مرکزی بحث تخصیص 24 ساعته یوآن چین به واردکنندگان را رسانه ای کرده و همچنین در پایان روز چهارشنبه اعلام شد که در بخش درخواست خرید ارز چنانچه نوع ارز تخصیص یافته، درهم امارات باشد امکان ثبت درخواست خرید ارز با هر نوع ارزی مقدور است و چنانچه نوع ارز تخصیص درهم امارات نباشد، امکان ثبت درخواست به هر ارزی به غیر از درهم امارات وجود دارد.
با توجه به اقدامات اخیر تیم جدید در اعمال سیاست ها و اصلاحات میتوان امیدوار بود که ضمن پیاده سازی غیر مستقیم تطبیق سیاستهای ارزی و تجاری مدیریت ارزهای با کیفیت را نیز بدون آثار بیرونی عملی کند. در ادامه سیاست بانک مرکزی پیشنهاد می‌شود در حالی که همچنان امکان تبدیل سایر ارزها به درهم مسدود مانده، اما امکان تبدیل سایر ارزها برای ایجاد چرخش و تامین ارز فراهم باشد.
چرا روند افزایش قیمت ارز با وجود تنشهای سیاسی متوقف شد؟
در میانه هفته جاری با وجود شوهای رسانه ای ناشی از اقدامات پارلمان اروپا علیه سپاه و همچنین خبرسازی ها در مورد بانک مرکزی عراق و دور تازه‌ای از فشارهای آمریکاییها برای محدود کردن تراکنشهای ارزی ایران از مسیر عراق، بانک مرکزی اعلام کرده که مدت زمان تخصیص یوان به حداکثر 24 ساعت کاهش یافته است. به نظر می‌رسد این موضوع باعث ترغیب واردکنندگان به استفاده از این ارز شده و فشار از روی حواله درهم برداشته خواهد شد. همین موضوع به صورت فوری در بازار آزاد ترجمه شده و آثار آن در توقف رشد دلار فردایی و بازگشت دلار بازار آزاد به کانالهای پایین تر دیده شد.
با توجه به تجربیات مختلف از اجرای سیاست ارز ترجیحی در سالهای 97 الی 1400 ، بازگشت به این سیاست و تثبیت نرخ ارز واردات کالاهای اساسی، واسطه ای و ماشین الات در نرخ مذکور می‌تواند حواشی داشته باشد.
رضا غلامی کارشناس اقتصادی معتقد است، شروع اعمال سیاستهای تثبیت ارز، شاخص بورس را منفی و نرخ ارز آزاد را افزایش داد. همه صادرکنندگان مکلفند ارز خود را به قیمت تعیین شده به واردکنندگان بفروشند پس بازار آزاد ارز کوچک می‌شود و بازار رسمی بزرگ. البته این سیاست به تنهایی برای کنترل بازار ارز کافی نیست.
آیا سیاست جدید بانک مرکزی کار می‌کند؟
مقاومت صادرکنندگان در بازگشت به نرخ تعیین شده، دو نرخی شدن واردات و... از جمله چالشهای بسیار مهم در مسیر پیاده سازی این سیاست ارزی است. بانک مرکزی تصمیم گرفته با آرامش و گام به گام در شرایط تحریمی نرخ ارز واردات کالاهای اساسی را در کانال 28500 تومانی تثبیت کند. اینکه تا چه حد در این مسیر و بازگشت ارامش به بازارها موفق شود تا حدود زیادی به عبور از مقطع بسیار حساس بهمن ماه وابسته است. در صورت موفقیت بانک مرکزی و همراهی فعالان اقتصادی حتی میتوان به بازگشت ارز به محدوده زیر 40 هزار تومان نیز امیدوار بود.
فروش روزانه یک میلیون بشکه نفت در قیمتهای بالای 70 دلار و همچنین وضعیت مطلوب صادرات غیر نفتی شرایط ذخایر ارزی بانک مرکزی را نسبت به دوره سالهای 98 الی 1400 متحول کرده و از این رو میتوان به ترسیم یک چشم انداز مثبت از ثبات قیمت ارز امیدوار بود.