printlogo


اما و اگرهای چشم بادامي ها در كريدور بين المللي؛ اقتصادسرآمد منتشر مي كند
جامعيت چيني ها حامي حکمرانی یک کمربند یک راه

گروه اقتصاددريايي - حسین قاهری-  راهبرد کمربند و راه، یکی از مهم ترین سیاست های دولت شی جین پینگ و یک پروژه اقتصادی کلان است که ۲۶ کشور و منطقه را در بر می گیرد. این طرح، مناطق حدود ۷۰ درصد از چینی های خارج از کشور را تحت پوشش خود قرار می دهد. بررسی ماموریت های دپارتمان جبهه کاری متحد حزب کمونیست چین برای رسیدن به هدف طراحی چینی در مسیر یک کمربند و یک راه است.
بر اساس گزارش اقتصادسرآمد، مطالعه پيش رو در اندیشکده مطالعات راهبردی ایران و چین و با همکاری حسین قاهری، میثم بهارلو و امیرمحمد اسماعیلی انجام شده ‌است. 

دانشگاه ها و مراکز پژوهشی مخصوص پروژه جاده ابریشم
برخی از این بسترهای همکاری دوجانبه یا چندجانبه حزب کمونیست و دپارتمان کاری جبهه متحد برای تاثیرگذاری بر جوامع دانشگاهی و پژوهشی کشورهای امتداد یک کمربند یک راه عبارتند از:
شبکه اندیشکده های جاده ابریشم: این شبکه یکی از شش عضو «ائتلاف جهانی شبکه اندیشکده ها برای همکاری جنوب-جنوب» است که به طور مشترک توسط دفتر سازمان ملل برای همکاری جنوب-جنوب در سال ۲۰۱۶ راه اندازی شده است؛اندیشکده تحقیق و توسعه بین المللی یا رندی: چین و پاکستان در سال ۲۰۱۵ میلادی این اندیشکده را برای همکاری های تحقیقاتی دوجانبه راه اندازی کردند. بر اساس بیانیه مطبوعاتی منتشر شده توسط دفتر اسلام آباد موسسه پاکستان – چین، اتاق فکر تازه تاسیس تحقیق و توسعه بین المللی دو رئیس مشترک خواهد داشت. مادام ژائو بایگه، وزیر سابق و در حال حاضر عضو پارلمان و نایب رئیس کمیته روابط خارجی کنگره ملی خلق چین و سناتور مشاهد حسین، روسای این اندیشکده تحقیقاتی هستند؛
شبکه مطالعات کمربند و راه: این شبکه ذیل دپارتمان کاری جبهه متحد به منظور بررسی و رصد اندیشکده های بین المللی در خلال دومین مجمع کمربند و راه پکن در ۲۴ آوریل ۲۰۱۹ با ۱۶ عضو موسس طراحی و تاسیس شده است.
همان ‌طور که «اتحادیه های کمربند و راه» متعهد به ارتقای همکاری بین المللی با روزنامه نگاران و دانشگاهیان برای امتداد یک کمربند یک راه هستند، انجمن های تجاری راه ابریشم به طور فعال تلاش می کنند تا بازرگانان برجسته جهانی را گردهم آورند و آن ها را به همکاری با شرکای چینی ترغیب کنند. در ادامه به برخی از این نهادها و شوراها پرداخته می شود:
شورای چینی ارتقای تجارت بین المللی: این شورا در دهه ۱۹۵۰ تاسیس شد تا ابزاری برای بسیج افراد برجسته بین المللی در حمایت از همکاری های تجاری با چین باشد. اهداف این شورا به دو صورت توصیف می شود: ۱) متقاعد کردن بازرگانان در کشورهای غیر کمونیستی مبنی بر اینکه تحریم های استراتژیک تجارت با متحدان چین برای منافع خودشان مضر است و ۲) توسعه روابط تجاری با کشورهای غیر کمونیستی؛
اتاق بازرگانی بین المللی جاده ابریشم: در میان انجمن های تجاری اتاق بازرگانی بین المللی جاده ابریشم یکی از فعال ترین واحدها به شمار می رود که بر اساس وب سایت خود ۱۱۰ عضو از ۷۵ کشور را شامل می شود و «جامعه ای از منافع مشترک و مسئولیت های مشترک» را تشکیل می دهد که به دنبال یک آینده مشترک با هدف «ایجاد پل ارتباطی بین شرکت ها و دولت ها» است؛
اتحاد کمربند و راه اتاق های بازرگانی بین المللی: ۱۲۲ اتحادیه کمربند و راه اتاق های بازرگانی بین المللی متشکل از ۳۶ اتاق بازرگانی داخلی و ۳۵ اتاق بازرگانی خارجی است. فعالیت های بین المللی این اتحادیه بسیار محدودتر از اتاق بازرگانی بین المللی جاده ابریشم به نظر می رسد.

راهکار بهره مندی ایران از ابتکار یک کمربند و یک راه
نکته حائز اهمیت برای جمهوری اسلامی ایران این است که به چه میزان در این طراحی (در راستای منافع خود در ابتکار یک کمربند یک راه) نقش بازی می کند. ایران به منظور بهره مندی هرچه بیشتر از ابتکار یک کمربند و یک راه و قرارداد ۲۵ ساله می بایست زیرساخت های لازم برای همکاری را با توجه به طراحی فوق الذکر تدارک ببیند یا ارتقا بدهد. یکی از مهم ترین زیرساخت ها، وجود نهادهای پژوهشی و دانشگاهی مشترک بین ایران و چین می باشد. برای همکاری بین دو کشور لازم است که افکار عمومی دو کشور (به خصوص ایران) درباره فواید آن برای منافع ملی ایران قانع شود. همچنین، برای بخش عمومی و بخش خصوصی ایران لازم و ضروری است که راه های ورود به سازمان های مخصوص ابتکار یک کمربند و یک راه را شناسایی و اقدام کنند.
جمهوری خلق چین برای پیشبرد طرح خود در ابتکار یک کمربند و یک راه اقدام به طراحی یک راهبرد کرده است. یکی از نهادهای تاثیرگذار در سیاست خارجی و جهانی چین، دپارتمان جبهه کاری متحد است که ذیل کمیته مرکزی حزب کمونیست چین فعالیت می کند. از جمله ماموریت های این دپارتمان برای رسیدن به هدف ایجاد یک کمربند و یک راه، مواردی چون جمع آوری اطلاعات و پیشنهادات برای سیاستگذاری می باشد. در این راهبرد جمع آوری اطلاعات و سیاست گذاری، همکاری اقتصادی و ایجاد فضای مساعد بین المللی از طریق رسانه های مشترک، دانشگاه ها و مراکز پژوهشی و جامعه تجاری مشترک با کشورهای هدف صورت می گیرد. نکته حائز اهمیت برای جمهوری اسلامی ایران نیز این است که به چه میزان در این طراحی نقش بازی می کند. به همین منظور پژوهش حاضر به ارائه راهکارهایی مانند ارتقای زیرساخت های لازم برای این همکاری پرداخته است.