اقوام دریانورد درکرانه‌های شمالی خلیج‌فارس
دکتر محمد حسن‌نیا- کرانه‌های شمالی خلیج‌فارس دارای بنادر متعددی است که در بستر زمان اقوام متعددی در آن مکان‌ها سکنی گزیدند. بیشتر این اقوام دریانورد می‌باشند. در بنادر غرب استان هرمزگان و به ویژه بنادر شهرستان بندرلنگه، اقوام فارس و عرب در کنار همدیگر زندگی می‌کنند و اشتغال بیشتر آن‌ها در زمینه دریا و دریانوردی
می باشد. این اقوام در دوره متعدد در کنار همدیگر به خوبی زیسته‌اند. دریا برای همه آن‌ها منبع ارتزاق بوده است.
در دوره زندیه شیراز پایتخت بوده و به کرانه‌ها و پسکرانه‌های خلیج‌فارس نزدیک بود. نزدیکی پایتخت به خلیج‌فارس مزایای خوبی برای اهالی جنوب ایران داشته و دولت مرکزی برای امنیت مناطق خلیج فارس نیروی بیشتری می‌فرستاد و اقتصاد دریامحور خلیج فارس نیز در این دوره شکوفاتر گردید شکوفایی اقتصادی مناطق خلیج فارس توجه قبایل متعدد به بنادر کوچک و بزرگ سواحل شمالی خلیج فارس را بیشتر نمود.
بنابراین کشاکش‌های متعددی در مناطق خلیج‌فارس صورت گرفت و همان گونه که در متن فوق به آن اشاره گردیده تعهدات مختلفی از قبایل در قبال سکونت آن گرفته شد و با تجربه‌ای که خوانین بنی‌عباسی در ارتباط با امنیت در مناطق خلیج‌فارس داشتند، دولت مرکزی آن‌ها را به عنوان ضابط، مسئول نظم و امنیت و جمع‌آوری مالیات در ناحیه جهانگیریه از دوره افشاریه نموده بود. لذا قبایل به گونه تقسیم‌بندی و سکونت داده شدند که کمترین کشاکش و نزاع بین آن‌ها ایجاد گردد. در تمام دورانی که آن‌ها در مناطق مشخص سکونت اختیار کردند، تابع دولت مرکزی ایران بوده و در لشکرکشی‌های دولت ایران به منظور حفظ و امنیت مرزها به دولت ایران کمک می‌کردند و بسیاری از همین اعراب در رکاب خوانین بنی‌عباسی به عنوان حاکمان جهانگیریه از سوی دولت ایران بودند. پایگاه دانش سنتی لنج‌سازی و دریانوردی خلیج‌فارس در بندر کنگ در نظر دارد اقوام دریانورد کرانه‌های خلیج‌فارس را نیز مورد واکاوی قرار دهد و به نقش آن‌ها در لنج‌سازی و دریانوردی خلیج‌فارس بیشتر بپردازد. چون این اقوام در عرصه دریاها فعال بوده و دارای لنج‌های حمل بار و صیادی زیادی بودند. مصاحبه با دریانوردان آن‌ها از اقدامات مهم پایگاه دریانوردی می‌باشد. تاکنون نیز مصاحبه‌های متعددی با این دریانوردان در بنادر متعدد صورت گرفته و در کتاب میراث ماندگار دریانوردان و لنج سازان منتشر گردیده است. در ادامه فعالیت‌های پایگاه دریانوردی تلاش بر این است تا در بستر زمان اقتصاد دریامحور در بنادر متعدد خلیج‌فارس مورد واکاوی قرار گیرد.