«اقتصادسرآمد» بررسی می کند؛
ایجاد شهرهای شناور روی آب از ایده تا اجرا
شهرهای ساحلی پشتوانه توسعه کسب و کار در مناطق ساحلی
گروه اقتصاددریا - سیدعمران طباطبایی - تجربه صرف ناهار و شام لوکس در زیر آب با نگاه به موجودات اعماق دریا، یا قدم زدن در نمایشگاه و موزه ای جذاب زیر آب و یا پژوهش و گشت و گذار در آب های اعماق دریا، همه و همه از جمله کارهایی است که هر انسانی آرزوی انجام آن را دارد.
سیدعمران طباطبایی، فعال رسانه ای در نوشتاری به روزنامه دریایی آورده است: سازه هایی که زیر آب و در اعماق دریاها و دریاچه ها قرار دارند به معماری زیر آب مشهور هستند. معماری زیر آب کار بسیار سخت و طاقت فرسایی است که نیازمند تجربه و تبحر بسیاری در زمینه های مختلف و گوناگون است. خالی از واقعیت به نظر نمی رسد که بتوان در اعماق اقیانوس ها ساکن شد. زمانی رفتن به زیر آب و دیدن شگفتی های آن رویا پنداشته می شد اما امروزه این موضوع با ساخت و تولید زیر دریایی مرتفع گردیده است. محبوس‌شدن در جعبه‌ای کوچک در زیر دریا جدا از زیبایی هایش، احتمالاً یکی از کابوس‌های بزرگ بسیاری از مردم جهان است.
در معماری زیر آب، نیاز است تا از مواد و متریال های مستحکم و با مقاومت بالا استفاده شود. معماری زیر آب می تواند در عین این که جذاب بوده، بسیار دلهره انگیز و خطرناک نیز باشد. در سراسر دنیا، سازه هایی وجود دارد که از اصول معماری زیر آب بهره می برند. این سازه ها شامل هتل ها، رستوران ها، مراکز تحقیقاتی و غیره می باشند که در زیر آب های کم عمق و پر عمق ساخته شده اند. شهرهای ساحلی پشتوانه‌ای برای توسعه کسب و کار‌ها در مناطق ساحلی می باشد. با ایجاد شهرهای ساحلی، بنادر و دریانوردی برای توسعه دریا محور، مفهوم مهمی ایجاد خواهند ساخت و در واقع باعث توسعه اقتصادی می شود.
روند تولید و نیاز‌های بخش دریایی کشورهای ساحلی بر اساس توان داخلی خود شکل گرفته و در پرتو اقدامات پیشرو، مردم این کشورها انتظار دارند جلوه‌هایی از توسعه دریا محور به نمایش گذاشته شود.
هم اکنون کمبود زمین برای تامین عرصه قابل ساخت و ساز، در برخی کشورها به خصوص در شهرهای بزرگ و پر جمعیت، به چالش اصلی دولت‌ها در برنامه‌ریزی‌های حوزه اقتصاد مسکن تبدیل شده است. در این میان اثر پنهان فعل و انفعالات قیمت مسکن، عمده سیاست‌گذاری‌های بخش مسکن را صرفا در محدوده خانه سازی و کنترل قیمت مسکن متمرکز کرده است، به طوری که ساماندهی این بازار چندان مورد توجه کشورها نیست.
این در حالی است که زمین اصلی ترین نهاده در تامین مسکن به حساب می‌آید. در این میان، ابعاد شهرها و طبیعت اراضی موجود در دنیا، امکان تولید زمین اضافه یا افزایش اساسی عرصه‌های خشک را سلب کرده است. بررسی‌های تخصصی اندیشمندان نشان می‌دهد که می توان برخی محصولات کارخانه‌‌ای و منابع طبیعی همچون درختان و جنگل‌ها را با کاشت نهال تکثیر کرد، اما زمین جزو دارایی‌هایی است که نه قابل تولید در کارخانه است و نه قابل تکثیر در طبیعت. همین ویژگی محدود بودن زمین است که موجب افزایش روزافزون ارزش آن می‌شود. در بسیاری از نقاط جهان، کمبود زمین و رشد ناهماهنگ جمعیت، فشار زیادی را بر خریداران مسکن وارد می‌آورد. در اغلب کشورهای دنیا رشد قیمت مسکن تا حدود زیادی ناشی از کمبود زمین و رشد جمعیت است.
امروزه با بالا آمدن سطح دریاها بخشی از زمین‌های خشکی و عرصه قابل سکونت آسیب می‌بینند، لذا بحث حداکثر استفاده از فضای زیر آب، بیش از پیش مطرح می گردد.متخصصان بر این باورند که می توان از دریا در این زمینه بهره فراوان و کافی را گرفت و بخشی از چالش کمبود زمین برای تامین مسکن در آینده، از این طریق مرتفع خواهد شد. راه‌حل‌های متعارف در حوزه طراحی شهری، دیگر بیش از این پاسخ گوی چالش‌های جدی زیست محیطی و اسکان بشر نخواهد بود که رویای دیگری را غیر از معماری سنتی و متعارف در سر می‌پرورانند. به همین منظور، طراحان و مهندسان سعی بر آن دارند تا در واکنش به این چالش، طرح‌های غیر متعارف ارائه دهند و سرانجام بتوانند به یک جمع‌بندی موفقیت آمیز برسند.این ایده، از شهری صحبت میکند که هرگز با محدودیت‌های زمین برای ساخت و ساز، روبه‌رو نخواهد شد. یک شهر کاملا خودکفا که شناور روی آب یا زیر آب است. پیش‌بینی می‌شود که چنین شهرهایی جمعیت قابل توجه ای را در خود جای دهد. این شهرها می‌توانند نزدیک ساحل یا آزادانه هر کجا که ممکن باشد، قرار بگیرند و طبیعتا قابلیت جابه‌جایی هم خواهند داشت و نیاز نیست که در یک محل خاص، ثابت شوند.انتشار خبر‌های نگران کننده‌ای مانند گرم شدن زمین، افزایش آلودگی‌های محیط زیست، تغییرات شدید آب و هوایی، در راه بودن زلزله‌ها و سیل‌های مهیب و حتی تمایل بعضی انسان‌ها به تنوع و خسته شدن از زندگی بر روی زمین، باعث شده عده‌ای از دانشمندان دنیا به فکر طرح و اجرای شهرهای جدید در دل اقیانوس‌ها و آب‌ها بیفتند.شاید عجیب به نظر برسد اما آینده‌ای در انتظار بشر است که زندگی‌اش را در احاطه آب‌ها، دریاها و اقیانوس ها ادامه خواهد داد.
دانشمندان حوزه مسکن و شهرسازی، عنوان می کنند که باید شهرهایی روی آب ساخته شوند تا بتوانند بیشترین امکانات را برای ساده کردن زندگی انسان‌ها داشته باشند. حتی تلاش برای زندگی در شهرهای شناور روی آب هم در کشورهای توسعه یافته مطرح گردیده است.
دانشمندان بر این باورند که باید دولت ها، چهارچوب فکر و فعالیت‌های حرفه‌ای خود را در عرصه معماری نوین به تلاشی مستمر برای تحول و توسعه طولانی مدت شهرهای دریایی و ساحلی از راه رویکرد‌های تجربی و واقع‌گرایانه برای نوعی پژوهش با ترکیبی از زیست شناسی و فناوری‌های اطلاع‌رسانی و ارتباطات، مرتفع نمایند. ساخت شهرهای ساحلی و دریایی و حتی شناورهای سکونت پذیر، در کنار جاذبه‌های تفریحی و دیدنی‌اش، می تواند به عنوان یکی از جدیدترین پروژه‌های اقتصادی و گردشگری دریا محور مطرح گردیده و باعث رونق کشور شود. باید بر اساس برنامه‌ریزی و برآورد هزینه‌های ساخت و نگهداری این طرحها، بررسی کلیه راه‌های تامین امنیت و رفاه در این طرح ها ورود به این حوزه را به صورت کاملا اصولی و مدبرانه شروع کرد.
البته ممکن است ساکنان این طرح ها متوجه زیبایی و شگفتی‌اش نباشند اما این شهرها می‌تواند یک جاذبه گردشگری باشد که مسافرانش می‌توانند از هواپیما بر فراز این مناطق، شاهد منظره بسیار زیبا و خارق‌العاده آن باشند.طراحان این پروژه ها، سعی دارند تمام انرژی‌های لازم در این شهرها را از طریق انرژی خورشیدی، باد و برق آبی تامین کنند و این شهرها را بسیار پاکیزه و عاری از هرگونه عامل آلوده کننده محیط زیستی نگاه دارند.
این شهرها علاوه بر آن‌که به محلی برای سکونت شهروندان کشور می شود، به شهری گردشگری برای جذب گردشگران تبدیل می‌گردد و به مکانی تجاری و لنگرگاهی کمکی برای برخی کشتی‌ها نیز مبدل می شود.
نکته جالب توجه این است که حتی چنین سیستم‌های حرکتی روآبی نیز غیر آلاینده بوده و انرژی حرکتی مورد نیاز خود را از خورشید تامین می‌کنند.
رشد جمعیت جهان و غیر قابل سکونت شدن زمین در آینده به همراه مشکلات زیست محیطی، عرصه را برای زندگی آیندگان تنگ خواهد کرد، اما پروژه شهرهای دریایی، جمعیت قابل توجهی را در خود اسکان خواهد داد.با آب شدن یخچال‌های قطبی، آب سطح دریا و اقیانوس‌ها بالا می آید و زمین را برای ساکنان آن غیر قابل سکونت میکند لذا ایده شهر دریایی لازم الاجرا است.
ایده بهره برداری از اقیانوس ها به عنوان سرزمینی تازه برای سکونت، چندان هم دور از ذهن نبوده و در عوض حتی منطقی هم به نظر می رسد.
ما باید آینده ای را متصور شویم که دیگر یافتن یک قطعه زمین خالی بسیار دشوار خواهد بود و مسبب این مسأله تنها انسان است و بس. در حال حاضر، حدودا 71 درصد از سطح زمین را اقیانوس ها پوشانده اند و اگر روند تغییرات آب و هوایی زمین به همین شیوه ادامه داشته باشد، این سهم از میزان یاد شده هم، فراتر خواهد رفت و روزی فرا خواهد رسید که ساکن اقیانوس ها شویم.
شرایط زندگی بشر روز به روز در حال بدتر شدن است و دیر یا زود مجبور خواهیم شد و باید بپذیریم که اقیانوس ها را به عنوان گزینه ای مهم، برای اسکان خود در نظر بگیریم. لذا بیاییم امیدوار باشیم که با احداث شهرهایی زیر دریا، می توانیم راهکاری قابل اطمینان و مستحکم برای زندگی مان پیدا کنیم.
گروه اقتصاددریا - سیدعمران طباطبایی - تجربه صرف ناهار و شام لوکس در زیر آب با نگاه به موجودات اعماق دریا، یا قدم زدن در نمایشگاه و موزه ای جذاب زیر آب و یا پژوهش و گشت و گذار در آب های اعماق دریا، همه و همه از جمله کارهایی است که هر انسانی آرزوی انجام آن را دارد.
سیدعمران طباطبایی، فعال رسانه ای در نوشتاری به روزنامه دریایی آورده است: سازه هایی که زیر آب و در اعماق دریاها و دریاچه ها قرار دارند به معماری زیر آب مشهور هستند. معماری زیر آب کار بسیار سخت و طاقت فرسایی است که نیازمند تجربه و تبحر بسیاری در زمینه های مختلف و گوناگون است. خالی از واقعیت به نظر نمی رسد که بتوان در اعماق اقیانوس ها ساکن شد. زمانی رفتن به زیر آب و دیدن شگفتی های آن رویا پنداشته می شد اما امروزه این موضوع با ساخت و تولید زیر دریایی مرتفع گردیده است. محبوس‌شدن در جعبه‌ای کوچک در زیر دریا جدا از زیبایی هایش، احتمالاً یکی از کابوس‌های بزرگ بسیاری از مردم جهان است.
در معماری زیر آب، نیاز است تا از مواد و متریال های مستحکم و با مقاومت بالا استفاده شود. معماری زیر آب می تواند در عین این که جذاب بوده، بسیار دلهره انگیز و خطرناک نیز باشد. در سراسر دنیا، سازه هایی وجود دارد که از اصول معماری زیر آب بهره می برند. این سازه ها شامل هتل ها، رستوران ها، مراکز تحقیقاتی و غیره می باشند که در زیر آب های کم عمق و پر عمق ساخته شده اند. شهرهای ساحلی پشتوانه‌ای برای توسعه کسب و کار‌ها در مناطق ساحلی می باشد. با ایجاد شهرهای ساحلی، بنادر و دریانوردی برای توسعه دریا محور، مفهوم مهمی ایجاد خواهند ساخت و در واقع باعث توسعه اقتصادی می شود.
روند تولید و نیاز‌های بخش دریایی کشورهای ساحلی بر اساس توان داخلی خود شکل گرفته و در پرتو اقدامات پیشرو، مردم این کشورها انتظار دارند جلوه‌هایی از توسعه دریا محور به نمایش گذاشته شود.
هم اکنون کمبود زمین برای تامین عرصه قابل ساخت و ساز، در برخی کشورها به خصوص در شهرهای بزرگ و پر جمعیت، به چالش اصلی دولت‌ها در برنامه‌ریزی‌های حوزه اقتصاد مسکن تبدیل شده است. در این میان اثر پنهان فعل و انفعالات قیمت مسکن، عمده سیاست‌گذاری‌های بخش مسکن را صرفا در محدوده خانه سازی و کنترل قیمت مسکن متمرکز کرده است، به طوری که ساماندهی این بازار چندان مورد توجه کشورها نیست.
این در حالی است که زمین اصلی ترین نهاده در تامین مسکن به حساب می‌آید. در این میان، ابعاد شهرها و طبیعت اراضی موجود در دنیا، امکان تولید زمین اضافه یا افزایش اساسی عرصه‌های خشک را سلب کرده است. بررسی‌های تخصصی اندیشمندان نشان می‌دهد که می توان برخی محصولات کارخانه‌‌ای و منابع طبیعی همچون درختان و جنگل‌ها را با کاشت نهال تکثیر کرد، اما زمین جزو دارایی‌هایی است که نه قابل تولید در کارخانه است و نه قابل تکثیر در طبیعت. همین ویژگی محدود بودن زمین است که موجب افزایش روزافزون ارزش آن می‌شود. در بسیاری از نقاط جهان، کمبود زمین و رشد ناهماهنگ جمعیت، فشار زیادی را بر خریداران مسکن وارد می‌آورد. در اغلب کشورهای دنیا رشد قیمت مسکن تا حدود زیادی ناشی از کمبود زمین و رشد جمعیت است.
امروزه با بالا آمدن سطح دریاها بخشی از زمین‌های خشکی و عرصه قابل سکونت آسیب می‌بینند، لذا بحث حداکثر استفاده از فضای زیر آب، بیش از پیش مطرح می گردد.متخصصان بر این باورند که می توان از دریا در این زمینه بهره فراوان و کافی را گرفت و بخشی از چالش کمبود زمین برای تامین مسکن در آینده، از این طریق مرتفع خواهد شد. راه‌حل‌های متعارف در حوزه طراحی شهری، دیگر بیش از این پاسخ گوی چالش‌های جدی زیست محیطی و اسکان بشر نخواهد بود که رویای دیگری را غیر از معماری سنتی و متعارف در سر می‌پرورانند. به همین منظور، طراحان و مهندسان سعی بر آن دارند تا در واکنش به این چالش، طرح‌های غیر متعارف ارائه دهند و سرانجام بتوانند به یک جمع‌بندی موفقیت آمیز برسند.این ایده، از شهری صحبت میکند که هرگز با محدودیت‌های زمین برای ساخت و ساز، روبه‌رو نخواهد شد. یک شهر کاملا خودکفا که شناور روی آب یا زیر آب است. پیش‌بینی می‌شود که چنین شهرهایی جمعیت قابل توجه ای را در خود جای دهد. این شهرها می‌توانند نزدیک ساحل یا آزادانه هر کجا که ممکن باشد، قرار بگیرند و طبیعتا قابلیت جابه‌جایی هم خواهند داشت و نیاز نیست که در یک محل خاص، ثابت شوند.انتشار خبر‌های نگران کننده‌ای مانند گرم شدن زمین، افزایش آلودگی‌های محیط زیست، تغییرات شدید آب و هوایی، در راه بودن زلزله‌ها و سیل‌های مهیب و حتی تمایل بعضی انسان‌ها به تنوع و خسته شدن از زندگی بر روی زمین، باعث شده عده‌ای از دانشمندان دنیا به فکر طرح و اجرای شهرهای جدید در دل اقیانوس‌ها و آب‌ها بیفتند.شاید عجیب به نظر برسد اما آینده‌ای در انتظار بشر است که زندگی‌اش را در احاطه آب‌ها، دریاها و اقیانوس ها ادامه خواهد داد.
دانشمندان حوزه مسکن و شهرسازی، عنوان می کنند که باید شهرهایی روی آب ساخته شوند تا بتوانند بیشترین امکانات را برای ساده کردن زندگی انسان‌ها داشته باشند. حتی تلاش برای زندگی در شهرهای شناور روی آب هم در کشورهای توسعه یافته مطرح گردیده است.
دانشمندان بر این باورند که باید دولت ها، چهارچوب فکر و فعالیت‌های حرفه‌ای خود را در عرصه معماری نوین به تلاشی مستمر برای تحول و توسعه طولانی مدت شهرهای دریایی و ساحلی از راه رویکرد‌های تجربی و واقع‌گرایانه برای نوعی پژوهش با ترکیبی از زیست شناسی و فناوری‌های اطلاع‌رسانی و ارتباطات، مرتفع نمایند. ساخت شهرهای ساحلی و دریایی و حتی شناورهای سکونت پذیر، در کنار جاذبه‌های تفریحی و دیدنی‌اش، می تواند به عنوان یکی از جدیدترین پروژه‌های اقتصادی و گردشگری دریا محور مطرح گردیده و باعث رونق کشور شود. باید بر اساس برنامه‌ریزی و برآورد هزینه‌های ساخت و نگهداری این طرحها، بررسی کلیه راه‌های تامین امنیت و رفاه در این طرح ها ورود به این حوزه را به صورت کاملا اصولی و مدبرانه شروع کرد.
البته ممکن است ساکنان این طرح ها متوجه زیبایی و شگفتی‌اش نباشند اما این شهرها می‌تواند یک جاذبه گردشگری باشد که مسافرانش می‌توانند از هواپیما بر فراز این مناطق، شاهد منظره بسیار زیبا و خارق‌العاده آن باشند.طراحان این پروژه ها، سعی دارند تمام انرژی‌های لازم در این شهرها را از طریق انرژی خورشیدی، باد و برق آبی تامین کنند و این شهرها را بسیار پاکیزه و عاری از هرگونه عامل آلوده کننده محیط زیستی نگاه دارند.
این شهرها علاوه بر آن‌که به محلی برای سکونت شهروندان کشور می شود، به شهری گردشگری برای جذب گردشگران تبدیل می‌گردد و به مکانی تجاری و لنگرگاهی کمکی برای برخی کشتی‌ها نیز مبدل می شود.
نکته جالب توجه این است که حتی چنین سیستم‌های حرکتی روآبی نیز غیر آلاینده بوده و انرژی حرکتی مورد نیاز خود را از خورشید تامین می‌کنند.
رشد جمعیت جهان و غیر قابل سکونت شدن زمین در آینده به همراه مشکلات زیست محیطی، عرصه را برای زندگی آیندگان تنگ خواهد کرد، اما پروژه شهرهای دریایی، جمعیت قابل توجهی را در خود اسکان خواهد داد.با آب شدن یخچال‌های قطبی، آب سطح دریا و اقیانوس‌ها بالا می آید و زمین را برای ساکنان آن غیر قابل سکونت میکند لذا ایده شهر دریایی لازم الاجرا است.
ایده بهره برداری از اقیانوس ها به عنوان سرزمینی تازه برای سکونت، چندان هم دور از ذهن نبوده و در عوض حتی منطقی هم به نظر می رسد.
ما باید آینده ای را متصور شویم که دیگر یافتن یک قطعه زمین خالی بسیار دشوار خواهد بود و مسبب این مسأله تنها انسان است و بس. در حال حاضر، حدودا 71 درصد از سطح زمین را اقیانوس ها پوشانده اند و اگر روند تغییرات آب و هوایی زمین به همین شیوه ادامه داشته باشد، این سهم از میزان یاد شده هم، فراتر خواهد رفت و روزی فرا خواهد رسید که ساکن اقیانوس ها شویم.
شرایط زندگی بشر روز به روز در حال بدتر شدن است و دیر یا زود مجبور خواهیم شد و باید بپذیریم که اقیانوس ها را به عنوان گزینه ای مهم، برای اسکان خود در نظر بگیریم. لذا بیاییم امیدوار باشیم که با احداث شهرهایی زیر دریا، می توانیم راهکاری قابل اطمینان و مستحکم برای زندگی مان پیدا کنیم.