تصمیمگیری درباره تقسیم استان سیستان و بلوچستان؛
طرح تقسیم سیستان و بلوچستان چه میگوید؟
پیشنهاد تقسیم سیستان و بلوچستان در وزارت کشور در حال بررسی است
گروه راهبردی - سمیه ملایی - سیستان و بلوچستان استانی است که از شمال تا جنوب بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر است. مرز بزرگی با سه کشور و دریا و اقیانوس دارد. وقتی این منطقه به چهار بخش تقسیم شود و تناسب توزیع ثروت بهتر اتفاق بیفتد، این تناسب و تناوب توزیع ثروت در استان کارساز خواهد بود.
ماهها و سال هاست که مساله طرح تقسیم سیستان و بلوچستان مطرح است طرحی که بر اساس طرح موضوع مجلس، سیستان و بلوچستان شمالی با مرکزیت زابل، سیستان و بلوچستان با مرکزیت زاهدان، سیستان و بلوچستان جنوبی با مرکزیت ایرانشهر و مَکُران با مرکزیت چابهار تقسیم می شود.
تقسیم استان یک ضرورتی است که مورد تغافل قرار گرفته است. این تصمیم کارشناسی شده است و در حوزه کاری خودش در مجلس شورای اسلامی و دیگر نهادها مورد تأیید قرار گرفته است و فقط الان در نوبت رأیگیری مجلس قرار دارد. تمام استانداران بعد از انقلاب بر ضرورت این اقدام، صحه گذاشتهاند.
پیشتر امام جمعه زابل در این رابطه از مشکلات سیستان و بلوچستان و محرومیتهایش گفت: «تقسیم استان» راهحلی کارساز است؛ تصمیمی که مدتهاست گرفته شده اما خبری از اجرای آن نیست.
مجتبی عزیزی در همین رابطه به مهر گفت باید سرمایه وارد منطقه شود تا آنجا رشد کند. سرمایه از دو مسیر وارد میشود، مسیر اول مسیر رسمی و دولتی است که اتفاقاً این سرمایهها خوب وارد این منطقه شده است. مسیر دوم سرمایههای خصوصی است. سرمایهگذار خصوصی، اولین دغدغهای که دارد امنیت است. ولی امروز، کسانی هستند که با ناامن کردن استان سیستان و بلوچستان تجارت میکنند.
درست است که بسیاری از بودجهها به صورت سرانه تعلق میگیرد، اما فقط با تقسیم شدن استان به بخشهای کوچکتر میشود هزاران شغل ایجاد کرد. از طرف دیگر از نظر امنیتی هم میتوان راحتتر وضعیت را کنترل کرد، چرا که چهار استاندار و چهار استان با ویژگیهای امنیتی و اختیارات خاص خود وجود خواهد داشت.
تقسیم سیستان و بلوچستان، یک ضرورت است که مردم هم آن را میخواهند. مهمترین مانعی که در این تصمیمگیری وجود دارد، این تصور است که این تصمیم باعث تکه پاره شدن و از بین رفتن فرهنگ بلوچی میشود. البته این یک وهم است. تقسیم استان، دستهای بلند تفکر تکفیری را کوتاه میکند و به همین دلیل با آن مخالفت میشود.
اگر در سیستان و بلوچستانی شمالی اکثریت شیعه هستند؛ در مکران اکثریت اهل سنت هستند. همچنین در دو استان سیستان و بلوچستان و سیستان و بلوچستان جنوبی جمعیت شیعه و اهل سنت قابل ملاحظه است
سیستان و بلوچستان، دغدغهها و محرومیتها و ناگفتههایی دارد که با یکی دو گزارش و روایت، نمیتوان پروندهاش را بست. بیآبی، اوراق هویتی و شناسنامه نداشتن شمار زیادی از ساکنان، محرومیت، ریزگردها، خشکسالی، ناامنی، تلاش عدهای برای ایجاد گسست در بافت مردم و چندین عنوان دیگر، هر کدام پروندههایی هستند که حل و فصلشان به شفافسازی، اطلاعرسانی، و پیگیری نیاز دارد. این منطقه حرفهایی دارد که خیلیها دوست دارند آن را بشنوند و افسوس بخورند، اما داوطلب زیادی برای بازگو کردن یا خدمت کردن ندارد.
پیشنهادات تقسیم سیستان و بلوچستان در وزارت کشور در حال بررسی است
اخیرا رییسجمهور نیز درباره تقسیم استان سیستان و بلوچستان گفت: پیشنهاداتی به دولت رسیده که در وزارت کشور در حال بررسی است و سپس در کمیسیون امور مقدماتی بررسی میشود.
به گزارش اقتصادسرآمد، اسفندماه سال گذشته بود که رییسی برای بازدید از مناطق سیل زده راهی سیستان و بلوچستان شد. سیل اخیر در سیستان و بلوچستان گرچه خسارت سنگینی به خانهها و جان مردم وارد نکرد؛ اما از بین رفتن بخشی از جادهها و مسدود شدن مسیرهای منتهی به تعدادی از روستاهای جنوبی در شهرستان چابهار و دشتیاری باعث شد ضعف زیرساختها در این منطقه بار دیگر خودنمایی کند.
چند سالی است وقتی حرف از رفع مشکلات زیرساختی و محرومیت سیستان و بلوچستان به میان میآید، پیشنهاد «تقسیم استان» به عنوان یک راهحل مطرح میشود؛ راهحلی که نمونه اجرای آن در تقسیم استان خراسان به سه استان خراسان شمالی، رضوی و جنوبی قابل بررسی است.
این پیشنهاد مخالفان سرسختی دارد که معتقدند تقسیم سیستان و بلوچستان نمیتواند به رفع محرومیتها کمک کند و ممکن است شکافهای اجتماعی و تهدیدات امنیتی به دنبال داشته باشد. از طرف دیگر، موافقان مصممی هستند که باور دارند استدلال کافی و متقن برای تقسیم استان وجود دارد و تعلل در آن توسط مسؤولان و دولتمردان میتواند عمر محرومیت را در این منطقه طولانیتر کند.
حرف از بهبود زیرساختها فرصت خوبی برای آن بود که خبرنگار مهر از رئیسجمهور بپرسد: «با توجه به ضرورت اصلاح زیرساختها طرح تقسیم استان میتواند کمک کند؟»
رئیسجمهور در پاسخ به این سوال گفت: «این موضوع از بحثهای آینده است. ما گفتهایم وزارت کشور بررسیهای لازم را در این باره انجام دهد. پیشنهاداتی به دست دولت رسیده که در وزارت کشور در حال بررسی است. بعد از آن، این موضوع در کمیسیون امور مقدماتی دولت، مورد بررسی قرار میگیرد تا در نهایت ببینیم درباره پیشنهادات مختلفی که برای سیستان و بلوچستان وجود دارد چه تصمیمی باید گرفت.»
رئیسی تاکید کرد: «چه تقسیمات کشوری صورت بگیرد و چه وضع فعلی حفظ شود، موضوع استان سیستان و بلوچستان جزو اولویتهای دولت است و توجه به این استان و رفع محرومیتهای آن مورد تاکید رهبری و مجموعه دولت است و همواره دنبال شده است. مسائل مختلف در این منطقه از جمله مسکن، اشتغال و آب منطقه وجود دارد که در اولویت هستند. البته مسؤولان منطقه و استانداری نیز با همت ارزشمندی کار را دنبال میکنند.»
اسفندماه سال گذشته بود که «معینالدین سعیدی» نماینده مردم «چابهار» در مجلس یازدهم در گفتوگو با خبرنگار اعزامی مهر به مناطق سیلزده، درباره تقسیم استان سیستان و بلوچستان میگوید: «صرف تقسیم استان به تنهایی هیچ مشکلی را حل نکرده و شاخصها را افزایش نمیدهد. اما اگر دوستان در سیستان مایل به پیگیری هستند و تشکیل سیستان اصرار دارند، بنده مخالفتی با این موضوع ندارم.»
او موافقت مشروط خود با طرح تقسیم استان را اینگونه بیان میکند: «سیستان میتواند با مرکزیت زابل از استان جدا شود، اما بلوچستان تقسیم شدنی نیست. اگر اصرار بر تقسیم بلوچستان زیاد باشد باید بلوچستان با نامهای بلوچستان شمالی به مرکزیت زاهدان، بلوچستان مرکزی به مرکزیت ایرانشهر و بلوچستان جنوبی به مرکزیت چابهار تقسیم شود. اگر چنین شرایطی باشد شاید بتوان طرح تقسیم استان را پیگیری کرد.