با نگاه به بودجه سال آینده و وضعیت صیادان کشور، اقتصاد سرآمد تحلیل می کند
صیادان در رنج
صید و صیادی از مسائل خاص کشورهای صاحب رودخانه و دریاست که دولت ها به طور خاص به آن می نگرند و از ابعاد گوناگون به آن توجه می کنند.
از نقطه نظر اشتغال، صیادی یک شغل است که می تواند بخش بزرگی از جوانان را در خود جذب و حل کند و به اشتغال یک کشور کمک کند. کشور ایران به دلیل برخورداری فراوان از دریای شمال و خلیج همیشه فارس و رودخانه های بزرگی که قابل پرورش و صید ماهی هستند، دارای برجستگی است و صید و صیادی در آن باید رونق داشته باشد؛ اما نشانه ها و هشدارها حکایت از خلاف واقعه می کند.
حوزه صیادی انکار دنده معکوس کشیده و سرعت جذب جوانان را به شدت کند کرده است و می رود که صرفا به شغلی تفریحی برای عده خاص تبدیل شود؛ زیرا درآمدش به زحمتش نمی ارزد. گویا درآمد یک صیاد مجاز مازنی در طول سال به اندازه درآمد یک کارمند ساده نیست و این یعنی بحران! زیرا زحمتی که یک صیاد می کشد و فشاری که از نظر جسمی و روحی متحمل می شود و خطرهایی که ذات دریاست، ممکن است او را تهدید کند، همه و همه فریاد می زند که درآمد صیاد زحمت کش باید بیش از این ها باشد.
فاصله زیادی بین درآمد صیاد مجاز با صیاد غیرمجاز وجود دارد! و این جای شگفتی است که دو همکار که هر دو یک کار را انجام می دهند، یکی چند برابر دیگری درآمد داشته باشد تنها به این دلیل که صید غیرمجاز می کند و در بازار آزاد می فر وشد.
صیاد مجاز مجبور است در زمان و مکان مشخص صید کند، اما غیر مجاز هر زمان و هر جا که دلش خواست.صیاد مجاز مجبور است به قیمت مصوب به دولت بفروشد، غیر مجاز به قیمت دلخواه به هر کس که پول بیشتری بدهد.
صیاد مجاز مجبور است بخشی از درآمدش را صرف تولید و پرورش بچه ماهی و رهاسازی آن در دریا کند که نسل ماهی از بین نرود، اما غیرمجاز از هزینه و زحمت صیاد مجاز بی هیچ ملاحظه ای برداشت می کند.
صیاد مجاز در فصل تخم ریزی ماهی های رودخانه ای، دست از صید می کشد تا ماهی وارد رودخانه شده و تخم ریزی کند، اما صیاد غیر مجاز دهانه رودخانه ها را پر می کند از انواع تور و صید می کند و اجازه تخم ریزی نمی دهد زیرا اجازه نمی دهد که ماهی به رودخانه و محل تخم ریزی خود برسد.
صیاد مجاز از تورهای استاندارد استفاده می کند تا ماهی های کوچک را صید نکند و اجازه رشد و بزرگ شدن به آن ها بدهد، صیاد غیرمجاز از تورهایی با چشمی کوچک استفاده می کند و حتا بچه ماهی ها را ها هم تلف می کند!
با این وضع، صیاد مجاز که اصول حرفه ای و اخلاقی را رعایت می کند، و به دریا حرمت می گذارد و حتا صیدش را هم دوست دارد، باید با درآمد اندک و زحمت زیاد بسازد و بسوزد. این روند نامبارک، موجب شده است که جوانان به سمت صید رسمی و مجاز نیایند و به فکر کارهای دیگری باشند و این یعنی کاهش اشتغال در حوزه صیادی کشور.
نظارت دستگاه های ذیربط بر بستر رودخانه و دریا به حداقل رسیده است و دست حمایت از پشت صیادان مجاز برداشته شده و حاصل آن، گسترش صید غیرمجاز و کاهش صید مجاز است.
در کشورهای دیگر-مانند چین، کره جنوبی، ژاپن و حتا کشورهای کناره دریای خزر، قوانین روشن و نظارت دقیق وجود دارد و به همین دلیل صیادان آنها از آرامش خاطر برخوردار هستند و صنعت صید ماهیان، در نظم مناسب دارای رشد مناسب است؛ در حالی که انگار صیادان در ایران به امان خدا رها شده اند و دست های حمایتی و نظارتی با آن ها د ست نمی دهند. نکته دیگر، بیمه صیادان است. صیادان مجاز باید حق بیمه پرداخت کنند آن هم به شکل آزاد! مصوبه دولت از سال 87 در بوشهر،
حکایت می کند که بیمه صیادان مورد حمایت قرار گرفته و درصدی از آن کاهش یابد که الان که 1401 است، خبری از اعمال آن نیست. سازمان تامین اجتماعی امروز و فردا می کند. امروز و فردایی که تا کنون بیش از چهار سال طول کشیده است!
دولت احمدی نژآد وعده داد، دولت روحانی این وعده را تکرار کرد و هیچ خبری نشد! اکنون دولت رییسی با اقدامی مناسب، حدود سی درصد تعهدات داده شده را عمل کرده است که جای سپاس است اما یادمان باشد که 70 درصد وعده ها و مصوبه ها همچنا ن روی کاغذ باقی مانده اند.
اگر صیادی را یک شغل می دانیم – که چنین است- و اگر به رشد اشتغال در کشور مصر و معتقد هستند و «اشتغال آفرینی» برای ما یک تکلیف دینی و یک تعهد ملی و قانونی است، باید به کاهش رشد اشتغال در همه بخش ها حساس باشیم که بخش صید و صیادی یکی از آن هاست.
مسائل و مشکلات حوزه صید و صیادی که مشخص هستند و گویا برنامه های معینی هم برای حل و فصل آن ها وجود دارد؛ اما چرا این برنامه ها اجرا نمی شوند و روی کاغذ مانده اند، جای سوال است. اراده نیست وگرنه وضعیت مملکت آن قدر خراب نیست که نتوانند حداقل مانع کاهش رشد اشتغال شوند.
امید که دولت فعلی، کمی به سرعت بیفزاید و مصوبات را با قدرت اجرا کند. اجرای به موقع یک مصوبه اهمیت دارد و نشان از برنامه ریزی درست و برخورداری از کارکنان درست و مدیران درست دارد؛ در غیر این صورت، نه تنها جهت دهند و انگیزاننده نخواهد بود بلکه موجب یاس و ناامیدی مضاعف خواهد شد.
از نقطه نظر اشتغال، صیادی یک شغل است که می تواند بخش بزرگی از جوانان را در خود جذب و حل کند و به اشتغال یک کشور کمک کند. کشور ایران به دلیل برخورداری فراوان از دریای شمال و خلیج همیشه فارس و رودخانه های بزرگی که قابل پرورش و صید ماهی هستند، دارای برجستگی است و صید و صیادی در آن باید رونق داشته باشد؛ اما نشانه ها و هشدارها حکایت از خلاف واقعه می کند.
حوزه صیادی انکار دنده معکوس کشیده و سرعت جذب جوانان را به شدت کند کرده است و می رود که صرفا به شغلی تفریحی برای عده خاص تبدیل شود؛ زیرا درآمدش به زحمتش نمی ارزد. گویا درآمد یک صیاد مجاز مازنی در طول سال به اندازه درآمد یک کارمند ساده نیست و این یعنی بحران! زیرا زحمتی که یک صیاد می کشد و فشاری که از نظر جسمی و روحی متحمل می شود و خطرهایی که ذات دریاست، ممکن است او را تهدید کند، همه و همه فریاد می زند که درآمد صیاد زحمت کش باید بیش از این ها باشد.
فاصله زیادی بین درآمد صیاد مجاز با صیاد غیرمجاز وجود دارد! و این جای شگفتی است که دو همکار که هر دو یک کار را انجام می دهند، یکی چند برابر دیگری درآمد داشته باشد تنها به این دلیل که صید غیرمجاز می کند و در بازار آزاد می فر وشد.
صیاد مجاز مجبور است در زمان و مکان مشخص صید کند، اما غیر مجاز هر زمان و هر جا که دلش خواست.صیاد مجاز مجبور است به قیمت مصوب به دولت بفروشد، غیر مجاز به قیمت دلخواه به هر کس که پول بیشتری بدهد.
صیاد مجاز مجبور است بخشی از درآمدش را صرف تولید و پرورش بچه ماهی و رهاسازی آن در دریا کند که نسل ماهی از بین نرود، اما غیرمجاز از هزینه و زحمت صیاد مجاز بی هیچ ملاحظه ای برداشت می کند.
صیاد مجاز در فصل تخم ریزی ماهی های رودخانه ای، دست از صید می کشد تا ماهی وارد رودخانه شده و تخم ریزی کند، اما صیاد غیر مجاز دهانه رودخانه ها را پر می کند از انواع تور و صید می کند و اجازه تخم ریزی نمی دهد زیرا اجازه نمی دهد که ماهی به رودخانه و محل تخم ریزی خود برسد.
صیاد مجاز از تورهای استاندارد استفاده می کند تا ماهی های کوچک را صید نکند و اجازه رشد و بزرگ شدن به آن ها بدهد، صیاد غیرمجاز از تورهایی با چشمی کوچک استفاده می کند و حتا بچه ماهی ها را ها هم تلف می کند!
با این وضع، صیاد مجاز که اصول حرفه ای و اخلاقی را رعایت می کند، و به دریا حرمت می گذارد و حتا صیدش را هم دوست دارد، باید با درآمد اندک و زحمت زیاد بسازد و بسوزد. این روند نامبارک، موجب شده است که جوانان به سمت صید رسمی و مجاز نیایند و به فکر کارهای دیگری باشند و این یعنی کاهش اشتغال در حوزه صیادی کشور.
نظارت دستگاه های ذیربط بر بستر رودخانه و دریا به حداقل رسیده است و دست حمایت از پشت صیادان مجاز برداشته شده و حاصل آن، گسترش صید غیرمجاز و کاهش صید مجاز است.
در کشورهای دیگر-مانند چین، کره جنوبی، ژاپن و حتا کشورهای کناره دریای خزر، قوانین روشن و نظارت دقیق وجود دارد و به همین دلیل صیادان آنها از آرامش خاطر برخوردار هستند و صنعت صید ماهیان، در نظم مناسب دارای رشد مناسب است؛ در حالی که انگار صیادان در ایران به امان خدا رها شده اند و دست های حمایتی و نظارتی با آن ها د ست نمی دهند. نکته دیگر، بیمه صیادان است. صیادان مجاز باید حق بیمه پرداخت کنند آن هم به شکل آزاد! مصوبه دولت از سال 87 در بوشهر،
حکایت می کند که بیمه صیادان مورد حمایت قرار گرفته و درصدی از آن کاهش یابد که الان که 1401 است، خبری از اعمال آن نیست. سازمان تامین اجتماعی امروز و فردا می کند. امروز و فردایی که تا کنون بیش از چهار سال طول کشیده است!
دولت احمدی نژآد وعده داد، دولت روحانی این وعده را تکرار کرد و هیچ خبری نشد! اکنون دولت رییسی با اقدامی مناسب، حدود سی درصد تعهدات داده شده را عمل کرده است که جای سپاس است اما یادمان باشد که 70 درصد وعده ها و مصوبه ها همچنا ن روی کاغذ باقی مانده اند.
اگر صیادی را یک شغل می دانیم – که چنین است- و اگر به رشد اشتغال در کشور مصر و معتقد هستند و «اشتغال آفرینی» برای ما یک تکلیف دینی و یک تعهد ملی و قانونی است، باید به کاهش رشد اشتغال در همه بخش ها حساس باشیم که بخش صید و صیادی یکی از آن هاست.
مسائل و مشکلات حوزه صید و صیادی که مشخص هستند و گویا برنامه های معینی هم برای حل و فصل آن ها وجود دارد؛ اما چرا این برنامه ها اجرا نمی شوند و روی کاغذ مانده اند، جای سوال است. اراده نیست وگرنه وضعیت مملکت آن قدر خراب نیست که نتوانند حداقل مانع کاهش رشد اشتغال شوند.
امید که دولت فعلی، کمی به سرعت بیفزاید و مصوبات را با قدرت اجرا کند. اجرای به موقع یک مصوبه اهمیت دارد و نشان از برنامه ریزی درست و برخورداری از کارکنان درست و مدیران درست دارد؛ در غیر این صورت، نه تنها جهت دهند و انگیزاننده نخواهد بود بلکه موجب یاس و ناامیدی مضاعف خواهد شد.