«فرصت تاریخی» برای ایران و اعراب؛« روزنامه دریایی سرآمد» گزارش میدهد؛
«سیگنالهای مثبت» میان ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس
«بن سلمان» به ایران میآید
گروه راهبردی – صبا شادور - حمله به زائران ایرانی در حج که اتفاق دیگری بود و در جریان درگیری میان زائران ایرانی و نیروهای امنیتی عربستان، 497 نفر کشته شدند. این حادثه روابط دو کشور را به شدت تیره کرد.
با وجود این چالشها در دوره ریاست جمهوری آیت الله هاشمی رفسنجانی تلاش شد تا روابط با عربستان بهبود یابد. رفسنجانی معتقد بود که دو کشور مسلمان باید برای حل مشکلات منطقهای با یکدیگر همکاری کنند.
در همین خصوص تلاش های زیادی از سوی وی در آن دوره صورت گرفت و در سال 1991 دیداری با ملک فهد، پادشاه عربستان، در نیویورک داشت. در این دیدار، دو طرف در مورد مسائل مختلف منطقهای از جمله جنگ ایران و عراق و حج مذاکره کردند.
پس از پایان دوره ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی، روابط ایران و عربستان به تدریج رو به سردی گرایید و عواملی همچون اختلاف نظر دو کشور در مورد مسائل منطقهای مانند جنگ سوریه و یمن و حمله به سفارت عربستان در ایران روابط آنها را تیرهتر کرد.
در همین حال در تاریخ 19 اسفندماه 1401 بود که خبر عادیسازی روابط ایران و عربستان با میانجگری چین، جامعه جهانی را غافلگیر کرد. این تحول تاریخی، پس از سالها تنش و درگیری میان دو قدرت منطقهای رقیب، نویدبخش صلح و ثبات در خاورمیانه تلقی میشد.
با این حال، این توافق پیچیدگیها و ابهامات خاص خود را نیز به همراه داشت.
و اما پادرمیانیهای چین برای برقراری روابط مجدد میان تهران و ریاض باعث شد تا از سرگیری ارتباطات با سرعت بالایی پیش برود. نقش چین در میانجیگری این توافق قابل توجه بود. چین به عنوان یک قدرت اقتصادی و سیاسی در حال ظهور، به دنبال افزایش نفوذ خود در منطقه خاورمیانه بود وفکر عادیسازی روابط ایران و عربستان در آن دوره نیز به نفع چین هم می شد، چرا که این کشور در آن دوره از ثبات و امنیت بیشتر در منطقه برای گسترش تجارت و سرمایهگذاری خود می توانست استفاده کند. به همین دلیل عادیسازی روابط ایران و عربستان گامی مثبت در جهت صلح و ثبات در خاورمیانه را شکل می دهد.
در همین راستا هر دو کشوربرای صلح و آشتی قدم هایی را برداشتند و سال گذشته شهید حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران بعد از 7 سال به عربستان سعودی سفرکرد و اختلافات دو کشور با مذاکرات تا حدی انجام شد تا جایی که سفارتهای دو کشور بازگشایی و فعالیتهای دیپلماتیک بین دو کشور از سر گرفته شد.
حالا و بعد از اتفاقات ناگواری که طی یک هفته بر ایران گذشت، محمد بن سلمان ولیعهد عربستان در تماس تلفنی با محمد مخبر سرپرست ریاست جمهوری ایران، فقدان سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور شهید را تسلیت گفت و بر ادامه راه ایشان در احیا و توسعه مناسبات دوجانبه و منطقهای تاکید کرد.
انور قرقاش، مشاور دیپلماتیک رئیس دولت امارات متحده عربی، از «سیگنالهای مثبت» میان ایران و کشورهای عرب خلیج فارس سخن گفت. مشاور دیپلماتیک بن زاید ادامه داد: حضور گسترده مقامات کشورهای عرب حوزه خلیج [فارس] در مراسم تشییع پیکر رئیس جمهور فقید ایران تا اظهارات سازنده دوجانبه در مورد سیاست حسن همجواری، از جمله این سیگنالهاست.
«فرصت تاریخی» برای ایران و اعراب؛
انور قرقاش، مشاور دیپلماتیک رئیس دولت امارات متحده عربی، از «سیگنالهای مثبت» میان ایران و کشورهای عرب خلیج فارس سخن گفت.
قرقاش نوشت: رد و بدل شدن سیگنال های مثبت بین کشورهای عرب حوزه خلیج [فارس] و ایران، نشان دهنده تمایل مشترک برای تقویت روابط و کاهش تنش در منطقه است.
مشاور دیپلماتیک بن زاید ادامه داد: حضور گسترده مقامات کشورهای عرب حوزه خلیج [فارس] در مراسم تشییع پیکر رئیس جمهور فقید ایران تا اظهارات سازنده دوجانبه در مورد سیاست حسن همجواری، از جمله این سیگنالهاست.
وی تصریح کرد: این فرصتی است که ممکن است تاریخی باشد و باید از آن برای خدمت به ثبات و شکوفایی منطقه استفاده کرد.
بن سلمان، به ایران میآید
ولیعهد عربستان در تماس تلفنی که با «محمد مخبر» داشت، دعوت سرپرست ریاست جمهوری برای سفر به ایران را پذیرفت.
در همین رابطه سرپرست ریاست جمهوری در پاسخ به تماس تلفنی «محمد بن سلمان» از دستور بسیار خوب ولیعهد عربستان برای استقبال از زوار ایرانی تشکر و بر دعوت رئیسجمهور شهید از وی برای سفر به تهران تأکید کرد.
مخبر گفته است: همانگونه که رئیسجمهور فقید ما پیش از این از جنابعالی برای سفر به ایران دعوت کرده بود، مجدداً از جنابعالی دعوت میکنم به کشور دوست و برادر خود سفر کنید.
ولیعهد عربستان نیز ضمن پذیرش این دعوت، متقابلاً از سرپرست ریاست جمهوری اسلامی ایران برای سفر به کشورش دعوت کرد.
پیشتر
ولیعهد عربستان در تماس تلفنی با سرپرست ریاست جمهوری ایران، فقدان آیت الله رئیسی، رئیس جمهور شهید را تسلیت گفت و بر ادامه راه ایشان در احیا و توسعه مناسبات دوجانبه و منطقه ای تاکید کرد.
محمد بن سلمان در این تماس تلفنی که بعدازظهر روز جمعه صورت گرفت، ضمن تسلیت شهادت سید ابراهیم رئیسی تصریح کرد: حادثه پیش آمده، برای ما بسیار دردناک بود. فقدان آقای رئیسی دل همه ما را به درد آورد و از دست دادن وزیر امورخارجه ایران که با وزیر امور خارجه ما بسیار دوست بودند، نیز جانکاه بود.
ولیعهد عربستان افزود: ارسال پیام تسلیت و آمدن فرستاده ویژه و وزیر امورخارجه به تهران وظیفه ما برای همدردی با شما بود و راهی که آن عزیزان برای احیا و توسعه روابط آغاز کردند، همچنان از سوی عربستان با قوت ادامه خواهد یافت.بن سلمان با تاکید بر اهمیت توسعه روابط ایران و عربستان برای منطقه و جهان اسلام اظهار داشت: تهران و ریاض نقش محوری در منطقه و جهان اسلام دارند و با گسترش روابط فیمابین می توانند آینده درخشانی را برای منطقه رقم بزنند.
وی در این ارتباط تلفنی آمادگی کشورش برای گسترش روابط اقتصادی را اعلام کرد.
محمد مخبر سرپرست ریاست جمهوری نیز در این تماس تلفنی از پیام های محبت آمیز و همدلانه پادشاه و ولیعهد عربستان سعودی در ضایعه دردناک شهادت آیت الله رئیسی و همچنین حضور نماینده ویژه پادشاه و وزیر امور خارجه این کشور در مراسم ادای احترام به رئیس جمهور و یاران شهیدش، تشکر کرد و افزود: ما دو شخصیت مهم، تاثیرگذار و دلسوز را به همراه جمعی دیگر از خادمان از دست دادیم و به سوگ نشستیم.
وی توسعه روابط با همسایگان و کشورهای دوست را از جمله موفقیت ها و راهبردهای مهم آیت الله رئیسی دانست و گفت: فقدان رئیس جمهوری مردمی و پرتلاش همچون آقای رئیسی برای ما سخت است اما حرکت کشور هیچ تغییری نخواهد کرد و همان روح علاقه و اطمینان میان ایران و عربستان در دوره رئیس جمهور شهید، همچنان ادامه خواهد داشت.
سرپرست ریاست جمهوری تأکید کرد: تداوم سیاست همسایگی دولت سیزدهم و توسعه مناسبات با کشورهای منطقه تنها گزینه پیش روی همه ما است و همراهی و همدلی با یکدیگر ضامن ثبات و شکوفائی در منطقه است.
وی روابط ایران و عربستان را برای جهان اسلام کلیدی خواند و افزود: علی رغم مخالفت برخی قدرت ها، امروز روابط ما به سطح خوبی رسیده و منطقه به گسترش این ارتباطات به شدت محتاج است و دو کشور می بایست با افزایش تعاملات اقتصادی و رفع موانع خصوصا برای بخش های خصوصی دو کشور و رفع نیازهای متقابل، بتوانند این روابط سیاسی را بیش از پیش پشتیبانی کرده، ارتقا بخشیده و پایدار کنند.
مخبر در این تماس تلفنی از دستور بسیار خوب ولیعهد عربستان برای استقبال از زوار ایرانی نیز تشکر و بر دعوت رئیس جمهور شهید تأکید کرد و افزود: همانگونه که رئیس جمهور فقید ما پیش از این از جنابعالی برای سفر به ایران دعوت کرده بود، مجددا از جنابعالی دعوت می کنم به کشور دوست و برادر خود سفر کنید.در این تماس تلفنی ولیعهد عربستان ضمن پذیرش این دعوت متقابلا از سرپرست ریاست جمهوری برای سفر به عربستان دعوت کرده است.