معاون برنامه ریزی و توسعه منابع سازمان بنادر و دریانوردی:
رشد ۶۰۰ درصدی سرمایه گذاری در بنادر کشور
رشد ۶۰۰ درصدی در بخش ساخت و توسعه بنادر و رشد ۹۰ هزار برابری در حوزه سرمایه گذاری در بنادر، به خوبی می تواند نمایانگر رشد بندری و دریایی کشور طی چهار دهه اخیر باشد. در ادامه گفت و گو با منصور آرامی؛ معاون برنامه ریزی و توسعه منابع سازمان بنادر و دریانوردی آمده است:
وضعیت بندری و دریایی کشور را در دوره چهل ساله پس از انقلاب تا کنون چگونه ارزیابی می کنید؟
به اعتقاد بنده در حوزه بندری فعالیت های بسیار زیادی در کشور انجام شده است. نکته اساسی این است که باید بپذیریم کشورهایی که دارای بندر هستند از فرصت و قابلیت مناسبی برای توسعه کشور خود برخوردارند و کشورهایی که چنین مزیتی ندارند با مشکلاتی در زمینه صادرات، واردات مواجه اند. زمانی از دریا صرفا برای تردد استفاده می‌کردند ولی بعدا در حوزه کشاورزی، صنعت، تجارت، امنیت و عمران مناطق ساحلی و در حوزه‌های مختلف از آن بهره بردند. امروزه نیز در دنیا تقریبا برای ۹۰ درصد امور وارداتی و صادراتی از دریا استفاده می‌شود و در کشور ما نیز ۸۵ درصد صادرات و واردات از طریق دریاست. خوشبختانه کشور ما ۵۸۰۰ کیلومتر ساحل در شمال و جنوب دارد و این یک ظرفیت بی نظیر است که باید به آن توجه جدی داشت، ضمن اینکه در داخل کشور به غیر بخش‌هایی از کارون، رودخانه قابل کشتیرانی نداریم و به طور مثال دریاچه ارومیه از ظرفیت لازم برای کشتیرانی برخوردار نیست اما در شمال و جنوب کشور ما این ظرفیت وجود دارد.
در بخش سرمایه‌گذاری نیز باید خاطرنشان کرد که عمده سرمایه‌گذاری ها پس از انقلاب توسط دولت بود اما بر اساس سیاست‌های تدوین شده بخش خصوصی وارد شد تا فعالیت سرمایه‌گذاران بخش خصوصی نیز در حوزه بندری آغاز شود و هم اکنون هر فعالیتی در حوزه بندری صورت می گیرد عمدتا سرمایه‌گذاری آن توسط بخش خصوصی انجام می شود. اگر بخواهم در این زمینه با عدد و رقم صحبت کنیم باید اعلام کرد که سازمان بنادر و دریانوردی طی ۴۰ سال گذشته در بخش ساخت و توسعه بنادر حدود ۶۰۰ درصد رشد داشته است؛ این یعنی سرمایه‌گذاری از ۱۷ میلیارد ریال به ۱۰۰۰۰ میلیارد ریال رسیده و در بخش سرمایه‌گذاری نیز ۹۰ هزار برابر رشد داشته ایم.
سازمان بنادر و دریانوردی چه هدفی را دنبال می کند و چه برنامه را برای توسعه بنادر کشور مدنظر قرار داده است؟
سازمان بنادر و دریانوردی در آینده دو هدف اساسی را دنبال می کند؛ هدف اول ارتقای رتبه بنادر کشور در دنیاست، هرچند در خیلی از بخش‌ها همچون ایمنی جلو هستیم و در بخش قوانین، مقررات و کنوانسیون‌ها نیز استانداردها را رعایت می‌کنیم. هدف دوم اینکه قصد داریم سطح بنادر کشور ارتقا دهیم و از نسل اول به نسل سوم و چهارم برسیم و بتوانیم از ظرفیت بخش خصوصی استفاده کنیم تا کالای بیشتری تولید شود و پردازش و صادرات بیشتری صورت گیرد. در بخش استفاده از ظرفیت بخش خصوصی تلاش خود را چندین برابر کرده ایم و امیدواریم بتوانیم از حداکثر توان داخلی به منظور توسعه بندری و دریایی کشور بهره ببریم. علاوه بر این به دنبال آن هستیم که ظرفیت بنادر نظیر بندر چابهار را بیشتر کنیم و بتوانیم از ظرفیت چنین بنادری استفاده کنیم چراکه توسعه این بندر می‌تواند توسعه سواحل مکران را رقم بزند، بنابراین هدف دوم نیز به جدیت در حال پیگیری است. زمینه بسیار خوبی برای سرمایه‌گذاری در بندر شهیدبهشتی چابهار ایجاد شده است و مطالعاتی برای ایجاد بندر دوم در کنار بندر شهیدرجایی در دست انجام است که بتوانیم بندر جایگزین مناسبی برای بندر شهیدرجایی در همین منطقه ایجاد کنیم چراکه دیگر ظرفیت ساخت و توسعه اسکله در بندر شهیدرجایی وجود ندارد و به دنبال این هستیم با ایجاد بندری جایگزین چنین اقدامی را انجام دهیم. در حال حاضر فاز صفر این پروژه که همان شناسایی منطقه و کارهای مطالعاتی است در حال پیشبرد است و با توجه به ظرفیت‌هایی که وجود دارد احتمالا در محدوده سواحل مکران مدنظر قرار می گیرد که این مورد نیز جزء برنامه هایی است که سازمان بنادر و دریانوردی برای آینده تعریف کرده است.
مهم‌ترین برنامه و اولویت سازمان بنادر و دریانوردی در کوتاه و بلندمدت چیست؟
اولی در بخش نیروی انسانی است که سازمان بنادر و دریانوردی باید نیروهای متخصص و مورد نیاز خود را برای آینده جذب کند. ما سال گذشته از ۲۰۰ نیرو آزمون گرفتیم و به دنبال این هستیم که بتوانیم نیاز خود را برطرف سازیم و در این راستا مقوله آموزش نیروها برای ما خیلی مهم است. دومی اما توسعه بنادر کشور است که شامل فاز ۳ بندر شهیدرجایی و نیز توسعه بندر شهیدبهشتی چابهار می شود که به عنوان اولویت اصلی سازمان بنادر و دریانوردی تعریف شده است. جذب سرمایه‌گذار برای حضور در بنادری مثل بندر امام خمینی (ره)، بوشهر (جزیره نگین) و بندر شهیدرجایی از اهمیت بسیار بالایی برای سازمان بنادر و دریانوردی برخوردار است و توجه به مسئولیت اجتماعی سازمان مسئله دیگری است که از اهمیت بالایی دارد.
وضعیت بندری و دریایی کشور را در دوره چهل ساله پس از انقلاب تا کنون چگونه ارزیابی می کنید؟
به اعتقاد بنده در حوزه بندری فعالیت های بسیار زیادی در کشور انجام شده است. نکته اساسی این است که باید بپذیریم کشورهایی که دارای بندر هستند از فرصت و قابلیت مناسبی برای توسعه کشور خود برخوردارند و کشورهایی که چنین مزیتی ندارند با مشکلاتی در زمینه صادرات، واردات مواجه اند. زمانی از دریا صرفا برای تردد استفاده می‌کردند ولی بعدا در حوزه کشاورزی، صنعت، تجارت، امنیت و عمران مناطق ساحلی و در حوزه‌های مختلف از آن بهره بردند. امروزه نیز در دنیا تقریبا برای ۹۰ درصد امور وارداتی و صادراتی از دریا استفاده می‌شود و در کشور ما نیز ۸۵ درصد صادرات و واردات از طریق دریاست. خوشبختانه کشور ما ۵۸۰۰ کیلومتر ساحل در شمال و جنوب دارد و این یک ظرفیت بی نظیر است که باید به آن توجه جدی داشت، ضمن اینکه در داخل کشور به غیر بخش‌هایی از کارون، رودخانه قابل کشتیرانی نداریم و به طور مثال دریاچه ارومیه از ظرفیت لازم برای کشتیرانی برخوردار نیست اما در شمال و جنوب کشور ما این ظرفیت وجود دارد.
در بخش سرمایه‌گذاری نیز باید خاطرنشان کرد که عمده سرمایه‌گذاری ها پس از انقلاب توسط دولت بود اما بر اساس سیاست‌های تدوین شده بخش خصوصی وارد شد تا فعالیت سرمایه‌گذاران بخش خصوصی نیز در حوزه بندری آغاز شود و هم اکنون هر فعالیتی در حوزه بندری صورت می گیرد عمدتا سرمایه‌گذاری آن توسط بخش خصوصی انجام می شود. اگر بخواهم در این زمینه با عدد و رقم صحبت کنیم باید اعلام کرد که سازمان بنادر و دریانوردی طی ۴۰ سال گذشته در بخش ساخت و توسعه بنادر حدود ۶۰۰ درصد رشد داشته است؛ این یعنی سرمایه‌گذاری از ۱۷ میلیارد ریال به ۱۰۰۰۰ میلیارد ریال رسیده و در بخش سرمایه‌گذاری نیز ۹۰ هزار برابر رشد داشته ایم.
سازمان بنادر و دریانوردی چه هدفی را دنبال می کند و چه برنامه را برای توسعه بنادر کشور مدنظر قرار داده است؟
سازمان بنادر و دریانوردی در آینده دو هدف اساسی را دنبال می کند؛ هدف اول ارتقای رتبه بنادر کشور در دنیاست، هرچند در خیلی از بخش‌ها همچون ایمنی جلو هستیم و در بخش قوانین، مقررات و کنوانسیون‌ها نیز استانداردها را رعایت می‌کنیم. هدف دوم اینکه قصد داریم سطح بنادر کشور ارتقا دهیم و از نسل اول به نسل سوم و چهارم برسیم و بتوانیم از ظرفیت بخش خصوصی استفاده کنیم تا کالای بیشتری تولید شود و پردازش و صادرات بیشتری صورت گیرد. در بخش استفاده از ظرفیت بخش خصوصی تلاش خود را چندین برابر کرده ایم و امیدواریم بتوانیم از حداکثر توان داخلی به منظور توسعه بندری و دریایی کشور بهره ببریم. علاوه بر این به دنبال آن هستیم که ظرفیت بنادر نظیر بندر چابهار را بیشتر کنیم و بتوانیم از ظرفیت چنین بنادری استفاده کنیم چراکه توسعه این بندر می‌تواند توسعه سواحل مکران را رقم بزند، بنابراین هدف دوم نیز به جدیت در حال پیگیری است. زمینه بسیار خوبی برای سرمایه‌گذاری در بندر شهیدبهشتی چابهار ایجاد شده است و مطالعاتی برای ایجاد بندر دوم در کنار بندر شهیدرجایی در دست انجام است که بتوانیم بندر جایگزین مناسبی برای بندر شهیدرجایی در همین منطقه ایجاد کنیم چراکه دیگر ظرفیت ساخت و توسعه اسکله در بندر شهیدرجایی وجود ندارد و به دنبال این هستیم با ایجاد بندری جایگزین چنین اقدامی را انجام دهیم. در حال حاضر فاز صفر این پروژه که همان شناسایی منطقه و کارهای مطالعاتی است در حال پیشبرد است و با توجه به ظرفیت‌هایی که وجود دارد احتمالا در محدوده سواحل مکران مدنظر قرار می گیرد که این مورد نیز جزء برنامه هایی است که سازمان بنادر و دریانوردی برای آینده تعریف کرده است.
مهم‌ترین برنامه و اولویت سازمان بنادر و دریانوردی در کوتاه و بلندمدت چیست؟
اولی در بخش نیروی انسانی است که سازمان بنادر و دریانوردی باید نیروهای متخصص و مورد نیاز خود را برای آینده جذب کند. ما سال گذشته از ۲۰۰ نیرو آزمون گرفتیم و به دنبال این هستیم که بتوانیم نیاز خود را برطرف سازیم و در این راستا مقوله آموزش نیروها برای ما خیلی مهم است. دومی اما توسعه بنادر کشور است که شامل فاز ۳ بندر شهیدرجایی و نیز توسعه بندر شهیدبهشتی چابهار می شود که به عنوان اولویت اصلی سازمان بنادر و دریانوردی تعریف شده است. جذب سرمایه‌گذار برای حضور در بنادری مثل بندر امام خمینی (ره)، بوشهر (جزیره نگین) و بندر شهیدرجایی از اهمیت بسیار بالایی برای سازمان بنادر و دریانوردی برخوردار است و توجه به مسئولیت اجتماعی سازمان مسئله دیگری است که از اهمیت بالایی دارد.