جای خالی مسابقه عكس دريایی
حمزه رستمی- عكس يكي از عناصر اصلي و اثربخش فرهنگي است. هنري كه به خوبي مي تواند متن يك كتاب را در قاب يك تصوير نشان دهد؛ از اين روست كه جزو هنرهاي موثر و موفق است و هنرمندان بزرگي در اين عرصه فعاليت ميكنند.
ارزش و اعتبار عكس آن قدر زياد است كه ميتوان گفت كه امروزه بدون وجود عكس، بسيار مشاغل از جمله روزنامهنگاري غيرممكن است. گذشت آن روزگاري كه ميشد چيزي به اسم روزنامه بدون عكس توليد كرد و مخاطب آن را بپسندد.
زبان بيان عكس گاهي چنان است كه هيچ جايگزيني ندارد. البته همه هنرها چنين هستند و در اين گفتار ما، اين عكس است كه مورد توجه و تحليل ما قرار گرفته است. وقتي پاي مثال به ميان ميآيد، عكاسان زيادي به ياد عكس معروف احترام نظامي همافران به بنيانگذار جمهوري اسلامي ميافتند. عكسي كه بسيار اثرگذار بود و ميتوان گفت بنياد اصلي گرايش ارتش به انقلاب را درپي داشت. از همان لحظه اي كه اين عكس در روزنامه كيهان آنزمان منتشر شد، چنان معناي سياسي- اجتماعي به خود گرفت كه بديلش به ذهن نميرسد.
همچنين است هنرهاي ديگر. مثلا زماني كه سرود اي ايران اي مرز پرگهر توليد و پخش شد، تا كنون بديلي براي آن نيامده است و شنيدن آن يادآور يك تاريخ پرماجراست. به هر روي، منظور تاكيد و تاييد آثار هنري براي فرهنگسازي و بهيادآوري و تاثيرپذيري است. مجموع هنر و ادبيات چنين خصوصيتي دارند؛ اما چرا امروز در اين نوشتار به «عكس» اشاره داريم؟
براي يكي از مطالب روزنامه دریایی اقتصادسرآمد، قرار شد كه عكسي كه نمايانگر حضور بانوي ايراني در عرصه فعاليت هاي دريايي است در صفحه كار شود.
به سراغ آرشيو روزنامه رفتيم، عكس مورد نظرمان را پيدا نكرديم. لاجرم به سوي فضاي مجازي رفتيم و شروع كرديم به جستجو با عبارات و نشانههاي مختلف، اما هرچه بيشتر گشتيم، كمتر يافتيم. مشخص شد كه حوزه فرهنگي و فرهنگسازي ما نقصانهاي بيشتري دارد و از آن چه كه ما فكر ميكرديم، وضعيت اسفناكتر است. فقر عكس دريايي مشهود است و در اين ميان فقر عكس و تصوير از بانوان دريايي ايران بسيار نحيف.
عكس در فضاي مجازي، خود يك ابزار بسيار عالي و مناسب براي كار فرهنگي در سطح جامعه است. وجودش لازم و ضروري است و نبودش نقصان بزرگ.
اين است كه فكر راهكار افتاديم. از ما به عنوان تك روزنامه دريايي كشور در اين باره كاري ساخته نيست؛ اما دو گروه ميتوانند بسيار موثر عمل كنند و اين ضعف را برطرف كنند:اول، ارگانهاي دريايي كه خوشبختانه! تعداد آنها بسيار زياد است. گويا 22 نهاد و ارگان و دستگاه در امر دريايي كشور دخيل هستند؛ هر كدام از اين دستگاهها با استفاده از بخش روابط عمومي خود با بودجهاي اندك، مي توانند فضاي مجازي را براي معرفي فعاليتهاي دريايي – منالجمله فعاليت بانوان دريايي ايران- به خدمت بگيرند.دوم، خود اهالي دريا. فعالان دريايي كشور اقدام به اين كار بزرگ فرهنگي بكنند. امروزه ابزارها كار را آسان كردهاند. گرفتن عكس از خود و از دريا و از كشتي و از فعاليتهاي بندري و دريايي كار سختي نيست. از توليد به مصرف است. مستقيم از دريا به فضاي مجازي.
البته در اين رابطه، دستگاههاي فرهنگي ديگر مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و يا خود سازمان بنادر و دريانوردي و نيز سازمان شيلات، مي توانند با برگزاري مسابقه سالانه عكس دريا، به اين كار بزرگ دست بزنند و مشوق عموم مردم باشند براي توجه بيشتر به دريا. اين كاري است آسان و عملي و به راحتي ميتوان با مسابقه عكس موبايلي، همه مردم را متوجه دريا كرد. عكاسي حرفه اي جاي خودش را دارد و اثر خود را، اما اگر دريا را بخواهيم مردمي كنيم، بهتر است به هنر ساده و زيباي آنها برگرديم و آثار متعدد و زيبايي را خلق كنيم و فضاي مجازي را پر كنيم از درياي ايران و دريانورد ايراني.