يك قرن انتظار براي يك تصميم!
امید متین- گزارشي از عربستان منتشر كرديم، مبني بر «توسعه شگرف و تصميم‌هاي بلندپروازانه عربستاني‌ها». همچنين بارها سخن‌ها گفته‌ايم از ابرپروژه‌هاي شگرفي كه چيني‌ها ساخته يا در حال ساخت آن هستند. با حسرت از سنگاپور نوشتيم كه چگونه تبديل شده است به رتبه اول بنادر جهان و اينكه چرا بنادر ما تبديل شده‌اند به انباري كالاي فرسوده و فاسد. بارها از عرب-مد نوشتيم و اينكه قرار است ايران چگونه دور بخورد. از تونل زيردريايي قطري ها گفتيم كه قرار است سر از بندرعباس خودمان در بياورد. به هر روي، از انواع پروژه‌هاي شگرف در كشورهاي ديگر گفتيم و نوشتيم و در اين ميان، در حسرت يك تصميم كه صد سال از عمرش مي‌گذرد، مانده‌ايم و نمي‌دانيم عروس سخت‌گير ما كي از گلاب‌گيري بر مي‌گردد كه بله يا نه بگويد.
«آبراهه شمال-جنوب» (ايران‌رود) يا هر اسمي كه دارد، آن آرزويي است كه دارد تن به قرن مي‌دهد و ما مي‌خواهيم قبل از مرگ، بدانيم كه اين عروس به خانه ايرانيان مي‌آيد يا نه. اجراي اين آب‌راه كه خليج را به خزر پيوند مي‌زند را نمي‌گوييم. اجراي آن با اين اوضاع، تخيل محض است؛ تصميمش را مي‌گوييم كه آيا بالاخره بعد از نزديك به صد سال، آبراهه شمال-جنوب تاييد مي‌شود يا نه؟
ما در روزنامه دریایی اقتصادسرآمد بر آنيم بار ديگر به كلنجار اين آبراهه برگرديم. براي شروع يك گفتمان دائمي و مطالبه‌گري منطقي، گزارشي از سازمان برنامه و بودجه منتشر مي‌كنيم كه در باب «تاريخچه اين آبراهه» تحقيق و تدوين شده است. اين تاريخچه را بخوانيد تا حرف‌ها و تحليل‌هاي آينده اقتصاد سرآمد را بهتر و روشن‌تر با هم درك كنيم:
تاکنون راه‌کارهای متعددی به منظور برون رفت از بحران آبی کشور و تامین آب مناطق خشک کشور از جمله انتقال آب بین حوضه‌ای، انتقال آب از دریا، انتقال آب‌های برون مرزی، افزایش بهره وری و مانند آن ارائه شده است که هر کدام از این طرح‌ها مزایا و معایب مختص خود را دارند و به صورت جداگانه در طرح ها، مقالات و پژوهش های متعددی مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته‌اند. در این خصوص اما یکی از طرح‌های کلان و رویایی که به منظور تامین آب مناطق خشک و همچنین بهبود موقعیت ژئوپولیتیکی و ترانزیتی کشور و در نتیجه توسعه نیمه شرقی کشور در برهه های زمانی متعدد تا کنون در سطح رسانه ها و حتی بعضا تصمیم گیران و مدیران کشور مطرح می شود طرح اتصال پهنه‌های آبی شمال و جنوب کشور از طریق یک کانال قابل کشتیرانی است. موافقان چنین طرحی با بهره گیری از بحران آبی که کشور با آن مواجه شده است، سعی در القای این موضوع دارند که این کانال حتی اگر نتواند کارکرد اصلی خود را که موضوع ترانزیت بین‌المللی کالا و اتصال کشورهای آسیای میانه به آب‌های آزاد است ایفا نماید حداقل می‌تواند منبع نامحدودی از منابع آب جهت شیرین سازی و تامین آب مناطق خشک مرکزی و شرق کشور را فراهم آورد. با توجه به ابعاد گسترده ای که این طرح کلان دارد و می تواند تهدیداتی را برای سرزمین به همراه داشته باشد .
«آبراهه شمال-جنوب» (ايران‌رود) يا هر اسمي كه دارد، آن آرزويي است كه دارد تن به قرن مي‌دهد و ما مي‌خواهيم قبل از مرگ، بدانيم كه اين عروس به خانه ايرانيان مي‌آيد يا نه. اجراي اين آب‌راه كه خليج را به خزر پيوند مي‌زند را نمي‌گوييم. اجراي آن با اين اوضاع، تخيل محض است؛ تصميمش را مي‌گوييم كه آيا بالاخره بعد از نزديك به صد سال، آبراهه شمال-جنوب تاييد مي‌شود يا نه؟
ما در روزنامه دریایی اقتصادسرآمد بر آنيم بار ديگر به كلنجار اين آبراهه برگرديم. براي شروع يك گفتمان دائمي و مطالبه‌گري منطقي، گزارشي از سازمان برنامه و بودجه منتشر مي‌كنيم كه در باب «تاريخچه اين آبراهه» تحقيق و تدوين شده است. اين تاريخچه را بخوانيد تا حرف‌ها و تحليل‌هاي آينده اقتصاد سرآمد را بهتر و روشن‌تر با هم درك كنيم:
تاکنون راه‌کارهای متعددی به منظور برون رفت از بحران آبی کشور و تامین آب مناطق خشک کشور از جمله انتقال آب بین حوضه‌ای، انتقال آب از دریا، انتقال آب‌های برون مرزی، افزایش بهره وری و مانند آن ارائه شده است که هر کدام از این طرح‌ها مزایا و معایب مختص خود را دارند و به صورت جداگانه در طرح ها، مقالات و پژوهش های متعددی مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته‌اند. در این خصوص اما یکی از طرح‌های کلان و رویایی که به منظور تامین آب مناطق خشک و همچنین بهبود موقعیت ژئوپولیتیکی و ترانزیتی کشور و در نتیجه توسعه نیمه شرقی کشور در برهه های زمانی متعدد تا کنون در سطح رسانه ها و حتی بعضا تصمیم گیران و مدیران کشور مطرح می شود طرح اتصال پهنه‌های آبی شمال و جنوب کشور از طریق یک کانال قابل کشتیرانی است. موافقان چنین طرحی با بهره گیری از بحران آبی که کشور با آن مواجه شده است، سعی در القای این موضوع دارند که این کانال حتی اگر نتواند کارکرد اصلی خود را که موضوع ترانزیت بین‌المللی کالا و اتصال کشورهای آسیای میانه به آب‌های آزاد است ایفا نماید حداقل می‌تواند منبع نامحدودی از منابع آب جهت شیرین سازی و تامین آب مناطق خشک مرکزی و شرق کشور را فراهم آورد. با توجه به ابعاد گسترده ای که این طرح کلان دارد و می تواند تهدیداتی را برای سرزمین به همراه داشته باشد .