گفت و گوی« اقتصادسرآمد» با ناخدادوم رحمانی جوینانی
وصف جانفشانی نیروی دریایی ارتش در کتب کودک و نوجوان
گروه دریامحور -امید اسماعیلی- کتاب یکی از بهترین ابزارهای انتقال ارزش های فرهنگی، تاریخی و دینی است و چاپ و نشر آثار متنوع به ویژه در حوزه کودک و نوجوان، تاثیر به‌سزایی در فرهنگ‌سازی و ترویج فرهنگ مطالعه و افزایش سطح آگاهی جامعه دارد. از این رو، اداره عقیدتی سیاسی نیروی دریایی ارتش با عنایت به فرمایش فرماندهی معظّم کل قوا (مدظله) مبنی بر کار و آفرینش هنری به عنوان نقطه اصلی و حرکت اساسی برای مخاطبان کودک و نوجوان، جهت غنی‌سازی اوقات فراغت و آشنايي آنان با ایثارگری و جانفشانی کارکنان نیروی دریایی ارتش و حوزه ماموریتی آن در سواحل و آب های بین‌المللی، اقدام به تهیه مجموعه کتاب کودک و نوجوان نموده است. بر این اساس با ناخدادوم علی رحمانی جوینانی مدیر انتشارات اداره عقیدتی سیاسی نیروی دریایی ارتش به عنوان شاعر و مولف این آثار گفت‌وگویی کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
اقتصادسرآمد: قبل از هرچیز از علاقه به شعر و نویسندگی خودتاند بگویید
در نوجوانی علاقه زیادی به مطالعه داشتم. قبل از ورود به ارتش نیز در زمینه شعر و ادبیات فعالیت می کردم. در سال 1383 کتاب «مثنوی شهادت» شامل زندگینامه و عکس ها و اشعاری در مورد شهدای روستای خود را به چاپ رساندم. سروده‌های آن کتاب، یادگار دوران خدمت سربازی‌‌ست که در یکی از شعرهای کتاب، نام 22 تن از شهدا و محل شهادتشان آورده شده است. بعد از ورود به ارتش نیز، فعالیت فرهنگی و ادبی‌ام را از طریق ارتباط با انجمن ادبی سازمان عقیدتی سیاسی و هیئت تحریریه مجله صف و سرباز ادامه دادم. در نیروی دریایی نیز، با حمایت های انجام شده، توفیق برگزاری جشنواره شعر و خاطره و کارگاه آموزشی شعر و ترانه را داشتم که در نوع خود تازگی داشت.
اقتصادسرآمد: در باره مجموعه کتاب های کودک و نوجوان که به تازگی در نیروی دریایی ارتش منتشر شده توضیح دهید
این مجموعه ماجرای دو کودک به نام‌های ملونی و ملونک در یک خانواده نیروی دریایی ارتش است که هر کتاب با محتوای جدید و جذاب به قسمتی از نیروی دریایی ارتش مانند آشنایی با مناطق دریایی، نقشه و تجهیزات دریایی، سفرهای دریانوردی، ایثارگری و جانفشانی‌های تکاوران دریایی در مبارزه با دشمن بعثی و اشاره به شهدای هفتم آذر 1359 در عملیات مروارید و همچنین مبارزه با دزدان دریایی و برقراری امنیت مرزهای آبی و آشنایی با نحوه کار زیردریایی و وظایف کارکنان بخش‌های مختلف آن می‌پردازد. به طور کلی این مجموعه شامل دو عنوان کتاب شعر و یک عنوان کتاب داستان در حوزه كودك و نوجوان به نام مجموعه (ملونی و ملونک) به شرح زیر است:
كتاب شعركودك و نوجوان( د) مثل دريا ( معرفي نيروي دريايي ارتش)
كتاب شعركودك و نوجوان سفرهاي دريايي ( سفرهاي دريانوردي )
كتاب داستان كودك و نوجوان زير دريا چه خبره؟ ( آشنايي با زيردريايي)
اقتصادسرآمد: ایده سرودن شعرها و طرح داستان کتاب های کودک، از کجا شروع شد؟
زمانی که در عقیدتی سیاسی منطقه سوم کنارک خدمت می‌کردم این ایده در من شکل گرفت. از آن زمان بیش از 10 سال می‌گذرد. آن سال ها در کانون ادبی و محافل شعری در سطح منطقه فعالیت داشتم. مطالعه را دوست داشتم و تا جایی که فرصت بود کتاب های مختلف را رصد می‌کردم. خدا را شکر این ایده به سرانجام رسید و به قول بسیاری از مربیان حوزه رشد فردی، پیگیری ایده‌ها و اتصال آن به هدف و یا سرمایه، اهمیت زیادی در موفقیت دارد.
اقتصادسرآمد: نام این مجموعه را چطور انتخاب کردید؟
اسامی ملونی و ملونک را از کلمه ملوان که در لغت به معنی مسئول رنگ زدن و آماده کردن کشتی برای سفر دریانوردی‌ست برگزیدم و آن ها به عنوان قهرمانان داستان در نقش خواهر و برادری خیالی هستند که در یک خانواده نیروی دریایی ارتش و با سبک زندگی ایرانی زندگی و رشد می‌کنند.
اقتصادسرآمد: مجموعه ملونی و ملونک چه ویژگی‌هایی دارد؟
این آثار از زبان شعر و داستان در جهت پرهیز از فضای تکراری و تنوع در بیان مطالب متناسب با محتوا بهره می‌برد. در طراحی تصاویر جذاب و مطلوب برای مخاطبان، از ظرفیت‌های خلاقانه گروه حرفه‌ای تصویرگری استفاده شده و به منظور آشنایی مخاطبان کودک و نوجوان و فضاسازی ذهنی در خصوص چگونگی برقراری امنیت مرزی و دریایی و ترغیب مخاطبان جهت پیوستن به نیروهای نظامی بر اساس علاقه و استعداد شغلی، به بیان مطالب کلی از دریا و نیروی دریایی می‌پردازد.
در تهیه این مجموعه، از مشاوره کارشناسان مجرب علمی و نظامی نیروی دریایی از معاونت فرهنگی و روابط عمومی، معاونت نیروی انسانی، معاونت عملیات، مرکز مطالعات و تحقیقات، سازمان جهاد خودکفایی، مرکز ساخت شناوری و زیرسطحی جهت اطمینان از صحت محتوا و همچنین دقت در ایده‌پردازی و تصویرگری استفاده شده است.
اقتصادسرآمد: آیا این مجموعه، دارای خلاقیت شعری و ابداعی است؟
اشعاری که در این کتاب ها به کار رفته، روند داستانی را دنبال می‌کند و هم زمان مطالب مورد نظر را آموزش می‌دهد. شعرهای داستانی و آموزشی تا اندازه‌ای از تخیل و خلاقیت‌های زبانی می‌کاهد؛ ولی به نظرم این خصوصیت را باید در کل کار ارزیابی کنیم. شخصیت‌ها‌‌ی این مجموعه خیالی هستند. گاهی به دلیل کنجکاوی، پاسخ‌های بامزه و جالب می‌دهند. مانند این ابیات در کتاب ( د مثل دریا):
نیروی دریایی مون/ راهبردیه تو دنیا/ معنی اون آسونه/ کی می‌دونه بچه ها؟
ملونی گفت بابا جون/یعنی مهم و خوبه/ هرجا که دریایی هست/ شماله یا جنوبه
ملونک اومد و گفت/ یعنی یه راه بلند/ مادر نوازشش کرد/ بابایی گفت با لبخند
این کودکان خیالی در کتاب سوم (زیر دریا چه خبره؟) در عالم خواب وارد زیردریایی می شوند. در اینجا، اتفاقی که می‌افتد وحدت موضوع از زبان شعر به نثر منتقل می شود. یعنی مخاطب در کتاب اول و دوم داستان را به شعر دنبال می‌کند؛ ولی در داستان سوم به علت تشریح کردن تجهیزات و کار زیردریایی از نثر داستانی استفاده شده است.
اقتصادسرآمد: خصوصیت شاخص این مجموعه کتاب ها چیست؟
به نظر من، به جز محتوا، ایده این حرکت فرهنگی در حوزه کودک و نوجوان برای آشنایی مخاطبان با کارکرد و تجهیزات نیروهای مسلح، قابل بهره‌برداری است و این روند با توجه به نیاز موجود فرهنگی، می‌تواند به تولید آثار در نهادهای مشابه بیانجامد.
اقتصادسرآمد: سخن پایانی؟
به خود و همه توصیه می‌کنم که از مطالعه و پیگیری هدف هایشان دست برندارند. در پایان از همه هم رزمانی که در این راه مرا همراهی نمودند متشکرم و از اینکه توانستم برای مخاطبان کودک و نوجوان، کار فرهنگی انجام دهم خوشحالم.
اقتصادسرآمد: قبل از هرچیز از علاقه به شعر و نویسندگی خودتاند بگویید
در نوجوانی علاقه زیادی به مطالعه داشتم. قبل از ورود به ارتش نیز در زمینه شعر و ادبیات فعالیت می کردم. در سال 1383 کتاب «مثنوی شهادت» شامل زندگینامه و عکس ها و اشعاری در مورد شهدای روستای خود را به چاپ رساندم. سروده‌های آن کتاب، یادگار دوران خدمت سربازی‌‌ست که در یکی از شعرهای کتاب، نام 22 تن از شهدا و محل شهادتشان آورده شده است. بعد از ورود به ارتش نیز، فعالیت فرهنگی و ادبی‌ام را از طریق ارتباط با انجمن ادبی سازمان عقیدتی سیاسی و هیئت تحریریه مجله صف و سرباز ادامه دادم. در نیروی دریایی نیز، با حمایت های انجام شده، توفیق برگزاری جشنواره شعر و خاطره و کارگاه آموزشی شعر و ترانه را داشتم که در نوع خود تازگی داشت.
اقتصادسرآمد: در باره مجموعه کتاب های کودک و نوجوان که به تازگی در نیروی دریایی ارتش منتشر شده توضیح دهید
این مجموعه ماجرای دو کودک به نام‌های ملونی و ملونک در یک خانواده نیروی دریایی ارتش است که هر کتاب با محتوای جدید و جذاب به قسمتی از نیروی دریایی ارتش مانند آشنایی با مناطق دریایی، نقشه و تجهیزات دریایی، سفرهای دریانوردی، ایثارگری و جانفشانی‌های تکاوران دریایی در مبارزه با دشمن بعثی و اشاره به شهدای هفتم آذر 1359 در عملیات مروارید و همچنین مبارزه با دزدان دریایی و برقراری امنیت مرزهای آبی و آشنایی با نحوه کار زیردریایی و وظایف کارکنان بخش‌های مختلف آن می‌پردازد. به طور کلی این مجموعه شامل دو عنوان کتاب شعر و یک عنوان کتاب داستان در حوزه كودك و نوجوان به نام مجموعه (ملونی و ملونک) به شرح زیر است:
كتاب شعركودك و نوجوان( د) مثل دريا ( معرفي نيروي دريايي ارتش)
كتاب شعركودك و نوجوان سفرهاي دريايي ( سفرهاي دريانوردي )
كتاب داستان كودك و نوجوان زير دريا چه خبره؟ ( آشنايي با زيردريايي)
اقتصادسرآمد: ایده سرودن شعرها و طرح داستان کتاب های کودک، از کجا شروع شد؟
زمانی که در عقیدتی سیاسی منطقه سوم کنارک خدمت می‌کردم این ایده در من شکل گرفت. از آن زمان بیش از 10 سال می‌گذرد. آن سال ها در کانون ادبی و محافل شعری در سطح منطقه فعالیت داشتم. مطالعه را دوست داشتم و تا جایی که فرصت بود کتاب های مختلف را رصد می‌کردم. خدا را شکر این ایده به سرانجام رسید و به قول بسیاری از مربیان حوزه رشد فردی، پیگیری ایده‌ها و اتصال آن به هدف و یا سرمایه، اهمیت زیادی در موفقیت دارد.
اقتصادسرآمد: نام این مجموعه را چطور انتخاب کردید؟
اسامی ملونی و ملونک را از کلمه ملوان که در لغت به معنی مسئول رنگ زدن و آماده کردن کشتی برای سفر دریانوردی‌ست برگزیدم و آن ها به عنوان قهرمانان داستان در نقش خواهر و برادری خیالی هستند که در یک خانواده نیروی دریایی ارتش و با سبک زندگی ایرانی زندگی و رشد می‌کنند.
اقتصادسرآمد: مجموعه ملونی و ملونک چه ویژگی‌هایی دارد؟
این آثار از زبان شعر و داستان در جهت پرهیز از فضای تکراری و تنوع در بیان مطالب متناسب با محتوا بهره می‌برد. در طراحی تصاویر جذاب و مطلوب برای مخاطبان، از ظرفیت‌های خلاقانه گروه حرفه‌ای تصویرگری استفاده شده و به منظور آشنایی مخاطبان کودک و نوجوان و فضاسازی ذهنی در خصوص چگونگی برقراری امنیت مرزی و دریایی و ترغیب مخاطبان جهت پیوستن به نیروهای نظامی بر اساس علاقه و استعداد شغلی، به بیان مطالب کلی از دریا و نیروی دریایی می‌پردازد.
در تهیه این مجموعه، از مشاوره کارشناسان مجرب علمی و نظامی نیروی دریایی از معاونت فرهنگی و روابط عمومی، معاونت نیروی انسانی، معاونت عملیات، مرکز مطالعات و تحقیقات، سازمان جهاد خودکفایی، مرکز ساخت شناوری و زیرسطحی جهت اطمینان از صحت محتوا و همچنین دقت در ایده‌پردازی و تصویرگری استفاده شده است.
اقتصادسرآمد: آیا این مجموعه، دارای خلاقیت شعری و ابداعی است؟
اشعاری که در این کتاب ها به کار رفته، روند داستانی را دنبال می‌کند و هم زمان مطالب مورد نظر را آموزش می‌دهد. شعرهای داستانی و آموزشی تا اندازه‌ای از تخیل و خلاقیت‌های زبانی می‌کاهد؛ ولی به نظرم این خصوصیت را باید در کل کار ارزیابی کنیم. شخصیت‌ها‌‌ی این مجموعه خیالی هستند. گاهی به دلیل کنجکاوی، پاسخ‌های بامزه و جالب می‌دهند. مانند این ابیات در کتاب ( د مثل دریا):
نیروی دریایی مون/ راهبردیه تو دنیا/ معنی اون آسونه/ کی می‌دونه بچه ها؟
ملونی گفت بابا جون/یعنی مهم و خوبه/ هرجا که دریایی هست/ شماله یا جنوبه
ملونک اومد و گفت/ یعنی یه راه بلند/ مادر نوازشش کرد/ بابایی گفت با لبخند
این کودکان خیالی در کتاب سوم (زیر دریا چه خبره؟) در عالم خواب وارد زیردریایی می شوند. در اینجا، اتفاقی که می‌افتد وحدت موضوع از زبان شعر به نثر منتقل می شود. یعنی مخاطب در کتاب اول و دوم داستان را به شعر دنبال می‌کند؛ ولی در داستان سوم به علت تشریح کردن تجهیزات و کار زیردریایی از نثر داستانی استفاده شده است.
اقتصادسرآمد: خصوصیت شاخص این مجموعه کتاب ها چیست؟
به نظر من، به جز محتوا، ایده این حرکت فرهنگی در حوزه کودک و نوجوان برای آشنایی مخاطبان با کارکرد و تجهیزات نیروهای مسلح، قابل بهره‌برداری است و این روند با توجه به نیاز موجود فرهنگی، می‌تواند به تولید آثار در نهادهای مشابه بیانجامد.
اقتصادسرآمد: سخن پایانی؟
به خود و همه توصیه می‌کنم که از مطالعه و پیگیری هدف هایشان دست برندارند. در پایان از همه هم رزمانی که در این راه مرا همراهی نمودند متشکرم و از اینکه توانستم برای مخاطبان کودک و نوجوان، کار فرهنگی انجام دهم خوشحالم.