مراحل رشد آرمیتای آبزیان
رضا فراهانی - باهر یار پوست اندازی، اندازه لارو اندکی بزرگتر شده و تغییرات مورفولوژیکی در بدن آن ظاهر می‌شود. دوره‌های رشد آرتمیا را می‌توان در ۶ مرحله به ترتیب زیر خلاصه نمود.
۱ - دوره پیش ناپلیوسی (دو مرحله):
۱۴ الی ۳۶ ساعت پس از اینکه سیست‌ها در شرایط مناسب رشد قرار گرفتند، پوسته سیست ترک خورده و لارو از آن بتدریج خارج می‌گردد. لارو در حال خروج از پوسته سیست پیش مرحله یک نامیده می‌شود. لارو به محض خروج از درون سیست هنوز در درون یک غشاء نازک و شفاف بنام غشاء تقریخ قرار دارد و تخم مرغی شکل است. این حالت تحت عنوان پیش ناپلیوس مرحله دو شناخته می‌شود. پس از مرحله پیش ناپلیوسی ۲، لارو آرتمیا با حرکات زوائد بدنی خود غشاء تفریخ را پاره کرده و از آن خارج می‌گردد در این مرحله ناپلیوس اینستار یک نامیده می‌شود. اندازه ناپلیوس بین ۴۰۰ الی ۵۰۰ میکرون بوده و اغلب دارای رنگ زرد نارنجی است که این رنگ ناشی از انباشته شدن مواد غذایی ذخیره شده در بدن ناپلیوس می‌باشد. لارو آرتمیا در این حالت که دارای وزن‌تر ۲۰ میکروگرم (2 تا ۳ میکروگرم وزن خشک) می‌باشد دارای یک چشم میانی قرمز رنگ و به جفت زواند بدنی است. در این مرحله به دلیل کامل نبودن سیستم گوارشی، قادر به خوردن غذا نیست و در طی این مدت از کیسه زرده‌ای خود استفاده می‌کند.
۲- دوره ناپلیوسی (اینستار 1):
۳- دوره متا ناپلیوسی (اینستار ۲ الی ۵):
دوره ناپلیوسی با اولین پوست اندازی به پایان می‌رسد و لارو وارد دوره متا ناپلیوسی می‌گردد که دارای ۴ مرحله مختلف رشد است. معمولاً بین ۲ تا ۵ روز طول می‌کشد تا لارو از مرحله متاناپلیوس یک به متاناپلیوس ۴ برسد. اندازه لارو در دوره متاناپلیوسی بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ میکرون است.
۴- دوره پست متاناپلیوسی (اینستار ۶ الی ۱۲):
5- دوره پست لاروی (اینستار ۱۳ الی ۱۷):
6- مرحله بالغ
آرتمیا در شرایط اپتیمم می‌شوند به مدت چند ماه زنده بماند و در هفته ۸ روز از حالت ناپلیوس به حالت بالغ درآید.
مرفولوژی (morphology) آرتميا بالغ:
بدن آرتمیا از سه قسمت سر، سینه و شکم تشکیل شده است. اندام‌های ناحیه سر عبارتند از: یک جفت شاخک حسی باریک در ناحیه قدامی سر با یک جفت چشم مرکب در طرفین سر با پایک‌های بلند، یک جفت شاخک بزرگ با قلاب‌های جفتگیری یا کلاسیر (chasper) در آرتمیای نر این شاخک‌ها در جنس ماده تحلیل رفته یا بسیار کوچک است.
دهان در ناحیه شکمی – مبانی، یک لب زبان مانند روی دهان و ماندیبول‌ها با اروازه های بزرگ (mandible) در طرفین دهان وجود دارد. پایین‌تر از دهان اندام‌های آرواره‌ای دیگری نیز به نام‌های ماکزیلا maxilla)) و ماکزیلوله‌ها (maxillus) در انتقال مواد غذایی از درون کانال غذایی بطرف ماندیبول‌ها نقش دارند.
اندام‌های ناحیه سینه‌ای شامل: دارای یازده جفت پای سینه‌ای ((thoracxpandai بوده که ساختمان تمام آن‌ها یکسان بوده و کلا دارای سه اندام مشخص با سه وظیفه مهم متمایز می‌شوند.
1- تلوپوديت‌ها (telopodites) که به عنوان فیلتر و اندام‌های حرکتی عمل می‌کند
2- اپی‌پودین‌ها (epipdites) به عنوان آبشش وظیفه تنفسی دارند.
3- اگزوپودیت‌ها (exopodites) به عنوان اندام‌های تنظیم کننده فشار اسمزی هستند
در ناحیه شکمی میانی سینه، شیار غذایی وجود دارد که به طرف روزنه دهان امتداد دارد و ذرات غذایی جمع آوری شده با عمل مژکی به طرف اندام‌های دهانی هدایت می‌شوند.
اندام‌های ناحیه شکمی شامل: 8بند (siginent) و یک تلسون (talison) است. دو بند اول شکمی، بندهای تناسلی هستند. در آرتمیای نر یک جفت است جفتگیری (penes) در آرتمیای ماده یک کیسه تخمدانی از ناحیه شکمی بندهای تناسلی رشد می‌یابد.
تلسون به دو لوب بنام فورکا (furrca) تقسیم می‌شود روی هر فورکا ۲ الی ۳ زائده یا تار دیده می‌شود.
ویژگی‌های شرایط تفریخ یا تخم گشایی سیست‌ها:
فاکتورهای اپتیمم برای اکثر گونه‌ها و سویه‌های آرتمیا در جهان تحت شرایط کشت استاندارد صورت می‌گیرد. این فاکتورها عبارتند از:
نور: عمل نوردهی با استفاده از دو عدد لامپ مهتابی به میزان ۲۰۰۰ لوکس، از فاصله ۲۰ سانتی متری صورت می‌گیرد. نور در تحریک روند تفریخ خصوصا در اوایل انکوباسیون بسیار حائز اهمیت است و نه تنها درصد تفریخ بلکه سرعت تفریخ نیز تحت تاثیر نور قرار می‌گیرد. نتیجه اینکه بهترین شرایط نوری برای هچ سیست آرتمیا ارومیانا استفاده از دو لامپ مهتابی و از فاصله ۲۰ سانتیمتری است (هر لامپ مهتابی دارای ۱۰۰۰ لوکس نور می‌باشد).
درجه حرارت: دمای مورد نیاز ۲۵ - ۲۸ درجه می‌باشد. افزایش دما ۳۳ - ۴۰ درجه می‌تواند مانع برگشت پذیری متابولیسم سیست‌ها گردد.
با توجه به نتایج بدست آمده در مقایسه آن با سویه‌های مختلف آرتمیا در جهان بهترین دما برای سیست آرتمیا ارومیانا ۲۸ درجه سانتی گراد می‌باشد.
ادامه دارد