« اقتصادسرآمد» گزارش می‌دهد
بازاربورس همچنان روی موج کاهش
گروه بازارسرمایه - زهرا عسکری - هفته گذشته بورس تهران سه روز کاری داشت. دوشنبه گذشته را که سازمان بورس و چهارشنبه گذشته نیز برای تشییع شهدا از سوی دولت تعطیل اعلام شد. سانحه هوایی برای رئیس‌جمهوری مشکلاتی را برای امور اجرایی کشور سبب شد که بازار سرمایه نیز از این حادثه مستثنی نباشد.
دو راهی سرمایه‌گذاران برای خرید یا فروش سهام که ناشی از عامل روانی حادثه پیش‌آمده بود در تمام بورس دیده می‌شد به همین علت دوشنبه گذشته هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار به منظور اتخاذ تدابیر لازم برای بازار سرمایه تشکیل جلسه داد و دامنه نوسان را کاهش داد.
در اطلاعیه سازمان بورس آمد: به اطلاع کلیه فعالان و ذینفعان بازار سرمایه می‌رساند، هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در روز جاری با هدف حمایت از حقوق سهامداران و جلوگیری از تداخل در فرآیندهای بازارهای سرمایه که ذینفعان وسیعی دارد، تشکیل جلسه داد.
در این جلسه موضوعاتی از قبیل بررسی درخواست های جاری چند نهادهای مالی، موافقت با تغییر سهامداری یک نهاد مالی، اصلاح دستورالعمل مرتبط با صندوق‌های سرمایه‌گذاری مطرح و تصمیمات لازم اتخاذ شد.
همچنین در این جلسه، دامنه نوسان معاملات سهام ۲+- درصد و صندوق‌های سهامی ۴+- درصد تعیین شد.
دامنه نوسان مختص ایران نیست
دامنه مجاز نوسان، حدود قیمتی سقف و کفی است که هر سهم در هر روز کاری می‌تواند داشته باشد و قیمت تنها می‌تواند در این محدوده حرکت کند. در واقع این دامنه محدوده مجاز برای نوسان قیمت سهم است.
این موضوع یکی از مسائل بحث‌برانگیز به شمار می‌رود که برخی صاحب‌نظران بر لزوم اعمال حد نوسان قیمت سهام و آثار مثبت آن تاکید دارند و برخی به آثار منفی آن اشاره دارند. با این وجود در اغلب کشورها در طول زمان و با رشد بازارهای مالی، دامنه نوسان قیمت سهام افزایش پیدا کرده است.
در بسیاری از بورس‌های دنیا همچون تایوان، تایلند، استرالیا، اسپانیا، مالزی، ایتالیا، ترکیه، فرانسه، کره، ژاپن و ایران، قانون‌گذاران به‌منظور کاهش نوسان بازار و کاهش ریسک و ضرر سرمایه‌گذاران در اثر تصمیمات احساسی و هیجانی اقدام به وضع دامنه مجاز نوسان کرده‌اند. لازم به ذکر است ایجاد محدوده قیمتی تنها به بازار سهام و بورس ختم نمی‌شود، بلکه در بسیاری از بازارهای دیگر نیز این قانون اعمال می‌شود.
در بورس‌های اوراق بهادار توسعه‌‌یافته، بیشتراز توقف معاملات استفاده می‌شود. بورس سهام در ایالات متحده توقف معاملات را به حد نوسان قیمت ترجیح می‌دهد. علاوه بر آمریکا، بورس‌های سهام در ایتالیا، کانادا، آلمان، هنگ‌کنگ، انگلیس و… نیز توقف معاملات را نسبت به حد نوسان ترجیح می‌دهند.
کاهش ارزش معاملات خرد به 2همت
کاهش دامنه نوسان و تردید سرمایه‌گذاران برای خرید و فروش سبب کاهش ارزش معاملات خرد در بورس شد به طوری که ارزش معاملات خرد وارد کانال 2همت (هزار میلیارد تومان) شد که ارقامی بسیار کم برای بورس تهران است و حتی گروهی از کارشناس‌های بازار سرمایه این مقدار کم را با نیمه تعطیل بودن بورس برابر می‌دانند. ارزش معاملات خرد یکی از مواردی است که مورد توجه ویژه سرمایه‌گذاران است که نقش مهمی در تصمیم‌گیری ورود یا خروج نقدینگی از سی فعالان بورس دارد.
معاملات خرد همان معاملات عادی هستند که توسط سهامداران خرد صورت می‌گیرد. این نوع از معاملات شامل محدودیت‌های قیمتی و حجمی هستند. این امر بر خلاف معاملات بلوکی است که هیچ‌گونه محدودیتی در رابطه با قیمت و حجم نداشتند. سرمایه‌گذارانی که به‌صورت حرفه‌ای در این بازار مشغول هستند در فرایند انتخاب بهترین سهام از ارزش معاملات خرد برای تصمیم‌گیری استفاده می‌کنند، زیرا حجم و ارزش معاملات خرد در بورس میزان نقدشوندگی روزانه‌ی این بازار را مشخص می‌کند و اطلاعاتی را در رابطه با خریدوفروش سهام به سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهد. در واقع می‌توان گفت در یک روز معاملاتی سهام هر نماد بورسی با قیمت‌های مختلف و حجم‌های متفاوت به فروش می‌رسد. توجه به همین اطلاعات حائز اهمیت است.
توقف نمادهای پالایشی در هفته گذشته
پس از انتشار صورت‌های مالی پالایش نفت بندرعباس در کدال با پیش‌فرض افزایش مالیات بر اساس بند س تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۳ بود و این در حالی بود که مجلس شورای اسلامی افزایش مالیات را لغو کرده بود. این انتشار سبب واکنش‌هایی در بازار سرمایه از سوی فعالان بورسی شد که در نهایت معاملات روز یکشنبه گذشته پالایشی‌ها باطل شد و نماد این گروه برای شفاف شدن متوقف شد.
پالایش نفت بندرعباس در اطلاعیه خود درآمد عملیاتی 1402 را 231همت اعلام کرده است که در محدوده سال 1401 است، اما بر خلاف درآمد عملیاتی بهای تمام‌شده را به دلیل رشد بهای نفت در بازار جهانی و افت کرک‌اسپرد در سال 1402، سود عملیاتی پالایش نفت بندرعباس با کاهش همراه بود که همین امر سبب افت 36درصدی سود در مقایسه با سال گذشته شده است.
بر اساس بند س تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۳ به شرح زیر اصلاح شد:
۱. مجموع معافیت ها، نرخ صفر مالیاتی، کاهش نرخ مالیاتی و سایر مشوق‌های مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی از محل مجموع درآمدهای حاصل شده برای عملکرد سال جاری کلیه مودیان به استثنای معافیت‌های دارای سقف زمانی مشخص موارد مندرج در مواد ۲، ۱۳۹، ۱۴۳، ۱۴۳ مکرر و ۲۸۰ قانون مالیات های مستقیم با اصلاحات و الحاقات بعدی، قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴، قانون تامین مالی تولید و زیرساخت‌ها و قانون جهش تولید دانش بنیان برای اشخاص حقوقی تا ۷۵۰ میلیارد تومان و برای اشخاص حقیقی تا ۷۵ میلیارد تومان درآمد مشمول مالیات( سود خالص) قابل اعمال است.
۲. بند ن تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۱ برای عملکرد سال ۱۴۰۲ تنفیذ می‌شود.
جذابیت بالای صندوق‌های با درآمد ثابت
دو دلی سرمایه‌گذاران و ترس از خرید سهام سبب شده است که خروج پول حقیقی از بازار سهام به سوی صندوق‌های با درآمد ثابت افزایش یابد به طوری که در سه‌شنبه آخرین روز معاملاتی هفته گذشته، تراز پول حقیقی در سهام 200میلیارد تومان منفی و درآمد ثابت‌ها مثبت 420میلیارد تومان بود.
همچنین سرانه خرید 44میلیارد تومان در برابر سرانه فروش 57میلیارد تومان بود این آمار نشان می‌دهد که رغبت فروش سهام بیشتر از خرید در این روزهای بورس است به عبارت دیگر، عرضه سهام بیشتر از تقاضا است و فروشنده‌ها سعی دارند که هر چه سریع‌تر سهام خود را نقد کنند.
به میانگین خرید یا فروش هر شخص حقیقی یا حقوقی در یک نماد معاملاتی در بازار سرمایه، سرانه خرید/فروش حقیقی/حقوقی آن نماد گفته می‌شود. بررسی سرانه‌ها نشان می‌دهد به‌طور متوسط اشخاص حقیقی یا حقوقی چند تومان از یک سهم را در روز خریداری کرده یا فروخته‌اند.
دو راهی سرمایه‌گذاران برای خرید یا فروش سهام که ناشی از عامل روانی حادثه پیش‌آمده بود در تمام بورس دیده می‌شد به همین علت دوشنبه گذشته هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار به منظور اتخاذ تدابیر لازم برای بازار سرمایه تشکیل جلسه داد و دامنه نوسان را کاهش داد.
در اطلاعیه سازمان بورس آمد: به اطلاع کلیه فعالان و ذینفعان بازار سرمایه می‌رساند، هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در روز جاری با هدف حمایت از حقوق سهامداران و جلوگیری از تداخل در فرآیندهای بازارهای سرمایه که ذینفعان وسیعی دارد، تشکیل جلسه داد.
در این جلسه موضوعاتی از قبیل بررسی درخواست های جاری چند نهادهای مالی، موافقت با تغییر سهامداری یک نهاد مالی، اصلاح دستورالعمل مرتبط با صندوق‌های سرمایه‌گذاری مطرح و تصمیمات لازم اتخاذ شد.
همچنین در این جلسه، دامنه نوسان معاملات سهام ۲+- درصد و صندوق‌های سهامی ۴+- درصد تعیین شد.
دامنه نوسان مختص ایران نیست
دامنه مجاز نوسان، حدود قیمتی سقف و کفی است که هر سهم در هر روز کاری می‌تواند داشته باشد و قیمت تنها می‌تواند در این محدوده حرکت کند. در واقع این دامنه محدوده مجاز برای نوسان قیمت سهم است.
این موضوع یکی از مسائل بحث‌برانگیز به شمار می‌رود که برخی صاحب‌نظران بر لزوم اعمال حد نوسان قیمت سهام و آثار مثبت آن تاکید دارند و برخی به آثار منفی آن اشاره دارند. با این وجود در اغلب کشورها در طول زمان و با رشد بازارهای مالی، دامنه نوسان قیمت سهام افزایش پیدا کرده است.
در بسیاری از بورس‌های دنیا همچون تایوان، تایلند، استرالیا، اسپانیا، مالزی، ایتالیا، ترکیه، فرانسه، کره، ژاپن و ایران، قانون‌گذاران به‌منظور کاهش نوسان بازار و کاهش ریسک و ضرر سرمایه‌گذاران در اثر تصمیمات احساسی و هیجانی اقدام به وضع دامنه مجاز نوسان کرده‌اند. لازم به ذکر است ایجاد محدوده قیمتی تنها به بازار سهام و بورس ختم نمی‌شود، بلکه در بسیاری از بازارهای دیگر نیز این قانون اعمال می‌شود.
در بورس‌های اوراق بهادار توسعه‌‌یافته، بیشتراز توقف معاملات استفاده می‌شود. بورس سهام در ایالات متحده توقف معاملات را به حد نوسان قیمت ترجیح می‌دهد. علاوه بر آمریکا، بورس‌های سهام در ایتالیا، کانادا، آلمان، هنگ‌کنگ، انگلیس و… نیز توقف معاملات را نسبت به حد نوسان ترجیح می‌دهند.
کاهش ارزش معاملات خرد به 2همت
کاهش دامنه نوسان و تردید سرمایه‌گذاران برای خرید و فروش سبب کاهش ارزش معاملات خرد در بورس شد به طوری که ارزش معاملات خرد وارد کانال 2همت (هزار میلیارد تومان) شد که ارقامی بسیار کم برای بورس تهران است و حتی گروهی از کارشناس‌های بازار سرمایه این مقدار کم را با نیمه تعطیل بودن بورس برابر می‌دانند. ارزش معاملات خرد یکی از مواردی است که مورد توجه ویژه سرمایه‌گذاران است که نقش مهمی در تصمیم‌گیری ورود یا خروج نقدینگی از سی فعالان بورس دارد.
معاملات خرد همان معاملات عادی هستند که توسط سهامداران خرد صورت می‌گیرد. این نوع از معاملات شامل محدودیت‌های قیمتی و حجمی هستند. این امر بر خلاف معاملات بلوکی است که هیچ‌گونه محدودیتی در رابطه با قیمت و حجم نداشتند. سرمایه‌گذارانی که به‌صورت حرفه‌ای در این بازار مشغول هستند در فرایند انتخاب بهترین سهام از ارزش معاملات خرد برای تصمیم‌گیری استفاده می‌کنند، زیرا حجم و ارزش معاملات خرد در بورس میزان نقدشوندگی روزانه‌ی این بازار را مشخص می‌کند و اطلاعاتی را در رابطه با خریدوفروش سهام به سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهد. در واقع می‌توان گفت در یک روز معاملاتی سهام هر نماد بورسی با قیمت‌های مختلف و حجم‌های متفاوت به فروش می‌رسد. توجه به همین اطلاعات حائز اهمیت است.
توقف نمادهای پالایشی در هفته گذشته
پس از انتشار صورت‌های مالی پالایش نفت بندرعباس در کدال با پیش‌فرض افزایش مالیات بر اساس بند س تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۳ بود و این در حالی بود که مجلس شورای اسلامی افزایش مالیات را لغو کرده بود. این انتشار سبب واکنش‌هایی در بازار سرمایه از سوی فعالان بورسی شد که در نهایت معاملات روز یکشنبه گذشته پالایشی‌ها باطل شد و نماد این گروه برای شفاف شدن متوقف شد.
پالایش نفت بندرعباس در اطلاعیه خود درآمد عملیاتی 1402 را 231همت اعلام کرده است که در محدوده سال 1401 است، اما بر خلاف درآمد عملیاتی بهای تمام‌شده را به دلیل رشد بهای نفت در بازار جهانی و افت کرک‌اسپرد در سال 1402، سود عملیاتی پالایش نفت بندرعباس با کاهش همراه بود که همین امر سبب افت 36درصدی سود در مقایسه با سال گذشته شده است.
بر اساس بند س تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۳ به شرح زیر اصلاح شد:
۱. مجموع معافیت ها، نرخ صفر مالیاتی، کاهش نرخ مالیاتی و سایر مشوق‌های مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی از محل مجموع درآمدهای حاصل شده برای عملکرد سال جاری کلیه مودیان به استثنای معافیت‌های دارای سقف زمانی مشخص موارد مندرج در مواد ۲، ۱۳۹، ۱۴۳، ۱۴۳ مکرر و ۲۸۰ قانون مالیات های مستقیم با اصلاحات و الحاقات بعدی، قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴، قانون تامین مالی تولید و زیرساخت‌ها و قانون جهش تولید دانش بنیان برای اشخاص حقوقی تا ۷۵۰ میلیارد تومان و برای اشخاص حقیقی تا ۷۵ میلیارد تومان درآمد مشمول مالیات( سود خالص) قابل اعمال است.
۲. بند ن تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۱ برای عملکرد سال ۱۴۰۲ تنفیذ می‌شود.
جذابیت بالای صندوق‌های با درآمد ثابت
دو دلی سرمایه‌گذاران و ترس از خرید سهام سبب شده است که خروج پول حقیقی از بازار سهام به سوی صندوق‌های با درآمد ثابت افزایش یابد به طوری که در سه‌شنبه آخرین روز معاملاتی هفته گذشته، تراز پول حقیقی در سهام 200میلیارد تومان منفی و درآمد ثابت‌ها مثبت 420میلیارد تومان بود.
همچنین سرانه خرید 44میلیارد تومان در برابر سرانه فروش 57میلیارد تومان بود این آمار نشان می‌دهد که رغبت فروش سهام بیشتر از خرید در این روزهای بورس است به عبارت دیگر، عرضه سهام بیشتر از تقاضا است و فروشنده‌ها سعی دارند که هر چه سریع‌تر سهام خود را نقد کنند.
به میانگین خرید یا فروش هر شخص حقیقی یا حقوقی در یک نماد معاملاتی در بازار سرمایه، سرانه خرید/فروش حقیقی/حقوقی آن نماد گفته می‌شود. بررسی سرانه‌ها نشان می‌دهد به‌طور متوسط اشخاص حقیقی یا حقوقی چند تومان از یک سهم را در روز خریداری کرده یا فروخته‌اند.