printlogo


سد قیز قلعه سی، طرحی براساس دیپلماسی دوستی آب؛
بهره برداری از بزرگترین  سد مرزی ایران و آذربایجان 

گروه آب و انرژی - سخنگوی صنعت آب کشور گفت: سد قیزقلعه سی در پاسخ به فقر و کم توسعه‌یافتگی دو استان آذربایجان شرقی و اردبیل و به منظور ایجاد رفاه اجتماعی، اقتصادی و حفظ منافع آبی و خاکی، احداث شد و در بهره‌برداری از آن.
به گزارش اقتصادسرآمد، عیسی بزرگ‌زاده، سخنگوی صنعت آب کشور در نشستی خبری اظهار داشت: سالی که پیش روست، از نظر اجرای پروژه‌های آبی سال ویژه‌ای خواهد بود.
وی افزود: علاوه بر اغاز بهره‌برداری از سد قیزقلعه سی در آذربایجان شرقی، خبرهای خوبی در خصوص استان سیستان و بلوچستان در روزهای آینده به استحضار مردم خواهد رسید که موجبات شادی و رونق کار و گشایش زندگی مردم این منطقه را در پی خواهد داشت.
بزرگ‌زاده تصریح کرد: پروژه‌های سد قیز قلعه سی، طرحی براساس دیپلماسی دوستی آب است چرا که ارتباطات‌ و دوستی کشورها را تقویت می‌کند. ارس مانند یک رگ، بافت‌های دوستی را در دو طرف این رودخانه تغذیه کرده است.
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران با اتکا به دوستی با کشورهای منطقه علی‌رغم وجود مسائل مختلف و همچنین با اتکاء به توانمندی فنی خود در طول زمان و با وجود مناقشات منطقه، پروژه احداث سد قیزقلعه سی را پیش برده است.
سخنگوی صنعت آب کشور با تأکید بر اینکه طراحی و اجرای این طرح بزرگ توسط مهندسان توانمند ایرانی صورت گرفته، گفت: سد قیزقلعه سی در پاسخ به فقر و کم توسعه‌یافتگی دو استان آذربایجان شرقی و اردبیل و به منظور ایجاد رفاه اجتماعی و اقتصادی و حفظ منافع آبی و خاکی احداث شده و در بهره‌برداری از آن، تأمین نیازهای محیط زیست در اولویت قرار دارد.
وی افزود: مناطق مرزی ما گاهی با ضعف برق‌رسانی و انرژی‌رسانی مواجه می‌شود که به همین دلیل مجبور به ایجاد پروژه‌های مرزی هستیم تا با کمک آن‌ها درآمد خانوارهای منطقه افزایش یابد و باعث رشد فرهنگی و اقتصادی منطقه شود.
بزرگ‌زاده در خصوص نحوه بهره‌برداری از منافع این سد گفت: هر ساله نمایندگانی از دو کشور حداقل یکبار در محل پروژه، درخصوص سناریوهای مربوط به بهره‌برداری توافق خواهند کرد.
سخنگوی صنعت آب در پاسخ به سوالی درباره نحوه بازپرداخت سهم سرمایه طرف مقابل در این پروژه، گفت: طبق قانون احداث سدها، بازگشت سرمایه در مجالس دو کشور به امضا رسیده و مراحل نهایی کردن قیمت و بازپرداخت سرمایه منطبق بر قانون پیش خواهد رفت.

بهره برداری از بزرگترین سد مرزی
 ایران و آذربایجان 
مدیرعامل آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی گفت: پس از گذشت به ۲۰ سال از آغاز عملیات اجرایی سد قیزقلعه‌سی، این سد بزودی با حضور مقامات دو کشور ایران و آذربایجان به بهره برداری می رسد.
یوسف غفارزاده در نشست خبری با بیان اینکه سد قیزقلعه‌سی در قالب طرحی عظیم با توان فنی مهندسان ایرانی بازطراحی و اجرا شده و عملیات عمرانی آن به طور کامل به پایان رسیده و روزشمار بهره‌برداری از آن آغاز شده است، اظهار کرد: احداث و بهره‌برداری از این سد علاوه بر تامین آب اراضی شبکه پائین دست و رونق کشاورزی، موجب توسعه اقتصادی منطقه، افزایش کیفیت محصولات کشاورزی و توسعه گردشگری بوده و توان مهندسی، تخصص و دانش داخلی را به نمایش گذاشته است.
وی افزود: استفاده بهینه از منابع آبی و خاکی و حق آبه‌های مرزی، جایگزین شدن شیوه‌های سنتی کشاورزی با شیوه‌های مدرن و صنعتی و ساماندهی عشایر با افزایش درآمد خانوارها و جلوگیری از مهاجرت و توسعه فعالیت صنایع جانبی و تبدیلی، از جمله دستاوردهای مهم اجرای این طرح به عنوان یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های آبیاری تحت فشار در منطقه به شمار می‌آید.
مدیرعامل آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی با بیان اینکه حجم مخزن این سد ۶۲ میلیون متر مکعب بوده و سالانه از طریق سد خداآفرین ۲ میلیارد متر مکعب آب را برای طرفین تنظیم می‌کند، گفت: سد قیزقلعه‌سی دارای دو واحد نیروگاهی ۴۰ مگاواتی به ظرفیت تولید ۲۷۰ گیگاوات ساعت انرژی قابل بهره‌برداری سالیانه است و احداث و بهره‌برداری از آن، موجبات توسعه اقتصادی منطقه و اشتغال زایی برای حدود ۴۰ هزار نفر را فراهم می‌کند.
غفارزاده با بیان اینکه با توجه به شرایط خاص طرح، انحراف آب رودخانه ارس در دو مرحله صورت گرفته و اکنون با تکمیل سد قیز قلعه‌سی، بهره‌برداری از طرح عظیم آبرسانی خداآفرین از رود ارس آغاز می‌شود، گفت: از دیگر دستاوردهای مهم اجرای این طرح به عنوان یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های آبیاری تحت فشار در منطقه می‌توان به استفاده بهینه از منابع آب و خاک، کشاورزی نوین و تحقق حقابه‌های مرزی اشاره کرد.
به گفته وی احداث و بهره برداری از سد قیزقلعه سی علاوه بر تامین آب اراضی شبکه پائین دست و رونق کشاورزی، موجبات توسعه اقتصادی منطقه و همچنین افزایش کیفیت محصولات کشاورزی و توسعه گردشگری را فراهم خواهد آورد.
مدیرعامل آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی با بیان اینکه این در حالی است که سد قیزقلعه‌سی، تجربه‌ای کم‌ نظیر در حوزه دیپلماسی آب بوده و نمادی از اتحاد و همدلی دو کشور به ویژه در صیانت و نگهداری از دو پل تاریخی واقع شده در این منطقه محسوب می‌شود، گفت: این سد تنظیمی جایگاه استراتژیکی بسیار مهمی داشته و مقرر شده است به زودی با حضور رؤسای جمهور دو کشور به بهره‌برداری برسد.
وی ادامه داد: با توجه به مستغرق شدن بخشی از جاده مواصلاتی موجود اصلاندوز به جلفا، راه اصلی جایگزین با مشخصات فنی از نوع درجه یک به طول ۷.۴ کیلومتر احداث و در حال حاضر بهربرداری از آن در حال انجام است که با احداث این جاده علاوه بر کاهش خطرات جاده‌ای، توسعه گردشگری منطقه به صورت چشمگیری افزایش یافته است.
به گفته مدیرعامل آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی بر این اساس، موقعیت این سد در فاصله ۲۲۰ کیلومتری شمال شرقی شهر تبریز و در ۱۲ کیلومتری پائین دست سد مخزنی خداآفرین بر روی رودخانه ارس و در حدفاصل مرز جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان جهت بهره‌برداری مشترک، با بهره‌گیری از توان شرکت‌های توانمند و کارگران تلاشگر و با استفاده از دانش و توان فنی داخلی با هدف تامین آب شبکه آبیاری خداآفرین در استان‌های آذربایجان شرقی و اردبیل احداث شده است.غفارزاده اظهار کرد: این سد از نوع خاکی با هسته رسی به طول تاج ۸۳۴ متر و ارتفاع ۳۷ متر بوده است، طراحی این سد بر اساس سیلاب ۱۰ هزار ساله معادل ۳۴۴۰ متر مکعب بر ثانیه بوده که از طریق مجاری تخلیه کننده تحتانی و سرریزهای رادیال گیت در طرفین در نظر گرفته شده است.