printlogo


گزارشی در اهمیت دریانوردی در تجارت جهانی؛
سنگاپور برترین مرکز دریایی جهان شد

گروه اقتصاددریا – محمد رحیمی - سنگاپور برای دهمین سال متوالی بر‌اساس شاخص توسعه مرکز کشتیرانی بین‌المللی شین‌هوا و داده‌های دریافتی صرافی بالتیک (ISCDI) رتبه اول را در بین بنادر و مراکز دریایی به عنوان برترین مرکز دریایی کسب کرد.
به گزارش اقتصادسرآمد، مركز بين‌المللي safety4sea اعلام كرد كه سنگاپور با كسب 95.32 امتياز از 100 امتياز ممكن، رتبه نخست بنادر جهان را به دست آورد. اين كشور، براي دهمين سال پياپي است كه اين مقام را براي خود محفوظ نگاه‌ داشته است. 
safety4sea؛  مي‌گويد: انتخاب سنگاپور به عنوان برترین مرکز دریایی جهان توسط خبرگزاری دولتی چین (شین هوا) و مرکز داده‌های صرافی بالتیک صورت گرفته است. بر این اساس این کشور ۹۵.۳۲ امتیاز را از ۱۰۰ امتیاز به دست آورده است.
نیروگاه خدمات پشتیبانی لندن با ۸۳.۳۵ امتیاز دوم و شهر بندری شانگهای با ۸۱.۵۸ امتیاز در جایگاه سوم قرار دارند.
در اين رتبه‌بندي جهاني، بندر نیویورک و نیوجرسی آمریکا در رتبه دهم قرار گرفته‌اند؛  بدین ترتیب سنگاپور، بنادر اروپایی، چین، یونان و امارات را پشتِ سر گذاشته است.
معیار‌های انتخاب مرکز دریایی که توسط کارشناسان و متخصصان دریایی و تحلیلگران اقتصاددرياپايه مدنظر قرار می‌گیرد، عبارتنداز: هاب موفق دریایی، سهولت انجام کسب‌و‌کار، دسترسی به خدمات حرفه‌ای دریایی و موقعیت مناسب مکانی می‌باشد که  برای یک مرکز تجارت پیشرو دریایی مورد نیاز بوده و حياتي به شمار مي‌رود.
در جدولی که بیانگر رتبه‌های برتر دریایی است چهار بندر در آسیا، چهار بندر در اروپا، یک بندر در خاور میانه و یک بندر در آمریکا قرار دارد و در اين ميان، هيچ رد و نشاني از بنادر ايران وجود ندارد. 
 مدیر اجرایی صرافی بالتیک که در زمینه انتخاب این مراکز دریایی فعالیت می‌کند در زمینه فاکتور‌های اساسی برای انتخاب برترين‌ها مي‌گويد: در مجموع ۴۳ مکان دریایی به منظور انتخاب این مراکز، رتبه‌بندی شدند که در آن‌ها فاکتور‌هایی مانند ظرفیت بار، تعداد جرثقیل، طول اسکله کانتینری، انرژی سبز، تجهیزات اتوماتیک  و میزان کشش بندری در نظر گرفته شده و مشاغل حرفه‌ای و قابل پشتیبانی دریایی مانند کارگزاران کشتی، مدیریت کشتی، نحوه تأمین مالی کشتی، بیمه و قوانی، حق بیمه، بدنه؛ عوامل کلی محیط کسب و کار، تعرفه گمرکی، میزان خدمات دولت الکترونیک و عملکرد لجستیک همگی در انتخاب این مراکز مؤثر بودند.
در همين رابطه، مدیر سرویس اطلاعات اقتصادی چین گفته است: این گزارش اهمیت دریانوردی در تجارت جهانی را نشان می‌دهد و توسعه یافتگی، رشد و بالندگی صنعت کشتیرانی را به وضوح به نمایش می‌گذارد. در این گزارش ما به استراتژی‌ها و فنّاوری‌های کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای توجه خاصی داشتیم و برای این منظور برای انتخاب ۱۰ بندر برتر میانگین امتیاز‌ها را برای ۴۳ مرکز دریایی از ۱۰۰ امتیاز ۵۹ گرفتیم؛ اما در نهایت به میانگین ۷۷.۲۱ رسیدیم، زیرا دریافتیم مراکز دریایی چه پیشرفت‌های قابل توجهی داشته‌اند که حاکی از توجه بنادر و مراکز دریایی به شاخص‌های انتخاب مراکز نمونه است.

پيش‌داوري در باره بنادر ايران
با توجه به معيارهايي كه safety4sea؛ خبري كرده است، خوب است نگاهي به بنادر و تجهيزات دريايي ايران بيندازيم و با اين معيارها فراز و فرود خود را بررسي كنيم. در اين باره چند نكته را مي‌توان حدس زد و پيش‌داوري كرد:
اول: زير 59 امتياز
كف امتياز اوليه، 59 امتياز بوده است كه بر اساس آن، جمعي از گزينه‌هاي دريايي در سطح جهان روز ميز قرار گرفته‌اند. ايران جزو اين گزينه‌ها نبوده است. با فرض اينكه ايران نزديك به اين امتياز بوده، به راحتي مي توان گفت كه جزو ده و حتا بيست يا سي كشور اول دنيا نيستيم. 
اگر فرض 59 امتياز را براي خود قائل شويم، به حساب سرانگشتي مي توان گفت كه بيش از 30 امتياز از سنگاپور و بيش از 20 امتياز از ساير كشورهاي رتبه بندي شده، عقب هستيم. 
چيزي كه در اين امتيازبندي‌ها براي ما جاي خوشبختي است، اين است كه فقط امارات در ميان گزينه‌هاي فوق بوده است و در منطقه، باقي رقبا مثل ما معطل مانده‌اند. اما اين هشدار وجود دارد كه در سال‌ و سال‌هاي آتي، بنادري مانند جفيره، گوادر و حتا فاو در جمع اين گزينه‌ها باشند و ما همچنان خوش‌حال باشيم كه نسبت به دولت گذشته، چند سانتي پيش‌روي كرده‌ايم.
دوم: برخي شاخص‌ها و معيارهاي انتخاب عبارتند از:‌
هاب موفق دریایی، سهولت انجام کسب‌و‌کار، دسترسی به خدمات حرفه‌ای دریایی و موقعیت مناسب مکانی، ظرفیت بار، تعداد جرثقیل، طول اسکله کانتینری، انرژی سبز، تجهیزات اتوماتیک  و میزان کشش بندری، مشاغل حرفه‌ای و قابل پشتیبانی دریایی مانند کارگزاران کشتی، مدیریت کشتی، نحوه تأمین مالی کشتی، بیمه و قوانین، حق بیمه، بدنه، عوامل کلی محیط کسب و کار، تعرفه گمرکی، میزان خدمات دولت الکترونیک و عملکرد لجستیک.
اگر همين معيارها را در جدولي قرار داده و خود به آن ها امتياز بدهيم، امتياز بنادر ايران به تفكيك چند خواهد بود؟ خوب است كه مديران عالي چنين كاري كرده و نتيجه را اگر وارد حوزه محرمانه نمي‌شود به افكار عمومي بگويند. واقعا بر اساس معيارهاي پيش گفته شده، امتياز بنادر ما چند مي‌شود؟