بي‌پرده با مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی؛اقتصاد سرآمد تحلیل می کند
تغيير باورهاي جامعه خشکی به دریا نیازمند فرهنگسازی است
گروه اقتصاددریایی – امید اسماعیلی – علی اکبرصفایی مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در جمع خبرنگاران به مطالب خوبی اشاره کرد آنجا که اقتصاد دریا برای اولین بار در برنامه هفتم توسعه در سرفصل دریایی درج شده است. این که مباحث اقتصاد دریا به صورت جدی از سوی مسئولان ارشد کشور مدنظر قرار گرفته است، در همین رابطه مجمع تشخیص مصلحت نظام به صورت مدون در خصوص اقتصاد دریا ورود کرده و دولت مردمی نیز کارگروه ملی اقتصاد دریا را مدنظر قرار داده و برای اولین با در برنامه هفتم توسعه در برنامه های اقتصادی، سرفصل دریایی درج شده است.
وی در ادامه به قسمت مهم صحبت هایش اشاره می کند و می گوید: بخش اقتصاد دریا و حمل و نقل دریایی 189 هزار میلیارد تومان پروژه اجرا شده و در اختیار مردم قرار گرفته است و در بحث توسعه ناوگان و در موضوعات تجهیزات بندری و شناورهای باری اقیانوس پیما، نزدیک به یک میلیارد دلار پروژه در دست اقدام است.
روزنامه دریایی اقتصادسرآمد براین باور است: این موارد همه خبرهای امید بخشی است که برای جامعه هم حکم مسکن رادارد هم پیشرفت، اما مادامی که در زیرساخت ذهنی و فرهنگی جامعه کار نکنیم ما همچنان از توسعه عقب مانده و عقب رانده ایم. چراکه، فرهنگ دریا و دریایی در کشور ایران هنوز کویری و خشکی است.
کمبود روزافزون دریانورد و استمداد از جوانان ایران
صفایی در بخش دیگری از صحبت هایش به کمبود 4600 دریانورد اشاره می کند و می گوید: این کمبودها عمدتا در شناورهای زیر 3000 تن است و در همین راستا از جوانان می خواهد که وارد شغل دریانوردی شوند.
صفایی نوید داده که برخی دانشگاه های دریایی ظرفیت های بسیار خوبی ایجاد کرده اند و بیش از 70 درصد ظرفیت آن ها در حال استفاده است و «امیدواریم جوانان به شغل دریانوردی به عنوان یک شغل هیجان برانگیز که حقوق و مزایای خوبی دارد، ورود کنند» و این که هر شغلی سختی های خاص خود را دارد و شاید مسائلی نظیر دوری از خانواده مطرح باشد اما شغل دریانوردی از شرایط خوبی نظیر استراحت‌های چند ماهه برخوردار و باید بدانید جایگاه دریانوردی در جامعه بسیار ارزشمند است.
صفایی با خوش بینی و اعتماد به فعالیت های کمیسیون عمران به عنوان کمیسیون مرتبط با حوزه دریا، اشاره می کند و می گوید: فعالیت بسیار خوبی در این زمینه داشته است و نظرات دولت و اعضای کمیسیون عمران مدنظر قرار گرفته و هم اکنون مسائل در کمیسیون تلفیق دنبال می شود.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی از آغاز مطالعات طرح جامع اقتصاد دریا و دستورکار و تکالیف دستگاه های مختلف در حوزه دریا و ساحل سخن می گوید و می گوید: امیدواریم طرح جامع اقتصاد دریا به عنوان ضرورت و نقشه راه مدنظر قرار گیرد و تا پایان سال جاری در کارگروه ملی اقتصاد دریا به تصویب برسد.
صفایی ابراز امیدواری می کند که ان شالله بتوانیم سهم اقتصاد دریا را از رشد اقتصاد کشور افزایش دهیم.
و اما بي‌پرده با جناب صفايي؛
نشست خبري مدیرعامل سازمان بنادر و دريانوردي، حاوي يك نكته بسيار مهم بود. نکته ای در سخنان صفايي –رئيس سازمان- است كه مايليم به آن به روشي خاص اشاره و تاكيد كنيم و آن «فرهنگ‌سازي» است.
روي سخن ما در اين نوشتار به رسم «يك سوزن به خود، يك جوال‌دوز به مردم» سازمان بنادرودریانوردی به عنوان بزرگ‌ترين و مهم‌ترين ركن دريايي كشور با اين اميد كه به معني واقعي كلمه، شاهد اقدام مناسب آن ها باشيم.
آقاي صفايي، فرمودید كه «دريانوردي جايگاه اجتماعي بالايي دارد» آيا واقعا چنين است؟ آيا خانواده‌ها چنين تصوري دارند؟ اگر جواني به خواستگاري برود و بگويد دريانورد هستم و سالي سه ماه استراحت دارم، كسي به او دختر مي‌دهد؟
وقتي اكثريت جامعه از دريانوردي، فقط دزدان دريايی كارائيب را به خاطر مي‌آورند، وقتي فرهنگ ادبي ما مي‌گويد: شب تاريك و بيم موج و گردابي چنين هايل، وقتي فرهنگ بومي ما مي‌گويد: «پولت را به دريا ريختي» يا «پولت را به آب ريختي»، وقتي شعر و ضرب‌المثل و ادبيات داستاني و فيلم سينمايي ما همه از وحشت دريا و خشم موج سخن مي‌گويد، از كدام جايگاه اجتماعي سخن بگوییم؟
آقاي صفايي، به صرف درخواست از جوانان براي پيوستن به دريانوردي، مساله حل نمي‌شود. زماني می توان عمق فاجعه را درك کرد كه برويم در جايي مانند دانشكده مهندسي دريايي دانشگاه اميركبير- جايي كه ما بارها رفته و پرسيده‌ايم- و از دانشجويان بپرسيد كه چرا وارد رشته مهندسي دريايي شده‌ايد، و سپس بشنويد كه اكثريت آن‌ها بر حسب اتفاق، انتخاب رايانه، اشتباه در انتخاب رشته و... وارد اين عرصه شده‌اند، پاك حال آدم گرفته مي‌شود. وقتي رصد كنيد و آمار دانشجويان فارغ‌التحصيل همين رشته‌ها را پي بگيريد و متوجه شويد كه بخش مهمي از اين فارغ‌التحصيلان به سمت دريا نرفته و روي به سمت خشكي نهاده‌اند...؟
جناب آقاي صفايي، صفاي روح و ذهن و فكر شما براي گرايش به دريا ستودني است؛ مایلیم بدانیم براي بازيافت روح و روان اجتماعي جامعه براي گرايش به دريا و شكستن تابوي فرهنگي برآمده از صدها سال فعاليت استعمار براي دور كردن مردم ايران از دريا، چند طرح فرهنگي در سازمان بزرگ و عريض و طويل شما طراحي و اجرا شده است؟
كار فرهنگي به سازمان بنادر و دریانوردی ربطي ندارد!؟
جالب است بدانيد ما در روزنامه دریایی اقتصادسرآمد به عنوان جزء کوچکی از حلقه وسیع فرهنگسازی، چند طرح فرهنگي به بخش راهبردي سازمان متبوع شما عرضه داشتيم و يك جواب محكم، قاطع و البته نااميدكننده شنيديم: «كار فرهنگي به ما ربطي ندارد، ما متولی فرهنگسازی نیستیم.»
جناب آقاي صفايي، نیک می دانید و باور دارید که كار فرهنگي براي تغيير باورهاي جامعه، ايجاد انگيزه دريايي به نوجوانان و جوانان و تامين نيروي انساني ماهر و با انگيزه، كار شماست.
چرا دبیرخانه و دبیر شورای مطالعات و سیاست های راهبردی سازمان بنادر و دریانوردی به فرهنگسازی اعتقادندارند؟
اگر شما وارد عرصه فرهنگ‌سازي نشويد و ديگر اركان دريايي و فرهنگي كشور را پاي كار نياوريد، چه كسي بايد وارد ميدان شود كه ما برويم به دست‌بوس ايشان و طرح‌هاي فرهنگي را براي حمايت از دريا و ساحل تقديم كنيم.
فرهنگ‌سازي راه و رسم خودش را دارد
آقاي صفايي، آن چه به درستي و از سر دل‌سوزي فرموديد، چيزي است در مقوله فرهنگ و راه‌كار اساسي و بنيادين آن فرهنگ‌سازي است و فرهنگ‌سازي راه و رسم خودش را دارد. بي‌مايه فطير است و بي فرهنگ‌سازي، خواهش شما و دعوت شما از جوانان براي ورود به عرصه دريا، بي‌فايده نیست اما به معنای واقعی کارساز نیست. ذهني كه سال‌هاي سال خشكي‌گراست، نمي‌تواند به خاطر سه ماه استراحت – و 9ماه سختي – به سمت دريا گرايش پيدا كند.
ذهني كه خشكي را مي‌فهمد، نمي‌تواند جايگاهي اجتماعي براي دريا به تصوير بكشد.
جناب صفايي با صفا، اگر نتوانيد كار فرهنگي كنيد، اگر نتوانيد همه اركان دريايي و فرهنگي كشور را پاي كار بياوريد، اگر نتوانيد در باورهاي فرهنگي جامعه دست ببريد و آن‌ها را براي تغيير به سمت دريا تشويق كنيد، هرگز نمي‌توانيد نيروي انساني حوزه دريا را تامين كنيد. كمبودي وحشتناك كه هر روز به آن افزوده خواهد شد.
استاد گرامي، حتما می دانید که چرا ظرفيت رشته‌هايي مانند ادبيات و فلسفه و پزشكي و... تكميلِ تكميلِ تكميل است، اما ظرفيت رشته‌هاي دريايي ناقص؟ با تحقيقي علمي براي تشخيص علت‌العلل اين نقص را می شود دریافت. شاید تحقيق علمي هم نمي‌خواهد، آيا مجموعه را براي گفت‌وگو با دانشجويان و جوانان سطح شهر، هدايت كرده‌ايد؟ آيا دستور داده‌ايد دلايل نقص‌ها را مشخص و تدوين كنند؟
خوب می دانید كه خواستن و خواهش از جواناني كه ما – و شما- سال ها فراموششان کرده ایم و در دوره‌هاي كودكي، نوجواني و جواني در باره دريا و مشاغل دريا با آن‌ها و خانواده‌هاي آن‌ها سخني نگفته و نمی گوییم و يك‌باره مي‌خواهيم دريانورد شوند، شاید جواب ندهد.
آيا بهتر نيست كه ما با حمايت شما، شروع كنيم از كودكستان تا دانشگاه، دريا را به نسل‌ها نشان دهيم؟ اين يعني فرهنگ‌سازي.
وی در ادامه به قسمت مهم صحبت هایش اشاره می کند و می گوید: بخش اقتصاد دریا و حمل و نقل دریایی 189 هزار میلیارد تومان پروژه اجرا شده و در اختیار مردم قرار گرفته است و در بحث توسعه ناوگان و در موضوعات تجهیزات بندری و شناورهای باری اقیانوس پیما، نزدیک به یک میلیارد دلار پروژه در دست اقدام است.
روزنامه دریایی اقتصادسرآمد براین باور است: این موارد همه خبرهای امید بخشی است که برای جامعه هم حکم مسکن رادارد هم پیشرفت، اما مادامی که در زیرساخت ذهنی و فرهنگی جامعه کار نکنیم ما همچنان از توسعه عقب مانده و عقب رانده ایم. چراکه، فرهنگ دریا و دریایی در کشور ایران هنوز کویری و خشکی است.
کمبود روزافزون دریانورد و استمداد از جوانان ایران
صفایی در بخش دیگری از صحبت هایش به کمبود 4600 دریانورد اشاره می کند و می گوید: این کمبودها عمدتا در شناورهای زیر 3000 تن است و در همین راستا از جوانان می خواهد که وارد شغل دریانوردی شوند.
صفایی نوید داده که برخی دانشگاه های دریایی ظرفیت های بسیار خوبی ایجاد کرده اند و بیش از 70 درصد ظرفیت آن ها در حال استفاده است و «امیدواریم جوانان به شغل دریانوردی به عنوان یک شغل هیجان برانگیز که حقوق و مزایای خوبی دارد، ورود کنند» و این که هر شغلی سختی های خاص خود را دارد و شاید مسائلی نظیر دوری از خانواده مطرح باشد اما شغل دریانوردی از شرایط خوبی نظیر استراحت‌های چند ماهه برخوردار و باید بدانید جایگاه دریانوردی در جامعه بسیار ارزشمند است.
صفایی با خوش بینی و اعتماد به فعالیت های کمیسیون عمران به عنوان کمیسیون مرتبط با حوزه دریا، اشاره می کند و می گوید: فعالیت بسیار خوبی در این زمینه داشته است و نظرات دولت و اعضای کمیسیون عمران مدنظر قرار گرفته و هم اکنون مسائل در کمیسیون تلفیق دنبال می شود.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی از آغاز مطالعات طرح جامع اقتصاد دریا و دستورکار و تکالیف دستگاه های مختلف در حوزه دریا و ساحل سخن می گوید و می گوید: امیدواریم طرح جامع اقتصاد دریا به عنوان ضرورت و نقشه راه مدنظر قرار گیرد و تا پایان سال جاری در کارگروه ملی اقتصاد دریا به تصویب برسد.
صفایی ابراز امیدواری می کند که ان شالله بتوانیم سهم اقتصاد دریا را از رشد اقتصاد کشور افزایش دهیم.
و اما بي‌پرده با جناب صفايي؛
نشست خبري مدیرعامل سازمان بنادر و دريانوردي، حاوي يك نكته بسيار مهم بود. نکته ای در سخنان صفايي –رئيس سازمان- است كه مايليم به آن به روشي خاص اشاره و تاكيد كنيم و آن «فرهنگ‌سازي» است.
روي سخن ما در اين نوشتار به رسم «يك سوزن به خود، يك جوال‌دوز به مردم» سازمان بنادرودریانوردی به عنوان بزرگ‌ترين و مهم‌ترين ركن دريايي كشور با اين اميد كه به معني واقعي كلمه، شاهد اقدام مناسب آن ها باشيم.
آقاي صفايي، فرمودید كه «دريانوردي جايگاه اجتماعي بالايي دارد» آيا واقعا چنين است؟ آيا خانواده‌ها چنين تصوري دارند؟ اگر جواني به خواستگاري برود و بگويد دريانورد هستم و سالي سه ماه استراحت دارم، كسي به او دختر مي‌دهد؟
وقتي اكثريت جامعه از دريانوردي، فقط دزدان دريايی كارائيب را به خاطر مي‌آورند، وقتي فرهنگ ادبي ما مي‌گويد: شب تاريك و بيم موج و گردابي چنين هايل، وقتي فرهنگ بومي ما مي‌گويد: «پولت را به دريا ريختي» يا «پولت را به آب ريختي»، وقتي شعر و ضرب‌المثل و ادبيات داستاني و فيلم سينمايي ما همه از وحشت دريا و خشم موج سخن مي‌گويد، از كدام جايگاه اجتماعي سخن بگوییم؟
آقاي صفايي، به صرف درخواست از جوانان براي پيوستن به دريانوردي، مساله حل نمي‌شود. زماني می توان عمق فاجعه را درك کرد كه برويم در جايي مانند دانشكده مهندسي دريايي دانشگاه اميركبير- جايي كه ما بارها رفته و پرسيده‌ايم- و از دانشجويان بپرسيد كه چرا وارد رشته مهندسي دريايي شده‌ايد، و سپس بشنويد كه اكثريت آن‌ها بر حسب اتفاق، انتخاب رايانه، اشتباه در انتخاب رشته و... وارد اين عرصه شده‌اند، پاك حال آدم گرفته مي‌شود. وقتي رصد كنيد و آمار دانشجويان فارغ‌التحصيل همين رشته‌ها را پي بگيريد و متوجه شويد كه بخش مهمي از اين فارغ‌التحصيلان به سمت دريا نرفته و روي به سمت خشكي نهاده‌اند...؟
جناب آقاي صفايي، صفاي روح و ذهن و فكر شما براي گرايش به دريا ستودني است؛ مایلیم بدانیم براي بازيافت روح و روان اجتماعي جامعه براي گرايش به دريا و شكستن تابوي فرهنگي برآمده از صدها سال فعاليت استعمار براي دور كردن مردم ايران از دريا، چند طرح فرهنگي در سازمان بزرگ و عريض و طويل شما طراحي و اجرا شده است؟
كار فرهنگي به سازمان بنادر و دریانوردی ربطي ندارد!؟
جالب است بدانيد ما در روزنامه دریایی اقتصادسرآمد به عنوان جزء کوچکی از حلقه وسیع فرهنگسازی، چند طرح فرهنگي به بخش راهبردي سازمان متبوع شما عرضه داشتيم و يك جواب محكم، قاطع و البته نااميدكننده شنيديم: «كار فرهنگي به ما ربطي ندارد، ما متولی فرهنگسازی نیستیم.»
جناب آقاي صفايي، نیک می دانید و باور دارید که كار فرهنگي براي تغيير باورهاي جامعه، ايجاد انگيزه دريايي به نوجوانان و جوانان و تامين نيروي انساني ماهر و با انگيزه، كار شماست.
چرا دبیرخانه و دبیر شورای مطالعات و سیاست های راهبردی سازمان بنادر و دریانوردی به فرهنگسازی اعتقادندارند؟
اگر شما وارد عرصه فرهنگ‌سازي نشويد و ديگر اركان دريايي و فرهنگي كشور را پاي كار نياوريد، چه كسي بايد وارد ميدان شود كه ما برويم به دست‌بوس ايشان و طرح‌هاي فرهنگي را براي حمايت از دريا و ساحل تقديم كنيم.
فرهنگ‌سازي راه و رسم خودش را دارد
آقاي صفايي، آن چه به درستي و از سر دل‌سوزي فرموديد، چيزي است در مقوله فرهنگ و راه‌كار اساسي و بنيادين آن فرهنگ‌سازي است و فرهنگ‌سازي راه و رسم خودش را دارد. بي‌مايه فطير است و بي فرهنگ‌سازي، خواهش شما و دعوت شما از جوانان براي ورود به عرصه دريا، بي‌فايده نیست اما به معنای واقعی کارساز نیست. ذهني كه سال‌هاي سال خشكي‌گراست، نمي‌تواند به خاطر سه ماه استراحت – و 9ماه سختي – به سمت دريا گرايش پيدا كند.
ذهني كه خشكي را مي‌فهمد، نمي‌تواند جايگاهي اجتماعي براي دريا به تصوير بكشد.
جناب صفايي با صفا، اگر نتوانيد كار فرهنگي كنيد، اگر نتوانيد همه اركان دريايي و فرهنگي كشور را پاي كار بياوريد، اگر نتوانيد در باورهاي فرهنگي جامعه دست ببريد و آن‌ها را براي تغيير به سمت دريا تشويق كنيد، هرگز نمي‌توانيد نيروي انساني حوزه دريا را تامين كنيد. كمبودي وحشتناك كه هر روز به آن افزوده خواهد شد.
استاد گرامي، حتما می دانید که چرا ظرفيت رشته‌هايي مانند ادبيات و فلسفه و پزشكي و... تكميلِ تكميلِ تكميل است، اما ظرفيت رشته‌هاي دريايي ناقص؟ با تحقيقي علمي براي تشخيص علت‌العلل اين نقص را می شود دریافت. شاید تحقيق علمي هم نمي‌خواهد، آيا مجموعه را براي گفت‌وگو با دانشجويان و جوانان سطح شهر، هدايت كرده‌ايد؟ آيا دستور داده‌ايد دلايل نقص‌ها را مشخص و تدوين كنند؟
خوب می دانید كه خواستن و خواهش از جواناني كه ما – و شما- سال ها فراموششان کرده ایم و در دوره‌هاي كودكي، نوجواني و جواني در باره دريا و مشاغل دريا با آن‌ها و خانواده‌هاي آن‌ها سخني نگفته و نمی گوییم و يك‌باره مي‌خواهيم دريانورد شوند، شاید جواب ندهد.
آيا بهتر نيست كه ما با حمايت شما، شروع كنيم از كودكستان تا دانشگاه، دريا را به نسل‌ها نشان دهيم؟ اين يعني فرهنگ‌سازي.