مروری بر تلاش دولت برای رفع محرومیت مَکُران از منظر عیسی گلوردی؛ «اقتصادسرآمد» منتشر کرد
باید نگاه خود را به حوزه دریا تغییر دهیم
گروه توسعه - رویا راعی - «سواحل مکران» یکی از ظرفیت‌های عظیم کشور در زمینه توسعه اقتصاد دریاست که به طور خاص در ابلاغیه اخیر رهبری هم به آن اشاره شده است. در همین راستا با عیسی گلوردی، معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی دبیرخانه شورای توسعه سواحل مکران به گفت‌وگو نشسته ایم تا آخرین برنامه‌ها و پیشرفت‌های این شورا را در مسیر اجرای دستورات رهبری، جویا شود که در ادامه مشروح آن را با هم می‌خوانیم:
عیسی گلوردی، معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی دبیرخانه شورای توسعه سواحل مکران با بیان اینکه سیاست‌های کلی برای شورای توسعه مکران یک تکلیف است که ما مکلف هستیم آن سیاست‌ها را تبدیل به برنامه‌های اجرایی کنیم، به ایرنا گفت: متاسفانه ما نسبت به میانگین بهره‌برداران دنیا، کمترین بهره را از دریاها می‌بریم؛ حتی نسبت به کشورهای همسایه خودمان. از دریا بیشتر استفاده‌های بندری می‌کنیم؛ یعنی یا واردات یا صادرات و بخش خیلی کوچکش در حوزه تولید و گردشگری مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صورتی که دریاها می‌توانند تولید ناخالص داخلی کشور ما را به اندازه‌ای برساند که مردم همه از این درآمد برخوردار باشند. در برنامه پنج ساله پیش‌بینی کردیم که سهم سواحل مکران از تولید ناخالص داخلی کشور، پنج درصد باشد.
وی با اشاره به سیاست‌های کلی توسعه دریا محور، اضافه کرد: سیاست‌ها برای ما مشخص کرد که بعد از ده سال ما نسبت به جاهای دیگر منطقه دو برابر تولید ناخالص داخلی داشته باشیم.
مناطق بکر مکران می‌تواند گردشگران خارجی و داخلی را جذب کند
معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی دبیرخانه شورای توسعه سواحل مکران ادامه داد: یکی از فاز های مهمی که ما در سواحل مکران بارگذاری کردیم گردشگری است. ما در پنج ساله پیش‌بینی کردیم که ۴۰ هزار تخت گردشگری در قالب بوم‌گردی و به شکل کلاسیک که هتل‌ها در آنجا ایجاد شود. مناطق بسیار بکر و بی‌نظیری در مکران وجود دارد که می‌تواند گردشگران داخلی و خارجی را جذب کند.
گلوردی افزود: ما از دانشی استفاده می‌کینم که بتوان از پساب آب‌شیرین‌کن‌ها موادی مثل برم، لیتیم، منیزیم، سدیم و خیلی از مواد دیگر را برداشت کرد. با شرکت‌های مختلف قراردادهایی را امضا کردیم که دیگر پساب را به دریا نریزیم. لذا در منطقه مکران، تنها جایی است که مشکل آب نداریم. با تکنولوژی جدید، می‌توانیم برق و آب را ارزان تولید کنیم. لذا آنجا حتی شرکت‌هایی حضور دارند که با شیرین کردن آب، کشاورزی که صرفه اقتصادی دارد، انجام می‌دهند. گلخانه‌هایی را با بومی‌سازی و تکنولوژی جدید ایجاد می‌کنیم که می‌تواند با استفاده از آب و هوایی که آنجا وجود دارد، بسیاری از میوه‌های شبه‌قاره‌ای را تولید کند.
۷۰ تا ۱۰۰ تن موز در هر هکتار تولید می‌شود
وی با اشاره به توان این منطقه در تولید محصولات کشاورزی تصری کرد: همین الان در منطقه مکران، ۱۰ هزار هکتار کشت موز اتفاق می‌افتد که ۷هزار هکتار آن در منطقه زرآباد است. میانگین تولید موز در این منطقه ۳۰ تن در هکتار است، اما الان شرکت‌های دانش‌بنیانی آنجا کار می‌کنند که توانسته‌اند با مصرف آب کمتر و همچنین شرایط زمین‌هایی که پست‌تر هستند، ۷۰ تا ۱۰۰ تن موز در هر هکتار تولید کنند.
معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی دبیرخانه شورای توسعه سواحل مکران برنامه داریم که روی پروژه‌های بزرگ سرمایه‌گذاری کنیم. یعنی به جای شهرک‌های صنعتی، شهرهای صنعتی ایجاد کردیم. در این صنایع بزرگ هم سرمایه‌گذاری مجوزها با اولویتِ مردم محلی صورت می‌گیرد.
گلوردی در ادامه به آموزش و بکارگیری نیروهای بومی در صنایع این مناطق اشاره کرد و گفت: بنیادها و خیریه‌ها، از مقاطع دبیرستان به جوانان آموزش‌هایی مثل جوشکاری، آرماتوربندی، تأسیسات و برق‌کاری را ارائه می‌کنند و در قرارداد با صنایع، آن‌ها را بکارگیری می‌کنند.
کلنگ‌زنی یک نیروگاه اتمی توسط
رئیس جمهور در مکران
وی با بیان اینکه یکی از مواردی که صنایع بزرگ را مکلف به انجام آن کردیم، این است که پیوست محیط زیستی و اجتماعی داشته باشند، گفت: مهم‌ترین کار اجتماعی در این منطقه این است که نیروهای مورد نیاز خود را از جوانان بومی تأمین کنند. در بازدیدی که رئیس جمهور به زودی و در روزهای برای کلنگ‌زنی آن خواهد رفت، مربوط به احداث یک نیروگاه اتمی در این منطقه است. در روستای کنار این نیروگاه ۴ نفر از دختران در کنکور سراسری رتبه دو رقمی داشتند که پیشنهاد کردم همین دختران برای ۴-۵ سال آینده این نیروگاه بورسیه شوند. لذا در تمام پروژه‌های اقتصادی این منطقه، مسائل اجتماعی را هم لحاظ می‌کنیم و مردم را در این توسعه، شریک خود می‌کنیم.
معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی دبیرخانه شورای توسعه سواحل مکران یادآور شد: در واقع توسعه منطقه مکران، توصیه‌ای است که مقام معظم رهبری طی دو دهه گذشته به دولت‌های مختلف داشته‌اند. رهبر انقلاب با توجه به شناختی که از قبلِ انقلاب از مردم آنجا دارند، همچنین در دورانی که رئیس جمهور بودند و در مدتی که رهبری انقلاب را بر عهده دارند، این را گوشزد کردند که از این منطقه غفلت نکنید. این به جز فضای بکر، موقعیت جغرافیایی، دسترسی به آبهای آزاد و عمقی که دارد، می‌توانیم اسکله‌ها و بنادری را برای کشتی‌های نسل جدید کانتیتر بر که توانایی حمل ۲۴هزار کانتینر و ۵۰۰ متر طول دارند، ایجاد کنیم. لذا حضرت آقا، از این منطقه بعنوان گنج پنهان یاد کردند. در دولت آقای رئیسی، از بدو ورود، ماده ۶۸ احکام دائمی توسعه کشور بسیار جدی مورد توجه قرار گرفت و اساسنامه سازمان توسعه مکران که مورد تأکید این ماده قانونی بود در هیأت دولت مصوب و به مجلس فرستاده شد. همچنین سفری که رئیس جمهور تحت عنوان بازدید از سواحل مکران از چابهار داشت و پشتیبانی‌هایی که از شورای توسعه مکران می‌شود، تقریبا با یک جهش جدی در این دو سال، مخصوصاً یک سال اخیر مواجه بودیم.
باید نگاه خود را به حوزه دریا تغییر دهیم
گلوردی با اشاره به سیاست‌های کلی توسعه دریا محور بیان داشت، بند اول آمده است که: «سیاستگذاری یکپارچه امور دریایی و تقسیم کار ملی و مدیریت چابک و کارآمد دریا به منظور بهره‌گیری حداکثری از ظرفیت‌های دریا برای احراز جایگاه شایسته جهانی و رتبه اول در منطقه.» ما اگر این سیاست را سرلوحه کار خود قرار دهیم، متوجه خواهیم شد که باید در حوزه دریا، نگاه خود را تغییر دهیم. باید با قوانین و مقررات خاص، مدیریت یکپارچه‌ای را بر سواحل کشور قرار دهیم و بتوانیم از سواحلمان، بهره‌مندی که حق ماست و تا امروز خود را از این حق محروم کردیم، به دست آوریم.
معاون دهقان اظهار داشت: تا امروز از دریا نفت را صادر و محصولات را وارد می‌کردیم؛ حالا باید این نگاه را عوض کنیم که با ساختارهای موجود، این امکان وجود ندارد. در سیاست‌های کلی مقام معظم رهبری، اشاراتی به این موضوعات در بند اول سیاست‌ها، در واقع این تقسیم کار ملی، همان نکته‌ای است که باید یک طرح جامع، مدیریت یکپارچه و مقررات خاصی داشته باشیم تا بتوانیم از این منطقه بهره‌برداری کنیم.
وی بیان داشت: لذا با توجه به ماده ۶۸ احکام دائمی کشور، اساسنامه سازمان توسعه سواحل مکران از دولت به مجلس رفته است. مجلس شورای اسلامی تکلیف دارد که پس از پایان بررسی برنامه هفتم توسعه، لایحه اساسنامه سازمان را در دست بگیرد و آن را تصویب کند تا الگویی برای دیگر سواحل کشور شود. سواحل کشور ما فقط معطوف به مکران نیست و مکران در قسمت اقیانوسی کشور ما قرار دارد. ما در منطقه خلیج فارس و جزایر، هزاران کیلومتر سواحل داریم و حتی در شمال کشور. سواحل شمال و دریای شمال، می‌تواند با کشورهای آسیای میانی، آسیای مرکزی، روسیه و قفقاز تعامل و تبادل وسیعی، در همه حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی داشته باشد.
اگر از فرصت سواحل در جنوب استفاده نکنیم دیگر کشورها آن را از ما خواهند گرفت
گلوردی خاطرنشان کرد: در قسمت سواحل جنوب، می‌توانیم با کل دنیا تعامل داشته باشیم و از این فرصت‌ها استفاده کنیم که اگر استفاده نکنیم، دیگر کشورها آن را از ما خواهند گرفت و سهم ما از اقتصاد دریا کم می‌شود. لذا از مجلس شورای اسلامی، خصوصاً کمیسیون اقتصادی درخواست دارم که هرچه سریعتر اساسنامه سازمان توسعه سواحل مکران را به تصویب برسانند و سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری مبنی بر توسعه دریامحور را در آن لحاظ کنند که با بار و وزن بیشتری مصوب شودتا مسئولانی که قرار است در این حوزه فعالیت کنند بتوانند با مدیریت چابک، واحد و اختیارات بیشتر، این سازمان را مدیریت کنند.
عیسی گلوردی، معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی دبیرخانه شورای توسعه سواحل مکران با بیان اینکه سیاست‌های کلی برای شورای توسعه مکران یک تکلیف است که ما مکلف هستیم آن سیاست‌ها را تبدیل به برنامه‌های اجرایی کنیم، به ایرنا گفت: متاسفانه ما نسبت به میانگین بهره‌برداران دنیا، کمترین بهره را از دریاها می‌بریم؛ حتی نسبت به کشورهای همسایه خودمان. از دریا بیشتر استفاده‌های بندری می‌کنیم؛ یعنی یا واردات یا صادرات و بخش خیلی کوچکش در حوزه تولید و گردشگری مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صورتی که دریاها می‌توانند تولید ناخالص داخلی کشور ما را به اندازه‌ای برساند که مردم همه از این درآمد برخوردار باشند. در برنامه پنج ساله پیش‌بینی کردیم که سهم سواحل مکران از تولید ناخالص داخلی کشور، پنج درصد باشد.
وی با اشاره به سیاست‌های کلی توسعه دریا محور، اضافه کرد: سیاست‌ها برای ما مشخص کرد که بعد از ده سال ما نسبت به جاهای دیگر منطقه دو برابر تولید ناخالص داخلی داشته باشیم.
مناطق بکر مکران می‌تواند گردشگران خارجی و داخلی را جذب کند
معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی دبیرخانه شورای توسعه سواحل مکران ادامه داد: یکی از فاز های مهمی که ما در سواحل مکران بارگذاری کردیم گردشگری است. ما در پنج ساله پیش‌بینی کردیم که ۴۰ هزار تخت گردشگری در قالب بوم‌گردی و به شکل کلاسیک که هتل‌ها در آنجا ایجاد شود. مناطق بسیار بکر و بی‌نظیری در مکران وجود دارد که می‌تواند گردشگران داخلی و خارجی را جذب کند.
گلوردی افزود: ما از دانشی استفاده می‌کینم که بتوان از پساب آب‌شیرین‌کن‌ها موادی مثل برم، لیتیم، منیزیم، سدیم و خیلی از مواد دیگر را برداشت کرد. با شرکت‌های مختلف قراردادهایی را امضا کردیم که دیگر پساب را به دریا نریزیم. لذا در منطقه مکران، تنها جایی است که مشکل آب نداریم. با تکنولوژی جدید، می‌توانیم برق و آب را ارزان تولید کنیم. لذا آنجا حتی شرکت‌هایی حضور دارند که با شیرین کردن آب، کشاورزی که صرفه اقتصادی دارد، انجام می‌دهند. گلخانه‌هایی را با بومی‌سازی و تکنولوژی جدید ایجاد می‌کنیم که می‌تواند با استفاده از آب و هوایی که آنجا وجود دارد، بسیاری از میوه‌های شبه‌قاره‌ای را تولید کند.
۷۰ تا ۱۰۰ تن موز در هر هکتار تولید می‌شود
وی با اشاره به توان این منطقه در تولید محصولات کشاورزی تصری کرد: همین الان در منطقه مکران، ۱۰ هزار هکتار کشت موز اتفاق می‌افتد که ۷هزار هکتار آن در منطقه زرآباد است. میانگین تولید موز در این منطقه ۳۰ تن در هکتار است، اما الان شرکت‌های دانش‌بنیانی آنجا کار می‌کنند که توانسته‌اند با مصرف آب کمتر و همچنین شرایط زمین‌هایی که پست‌تر هستند، ۷۰ تا ۱۰۰ تن موز در هر هکتار تولید کنند.
معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی دبیرخانه شورای توسعه سواحل مکران برنامه داریم که روی پروژه‌های بزرگ سرمایه‌گذاری کنیم. یعنی به جای شهرک‌های صنعتی، شهرهای صنعتی ایجاد کردیم. در این صنایع بزرگ هم سرمایه‌گذاری مجوزها با اولویتِ مردم محلی صورت می‌گیرد.
گلوردی در ادامه به آموزش و بکارگیری نیروهای بومی در صنایع این مناطق اشاره کرد و گفت: بنیادها و خیریه‌ها، از مقاطع دبیرستان به جوانان آموزش‌هایی مثل جوشکاری، آرماتوربندی، تأسیسات و برق‌کاری را ارائه می‌کنند و در قرارداد با صنایع، آن‌ها را بکارگیری می‌کنند.
کلنگ‌زنی یک نیروگاه اتمی توسط
رئیس جمهور در مکران
وی با بیان اینکه یکی از مواردی که صنایع بزرگ را مکلف به انجام آن کردیم، این است که پیوست محیط زیستی و اجتماعی داشته باشند، گفت: مهم‌ترین کار اجتماعی در این منطقه این است که نیروهای مورد نیاز خود را از جوانان بومی تأمین کنند. در بازدیدی که رئیس جمهور به زودی و در روزهای برای کلنگ‌زنی آن خواهد رفت، مربوط به احداث یک نیروگاه اتمی در این منطقه است. در روستای کنار این نیروگاه ۴ نفر از دختران در کنکور سراسری رتبه دو رقمی داشتند که پیشنهاد کردم همین دختران برای ۴-۵ سال آینده این نیروگاه بورسیه شوند. لذا در تمام پروژه‌های اقتصادی این منطقه، مسائل اجتماعی را هم لحاظ می‌کنیم و مردم را در این توسعه، شریک خود می‌کنیم.
معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی دبیرخانه شورای توسعه سواحل مکران یادآور شد: در واقع توسعه منطقه مکران، توصیه‌ای است که مقام معظم رهبری طی دو دهه گذشته به دولت‌های مختلف داشته‌اند. رهبر انقلاب با توجه به شناختی که از قبلِ انقلاب از مردم آنجا دارند، همچنین در دورانی که رئیس جمهور بودند و در مدتی که رهبری انقلاب را بر عهده دارند، این را گوشزد کردند که از این منطقه غفلت نکنید. این به جز فضای بکر، موقعیت جغرافیایی، دسترسی به آبهای آزاد و عمقی که دارد، می‌توانیم اسکله‌ها و بنادری را برای کشتی‌های نسل جدید کانتیتر بر که توانایی حمل ۲۴هزار کانتینر و ۵۰۰ متر طول دارند، ایجاد کنیم. لذا حضرت آقا، از این منطقه بعنوان گنج پنهان یاد کردند. در دولت آقای رئیسی، از بدو ورود، ماده ۶۸ احکام دائمی توسعه کشور بسیار جدی مورد توجه قرار گرفت و اساسنامه سازمان توسعه مکران که مورد تأکید این ماده قانونی بود در هیأت دولت مصوب و به مجلس فرستاده شد. همچنین سفری که رئیس جمهور تحت عنوان بازدید از سواحل مکران از چابهار داشت و پشتیبانی‌هایی که از شورای توسعه مکران می‌شود، تقریبا با یک جهش جدی در این دو سال، مخصوصاً یک سال اخیر مواجه بودیم.
باید نگاه خود را به حوزه دریا تغییر دهیم
گلوردی با اشاره به سیاست‌های کلی توسعه دریا محور بیان داشت، بند اول آمده است که: «سیاستگذاری یکپارچه امور دریایی و تقسیم کار ملی و مدیریت چابک و کارآمد دریا به منظور بهره‌گیری حداکثری از ظرفیت‌های دریا برای احراز جایگاه شایسته جهانی و رتبه اول در منطقه.» ما اگر این سیاست را سرلوحه کار خود قرار دهیم، متوجه خواهیم شد که باید در حوزه دریا، نگاه خود را تغییر دهیم. باید با قوانین و مقررات خاص، مدیریت یکپارچه‌ای را بر سواحل کشور قرار دهیم و بتوانیم از سواحلمان، بهره‌مندی که حق ماست و تا امروز خود را از این حق محروم کردیم، به دست آوریم.
معاون دهقان اظهار داشت: تا امروز از دریا نفت را صادر و محصولات را وارد می‌کردیم؛ حالا باید این نگاه را عوض کنیم که با ساختارهای موجود، این امکان وجود ندارد. در سیاست‌های کلی مقام معظم رهبری، اشاراتی به این موضوعات در بند اول سیاست‌ها، در واقع این تقسیم کار ملی، همان نکته‌ای است که باید یک طرح جامع، مدیریت یکپارچه و مقررات خاصی داشته باشیم تا بتوانیم از این منطقه بهره‌برداری کنیم.
وی بیان داشت: لذا با توجه به ماده ۶۸ احکام دائمی کشور، اساسنامه سازمان توسعه سواحل مکران از دولت به مجلس رفته است. مجلس شورای اسلامی تکلیف دارد که پس از پایان بررسی برنامه هفتم توسعه، لایحه اساسنامه سازمان را در دست بگیرد و آن را تصویب کند تا الگویی برای دیگر سواحل کشور شود. سواحل کشور ما فقط معطوف به مکران نیست و مکران در قسمت اقیانوسی کشور ما قرار دارد. ما در منطقه خلیج فارس و جزایر، هزاران کیلومتر سواحل داریم و حتی در شمال کشور. سواحل شمال و دریای شمال، می‌تواند با کشورهای آسیای میانی، آسیای مرکزی، روسیه و قفقاز تعامل و تبادل وسیعی، در همه حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی داشته باشد.
اگر از فرصت سواحل در جنوب استفاده نکنیم دیگر کشورها آن را از ما خواهند گرفت
گلوردی خاطرنشان کرد: در قسمت سواحل جنوب، می‌توانیم با کل دنیا تعامل داشته باشیم و از این فرصت‌ها استفاده کنیم که اگر استفاده نکنیم، دیگر کشورها آن را از ما خواهند گرفت و سهم ما از اقتصاد دریا کم می‌شود. لذا از مجلس شورای اسلامی، خصوصاً کمیسیون اقتصادی درخواست دارم که هرچه سریعتر اساسنامه سازمان توسعه سواحل مکران را به تصویب برسانند و سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری مبنی بر توسعه دریامحور را در آن لحاظ کنند که با بار و وزن بیشتری مصوب شودتا مسئولانی که قرار است در این حوزه فعالیت کنند بتوانند با مدیریت چابک، واحد و اختیارات بیشتر، این سازمان را مدیریت کنند.