سفیر پیشین ایران در روسیه
بررسی نقش روسیه در کاهش تراز آبی دریای خزر
سفیر پیشین ایران در روسیه گفت: تا جایی که من خبر دارم، هیچ قرارداد یا ساز و کار حقوقی برای آنکه چه میزان آب باید وارد دریای خزر شود وجود ندارد. در مورد ماهی و شیلات ساز و کار وجود دارد که به چه صورت صید شود یا شکل ماهی‌ها چه طور باشد.
اگر از قبل برنامه‌ای باشد، ایران می‌تواند ادعا کرده و به شکل مذاکره موضوع را حل و فصل کند.به گزارش اقتصادسرآمد، نعمت‌الله ایزدی در پاسخ به این سوال که باتوجه به کاهش تراز آبی دریای خزر و آن هم به دلیل عدم پرداخت حق آبه رود ولگا در منطقه شمال دریای خزر توسط روسیه، ایران باید چه اقداماتی انجام دهد، به ایلنا گفت: اگر معاهده یا بحث حقوقی در آنجا وجود داشته باشد، ایران می‌تواند از بعد حقوقی این موضوع را پیگیری کند.
اما نکته‌ای که می‌توان گفت این است که بیش از ۳۰ سال است که گفته شد آب دریای خزر خیلی بالا آمد و بخش زیادی از سواحل ما و سواحل آذربایجان را از بین برد. اما در شمال این آمادگی را داشتند و اتفاق خاصی برای آن‌ها رخ نداد. ما هم به دلیل آنکه ساحل‌سازی کرده بودیم، بالا آمدن سطح آب باعث شد خسارات زیادی به ساخت و سازهای ما در حاشیه دریای خزر وارد شود. همان زمان هم اعلام کردند که روسیه آب زیادی وارد دریای خزر کرده است و یک خلیجی در شمال شرق دریای خزر خشک کرده و سطح دریا کوچک شد. وی افزود: آن زمان هم بحث بر سر این بود که چرا روسیه این کار را انجام داده است. با توجه به چیزی که من در گذشته پیگیری کردم، سطح آب شمال دریای خزر نسبت به جنوب ۲۶ متر پایین‌تر بود و کشتی‌هایی که می‌خواستند از طریق رود گرگان وارد دریای خزر شوند، به دلیل وجود اختلاف سطح دچار مشکل می‌شدند، این مشکل را با باز کردن سدها از بین بردند تا برای کشتی‌هایی که پشت سد بودند، آب را هم‌سطح کنند و کشتی‌ها عبور کنند و دوباره این سد بسته می‌شد. اگر قرار بود سد همیشه باز باشد ارتفاع آب بالا می‌آمد و ساخت و ساز اطراف دریا را از بین می‌برد.
این دسپلمات پیشین کشورمان تصریح کرد: بنابراین تا جایی که من خبر دارم، هیچ قرارداد یا ساز و کار حقوقی برای آنکه چه میزان آب باید وارد دریای خزر شود وجود ندارد. در مورد ماهی و شیلات ساز و کار وجود دارد که به چه صورت صید شود یا شکل ماهی‌ها چه طور باشد. اگر از قبل برنامه‌ای باشد، ایران می‌تواند ادعا کرده و به شکل مذاکره موضوع را حل و فصل کند. ضمن آنکه اگر قرار باشد دریای خزر به سمت خشک شدن و کاهش آب برود، ۵ کشور اطراف آن قرار دارند. نکته دیگر آنکه عمق آب در سمت ایران خیلی بیشتر از قسمت شمال است.