printlogo


یک کارشناس بازار سرمایه به «اقتصادسرآمد» می‌گوید
کمبود نقدینگی شکاف بزرگ ارزی در بازاربورس

گروه بازارسرمایه - زهراعسکری - معاملات بازار سهام دیروز در حالی بسته شد که تمامی شاخص‌های بورس در طرف منفی نوسان ایستادند. این موضوع سبب شد ارزش پرتفوی سهامداران بورس همچنان نزولی باشد.به طوری که در پایان بورس ، شاخص کل با کاهش هفت هزار و 648 واحدی که معادل 0.34 درصد این شاخص است روبه‌رو شد. بر این اساس، شاخص کل در پایان معاملات در سطح دو میلیون و 231 هزار واحدی ایستاد.
در طرف دیگر، قیمت معاملات سهم‌های کوچک بازار سهام نیز کاهش یافته است؛ به طوری که شاخص هم‌وزن بازار در پایان بورس امروز دو هزار و 760 واحد که معادل 0.37 درصد این شاخص است کاهش ارتفاع داد و به سطح 741 هزار واحد رسید. علی اسکینی کارشناس بازار سرمایه درباره گروه های ریالی جذابترند به  «اقتصادسرآمد»گفت: فاکتور مهمی که این روزها سبب فاز رکودی در بورس شده است کمبود نقدینگی در بازار سرمایه است که همین امر روند صعودی بورس را با چالش همراه کرده است.»
او در ادامه بیان کرد: «ارزش معاملات در بازار سرمایه اکنون کاهش قابل توجهی (حدود 10 همت) در مقایسه با روزهای اوج خود (بالاتر از 15 همت) تجربه می‌کند؛ بنابراین افزایش ارزش معاملات یکی از پیش‌نیازهای ضروری برای رشد بورس است.»
معاملات خرد همان معاملات عادی هستند که توسط سهام‌داران خرد صورت می‌گیرد. این نوع از معاملات شامل محدودیت‌های قیمتی و حجمی هستند. این امر بر خلاف معاملات بلوکی است که هیچ‌گونه محدودیتی در رابطه ‌با قیمت و حجم نداشتند. سرمایه‌گذارانی که به‌صورت حرفه‌ای در این بازار مشغول هستند در فرایند انتخاب بهترین سهام از ارزش معاملات خرد برای تصمیم‌گیری استفاده می‌کنند، زیرا حجم و ارزش معاملات خرد در بورس میزان نقدشوندگی روزانه‌ی این بازار را مشخص می‌کند و اطلاعاتی را در رابطه ‌با خریدوفروش سهام به سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهد. در واقع می‌توان گفت در یک روز معاملاتی سهام هر نماد بورسی با قیمت‌های مختلف و حجم‌های متفاوت به فروش می‌رسد. توجه به همین اطلاعات حائز اهمیت است.
شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان با هزار و 875، ملی صنایع مس ایران با هزار و 354، معدنی و صنعتی چادرملو با 468، معدنی و صنعتی گل‌گهر با 362 و گروه مپنا با 312واحد بیشترین کاهش را در نزول شاخص کل بورس داشتند و در نقطه مقابل سایپا با 577، کشترانی جمهوری اسلامی با 549، ایران خودرو با 471، پتروشیمی نوری با 270 و پتروشیمی بوعلی‌سینا با 261واحد مانع از نزول بیشتر شاخص کل بورس شدند.
تفاوت شاخص کل و شاخص هم‌‌‌‌وزن در آن است که در شاخص هم‌‌‌‌وزن همان‌طور که اشاره شد میزان ارزش بازار شرکت‌‌‌‌ها و بزرگ یا کوچک بودن آن‌‌‌‌ها اهمیتی ندارد و تأثیر شرکت‌‌‌‌ها بر روی شاخص به یک اندازه خواهد بود. این در حالی است که در شاخص کل اوضاع متفاوت بوده و متناسب با اندازه‌‌‌‌ی شرکت‌‌‌‌ها به آن‌‌‌‌ها وزن داده شده است به‌‌‌‌طوری که شرکت‌‌‌‌های بزرگ تأثیر بیشتری بر روی آن دارند. این امر سبب می‌‌‌‌شود تا اگر در یک روز معاملاتی، تغییرات قیمتی چند شرکت بزرگ بالا باشد، شاخص‌کل تصویری برگرفته از تغییر آن‌‌‌‌ها را در هر جهتی که اتفاق افتاده است انعکاس دهد و بدین ترتیب اثر تحولات شرکت‌‌‌‌های کوچک‌‌‌‌تر چندان به چشم نخورد.
سهم‌‌‌‌های شاخص‌ساز همان شرکت‌‌‌‌های بزرگی هستند که اوضاع آن‌‌‌‌ها و مثبت یا منفی بودنشان اثر به‌سزایی بر روی شاخص کل بورس دارد؛ بنابراین از این شرکت‌‌‌‌های بزرگ به‌عنوان سهم‌‌‌‌های شاخص‌ساز در بازار سرمایه یاد می‌‌‌‌شود.
گاهی اوقات ممکن است شاخص کل تصویر مثبتی از بازار را ارائه دهد اما سبد سهام شما و یا پرتفوی سرمایه‌گذاری‌تان شرایطی منفی را تجربه کند. در چنین شرایطی باتوجه‌به فرمول محاسبه‌‌‌‌ی شاخص کل حتی اگر اتفاق چندان مثبتی در سهام شرکت‌‌‌‌های بزرگ رخ نداده باشد ممکن است بر اثر کد به کد در سهم شرکت‌‌‌‌های بزرگ و معامله شدن آن‌‌‌‌ها شاخص کل مثبت گزارش شود درحالی‌که عملاً وضعیت بازار چندان صعودی نبوده است.

احتمال نزول ارز به کانال 50هزار تومان
نرخ ارز در بازار غیر رسمی پس از افزایش تنش سیاسی و نظامی ایران با فلسطین اشغالی سیر صعودی تندی پیدا کرد؛ به طوری که تا محدوده 70هزار تومان نیز پیش رفت، اما با کاهش تنش و آرام شدن اوضاع، چند روزی است که نرخ ارز در بازار آزاد روند نزولی را تجربه می‌کند و عرضه ارز بر تقاضای آن پیشی گرفته است. گمانه‌زنی‌هایی نیز از ادامه نزول ارز و وارد شدن دوباره به کانال 50هزار تومان به گوش می‌رسد.یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق با بیان این که شوک سیاسی جدید رخ ندهد، احتمال دارد دلار به دامنه ۵۰ هزار تومان برگردد، گفت: برخی با نشان دادن فضای ملتهب ناشی از بحران‌های سیاسی منطقه، نرخ ارز را بالا می‌برند و اقدام به فروش دلار می‌کنند و سپس با آرام شدن فضا اقدام به خرید ارز می‌کنند تا جیب‌های خود را پر کنند.

رصد قیمت ارز از سوی فعالان بازار سرمایه
سرمایه‌گذاران بورس به دلیل نقش مستقیم قیمت ارز در مقدار سوددهی شرکت‌ها همواره نوسان‌های قیمت ارز را پیگیری می‌کنند با توجه به اینکه نزول قیمت ارز در چند روز گذشته سبب کاهش مقدار فروش در شرکت‌های صادرات‌محور می‌شود که این نزول موجب کاهش سود این شرکت‌ها و به تبع آن کاهش جذابیت قیمتی سهام آن‌ها می‌شود.
رابطه دلار و بورس ایران هر چند مستقیم است اما کاملا برابر نیست. در اغلب موارد (نه همیشه) افزایش قیمت دلار منجر به رشد بورس و کاهش قیمت دلار منجر به افت بازار می‌شود. با این وجود به دلیل تاثیرگذاری سایر مواردی همچون افزایش میزان فروش و درآمد شرکت‌ها، افزایش تقاضا، بالا رفتن قیمت کالاهای جهانی و ... نمی‌توان تنها قیمت دلار را به عنوان معیاری برای خرید سهام در نظر گرفت. 
در اغلب موارد (نه همیشه) ارتباط دلار و بورس تهران، مستقیم است یعنی افزایش قیمت دلار منجر به رشد بورس و کاهش قیمت دلار منجر به کاهش رشد بورس می‌شود. اما دلار تنها عامل تاثیرگذار بر رشد و افت بورس نیست بنابراین، رابطه مستقیم دلار و بورس به صورت ۱۰۰٪ وجود ندارد.همچنین پایین آمدن دلار در شرکت‌های صادرات محور بورس که عمدتا جز نمادهای شاخص‌ساز به حساب می‌آیند دچار کاهش درآمد فروش‌شده و به طبع قیمت سهام آنها کاهش می‌یابد. با این وجود صرفِ کاهش قیمت دلار به معنای کاهش قیمت سهم نیست چون عوامل دیگری مانند افزایش تقاضا، افزایش تولید و ... بر میزان سودآوری شرکت و رشد قیمت سهام آن تاثیرگذار است.