یک کارشناس بازار سرمایه به« اقتصادسرآمد» می گوید:
آغاز صعود لاکپشتی «بازاربورس»
گروه بازارسرمایه - بازار سرمایه این روزها با انبوهی از عوامل داخلی و خارجی همراه است. از پایان سال میلادی و تعطیلات کریسمس و به تبع آن تغییرات نرخهای جهان تا خبرهای داخلی درباره گزارشهای نهماهه شرکتها و چکشکاری بودجه در مجلس سبب شده است که تصمیمگیری در این اوضاع برای هر اهل فنی مشکل باشد.
علی اسکینی، کارشناس بازار سرمایه درباره فضای این روزهای بورس با یادآوری وجود عوامل مختلف به «اقتصاد سرآمد» گفت: «گزارش عملکرد تولید و فروش شرکتها در آذر، 2 میلیون و 150 هزار واحد به عنوان سطوح حمایتی تکنیکال بورس، مبحث تجدید ارزیابی داراییها، سیاستهای پولی انقباضی شدید بانک مرکزی، صعود نرخ دلار نیما به سطوح بالای 39 هزار تومان، استفاده دولت از هر منبعی برای کسری بودجه و تحقق شعارهای خود و بهبود قیمت های جهانی در یکماه اخیر به دلیل خوشبینیها از کاهش نرخ بهره در سال 2024 از مواردی است که این روزها هر سرمایهگذاری به تحلیل آن میپردازد.»
پیش از این و در آبان ماه در مطلبی با عنوان « بورس به اخبار سیاسی وزن میدهد» در اقتصاد سرآمد چند مورد از تصمیمهای نام برده شد: «ابلاغیه فروردین 1401 وزارت صمت که وضع عوارض صادراتی که حتی تا ۱۷ درصد هم افزایش یافت بر مبنای قیمت فوب صادراتی ایران از هفته اول دی ماه ۱۴۰۰ تنظیم و از ابتدای امسال تا پایان خرداد ماه اعمال میشود.
مهر 1402، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جریان ادامه بررسی گزارش کمیسیون تلفیق لایحه برنامه هفتم توسعه، معافیت مالیاتی صادرات مواد معدنی خام و نیمهخام را لغو کردند. به عبارت دیگر، معافیت مالیات برای فروشهای صادراتی که مشوق و یک پاشنه آشیل برای این شرکتها بود با اجرایی شدن این مصوبه حذف میشود و هزینه مالیات صادرات نیز به بهای تمامشده این شرکتها اضافه میشود.»
اسکینی درباره عملکرد شرکتها در بازار سرمایه اظهار کرد: «از لحاظ بنیادی این روزها به استقبال گزارش عملکرد تولید و فروش شرکتها در آذر ماه رفتهایم. با رسیدن این گزارشها عملا پرونده فروش فصل سوم بسته خواهد شد. گزارشهای ماهانه فعلا در سطوح قابل قبولی هستند. پیشبینی میشود که اوضاع شرکتها خوب و نرمالی است و با انتشار گزارشهای فصلی پاییز میتواند تا حدودی کف بازار را بسته نگه دارد.»
شرکتهای پذیرفتهشده در بازار سرمایه موظف هستند که صورتهای مالی خود را در پایان هر دوره سه ماهه انتشار دهند. به این ترتیب، این گزارشها با عنوان اطلاعات صورتهای مالی میان دورهای ۳ ماهه، ۶ ماهه، ۹ ماهه و گزارش سال مالی که در پایان ۱۲ ماه ارائه میشوند، در سامانه کدال منتشر میشوند. این اطلاعات در دسترس سهامداران قرار میگیرد تا شفاف سازیهای لازم برای تحلیل و ارزیابی انجام شوند.
همچنین شرکتهای عضو بازار بورس از سال ۱۳۹۵ تا به امروز موظف به انتشار گزارشی مبنی بر گزارش ماهانه هستند. میزان فروش، حجم و نرخ فروش، ارزش ریالی فروش کل خدمات ارائه شده طی هر دوره یک ماهه و مقایسه آن با دوره مشابه در سال قبل، در پایان هر دوره از جانب ناشر منتشر میشوند.
اسکینی درباره سطوح حمایت و مقاومت بورس افزود: «از لحاظ تکنیکال چارتیستها معتقدند محدوده 2میلیون و 150هزار واحد به عنوان سطوح حمایتی بازار باشد و از طرفی دیگر 2میلیون 250هزار واحدی سطوح مقاومت است. به نظر بازار در حوالی این کانال رنج باشد.»
سطح حمایت محدودهای از قیمت یک دارایی است که از ریزش بیشتر قیمت در یک روند نزولی جلوگیری میکند. سطح مقاومت محدودهای از قیمت است که از افزایش بیشتر قیمت در یک روند صعودی جلوگیری میکند. معمولاً زمانی که قیمت یک دارایی در حال کاهش باشد، با رسیدن به یک «سطح حمایت» (Support Level) حرکت نزولی آن متوقف میشود.
این کارشناس بازار سرمایه با یادآوری مبحت تجدید ارزیابی درباه تاثیر آن بیان کرد: «یکی از سوختها و محرکهای فعلی بازار تجدید ارزیابی داراییها است. بازار در این مقطع نیاز به اخبار قویتر و گزارشهای این موضوع روی کدال دارد.»
سایت کدال یک پایگاه اطلاعاتی جامع و قابل اعتماد برای همه فعالان بازارهای مالی است که گزارش مالی اخبار و اطلاعات کامل و دقیقی درباره تمام شرکتهای پذیرفتهشده در این بازارها و زیرمجموعههای آنها را به فعالان و تحلیلگران ارایه میدهد.
او پیشبینی کرد: «شاید تجدید ذوب آهن اصفهان (ذوب) و مخابرات ایران (اخابر) بهزودی بتواند روزهای بهتری برای بازار رقم بزند.»
ثبت دارایی به روش بهای تمامشده در زمان تورم یا زیانهای ادامهدار در چند سال در نشان دادن ارزش روز دارایی نارسایی دارد که همین امر مشکلاتی را در مبادلات مالی شرکتها نظیر سپردن کردن دارایی برای گرفتن اعتبار از بانکها یا نشان دادن ارزش روز به سرمایهگذاران میشود.
بالا بردن مبلغ دارایی و در نهایت تجدید آن به صورت مستقیم تحت عنوان مازاد تجدید در دارایی ثبت میشود و در ترازنامه موجود از آن به عنوان دارایی صاحب یاد میشود. به عبارت دیگر تجدید ارزیابی به معنای بهروز کردن ارزش کلیه داراییهای استهلاکپذیر و استهلاکناپذیر یک شرکت است.
این تحلیلگر بورس با یادآوری سیاستهای پولی انقباضی افزود: «از دید کلان سیاستهای پولی انقباضی شدید بانک مرکزی هم زمان با فشار حداکثری دولت به بازار پول سبب شده است که اکثر بازارهای مالی کشور در حال اصلاح زمانی باشند. دولت تمام تلاش خود برای تثبیت نرخ دلار انجام داده است. نکته مهم برای ما بورسیها این روزها صعود نرخ دلار نیما به سطوح بالای 39هزار تومان است که سبب بهبود سودآوری شرکتها خواهد شد.»
سیاست پولی انقباضی در اقتصاد کلان، روشی است که به هنگام افزایش تورم به کار گرفته میشود. در این روش با افزایش نرخ بهره، نقدینگی یا حجم پول موجود در کشور محدود میشود تا به واسطهی آن نرخ تورم کاهش پیدا کند. با افزایش نرخ بهره، تمایل به نگهداری پول در بانک بیشتر شده و از میزان تقاضا برای خرید کالاها و خدمات کاسته میشود.
اسکینی درباه وضع مالیات مستقیم و غیرمستقیم و تاثیر آن در بورس گفت: «سیاست دولت فعلی تا جایی که راه دارد از هر منبعی برای کسری بودجه و تحقق شعارهای خود استفاده میکند. مالیات، حقوق دولتی، عوارض، تغییرات طبقهبندی ارزها، نرخ انرژی و مالیات مصرفکننده نمونههای همین چند وقت اخیر است. این ریسک به نظر یکی از بزرگترین عواملی است که سبب بدبینی بازار شده است.»
او درباره تحولات بازارهای جهانی یادآور شد: «قیمتهای جهانی در یکماه اخیر به دلیل خوشبینیها از کاهش نرخ بهره در سال 2024 تا حدی بهتر شدهاند. تا شش ماه آینده که اندکی شاهد افزایش سیاستهای انبساطی بانکهای مرکزی باشیم. پیشبینی میشود قیمتهای جهانی همین حوالی درجا بزنند.»
سیاست پولی انبساطی در اقتصاد کلان، روشی است که به هنگام دوران رکود یا کاهش رشد اقتصادی به کار گرفته میشود. در این روش با کاهش نرخ بهره، از جذابیت پسانداز کاسته میشود و مصرفکنندگان تمایل بیشتری به خرج کردن و خرید پیدا میکنند. از طرف دیگر با کاهش نرخ بهره، هزینه استقراض کاهش یافته و بنگاههای اقتصادی میتوانند از وامهای بانکی برای رونق تولید استفاده کنند.
در پایان این کارشناس بازار سرمایه نتیجهگیری کرد: «عوامل فوق سبب شده است فعلا بورس در اوضاع تعادلی قرار بگیرد به گونهای که چند درصد بالاتر فرصت فروش و چند درصد پایینتر فرصت خرید اتفاق بیفتد.»
اسکینی پیشبینی کرد: «مجموع وزنکشی عوامل یادشده سبب حرکتهای لاکپشتی به سمت بالاتر شده است و به نظر اوضاع فعلی برای بورس ادامه دارد.»