عربستان و دو راهی استیصال تصمیم
علی مظفر- چشم انداز افق 2030 برای عربستان سعودی و محمد بن سلمان، جز همراهی با همه کشورهای موافق و مخالف میسر نیست و مهره های شطرنج این ولیعهد جوان در توافق با ایران، رفع کدورت با قطر، آرامش بخشی به ترکیه و نگاه همراه با انعطاف به سوریه و آتش بس با حوثی ها، چینش‌های ماهرانه بازی رو به جلو جوان جویانی نام عربستانی بود که افق روشنی برای 2030 ترسیم کرده است و در این میان جسارت در عادی سازی روابط با رژیم اسرائیل مهره پایانی بود که در بزنگاه انجام، با «طوفان الاقصی» مواجه شد و این طوفان صفحه شطرنج ولیعهد را بر هم ریخت و بن سلمان را در پیشبرد اهدافش با چالش‌های جدیدی مواجه کرد. اکنون ولیعهد سعودی هم با فشارهای منطقه‌ای و هم فشارهای بین المللی همراه است، از وی به عنوان رئیس پادشاهی عربستان در سطح منطقه، حمایت از فلسطینان غزه انتظار می‌رود و در سطح بین المللی، چشم انداز آینده و منجر به توفیق عربستان، همسویی با دول اروپایی و آمریکایی تعریف شده است.
با شناختی که از این جوان جویای نام می رود در سطح منطقه وی علاقمند به همراهی با نیروهای حماس و حمایت از جنگ غزه نیست و در بازسازی این منطقه نیز آستین همتی بالا نخواهد زد و هزینه ای نیز در کارزار جنگ غزه نخواهد داشت. و آنچنان که معلوم است در لشکرکشی صحنه غزه؛ نقش خنثایی را ایفا خواهد کرد و حتی از سلاح نفت (کاهش تولید) هم برای تقابل با رژیم اشغالگر قدس و اعتراض به آمریکا بهره مند نخواهد شد.ریاض بر ضرورت ثبات منطقه ای برای یکپارچگی بیشتر در توسعه اقتصادی تاکید دارد و تلاش بر کاهش وابستگی به نفت و تنوع پذیری اقتصاد در حوزه های مختلف را هدف قرار داده است و بر این منوال؛ نیل به مقصود جز خروج از بحران‌های پیرامونی و همراهی با منطقه و دولت غربی و عادی سازی با اسراییلی چاره ای ندارد.
بنابراین، در سیاست بین‌المللی خود تشکیل کشور فلسطینی را رسم الخط همراهی با کشورهای عربی و مسلمان بیان نموده و به رژیم اشغالگر قدس هم شرط همراهی در عادی سازی را اقدامی کلی و قانع کننده در مسأله فلسطین عنوان داشته است، هرچند که این مهم، مانعی بر سر توافق بر روابط با رژیم اسرائیل و مشکلی در همراهی آمریکا برای پیشبرد همکاریها در سطح کلان و در حوزه‌های مختلف خواهد بود.
با توجه به فاکتورهای ارائه شده؛ ولیعهد عربستان دنیای سردرگمی را تجربه می‌کند و تنها به ثبات و آرامش در خاورمیانه می‌اندیشد تا در اولین فرصت هم به ارتقاء روابط با آمریکا بپردازد و هم در رویکرد عادی سازی با رژیم اسرائیل در فرصت کوتاه هفت ساله تا افق چشم اندازه تلاشی منجر به انجام داشته باشد و در این راستا، ایران، یمن و کشورهای عربی نیز موانع عمده در مسیر تحقق رویای ولیعهد هستند و در کنار همه این موانع، تا تنور جنگ غزه و رژیم اسرائیل شعله‌ور است، دنیای اسلام و عرب که نگاه ویژه ای به فلسطین دارند، توافق و عادی سازی با غده سرطانی منطقه را بر
نمی‌تابند.
آنچه مسلم است، اقتصاد رژیم اسرائیل برای عربستان حائز اهمیت است و ریاض و تل آویو هر دو ایران و رد پای تهران را در جریان‌سازی مواضع کشورهای عربی، اسلامی و فضای رسانه ای کشورهای جهان به عنوان یک تهدید می‌بینند و شعله‌ور شدن جنگ غزه را نیز فاصله گرفتن از توافقی متصور هستند که آمریکا برای آن تلاش ویژه و آرزویی دیرینه داشته است.
بر این اساس؛ عادی سازی روابط با اسرائیل در کوتاه مدت هزینه‌بردار و دور شدن از افق چشم انداز 2030 خواهد بود. مسلم است که نقش آفرینی‌های پشت پرده به آسانی علنی و عملی نخواهد شد هرچند که مقامات عربستانی و آمریکایی چشم انداز پایان جنگ غزه را آغازی برای توافقی چشم‌گیر میان ریاض و تل آویو می‌پندارند و رویکرد ولیعهد نیز در این برهه از زمان، سردرگمی در تصمیم نهایی بر سر دوراهی استیصال است.
کارشناس امور بین الملل مجلس شورای اسلامی
با شناختی که از این جوان جویای نام می رود در سطح منطقه وی علاقمند به همراهی با نیروهای حماس و حمایت از جنگ غزه نیست و در بازسازی این منطقه نیز آستین همتی بالا نخواهد زد و هزینه ای نیز در کارزار جنگ غزه نخواهد داشت. و آنچنان که معلوم است در لشکرکشی صحنه غزه؛ نقش خنثایی را ایفا خواهد کرد و حتی از سلاح نفت (کاهش تولید) هم برای تقابل با رژیم اشغالگر قدس و اعتراض به آمریکا بهره مند نخواهد شد.ریاض بر ضرورت ثبات منطقه ای برای یکپارچگی بیشتر در توسعه اقتصادی تاکید دارد و تلاش بر کاهش وابستگی به نفت و تنوع پذیری اقتصاد در حوزه های مختلف را هدف قرار داده است و بر این منوال؛ نیل به مقصود جز خروج از بحران‌های پیرامونی و همراهی با منطقه و دولت غربی و عادی سازی با اسراییلی چاره ای ندارد.
بنابراین، در سیاست بین‌المللی خود تشکیل کشور فلسطینی را رسم الخط همراهی با کشورهای عربی و مسلمان بیان نموده و به رژیم اشغالگر قدس هم شرط همراهی در عادی سازی را اقدامی کلی و قانع کننده در مسأله فلسطین عنوان داشته است، هرچند که این مهم، مانعی بر سر توافق بر روابط با رژیم اسرائیل و مشکلی در همراهی آمریکا برای پیشبرد همکاریها در سطح کلان و در حوزه‌های مختلف خواهد بود.
با توجه به فاکتورهای ارائه شده؛ ولیعهد عربستان دنیای سردرگمی را تجربه می‌کند و تنها به ثبات و آرامش در خاورمیانه می‌اندیشد تا در اولین فرصت هم به ارتقاء روابط با آمریکا بپردازد و هم در رویکرد عادی سازی با رژیم اسرائیل در فرصت کوتاه هفت ساله تا افق چشم اندازه تلاشی منجر به انجام داشته باشد و در این راستا، ایران، یمن و کشورهای عربی نیز موانع عمده در مسیر تحقق رویای ولیعهد هستند و در کنار همه این موانع، تا تنور جنگ غزه و رژیم اسرائیل شعله‌ور است، دنیای اسلام و عرب که نگاه ویژه ای به فلسطین دارند، توافق و عادی سازی با غده سرطانی منطقه را بر
نمی‌تابند.
آنچه مسلم است، اقتصاد رژیم اسرائیل برای عربستان حائز اهمیت است و ریاض و تل آویو هر دو ایران و رد پای تهران را در جریان‌سازی مواضع کشورهای عربی، اسلامی و فضای رسانه ای کشورهای جهان به عنوان یک تهدید می‌بینند و شعله‌ور شدن جنگ غزه را نیز فاصله گرفتن از توافقی متصور هستند که آمریکا برای آن تلاش ویژه و آرزویی دیرینه داشته است.
بر این اساس؛ عادی سازی روابط با اسرائیل در کوتاه مدت هزینه‌بردار و دور شدن از افق چشم انداز 2030 خواهد بود. مسلم است که نقش آفرینی‌های پشت پرده به آسانی علنی و عملی نخواهد شد هرچند که مقامات عربستانی و آمریکایی چشم انداز پایان جنگ غزه را آغازی برای توافقی چشم‌گیر میان ریاض و تل آویو می‌پندارند و رویکرد ولیعهد نیز در این برهه از زمان، سردرگمی در تصمیم نهایی بر سر دوراهی استیصال است.
کارشناس امور بین الملل مجلس شورای اسلامی