برای روز جهانی اقیانوس
دکتر مرتضی توکلی- اقیانوس موهبتی الهی است که آغاز و تداوم حیات نباتی و جانوری و استمرار تعادل نظام‌مند چرخه حیات مرهون آن است. مناظر زیبا و چشم‌نواز، منابع سرشار زنده و غیر زنده، تنظیم اقلیم زمین، حمل و نقل روان و ارزان و تأمین امنیت و دفاع از سرزمین، تنها بخشی از منافع و مزایای اقیانوس برای ساکنان این کره خاکی است.
8 ژوئن (19 خرداد 1403) که روز جهانی اقیانوس نامگذاری شده است به عنوان یک روز نمادین جهت افزایش آگاهی و معرفی اقدامات و سیاست‌های کلی آمایش سرزمین مبنی بر توسعه و پیشرفت مناطق و صنایع دریایی است.
توجه دقیق، عالمانه و آگاهانه به ناهنجاری‌هایی مانند ورود آلاینده‌های نفتی، پلاستیک‌ها، فاضلاب‌های صنعتی و شهری به دریا، صید بی‌رویه، توسعه صنعتی ناپایدار و تخریب زیستگاه‌های حساس دریایی، گرمایش بی‌سابقه، تغییرات شدید تراز آب دریای خزر، توسعه لایه کم اکسیژن در خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر، اسیدی‌تر شدن دریاها، کاهش تنوع زیستی، ورود گونه‌های مهاجم از طریق آب توازن کشتی‌ها، و موضوعاتی شبیه آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. همچنین شناخت منابع و منافع دریایی و بهره‌برداری پایدار از آن‌ها مانند تامین آب شیرین مورد نیاز شهرهای ساحلی، شناسایی منابع انرژی دریایی اعم از منابع تجدیدپذیر و غیرتجدیدپذیر، صید و صیادی در آب‌های دور و نزدیک، آبزی پروری ساحلی- دریایی، گردشگری دریایی، حمل و نقل و صنایع دریایی- اقیانوسی وجه دیگری است که اهمیت روز افزون دریا و اقیانوس را به عنوان کلید جهش اقتصادی کشور مورد تاکید قرار می‌دهد. دانش بشر حکایت از وضعیت نگران‌کننده اقیانوس و دریاها دارد. با این حال، تلاش‌های انجام شده برای نجات اقیانوس و زمین همچنان کافی نیست. با توجه به شعار روز جهانی اقیانوس‌ها ودریاها در سال 2024 میلادی که از طرف سازمان ملل اعلام شده است، برای تحریک انگیزه‌ای گسترده برای نجات اقیانوس، نیاز به «بیدار کردن عمق‌های جدید» است. این شعار افراد و جوامع را به بررسی عمیق‌تر درک اهمیت اقیانوس، اکوسیستم‌های آن و ارتباط آن با جنبه‌های مختلف زندگی‌مان تشویق میکند و به لزوم بیدار شدن احساس عمیق‌تری از مسئولیت، آگاهی و ارزش قدردانی از اقیانوس و حفظ آن اشاره میکند.
توجه به این نکته بسیار حایز اهمیت است که پایه شناخت موضوعات مطروح، توجه به رشته‌های علوم و مهندسی اقیانوسی- جوی و توسعه و تامین فناوری های مورد نیاز برای پایش و مشاهدات اقیانوسی- جوی است که همت همگانی را برای حمایت از مراکز علمی معتبر کشور در این عرصه طلب میکند تا با ایجاد دانش و شناخت دقیق تر، زمینه را برای بهره‌گیری هر چه بیشتر از قابلیت‌های موجود بخش دریایی و خلق ظرفیت‌های جدید و نیز حفاظت عالمانه از این منابع بی‌نظیر در سطح ملی و منطقه ای فراهم نماید.
رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی
8 ژوئن (19 خرداد 1403) که روز جهانی اقیانوس نامگذاری شده است به عنوان یک روز نمادین جهت افزایش آگاهی و معرفی اقدامات و سیاست‌های کلی آمایش سرزمین مبنی بر توسعه و پیشرفت مناطق و صنایع دریایی است.
توجه دقیق، عالمانه و آگاهانه به ناهنجاری‌هایی مانند ورود آلاینده‌های نفتی، پلاستیک‌ها، فاضلاب‌های صنعتی و شهری به دریا، صید بی‌رویه، توسعه صنعتی ناپایدار و تخریب زیستگاه‌های حساس دریایی، گرمایش بی‌سابقه، تغییرات شدید تراز آب دریای خزر، توسعه لایه کم اکسیژن در خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر، اسیدی‌تر شدن دریاها، کاهش تنوع زیستی، ورود گونه‌های مهاجم از طریق آب توازن کشتی‌ها، و موضوعاتی شبیه آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. همچنین شناخت منابع و منافع دریایی و بهره‌برداری پایدار از آن‌ها مانند تامین آب شیرین مورد نیاز شهرهای ساحلی، شناسایی منابع انرژی دریایی اعم از منابع تجدیدپذیر و غیرتجدیدپذیر، صید و صیادی در آب‌های دور و نزدیک، آبزی پروری ساحلی- دریایی، گردشگری دریایی، حمل و نقل و صنایع دریایی- اقیانوسی وجه دیگری است که اهمیت روز افزون دریا و اقیانوس را به عنوان کلید جهش اقتصادی کشور مورد تاکید قرار می‌دهد. دانش بشر حکایت از وضعیت نگران‌کننده اقیانوس و دریاها دارد. با این حال، تلاش‌های انجام شده برای نجات اقیانوس و زمین همچنان کافی نیست. با توجه به شعار روز جهانی اقیانوس‌ها ودریاها در سال 2024 میلادی که از طرف سازمان ملل اعلام شده است، برای تحریک انگیزه‌ای گسترده برای نجات اقیانوس، نیاز به «بیدار کردن عمق‌های جدید» است. این شعار افراد و جوامع را به بررسی عمیق‌تر درک اهمیت اقیانوس، اکوسیستم‌های آن و ارتباط آن با جنبه‌های مختلف زندگی‌مان تشویق میکند و به لزوم بیدار شدن احساس عمیق‌تری از مسئولیت، آگاهی و ارزش قدردانی از اقیانوس و حفظ آن اشاره میکند.
توجه به این نکته بسیار حایز اهمیت است که پایه شناخت موضوعات مطروح، توجه به رشته‌های علوم و مهندسی اقیانوسی- جوی و توسعه و تامین فناوری های مورد نیاز برای پایش و مشاهدات اقیانوسی- جوی است که همت همگانی را برای حمایت از مراکز علمی معتبر کشور در این عرصه طلب میکند تا با ایجاد دانش و شناخت دقیق تر، زمینه را برای بهره‌گیری هر چه بیشتر از قابلیت‌های موجود بخش دریایی و خلق ظرفیت‌های جدید و نیز حفاظت عالمانه از این منابع بی‌نظیر در سطح ملی و منطقه ای فراهم نماید.
رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی