کاربست صرفه جویی انرژی و زنان
زینب قیصری- افزایش آگاهی زنان در جامعه امروز، به حکمران کمک میکند تا با طرح ایده هایی برای نقش آفرینی زنان از ایده سرمایهگذاری از محل صرفه جویی خانوار در مسیر توسعه تا استفاده از نقش تربیتی آنها و حضور در تشکل های مردم نهاد مشارکت اجتماعی این قشر را افزایش دهد.
صرفه جویی در انرژی وبهره وری نقش مهمی در دستیابی به محیط زیست پاک و همچنین توسعه اقتصادی و اجتماعی دارد و مزایای قابل توجهی را برای ذینفعان ازجمله خانوارها فراهم می کند. بعضا صرفه جویی را میتوان با تغییر رفتار ساده به دست آورد. معتقدم مصرف کنندگان واقعی انرژی غالبا فاقد دانش فنی، آگاهی و آموزش در حوزه انرژی هستند. در بیشتر کشورها، زنان سهم بیشتری از فعالیت های انرژی بر را در کارهای خانه دارند، اما مشارکت کمتری درتصمیم گیری های انرژی دارند. از این رو، دیدگاه جنسیتی در شناخت نیازهای عملی و استراتژیک مصرف کنندگان انرژی، برای بهبود رفتار صرفه جویی در انرژی قابل بررسی است.
برای پرداختن به ارتباط بین مصرف صرفه جویانه انرژی و تأثیرات آن در توسعه پایدار و تعیین اینکه چگونه مشارکت جنسیتی رویکرد صرفه جویانه از توسعه پایدار انرژی حمایت میکند ضروریست بررسی سیستماتیک در جهت ارائه یک روش دقیق برای شناسایی رفتار صرفه جویی در مصرف انرژی از منظر جنسیت با هدف ردیابی نقش مشارکت های حاصل از بینش صورت گیرد.
آژانس بین المللی انرژی هدفی را برای دستیابی به بهبود 3 درصدی دربهره وری انرژی تا سال 2030، با شناخت مزایای پایداری امنیت منابع انرژیک کشورها، کاهش نوسانات قیمت سوخت، تضمین محیط زیست پاک و کاهش وابستگی به انرژی وارداتی آنها تعیین کرده است.
این نشان می دهد که اصلاح شیوه مصرف انرژی در خانوار، مولفه ای مهم برای بهبود پایداری است. به طور ویژه نرخ بهره وری در ایران پایین است و صرفه جویی در انرژی پتانسیل فوق العاده ای برای تقویت رشد اقتصادی دارد، فلذا سرمایه گذاری در بهره وری انرژی و کاهش شدت مصرف انرژی در همه بخش ها، از جمله ساختمان ها می بایست افزایش یابد. تغییرات درتکنولوژی و رفتار میتواند باعث افزایش صرفه جویی در انرژی شود. علاوه بر این، تضمین دسترسی عادلانه به فناوری دیجیتال و زیرساخت ها برای همه به همان اندازه مهم است. قطعا رفتار صرفه جویی در مصرف انرژی را از یک لنز جنسیتی باید دید. مشارکت جنسیتی در تصمیم گیری های انرژی خانوار گام نخستی است که ارتباط بین مصرف و صرفه جویی انرژی و نقش زنان را به تصویر میکشد. تا به حال بر جنبه های خاصی ازپایداری انرژی متمرکز بوده ایم و بر روی صرفه جویی در انرژی از منظر جنسیت تمرکز نکرده ایم. در بحث صرفه جویی در مصرف انرژی و مدیریت، هدف باید برجسته کردن اهمیت نقش های جنسیتی باشد. بررسی ها نشان داده که زنان نسبت به مردان انرژی کمتری در فعالیت های خانگی مصرف می کنند که در راستای رفتار صرفه جویانه در مصرف انرژی است.
زنان از مصرف کنندگان اصلی انرژی هستند و میتوانند بر جامعه تأثیر بگذارند. بررسی ها نشان می دهد که زنان 20 درصد بیشتر از مردان در مصرف انرژی در فعالیت ها و صنایع مرتبط با انرژی اثرگذارند و فعالیت های مولد خود را صرفه جویی می کنند. با این حال، زنان را عمدتاً نادیده میگیرند. متاسفانه با یک نگاه جهانی باید گفت تنها 4درصد از زنان بر کرسی های شورای جهانی انرژی نشسته اند و در حکمرانی انرژی کشوری سهم قابل قبولی ندارند. زنان در مصرف انرژی خانگی فعال تر هستند، اما در اکثر کشورها کمتر درگیر خرید لوازم الکتریکی هستند، این نشان دهنده محدودیت ها ی مشارکت مصرف کنندگان واقعی انرژی درتصمیم گیری های مرتبط با انرژی است. شواهد نشان میدهد که مشارکت زنان دربخش انرژی میتواند به نفع اکوسیستم انرژی باشد. با این حال،توجه کمی به مشارکت جنسیتی برای استفاده از انرژی پایدار شده است.
کارشناس ارشد انرژی