راه توسعه از دریا می گذرد
ایران مهیای ساخت یک اَبربندر در سواحل مَکُران
گروه اقتصاددریاپایه - مهدی خسروی - ساحل مَکُران به خط ساحلی ایران در محدوده دریای عمان گفته می شود که از بندر میناب آغاز و تا جاسک و چابهار پسابندر در جنوب شرقی ترین نقطه ایران ادامه می یابد.
سواحل مَکُران در دو استان هرمزگان و سیستان و بلوچستان قرار دارد و این خط ساحلی حدود 1000 کیلومتری، یکی از ظرفیت های بی بدیل کشورمان در حوزه اقتصاد دریا است که در طول دهه متمادی از ظرفیت این منطقه غافل بوده ایم و عملا این وسعت پر ارزش از کشورمان که در پیوند با اقتصاد جهانی است، عملا بلا استفاده بوده است و حالا چند سالی است که در پی تدابیر هوشمندانه رهبر معظم انقلاب اسلامی، توجهات ویژه تری به آن صورت گرفته است و این منطقه مهیای یک توسعه پایدار و همه جانبه می شود.
سواحل مَکُران در نگاه رهبر معظم انقلاب
رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنرانی های متعددی درباره سواحل مکران بیان داشته اند که «مسئله آبادسازی سواحل مکران نیز جزء کارهای اساسی است که باید با همکاری دولت، برنامههای مورد نظر در این منطقه با سرعت بیشتری دنبال شود. ما در سال های گذشته از سواحل طولانی دریای عمان بهرهی لازم و کافی را نبردهایم. ذهن¬مان همهاش متوجّه خلیج فارس بوده، اهمّیت دریای عمان از نظر ما مغفولٌعنه مانده است. این نگاه جدید که نگاه به دریاى عمان است به وسیله ارتش جمهورى اسلامى، میتواند کارهاى بزرگى را انجام دهد؛ این براى منطقه جنوب شرقى کشور یک موهبت الهى است. بنابراین دولت و دستگاههاى مختلف چه وزارت دفاع، چه وزارتخانههاى دیگر که مرتبط با این کارند، همه باید به پیشرفت این کار کمک کنند»
تمرکز ارتش بر دریای عمان
به دنبال تدابیر فرماندهی معظم کل قوا و به منظور استقرار هرچه بیشتر امنیت فراگیر در سواحل مکران و با توجه به مأموریت های بین المللی و حضور در آبهای آزاد و بین المللی، ارتش جمهوری اسلامی ایران چند سالی است که در شهرهای مهم ساحلی منطقه مَکُران استقرار یافته و اکنون منطقه دوم دریایی ولایت در شهرستان جاسک، منطقه سوم دریایی نبوت در بندر کنارک و نیز پایگاه دریایی پسابندر در بخش پسابندر چابهار مستقر بوده و ضمن انجام مأموریت های ذاتی خود، در خدمت توسعه و پیشرفت منطقه نیز قرار دارند.
راه توسعه از دریا می گذرد
محمد آشوری عضو کمیسیون شوراهای مجلس شورای اسلامی درباره اهمیت نقش بنادر و سواحل در توسعه ملی، می گوید: برای بیان اهمیت نقش سواحل در توسعه ملی همین کافی است که با نگاهی به شهرهای بزرگ جهان، دریابیم که بسیاری از آنها در جوار دریاها بنا شده اند و کشورها نگاه ویژه ای به اقتصاد دریایی دارند. هم در حوزه امنیت غذایی و هم در حوزه توسعه گردشگری و هم در زمینه حمل و نقل ارزان جهانی، شهرهای ساحلی مزیت های بی نظیری دارند که شاید در کشورمان بدلیل وجود برخی نگاههای تمرکزگرایانه، کمتر به آن توجه شده است. ما به عنوان کشوری که در شمال و جنوب دارای سواحل بسیار گسترده و فراوانی هستیم، مزیت مان در حوزه دریا است و باید بر صنعت دریایی و صنعت گردشگری و توسعه مناطق ساحلی مان توجه هر چه بیشتری داشته باشیم.
سواحل مَکُران یک گنج است
امیر دریادار حبیب الله سیاری رئیس ستاد و معاون هماهنگ کننده فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی ایران درباره سواحل مکران می گوید: تدبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر استقرار در آبهای بین المللی و حضور در دریاهای آزاد و تأمین امنیت کشتی های تجاری کشورمان می گوید: ارتش در پی ابلاغ تدابیر رهبری معظم انقلاب اسلامی با تمام وجود و با خانواده به منطقه منتقل شدند و اکنون استقرار نیروی دریایی ارتش، یک امنیت ویژه ای به این منطقه ای بخشیده است.
نام گذاری خیابانی به نام مَکُران در تهران
فرمانده پیشین نیروی دریایی ارتش و معاون هماهنگ کننده کنونی ارتش جمهوری اسلامی می گوید: فرهنگ سازی درباره توجه دادن جامعه به سواحل مَکُران یک امر ضروری برای توسعه آن است و لذا از تهران تا بسیاری از شهرهای ساحلی ایران، اکنون خیابانی به نام مکران دارند و باید جزء به جزء میهن مان را به خوبی بشناسیم و از ظرفیت های آن برای توسعه ملی استفاده کنیم.
مکران یک موهبت الهی
رهبر معظم انقلاب اسلامی در بیان دیگری درباره سواحل مکران نیز فرمودند: دریای عمان و این منطقه دریایی، بسیار حائز اهیمت است. همانطوری که در دوره جنگ تحمیلی، در یک برهه توانستیم از این فرصت استثنایی استفاده کنیم. اگر این فرصت نبود، گلوی ما فشرده می شد و چابهار توانست ما را از آن حالت دست بسته بودن و اسارت آن زمان بیرون بیاورد. اکنون هم با توجه به مسائل سیاسی که در خلیج فارس می گذرد، حضور در کرانه دریای عمان برای ما یک فرصت فوق العاده است. در اینجا همه برنامه ریزی ها را باید با توجه به این حقیقت مسلم انجام دهید بنابراین این منطقه دریایی بایستی مثل سایر نیروهای ارتش و سپاه که در اینجا هستند خودش را آماده نگهدارد این نقطه از کشور را باید خیلی جدی بگیرید.
منطقه سواحل دریای عمان منطقه بکری است، عمق این سواحل منطقه وسیع بلوچستان و بخشی از آن منطقه غربی تر آن یعنی هرمزگان، مناطق بسیار مهمی است، بسیار حائز اهمیت است.
توسعه اقتصاد دریامحور با تاکید بر سواحل مَکُران
اقتصاد دریامحور کلید واژه ای است که با بیان رهبر معظم انقلاب اسلامی وارد ادبیات سیاسی و اجتماعی کشورمان شد و اکنون به شکل فراگیرتری در حال پیگیری است. اگر دولت و سایر مسئولان با نگاه راهبردی به مناطق دریایی، به کمک بیایند، این منطقهی عظیم و مهم مکران میتواند تواناییهای زیادی را برای جمهوری اسلامی به وجود آورد.
ایران مهیای ساخت بزرگ ترین بندر تجاری کشور در سواحل مَکُران
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان در این باره در گفت و گو با خبرنگار فارس در بندرعباس گفت: برای ساخت بندر جدید در سواحل مکران به ظرفیت ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تن در حوالی کوه مبارک جاسک برنامهریزی شده است و در سفر رییس جمهور به استان هرمزگان که در آینده نزدیک صورت می گیرد، کلنگ زنی می شود.
علی اکبر صفایی مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی نیز در بیان جزییات ساخت این بندر به عنوان بزرگ ترین کانون اقتصادی کشور می گوید: ایجاد بنادر جدید در دستور کار سازمان بنادر و دریانوردی قرار دارد که یکی از مهم ترین آنها، ساخت بزرگترین بندر تجاری کشور در سواحل مکران و در محدوده کوه مبارک شهرستان جاسک است. این مگابندر در 3 فاز و با ظرفیتی بین 150 تا 200 میلیون تن ایجاد خواهد شد و در این راستا سازمان بنادر و دریانوردی با تشکیل یک کارگروه داخلی متشکل از مدیران و کارشناسان خبره، موضوع را به عنوان یک پروژه ملی در دستور کار خود قرار داده است.
کوه مبارک کجاست؟
شاید نام کوه مبارک را اولین بار با سرنگونی پهپاد متجاوز در 30 خردادماه سال 1398 بود که خبری با این عنوان در رسانهها منتشر شد که یک فروند پهپاد آمریکایی با نام گلوبال هاوک پس از ورود به حریم هوایی کشورمان در حوالی منطقه کوه مبارک بندرعباس از سوی پدافند نیروی هوافضای سپاه شناسایی و پس از ادامه مسیر در حریم آسمان ایران سرنگون شد. ایران در منطقه کوه مبارک علاوه بر ایجاد تأسیسات صادرات نفتی، مصمم به ایجاد بندرگاه بسیار بزرگی است که طی یک دروه 5 ساله به بزرگ ترین بندر تجاری کشورمان بدل خواهد شد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان در این زمینه نیز به خبرنگار فارس گفت: در فاز اول 1100 تا 1400 هکتار برای ساخت مگابندر سواحل مکران در نظر گرفته شده است. تاکنون بندری در اندازه مگاپورت سواحل مکران نداشتهایم.
کارکرد بندر جدید چه خواهد بود؟
جلیل اسلامی معاون اقتصادی سازمان بنادر هم در این باره می گوید: موقعیت کوه مبارک به عنوان «پیشران توسعه صادرات و تقویت حلقه ترانزیت و سوخت رسانی به کشتی های تجاری»، افزایش سهم کشور از بازار بانکرینگ شاهد توسعه فضای کسب و کار در مقایسه با کشورهای رقیب خواهیم بود. در عین حال ایجاد صنایع پایین دستی در حوزه نفت و گاز در این منطقه می تواند علاوه بر اشتغال، جلوگیری از خام فروشی، توسعه صنایع ارزش افزودهای و تبدیلی از محل تولید و فروش مشتقات نفتی به عنوان یک مزیت بالقوه منطقه، مدنظر قرار گیرد.
محل قرارگیری سواحل مکران در خلیج فارس و تنگه هرمز شرایطی را به وجود آورده تا این منطقه به عنوان مرکز بزرگ اقتصادی و هاب انرژی مطرح شود. از سوی دیگر، با توجه به اینکه در بحث حملونقل یکی از مسائل مهم زمان و هزینههای حمل است، میتوان از ظرفیت موجود برای تبدیل سواحل مکران به هاب توزیع کالا استفاده کرد. البته در این زمینه ضروری است تا کریدورهای داخلی کشورمان نیز در حوزه راه و ریل به خوبی طی چند سال پیش رو به سمت سواحل مکران توسعه داده شود تا فاصله این منطقه تا کانون کشور و دیگر مرزهای سرزمینی مان کاسته شود و ترددی ایمن و سریع صورت گیرد.
سواحل مَکُران در دو استان هرمزگان و سیستان و بلوچستان قرار دارد و این خط ساحلی حدود 1000 کیلومتری، یکی از ظرفیت های بی بدیل کشورمان در حوزه اقتصاد دریا است که در طول دهه متمادی از ظرفیت این منطقه غافل بوده ایم و عملا این وسعت پر ارزش از کشورمان که در پیوند با اقتصاد جهانی است، عملا بلا استفاده بوده است و حالا چند سالی است که در پی تدابیر هوشمندانه رهبر معظم انقلاب اسلامی، توجهات ویژه تری به آن صورت گرفته است و این منطقه مهیای یک توسعه پایدار و همه جانبه می شود.
سواحل مَکُران در نگاه رهبر معظم انقلاب
رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنرانی های متعددی درباره سواحل مکران بیان داشته اند که «مسئله آبادسازی سواحل مکران نیز جزء کارهای اساسی است که باید با همکاری دولت، برنامههای مورد نظر در این منطقه با سرعت بیشتری دنبال شود. ما در سال های گذشته از سواحل طولانی دریای عمان بهرهی لازم و کافی را نبردهایم. ذهن¬مان همهاش متوجّه خلیج فارس بوده، اهمّیت دریای عمان از نظر ما مغفولٌعنه مانده است. این نگاه جدید که نگاه به دریاى عمان است به وسیله ارتش جمهورى اسلامى، میتواند کارهاى بزرگى را انجام دهد؛ این براى منطقه جنوب شرقى کشور یک موهبت الهى است. بنابراین دولت و دستگاههاى مختلف چه وزارت دفاع، چه وزارتخانههاى دیگر که مرتبط با این کارند، همه باید به پیشرفت این کار کمک کنند»
تمرکز ارتش بر دریای عمان
به دنبال تدابیر فرماندهی معظم کل قوا و به منظور استقرار هرچه بیشتر امنیت فراگیر در سواحل مکران و با توجه به مأموریت های بین المللی و حضور در آبهای آزاد و بین المللی، ارتش جمهوری اسلامی ایران چند سالی است که در شهرهای مهم ساحلی منطقه مَکُران استقرار یافته و اکنون منطقه دوم دریایی ولایت در شهرستان جاسک، منطقه سوم دریایی نبوت در بندر کنارک و نیز پایگاه دریایی پسابندر در بخش پسابندر چابهار مستقر بوده و ضمن انجام مأموریت های ذاتی خود، در خدمت توسعه و پیشرفت منطقه نیز قرار دارند.
راه توسعه از دریا می گذرد
محمد آشوری عضو کمیسیون شوراهای مجلس شورای اسلامی درباره اهمیت نقش بنادر و سواحل در توسعه ملی، می گوید: برای بیان اهمیت نقش سواحل در توسعه ملی همین کافی است که با نگاهی به شهرهای بزرگ جهان، دریابیم که بسیاری از آنها در جوار دریاها بنا شده اند و کشورها نگاه ویژه ای به اقتصاد دریایی دارند. هم در حوزه امنیت غذایی و هم در حوزه توسعه گردشگری و هم در زمینه حمل و نقل ارزان جهانی، شهرهای ساحلی مزیت های بی نظیری دارند که شاید در کشورمان بدلیل وجود برخی نگاههای تمرکزگرایانه، کمتر به آن توجه شده است. ما به عنوان کشوری که در شمال و جنوب دارای سواحل بسیار گسترده و فراوانی هستیم، مزیت مان در حوزه دریا است و باید بر صنعت دریایی و صنعت گردشگری و توسعه مناطق ساحلی مان توجه هر چه بیشتری داشته باشیم.
سواحل مَکُران یک گنج است
امیر دریادار حبیب الله سیاری رئیس ستاد و معاون هماهنگ کننده فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی ایران درباره سواحل مکران می گوید: تدبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر استقرار در آبهای بین المللی و حضور در دریاهای آزاد و تأمین امنیت کشتی های تجاری کشورمان می گوید: ارتش در پی ابلاغ تدابیر رهبری معظم انقلاب اسلامی با تمام وجود و با خانواده به منطقه منتقل شدند و اکنون استقرار نیروی دریایی ارتش، یک امنیت ویژه ای به این منطقه ای بخشیده است.
نام گذاری خیابانی به نام مَکُران در تهران
فرمانده پیشین نیروی دریایی ارتش و معاون هماهنگ کننده کنونی ارتش جمهوری اسلامی می گوید: فرهنگ سازی درباره توجه دادن جامعه به سواحل مَکُران یک امر ضروری برای توسعه آن است و لذا از تهران تا بسیاری از شهرهای ساحلی ایران، اکنون خیابانی به نام مکران دارند و باید جزء به جزء میهن مان را به خوبی بشناسیم و از ظرفیت های آن برای توسعه ملی استفاده کنیم.
مکران یک موهبت الهی
رهبر معظم انقلاب اسلامی در بیان دیگری درباره سواحل مکران نیز فرمودند: دریای عمان و این منطقه دریایی، بسیار حائز اهیمت است. همانطوری که در دوره جنگ تحمیلی، در یک برهه توانستیم از این فرصت استثنایی استفاده کنیم. اگر این فرصت نبود، گلوی ما فشرده می شد و چابهار توانست ما را از آن حالت دست بسته بودن و اسارت آن زمان بیرون بیاورد. اکنون هم با توجه به مسائل سیاسی که در خلیج فارس می گذرد، حضور در کرانه دریای عمان برای ما یک فرصت فوق العاده است. در اینجا همه برنامه ریزی ها را باید با توجه به این حقیقت مسلم انجام دهید بنابراین این منطقه دریایی بایستی مثل سایر نیروهای ارتش و سپاه که در اینجا هستند خودش را آماده نگهدارد این نقطه از کشور را باید خیلی جدی بگیرید.
منطقه سواحل دریای عمان منطقه بکری است، عمق این سواحل منطقه وسیع بلوچستان و بخشی از آن منطقه غربی تر آن یعنی هرمزگان، مناطق بسیار مهمی است، بسیار حائز اهمیت است.
توسعه اقتصاد دریامحور با تاکید بر سواحل مَکُران
اقتصاد دریامحور کلید واژه ای است که با بیان رهبر معظم انقلاب اسلامی وارد ادبیات سیاسی و اجتماعی کشورمان شد و اکنون به شکل فراگیرتری در حال پیگیری است. اگر دولت و سایر مسئولان با نگاه راهبردی به مناطق دریایی، به کمک بیایند، این منطقهی عظیم و مهم مکران میتواند تواناییهای زیادی را برای جمهوری اسلامی به وجود آورد.
ایران مهیای ساخت بزرگ ترین بندر تجاری کشور در سواحل مَکُران
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان در این باره در گفت و گو با خبرنگار فارس در بندرعباس گفت: برای ساخت بندر جدید در سواحل مکران به ظرفیت ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تن در حوالی کوه مبارک جاسک برنامهریزی شده است و در سفر رییس جمهور به استان هرمزگان که در آینده نزدیک صورت می گیرد، کلنگ زنی می شود.
علی اکبر صفایی مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی نیز در بیان جزییات ساخت این بندر به عنوان بزرگ ترین کانون اقتصادی کشور می گوید: ایجاد بنادر جدید در دستور کار سازمان بنادر و دریانوردی قرار دارد که یکی از مهم ترین آنها، ساخت بزرگترین بندر تجاری کشور در سواحل مکران و در محدوده کوه مبارک شهرستان جاسک است. این مگابندر در 3 فاز و با ظرفیتی بین 150 تا 200 میلیون تن ایجاد خواهد شد و در این راستا سازمان بنادر و دریانوردی با تشکیل یک کارگروه داخلی متشکل از مدیران و کارشناسان خبره، موضوع را به عنوان یک پروژه ملی در دستور کار خود قرار داده است.
کوه مبارک کجاست؟
شاید نام کوه مبارک را اولین بار با سرنگونی پهپاد متجاوز در 30 خردادماه سال 1398 بود که خبری با این عنوان در رسانهها منتشر شد که یک فروند پهپاد آمریکایی با نام گلوبال هاوک پس از ورود به حریم هوایی کشورمان در حوالی منطقه کوه مبارک بندرعباس از سوی پدافند نیروی هوافضای سپاه شناسایی و پس از ادامه مسیر در حریم آسمان ایران سرنگون شد. ایران در منطقه کوه مبارک علاوه بر ایجاد تأسیسات صادرات نفتی، مصمم به ایجاد بندرگاه بسیار بزرگی است که طی یک دروه 5 ساله به بزرگ ترین بندر تجاری کشورمان بدل خواهد شد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان در این زمینه نیز به خبرنگار فارس گفت: در فاز اول 1100 تا 1400 هکتار برای ساخت مگابندر سواحل مکران در نظر گرفته شده است. تاکنون بندری در اندازه مگاپورت سواحل مکران نداشتهایم.
کارکرد بندر جدید چه خواهد بود؟
جلیل اسلامی معاون اقتصادی سازمان بنادر هم در این باره می گوید: موقعیت کوه مبارک به عنوان «پیشران توسعه صادرات و تقویت حلقه ترانزیت و سوخت رسانی به کشتی های تجاری»، افزایش سهم کشور از بازار بانکرینگ شاهد توسعه فضای کسب و کار در مقایسه با کشورهای رقیب خواهیم بود. در عین حال ایجاد صنایع پایین دستی در حوزه نفت و گاز در این منطقه می تواند علاوه بر اشتغال، جلوگیری از خام فروشی، توسعه صنایع ارزش افزودهای و تبدیلی از محل تولید و فروش مشتقات نفتی به عنوان یک مزیت بالقوه منطقه، مدنظر قرار گیرد.
محل قرارگیری سواحل مکران در خلیج فارس و تنگه هرمز شرایطی را به وجود آورده تا این منطقه به عنوان مرکز بزرگ اقتصادی و هاب انرژی مطرح شود. از سوی دیگر، با توجه به اینکه در بحث حملونقل یکی از مسائل مهم زمان و هزینههای حمل است، میتوان از ظرفیت موجود برای تبدیل سواحل مکران به هاب توزیع کالا استفاده کرد. البته در این زمینه ضروری است تا کریدورهای داخلی کشورمان نیز در حوزه راه و ریل به خوبی طی چند سال پیش رو به سمت سواحل مکران توسعه داده شود تا فاصله این منطقه تا کانون کشور و دیگر مرزهای سرزمینی مان کاسته شود و ترددی ایمن و سریع صورت گیرد.