چرا حال حمل و نقل خوب نيست!
ایرج گلشنی-سد تحريم از يك سو و شرايط سخت‌گيرانه براي ورود كالا به كشور با تاكيد بر ضرورت و كيفيت كالاها، باعث شده كه سيلي كمبود بار به صورت شركت‌هاي حمل و نقل دريايي بخورد. برخي شركت‌ها مجبور به تعديل نيرو شده‌اند و برخي با حداقل ظرفيت كار مي‌كنند و دراين بين، كمبود بار موجب رقابت ناسالم شده است و نقص سازوكارهاي موجود، باعث ايجاد رانت و رشوه در سطح وسيع شده است كه نظارت جدي و دقيق مسئولان را طلب مي‌كند.می‌گویند ناوگان حمل ونقل دريايي كشوراين روزها حال و هواي خوبي ندارد و شركت‌هاي حمل ونقل دريايي در ركود گير افتاده‌اند. اكثر شركت ها با ظرفيت نسبي كار مي‌كنند و كمبود بار براي حمل، بخشي از ظرفيت آن‌ها در ساحل لنگر انداخته و به اصطلاح دارد خاك مي‌خورد.
اولين گزينه‌اي كه دليل كاهش بار شده است، كاهش چشمگير واردات است كه نسبت به سال گذشته، بسيار كمتر شده است. علاوه بر تحريم ها كه معضل هميشگي اين سال‌هاست، سخت‌گيري گمرك باعث شده كه بخش مهمي از سفارش‌ها يا قابل ثبت نباشد و يا ثبت آن‌ها با محدوديت‌هاي متعددي روبرو شده است. مي‌توان اين سياست محدودسازي را در جهت جلوگيري از خروج ارز برآورد نمود. در اين سياست، ثبت بسياري ازاقلام غير ضروري محدود شده است و سفارشي در اين موارد ثبت نمي‌شود و باري هم از ناحيه اين سفارش‌ها وارد بازار ايران نمي‌شود. بار كه نباشد، كشتي‌هاي حمل بار هم دليلي براي تردد ندارند و چاره‌اي نيست جز اين كه لنگر انداخته و چشم به راه بمانند.كاهش صادرات امسال نسبت به سال و سال‌هاي گذشته نيز دليل ديگري است كه بازار شركت‌هاي حمل و نقل دريايي را با طوفان بي‌كاري همراه كند. دلايل اين كاهش كه برخي شركت‌هاي حمل و نقل به آن اشاره كرده‌اند، چندان براي ما معلوم نيست و به نظر مي‌رسد توجه به بازار داخلي براي مهار تورم، دليل عمده آن باشد. نكته ديگر كه در كنار دو عامل فوق كه مي‌تواند علت‌العلل هم باشد، عدم تخصيص ارز به واردات برخي كالاها باشد.نكته ديگر، ثبت سفارش مشروط است. بسياري از ثبت سفارش‌ها در گذشته، بدون توجه به استانداردها و حداقل كيفيت كالاها بوده است و اين موجب ورود انبوهي كالاهي بنجل و بي‌كيفيت به كشور شد. قرار دادن برخي قواعد و مشروط كردن برخي سفارش‌ها به كيفيت، باعث شده كه ثبت سفارش به آساني صورت نگيرد.