زیست شناسی آرتمیای آبزیان
رضا فراهانی - مرحله آمبرلا (آمبرلا مرحله‌ای است که جنین تازه از سیست آرتمیا خارج شده و حالت پیش لاروی است که به حالت چتری با گلابی شکل معروف است و فاقد هرگونه شاخک و اعضای خارجی است) یا مرحله چتری یا مرحله پیش ناپلیوسی می‌گویند. خروج آمبرلا از داخل پوسته سیست از ناحیه سر می‌باشد بعد به تدریج توسط زائده‌های خود شروع به شنای آزاد می‌کند که به این مرحله، ناپلیوس اینستار 1i گویند. بنابراین در مدت کوتاهی این غشاء پاره شده و یک لاروی که آزادانه شنا می‌کند از آن خارج می‌شود.
متابولیسم هوازی در جنین داخل سیست سبب تغییر کربوهیدرات ذخیره از تری هالوز ۲ به گلیکوژن به عنوان یک منبع انرژی و گلیسرول می‌گردد. در نتیجه فشار اسمزی داخل غشاء كوتیكول خارجی بطور مداوم تولید می‌شود تا به سطح بحرانی برسد که
نتیجه آن شکستگی پوشش سیست است. در این هنگام تمام گلیسرول تولید شده در روند تفریخ عادی رها می‌شود.
ضمناً یک آنزیم تفریخ در ناحیه سر ناپلیوس ترشح می‌شود که غشاه تفریخ را سست کرده و ناپلیوس را قادر می‌سازد که خود را آزاد سازد.
آرتمیا از بی مهرگانی است که قدرت تطابق بالایی در برابر شوری‌های مختلف را دارد این موجود سخت پوست از شاخه بندپایان، چون هیچ وسیله دفاعی در مقابل انواع شکارچیان آبزی ندارد لذا جهت حفظ و بقاء نسل خود به آب‌های شور و همینطور خیلی شور روی آورده و قدرت تطابق بسیار بالایی در مقابل شوری‌های مختل را دارد و با توجه به وجود دریاچه‌ها و برکه‌های با شوری‌های مختلف در سراسر دنیا، آرتمیا نیز بطور وسیعی در جهان در اینگونه مناطق وجود دارد و قادر است شوری کمتر از ۴۵ تا ۳۴۰ گرم در لیتر را تحمل نماید، دلیل این تحمل این است که بطور مرتب نمک اضافی را دفع کرده و نمک بدن خود را ثابت نگه می‌دارد ولی اکثر فعالیت‌‌های فیزیولوژیکی و متابولیکی آرتمیا در شوری‌های خیلی پائین و خیلی بالا متوقف می‌گردد. درجه حرارت مناسب برای آرتمیا بین ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتی گراد است که در این مورد هم می‌تواند حرارت‌های بالا و پائین مقادیر فوق را تحمل نماید (۲ تا c۴۰).
آرتمیا جانور فیلتر کنده غیرانتخابی (No selecting filter feeding) بوده و در زیستگاه‌های طبیعی جلبک‌های تک سلولی، ذرات زیر گیاهان و باکتری‌های موجود در آب به اندازه ۱ تا ۵۰ میکرون را می‌تواند تغذیه می‌کند ولی مطلوب‌ترین اندازه غذا بین ۱۰تا ۲۰ میکرون می‌باشد.
لوله گوارشی آن از قسمت کوتاه حفره دهانی، مری و رکتوم تشکیل شده است. آرتمیا فاقد قدرت چشایی است و نمی‌تواند مزه را تشخیص دهد لذا از این ویژگی آرتمیا جهت انتقال بعضی مواد غذایی و داروها و واکسن‌ها به بدن میگو یا سایر آبزیان مورد لزوم استفاده می‌کنند که به نام «بایو این کپسولیشن» (bioencapsulation) خوانده می‌شود. بدین معنی که اول مواد غذایی را آرتمیا خورانده سپس آرتمیای تغذیه شده با مواد غذایی مورد نظر را در اختیار میگو با ماهی قرار می‌دهند.
اپی پودیت‌ها (epipodites) که در روی ۱۱ جفت پای سینه‌ای آرتمیا قرار گرفته‌اند در واقع آبشش‌های آرتمیا هستند. سیستم گردش خون مانند سیستم گردش خون سخت پوستان باز بوده و قلب از یک لوله ساده طویلی تشکیل شده است. دستگاه عصبی آرتمیا مانند سیستم عصبی آبشش پایان است که شامل یک مخ پشتی، رابطه‌های اطراف مری و یک جفت طناب عصبی بند بند می‌باشد.
از نظر تولید مثل (reproduction)، بطور کلی دو نوع آرتمیا در دنیا شناخته شده است که یکی تحت عنوان آرتمیاهای دو جنسی bisexual artemia) ) و دیگری آرتمیاهای بکرزا (parthenogenetic artemia).
هر دو نوع آن‌ها در ایام مختلف سال تحت شرایط متفاوت به دو شیوه تخمگذار-زنده‌زایی (ovoviviparously) و تخمگذاری oviparously) ) تولید مثل می‌نمایند. برای تولید مثل به شیوه اول (تخمگذار – زنده‌زایی) باید ۴ شرط زیر در محیط برقرار باشد:
۱- غذا به مقدار فراوان
2- اکسیژن بیش از 2ppm
۳- درجه حرارت حدود ۲۵ درجه سانتی‌گراد
4- شوری کمتر از ppt۱۵۰
در صورت نامساعد بود شرایط محیط، یا به‌عبارت دیگر اگر هر یک از فاکتورهای فوق تغییر کند به‌عنوان یک عامل استرس زا ظاهر شده و باعث می‌شود تا موجود از طریق سیست گذاری تولید مثل نماید. متخصصین پرورش آرتمیا از این ویژگی جهت تولید سیست بیشتر استفاده می‌کنند.