« اقتصادسرآمد» بررسی کرد؛
آيا تاسيس انجمن پيشكسوتان دريايي لازم است؟
گروه دریاپایه – فیروز اسماعیلی نژاد - به طور كلي ميدانيم كه انجمنها، پايگاههاي اجتماعي-فرهنگي هستند كه ميتوانند باعث حركت در يك صنف يا گروه شوند. توجه به انجمنها از ديرباز مرسوم بوده و دانش مديريت نيز در باره نوع و نحوه شكلگيري و فعاليت اين انجمنها، مباحث متعددي مطرح كرده است؛ از اين رو، روي اصل و اصالت انجمن سخني گفته نميشود و كسي با آن مخالفتي نميكند.
اما زماني كه پسوندي به انجمن افزوده ميشود، سوال ايجاد ميشود كه آيا لازم است يا نه؟ در مصداق فعلي مورد نظر ما، پسوند پيشكسوتان دريايي قرار است به يك انجمن افزوده شده و انجمن پيشكسوتان دريايي ايجاد شود. آيا لازم است؟
موافقان و مخالفان چه ميگويند؟
موافقان تاسيس انجمني براي پيشكسوتان دريايي ايران، دلايل متعددي دارند و بر آن اساس بر اين باورند كه تشكيل يك انجمن براي پيشكسوتان دريايي كشور لازم و ضروري است.
از سوي ديگر، عدهاي ساز مخالف ميزنند و ميگويند تاسيس يك انجمن براي پيشكسوتان هيچ ضرورتي ندارد و دلايلي اقامه ميكنند كه از وزن دلايل موافقان برخوردار نيست. براي مثال ميگويند: مگر انجمنهاي ديگر چه گلي بر سر دريا زدهاند كه اينها بخواهند بزنند. يا بر اين باورند كه پيشكسوتان ديگر خستهاند و حوصله كار ندارند و در انجمن شركت نخواهند كرد. يا ميگويند: حوزه دريا مگر چند نفر پيشكسوت دارد كه بخواهيم براي آنها يك انجمن مستقل در نظر بگيريم؟ اينان معتقدند كه بايد در ذيل انجمن شركتها، يك كميته براي پيشكسوتان در نظر بگيرند.
عدهاي مسائل مالي را مطرح ميكنند و ميگويند بار مالي دارد و كسي زير بار مالي اين انجمن نميرود؛ زيرا انجمن پيشكسوتان يك انجمن مصرفكننده خواهد بود و درآمدي از خودش نخواهد داشت؛ بنابراين بايد حامي مالي داشته باشد و كسي حاضر نخواهد شد كه بارمالي اين انجمن را به دوش بكشد.
اما موافقان نيز دلايلي اقامه ميكنند كه بيشتر وجه اجتماعي دارد و بر ضرورت احترام و تكريم پيشكسوتان متكي است. موافقان ميگويند، تشخيص پيشكسوتان و ايجاد انجمن براي آنها به منزله مهر شناسنامه دريايي ايران است. عزت پيشكسوت و منزلت اجتماعي او ميتواند به فعاليتهاي دريايي حيثيت و هويت بيشتري بدهد.
اينان در باره مسائل مالي ميگويند، انجمن پيشكسوتان مانند هر انجمني ميتواند خودكفا باشد و با درامدهايي كه ساير انجمنها دارند، اينان نيز انجمن خود را اداره كنند. ضمن اينكه، دولت موظف است از چنين انجمنهايي حمايت كند. پيشكسوتان سرمايه ملي هستند و تامين مخارج انجمن آنها- كه خرج زيادي هم ندارد- مي تواند به معناي پاسداشت سرمايه ملي باشد. به هر روي، موافقان مساله مالي براي حذف انجمن براي پيشكسوتان را دليل ضعيفي ميدانند.
همچنين، موافقان تاسيس انجمن پيشكسوتان دريايي كشور دليل مخالفان را مبني بر مقايسه با ساير انجمنها را رد ميكنند و ميگويند: هر انجمني در هر كميت و كيفيتي كه باشد، يك جلوه اجتماعي دارد و ارزشمند است؛ حتا اگر فعاليتش محدود باشد. پيشكسوتان ما در حوزه دريا نيازمند شناسايي و شناخته شدن هستند و ما نيز و نسلهاي ما نيز به اين هويت نياز دارند. پيشكسوتان افتخار يك جامعه هستند و نميتوان نسبت به آنها بياعتنا بود كما اين كه سالهاست كه در باره آنها غلفت كردهايم.
مخالفان بر اين دليل پافشاري ميكنند كه سازمانها و ارگانها از پيشكسوتان خود تجليل ميكنند و همين براي آنها كافي است؛ اما موافقان اين مقدار براي يك پيشكسوت را كافي نميدانند و نگاه مخالفان را سطحي و محدود ميشمارند؛ زيرا پيشكسوتان ميتوانند در عرصه ملي و بين المللي فعاليتهاي بزرگ و معنادار صنعتي، تجاري و حتا ديپلماتيك داشته باشند. اينان ميگويند: تنگ نظري و سطحي نگري در باره پيشكسوتان حاصل عدم شناخت هويت و ارزش ذاتي پيشكسوتان است. اگر ماهيت و ذات اين عنصر سازنده را بدانيم، براي بهرهمندي جامعه از اين هويت كمنظير، سرمايهگذاري و تلاش ميكنيم. پيشكسوتان امروز دريايي ايران مانند الماس تراشنخورده هستند. بعضيها قدرت درك ارزش دروني اين الماس را براي صنعت و جامعه نميدانند؛ اما اگر تراش بخورد و برق بزند، تازه ميفهمند كه گوهر گرانبهايي در دست داشتند و استفادهاي نكردند. پيشكسوتان امروز مانند طلايي است كه بر كف طفل نهاده باشند؛ هيچ درك درستي از ارزش و اعتبار آن ندارند كه اگر داشته باشند، مسائل مالي و برخي مسائل حاشيهاي را برهان قاطع خود براي اظهار نظر نميكنند.
نتيجه چه خواهد بود؟
روي هر پديدهاي ميتوان انتظار موافق و مخالف داشت. قرار است جلسهاي برگزار شود و همه ديدگاههاي مخالف و موافق شنيده شود و سپس به صورت جمعي تصميم بگيرند كه آيا پايه تاسيس يك انجمن براي پيشكسوتان ارجمند دريايي ايران گذارده شود و يا كمافيالسابق، آنها را همان طور كه بوده، رها كنند. پس با همان سوال به پايان ميبريم كه آيا تاسيس يك انجمن براي پيشكسوتان دريايي ايران ضرورت دارد؟ آيا مفيد خواهد بود؟ و انتظار داريم در جلسه پيش رو، فعالان و بزرگان دريايي كشور به اين پرسش پاسخ داده و براي بود يا نبود انجمن پيشكسوتان دريايي ايران، تصميم بگيرند.
در شماره های پیشین روزنامه دریایی اقتصادسرآمد گفتیم که اقتصاد سرآمد پيگير ميشود. ايده تاسيس انجمن پيشكسوتان دريايي كشور از سوي روزنامه اقتصاد سرآمد مطرح شد و سپس با گفتوگو با پيشكسوتان و مسئولان دريايي پيش رفت و به اين نتيجه رسيد كه اين انجمن قابليت شكلگيري و اثربخشي دارد. البته اين گفتوگوها ادامه دارد و انتظار داريم كه ديدگاه ديگر مسئولان در بخش دولتي و خصوصي را دانسته و اطلاع ر ساني كنيم.
بر اساس آن چه كه ظفري-مدير عامل موسسه ردهبندي آسيا- تخمين ميزند، ما در كشور هزاران پيشكسوت حوزه دريايي داريم كه تجميع اينهمه ارزش و اعتبار در يك انجمن، ميتواند پايگاه بزرگ اجتماعي براي افزايش منزلت اجتماعي درياييها باشد. نعمت بزرگي كه سال ها از آن غفلت كردهايم.
به دنبال پيگيريها، طرح كلي انجمن و اصول و مباني آن نگاشته شده و آماده است تا در جلسهاي با حضور موافقان و مخالفان طرح مطرح شده و در صورت تصويب كليات، اعضاي هيات موسس از ميان پيشكسوتان تعيين شده و انجمن به صورت رسمي براي ثبت به مراجع ذيصلاح ارائه شود.
بيترديد، آسيبشناختي انجمنها در ايران، بررسي توان مديريت آينده انجمن پيشكسوتان، تحليل انگيزه پيشكسوتان براي حضور و فعاليت جدي در انجمن خود، بررسي حاميان موثر اين انجمن، پيشبيني برنامههاي آينده و اقداماتي كه از اين ظرفيت بزرگ انتظار ميرود و بسيار موارد ديگر لازم به مداقه و بررسي است و اين اين انجمن، در صورتي ميتواند شكل گرفته و با موفقيت ادامه دهد كه دچار آسيبهاي مرسوم انجمنهاي ديگر نشود. يعني با هيجان و احساسات شكل نگيرد كه با كاهش احساسات از بين برود، بلكه بايد مبتني باشد بر اصول دانش مديريت در شكلگيري و ايجاد انجمنها و بر اساس نيازسنجي و قابليتسنجي، تحقق آن تعريف شود.
در شمارههاي آينده در باره اين انجمن بيشتر سخن خواهيم گفت و نظرات موافقان و مخالفان را براي رسيدن به يك تصميم درست منتشر خواهيم كرد.
بنابراین علاقهمندان ميتوانند با دفتر روزنامه تماس گرفته و در اين باره نظرات خود را در ميان بگذارند.