امین‌الرعایا، کارشناس بازار سرمایه به «اقتصاد سرآمد» می گوید:
بورس برای رونق به یک شوک قوی نیاز دارد
ادامه خروج نقدینگی می‌تواند وضع رکودی بورس را «تشدید» کند
گروه بازارسرمایه - مسعود وطنخواه - بازار سرمایه این روزها از کمبود نقدینگی در جریان رنج می‌برد. این نبود پول به حدی است که علی‌رغم اینکه قیمت شرکت‌ها در بورس به محدوده جذابی رسیده است، اما بازهم خریداران رغبت برای خرید نشان نمی‌دهند و با صبر کردن امیدوارند، بتوانند قیمت‌های کمتر خرید کنند.
درباره چرایی این روزهای بورس، محمدامین امین‌الرعایا، کارشناس بازار سرمایه به «اقتصاد سرآمد» گفت: «از نظر تکنیکالی شاخص کل بورس در محدوده 2میلیون و200 تا 2میلیون و 230 هزار واحد دارای یک مقاومت پرقدرت است. این مانع سر راه حرکت شاخص کل بورس سبب شد که از یک سو، عرضه‌ها از سوی فروشنده‌ها افزایش پیدا کند و از سوی دیگر، خریداران عقب‌نشینی کنند که در مجموع سبب شد بازار سرمایه وارد فاز اصلاحی شود.»
از به هم پیوستن نقاط مقاومت در یک سطح قیمتی، سطوح مقاومت پدید می‌آید. نقاطی که قیمت به آن واکنش نشان میدهد، در حافظه معامله‌گران ثبت می‌شود به عبارت دیگر، پس از تشکیل یک سطح مقاومت و در صورت نزدیکی مجدد قیمت به آن، این سطح مانند یک سد عمل می‌کند و مانع رشد بیشتر قیمت می‌شود.
بنابراین، قیمت پس از نزدیک شدن به این سطوح، کاهش می‌یابد. به همین دلیل، سطوح مقاومت قبلی که روی قیمت اثر گذاشته‌اند، می‌توانند در آینده نقش مقاومت قوی ایفا کنند.
نقدینگی عامل اصلی حرکت بازارهای مالی
این کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: «به دلیل اینکه نقدینگی عامل اصلی حرکت بازارهای مالی است کم بودن حجم و ارزش معاملات در این روزها، سبب شده است بورس نوعی وضع رکودی را تجربه کند.»
این تحلیل‌گر بازار سرمایه اظهار کرد: «این روزها بورس با وضع رکودی همراه است و نیاز به یک خبر مهم و شوک قوی دارد تا جریان خروج نقدینگی در بورس معکوس شود.»
جریان نقدی نشان میدهد که نقدینگی در یک بازار به کدام سو می‌رود جریان نقدی گاهی به خون در رگ‌های انسان تشبیه می‌شود، خون کسب و کارها، جریان نقدینگی آن‌ها است.
امین‌الرعایا اضافه کرد: «حال که بازار سرمایه با بیماری مزمن کمبود نقدینگی مواجه است با شگفتی، آمارها خروج اندک نقدینگی در بورس نشان می‌دهند.»
این تحلیل‌گر بازار سرمایه، آذرماه در مطلبی با عنوان «بورس در سایه بودجه تقدیمی دولت به مجلس» به «اقتصاد سرآمد» درباره نقش مهم ارزش معاملات گفته بود: «کم بودن ارزش و حجم معاملات در بورس همچنان این روزها ادامه دارد؛ به طوری که ارزش معاملات خرد در محدوده 3.9 تا 4.2همت (هزار میلیارد) تومان در نوسان است.»
او تاکید کرده بود: «نبود ارزش معاملات در سطح مطلوب سبب شده است که بورس قدرت رشد قیمت پایدار نداشته باشد.»
یکی از نکات قابل توجهی که در مورد حجم معاملات وجود دارد این است که حجم معاملات باید تاییدکننده روند معاملات باشد و این مهمترین کاربردی است که حجم معاملات می تواند در تحلیل سهام داشته باشد. در توضیح این مطلب باید بیان کرد؛ حجم معاملات سنگینتر حاکی از تمایل خریداران به سهم و یا فشار فروش بیشتر بر روی یک سهم است که همراستا با روند حرکتی سهم است. اگر روند قیمتی یک سهم صعودی باشد، برای تداوم این صعود لازم است حجم در روزهای مثبت سنگینتر و بالعکس، اگر روند نزولی بر سهم حاکم باشد، تا زمانی که حجم معاملات در روزهای منفی سنگینتر است، روند نزولی همچنان ادامه خواهد داشت. از این‌رو گفته می شود که باید حجم معاملات تاییدکننده روند باشد.
امین‌الرعایا درباره گردش نقدینگی این روزهای بورس هشدار داد و افزود: «این حجم خروج نقدینگی به گونه‌ای است که مقدار زیادی از وجوهی که در آخرین دوره کوتاه رونق بورس وارد بورس شده بود در یک یا دو هفته گذشته از بورس بیرون رفته است که خود این خروج نقدینگی می‌تواند وضع رکودی بورس را تشدید کند.»
این کارشناس بازار سرمایه با یادآوری بحث افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها بیان کرد: «فعالان بازار سرمایه انتظار داشتند که انتشار خبرها برای افزایش سرمایه‌ها در شرکت‌های بزرگ بورس سبب تقاضای پایدار همراه با ورود نقدینگی جدید باشد، اما تاکنون انتشار این نوع خبرها نیز نتوانسته است کمکی به بهبود تقاضا کند.»
او افزود: «از نظر بنیادی زیان ایران‌خودرو نزدیک 100همت است و برای فرار از ماده 141 قانون تجارت، این شرکت باید افزایش سرمایه حدود 200همتی را انجام دهد سرمایه این شرکت اکنون 30همت است احتمال دارد که حتی با رقم‌های پایین افزایش سرمایه نیز نتواند از زیان انباشته خارج شود.»
بر اساس ماده 141 قانون تجارت، اگر بر اثر زیان‌های وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از میان برود هیات مدیره مکلف است بلافاصله مجمع عمومی فوق‌العاده صاحبان سهام را دعوت نماید تا موضوع انحلال یا بقاء شرکت مورد شور و رای واقع شود. هرگاه مجمع مزبور رای به انحلال شرکت ندهد باید در همان‌جلسه و با رعایت مقررات ماده ۶ این قانون سرمایه شرکت را به مبلغ سرمایه موجود کاهش دهد.در صورتی که هیات مدیره برخلاف این ماده به دعوت مجمع عمومی فوق‌العاده مبادرت ننماید و یا مجمعی که دعوت می‌شود نتواند مطابق مقررات قانونی منعقد گردد هر ذینفع می‌تواند انحلال شرکت را از دادگاه صلاحیتدار درخواست کند.
احتمال اخراج شرکت ایران‌خودرو از بورس
این کارشناس بورس افزود: «این بن‌بست می‌تواند احتمال اخراج شرکت ایران‌خودرو از بورس و تبعید آن به بازارهای پایه فرابورس را افزایش دهد. اتفاقی که پیش از این برای شرکت پارس‌خودرو نیز افتاد که این تبعید سبب افت قیمت و روی‌گردانی فعالان بازار سرمایه از این شرکت شد.»او هشدار داد: «این اخراج از یک‌سو تبعات منفی در گروه خودروسازی دارد و از سوی دیگر، احتمال خروج نقدینگی در بورس را افزایش میدهد که سرانجام احتمال نزول را بیشتر می‌کند.»
انتشار گزارش‌های 9ماهه
امین‌الرعایا با یادآوری اینکه انتشار گزارش‌های 9ماهه که در حال بارگزاری در کدال است، پیش‌بینی کرد: «گزارش‌های مناسب اعلام‌شده در برخی از شرکت‌ها می‌تواند سبب رونق هر چند موقت در بورس شود.»
او اضافه کرد: «با توجه به اینکه پول‌های درشت و مقدار بالا ترسو هستند و با توجه به مناقشه‌های منطقه‌ای که احتمال درگیر شدن کشور را بالا می‌برد اندکی صاحبان نقدینگی با احتیاط منتظر روزهای بهتر هستند.»
بهترین محل برای سرمایه‌گذاری
او در پایان با یادآوری رکود بازارهای موازی از جمله دلار و طلا پیشنهاد کرد: «صندوق‌های با درآمد ثابت و بانک بهترین محل برای سرمایه‌گذاری است تا این دوره رکودی تمام شود.»صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت حداقل بازده مورد انتظار را نصیب سرمایه‌گذاران خود می‌کنند. افرادی که واحدهای این صندوق‌ها را خریداری می‌کنند، در واقع سرمایه‌گذارانی کم‌ریسک هستند. این افراد انتظار دارند سودی معقول با حداقل ریسک ممکن را به دست آورند. به همین علت مدیران این صندوق‌های سرمایه‌گذاری، منابع مالی حاصل از فروش واحدهای این صندوق‌ها را عمدتاً به خرید اوراق بهادار بدون ریسک یا کم‌ریسک مثل اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اوراق خزانه و... اختصاص می‌دهند تا بتوانند سود مورد نظر را برای سرمایه‌گذاران محقق کنند.
ارزش معاملات خرد کمتر از 5همت تومان
ارزش معاملات خرد در چهارمین روز معاملات 4.6همت تومان بود که در مقایسه با ارزش معاملات یکشنبه حدود نیم‌همت تومان کاهش یافت و کمتر از 5همت تومان شد.
همچنین روز گذشته 203میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سرمایه خارج شد این در حالی است که پول خروج پول حقیقی از صندوق‌های درآمد ثابت نیز ثبت شد.
شاخص کل بورس در چهارمین روز معاملاتی هفته با 9هزار و 542واحد نزول در سطح 2میلیون و 158هزار واحد ایستاد.
این روزها با توجه به اینکه پول حقیقی هم از بورس و هم از صندوق درآمد ثابت خارج می‌شود. سوالی که فعالان بازار سرمایه از خود می‌پرسند این است که این نقدینگی وارد کدام بازارهای موازی می‌شود؟ پیش از این و در چند ماهه گذشته هر زمان پول از بورس خارج می‌شد معمولا ورود پول به صندوق‌های درآمد ثابت اتفاق می‌افتاد و برعکس، اما چند روزی است که از هر دو بازار خروج نقدینگی ثبت می‌شود.
گروه بازارسرمایه - مسعود وطنخواه - بازار سرمایه این روزها از کمبود نقدینگی در جریان رنج می‌برد. این نبود پول به حدی است که علی‌رغم اینکه قیمت شرکت‌ها در بورس به محدوده جذابی رسیده است، اما بازهم خریداران رغبت برای خرید نشان نمی‌دهند و با صبر کردن امیدوارند، بتوانند قیمت‌های کمتر خرید کنند.
درباره چرایی این روزهای بورس، محمدامین امین‌الرعایا، کارشناس بازار سرمایه به «اقتصاد سرآمد» گفت: «از نظر تکنیکالی شاخص کل بورس در محدوده 2میلیون و200 تا 2میلیون و 230 هزار واحد دارای یک مقاومت پرقدرت است. این مانع سر راه حرکت شاخص کل بورس سبب شد که از یک سو، عرضه‌ها از سوی فروشنده‌ها افزایش پیدا کند و از سوی دیگر، خریداران عقب‌نشینی کنند که در مجموع سبب شد بازار سرمایه وارد فاز اصلاحی شود.»
از به هم پیوستن نقاط مقاومت در یک سطح قیمتی، سطوح مقاومت پدید می‌آید. نقاطی که قیمت به آن واکنش نشان میدهد، در حافظه معامله‌گران ثبت می‌شود به عبارت دیگر، پس از تشکیل یک سطح مقاومت و در صورت نزدیکی مجدد قیمت به آن، این سطح مانند یک سد عمل می‌کند و مانع رشد بیشتر قیمت می‌شود.
بنابراین، قیمت پس از نزدیک شدن به این سطوح، کاهش می‌یابد. به همین دلیل، سطوح مقاومت قبلی که روی قیمت اثر گذاشته‌اند، می‌توانند در آینده نقش مقاومت قوی ایفا کنند.
نقدینگی عامل اصلی حرکت بازارهای مالی
این کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: «به دلیل اینکه نقدینگی عامل اصلی حرکت بازارهای مالی است کم بودن حجم و ارزش معاملات در این روزها، سبب شده است بورس نوعی وضع رکودی را تجربه کند.»
این تحلیل‌گر بازار سرمایه اظهار کرد: «این روزها بورس با وضع رکودی همراه است و نیاز به یک خبر مهم و شوک قوی دارد تا جریان خروج نقدینگی در بورس معکوس شود.»
جریان نقدی نشان میدهد که نقدینگی در یک بازار به کدام سو می‌رود جریان نقدی گاهی به خون در رگ‌های انسان تشبیه می‌شود، خون کسب و کارها، جریان نقدینگی آن‌ها است.
امین‌الرعایا اضافه کرد: «حال که بازار سرمایه با بیماری مزمن کمبود نقدینگی مواجه است با شگفتی، آمارها خروج اندک نقدینگی در بورس نشان می‌دهند.»
این تحلیل‌گر بازار سرمایه، آذرماه در مطلبی با عنوان «بورس در سایه بودجه تقدیمی دولت به مجلس» به «اقتصاد سرآمد» درباره نقش مهم ارزش معاملات گفته بود: «کم بودن ارزش و حجم معاملات در بورس همچنان این روزها ادامه دارد؛ به طوری که ارزش معاملات خرد در محدوده 3.9 تا 4.2همت (هزار میلیارد) تومان در نوسان است.»
او تاکید کرده بود: «نبود ارزش معاملات در سطح مطلوب سبب شده است که بورس قدرت رشد قیمت پایدار نداشته باشد.»
یکی از نکات قابل توجهی که در مورد حجم معاملات وجود دارد این است که حجم معاملات باید تاییدکننده روند معاملات باشد و این مهمترین کاربردی است که حجم معاملات می تواند در تحلیل سهام داشته باشد. در توضیح این مطلب باید بیان کرد؛ حجم معاملات سنگینتر حاکی از تمایل خریداران به سهم و یا فشار فروش بیشتر بر روی یک سهم است که همراستا با روند حرکتی سهم است. اگر روند قیمتی یک سهم صعودی باشد، برای تداوم این صعود لازم است حجم در روزهای مثبت سنگینتر و بالعکس، اگر روند نزولی بر سهم حاکم باشد، تا زمانی که حجم معاملات در روزهای منفی سنگینتر است، روند نزولی همچنان ادامه خواهد داشت. از این‌رو گفته می شود که باید حجم معاملات تاییدکننده روند باشد.
امین‌الرعایا درباره گردش نقدینگی این روزهای بورس هشدار داد و افزود: «این حجم خروج نقدینگی به گونه‌ای است که مقدار زیادی از وجوهی که در آخرین دوره کوتاه رونق بورس وارد بورس شده بود در یک یا دو هفته گذشته از بورس بیرون رفته است که خود این خروج نقدینگی می‌تواند وضع رکودی بورس را تشدید کند.»
این کارشناس بازار سرمایه با یادآوری بحث افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها بیان کرد: «فعالان بازار سرمایه انتظار داشتند که انتشار خبرها برای افزایش سرمایه‌ها در شرکت‌های بزرگ بورس سبب تقاضای پایدار همراه با ورود نقدینگی جدید باشد، اما تاکنون انتشار این نوع خبرها نیز نتوانسته است کمکی به بهبود تقاضا کند.»
او افزود: «از نظر بنیادی زیان ایران‌خودرو نزدیک 100همت است و برای فرار از ماده 141 قانون تجارت، این شرکت باید افزایش سرمایه حدود 200همتی را انجام دهد سرمایه این شرکت اکنون 30همت است احتمال دارد که حتی با رقم‌های پایین افزایش سرمایه نیز نتواند از زیان انباشته خارج شود.»
بر اساس ماده 141 قانون تجارت، اگر بر اثر زیان‌های وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از میان برود هیات مدیره مکلف است بلافاصله مجمع عمومی فوق‌العاده صاحبان سهام را دعوت نماید تا موضوع انحلال یا بقاء شرکت مورد شور و رای واقع شود. هرگاه مجمع مزبور رای به انحلال شرکت ندهد باید در همان‌جلسه و با رعایت مقررات ماده ۶ این قانون سرمایه شرکت را به مبلغ سرمایه موجود کاهش دهد.در صورتی که هیات مدیره برخلاف این ماده به دعوت مجمع عمومی فوق‌العاده مبادرت ننماید و یا مجمعی که دعوت می‌شود نتواند مطابق مقررات قانونی منعقد گردد هر ذینفع می‌تواند انحلال شرکت را از دادگاه صلاحیتدار درخواست کند.
احتمال اخراج شرکت ایران‌خودرو از بورس
این کارشناس بورس افزود: «این بن‌بست می‌تواند احتمال اخراج شرکت ایران‌خودرو از بورس و تبعید آن به بازارهای پایه فرابورس را افزایش دهد. اتفاقی که پیش از این برای شرکت پارس‌خودرو نیز افتاد که این تبعید سبب افت قیمت و روی‌گردانی فعالان بازار سرمایه از این شرکت شد.»او هشدار داد: «این اخراج از یک‌سو تبعات منفی در گروه خودروسازی دارد و از سوی دیگر، احتمال خروج نقدینگی در بورس را افزایش میدهد که سرانجام احتمال نزول را بیشتر می‌کند.»
انتشار گزارش‌های 9ماهه
امین‌الرعایا با یادآوری اینکه انتشار گزارش‌های 9ماهه که در حال بارگزاری در کدال است، پیش‌بینی کرد: «گزارش‌های مناسب اعلام‌شده در برخی از شرکت‌ها می‌تواند سبب رونق هر چند موقت در بورس شود.»
او اضافه کرد: «با توجه به اینکه پول‌های درشت و مقدار بالا ترسو هستند و با توجه به مناقشه‌های منطقه‌ای که احتمال درگیر شدن کشور را بالا می‌برد اندکی صاحبان نقدینگی با احتیاط منتظر روزهای بهتر هستند.»
بهترین محل برای سرمایه‌گذاری
او در پایان با یادآوری رکود بازارهای موازی از جمله دلار و طلا پیشنهاد کرد: «صندوق‌های با درآمد ثابت و بانک بهترین محل برای سرمایه‌گذاری است تا این دوره رکودی تمام شود.»صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت حداقل بازده مورد انتظار را نصیب سرمایه‌گذاران خود می‌کنند. افرادی که واحدهای این صندوق‌ها را خریداری می‌کنند، در واقع سرمایه‌گذارانی کم‌ریسک هستند. این افراد انتظار دارند سودی معقول با حداقل ریسک ممکن را به دست آورند. به همین علت مدیران این صندوق‌های سرمایه‌گذاری، منابع مالی حاصل از فروش واحدهای این صندوق‌ها را عمدتاً به خرید اوراق بهادار بدون ریسک یا کم‌ریسک مثل اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اوراق خزانه و... اختصاص می‌دهند تا بتوانند سود مورد نظر را برای سرمایه‌گذاران محقق کنند.
ارزش معاملات خرد کمتر از 5همت تومان
ارزش معاملات خرد در چهارمین روز معاملات 4.6همت تومان بود که در مقایسه با ارزش معاملات یکشنبه حدود نیم‌همت تومان کاهش یافت و کمتر از 5همت تومان شد.
همچنین روز گذشته 203میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سرمایه خارج شد این در حالی است که پول خروج پول حقیقی از صندوق‌های درآمد ثابت نیز ثبت شد.
شاخص کل بورس در چهارمین روز معاملاتی هفته با 9هزار و 542واحد نزول در سطح 2میلیون و 158هزار واحد ایستاد.
این روزها با توجه به اینکه پول حقیقی هم از بورس و هم از صندوق درآمد ثابت خارج می‌شود. سوالی که فعالان بازار سرمایه از خود می‌پرسند این است که این نقدینگی وارد کدام بازارهای موازی می‌شود؟ پیش از این و در چند ماهه گذشته هر زمان پول از بورس خارج می‌شد معمولا ورود پول به صندوق‌های درآمد ثابت اتفاق می‌افتاد و برعکس، اما چند روزی است که از هر دو بازار خروج نقدینگی ثبت می‌شود.