printlogo


از تولی‌گری دولت تا اهمیت اقتصاد دریا در توسعه مَکُران؛
اظهارات  نامزدهای  ریاست‌ جمهوری درباره توسعه مَکُران

گروه اقتصاددریا - از میان شش نامزد ریاست‌جمهوری تنها چهار نامزد به مسئله توسعه مَکُران پرداختند اما اگر قرار است توسعه مکران با توجه به اهمیت موضوع به عنوان مطالبه عمومی پیگیری شود باید سایر نامزدها را نیز به این اندیشه انداخت که درباره مکران چه فکر می‌کنند و چه برنامه‌ای دارند؟ یعنی باید ناگزیر به موضع‌گیری در این باره شوند.
با آغاز ماراتن چهاردهمین دوره ریاست جمهوری توجه افکار عمومی به برنامه‌ها و سخنان نامزدهای انتخاباتی است تا ببینید اولویت های کشور از نظر آن ها چیست و چه برنامه ای برای توجه به این اولویت ها دارند. خبرگزاری دانشجویان ایران نیز با هدف آگاهی بخشی در سلسله پرونده های مجزایی به اولویت‌ها و مسائل ایران می پردازد تا توجه نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری، هوادارانشان و مردم را به اهمیت این مسائل و راهکارهای حل آن جلب کند. در گزارش قبلی به موضوع اهمیت و شناخت مکران پرداختیم.
هرچند از سال ۱۳۸۷ در سفر مقام معظم رهبری به اهمیت مکران اشاره شده و ایشان بر توسعه این منطقه تاکید داشتند اما چندان که باید دولت‌ها به این مهم توجه نکردند. دولت سیزدهم نیز در این باره اقداماتی اندک انجام داد که از نظر کارشناسان چندان سامان یافته و موثر نبود. اما طبق لایحه برنامه هفتم توسعه باید سهم اقتصاد دریا از تولید ناخالص داخلی از ۲ به ۶ درصد افزایش پیدا کند و در این راستا سرمایه‌گذاری در پس‌کرانه‌های سواحل مکران از نظر ایجاد بنادر بزرگ، راه‌های مواصلاتی جاده، ریل و حتی فرودگاه و خطوط دریایی، ایجاد زیرساخت‌های کشاورزی، گردشگری، شیلاتی و تجاری مدنظر قرار گیرد. با توجه به توجه برنامه هفتم توسعه به این محورها، باید دید که نامزدهای چهاردهمین دوره ریاست‌جمهوری چقدر به توسعه مکران توجه دارند و آیا در اولویت‌های خود بدان پرداختند؟
در گزارش پیشرو به بررسی دیدگاه های نامزدهای ریاست جمهوری درباره موضوع سواحل مکران می پردازیم. اظهارات و موضع‌گیری‌های مسعود پزشکیان و مصطفی پورمحمدی نشان می‌دهد این سه تاکنون در این باره به اظهارنظر و موضع‌گیری نپرداختند و در فهرست اولویت‌های آنها تا  نیز نشانی از مکران نیست. تنها سعید جلیلی، محمدباقر قالیباف، علیرضا زاکانی و امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی در این باره موضع‌گیری‌هایی داشتند.

قاضی‌زاده هاشمی؛  مَکُران پیشران کشور است
قاضی‌زاده هاشمی جز در ایام انتخابات چهاردهمین دوره ریاست‌جمهوری به این مسئله نپرداخته است. او در این باره بر این نظر است که برای توسعه و رشد کشور نقاط پیشرانی وجود دارد که یکی خوزستان و دیگری سواحل مکران است. او عدم توجه به این دو نقطه را «یکی از اشتباهات استراتژیک» خوانده و گفته است که «خوزستان بعد از جنگ عقب افتاد و در این چرخه نیفتاد. ما اگر می‌خواهیم به سرعت تبدیل به یک قدرت جهانی اقتصادی شویم باید در این ۲ نقطه به صورت گسترده سرمایه‌گذاری کنیم تا راه بیفتد.»
او درباره توسعه مکران بر این باور است باید در خصوص سواحل مکران به طرح آمایش گسترده نقاط توسعه‌گر و ایجاد زیرساخت‌هایی مثل جاده و ریل سراسری پرداخت. همچنین از نظر قاضی‌زاده هاشمی تعریف امتیازاتی که سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را با هم پیوند بدهد از جمله قداماتی است که باید صورت گیرد. او در قیاس با خوزستان که از نظر او، اقتصاد منطقه‌ای ما را پیش می‌برد و بین کشورهای حاشیه‌ خلیج فارس و ایران پیوند ایجاد می‌کند و آب و انرژی دارد کارکرد اقیانوسی سواحل مکران را کارکردی جهانی می‌نامد که ما را به هند و آسیای میانه و روسیه وصل می‌کند.
قاضی‌زاده هاشمی حتی بر این باور است اگر این مسیر را درست کنیم جایگزین کانال سوئز می‌شویم. از این نظر، اگر کانال سوئز بسته نشود باز هم انتقال بار به بنادر سواحل مکران و زمینی به سوی اروپا از روی ریل هفت روز زودتر است و این هفت روز در اقتصاد جهانی خیلی عدد بزرگی است. وی در این باره می‌گوید:«یعنی سالانه ۲۱ میلیارد دلار ما فقط از حمل بار گیرمان می‌آید. کل درآمد نفتی‌مان اگر تحریم نباشیم و کامل بفروشیم، ۴۰ میلیارد است. این ماهیت جدی دارد و برنامه جدی دولت سلام است که سواحل مکران را پیشران اقتصاد کشور قرار بدهد.»

زاکانی: انتقال صنایع، راهکار توسعه مَکُران است
زاکانی هم در صحبت های خود می گوید: ما ۵۸۰۰ کیلومتر ساحل داریم اما به آن‌ها بی‌توجه هستیم. مردم این مناطق در کپَر زندگی می‌کنند. انتقال آب از دریا به بخش‌های مرکزی کشور خوب است اما بهتر است صنایع به کنار سواحل ساخته شود. با خدمت‌رسانی به کشتی‌ها درآمدهای بزرگ و عجیبی برای کشور خلق کنیم. استفاده از مخازن غذایی در دریا نیز درآمد کشور را افزایش می‌دهد. با این کار سواحل مکران قابل توسعه است و این سواحل را توسعه می‌دهیم. آن زمان ۲۰ درصد مشکلات را به تحریم‌ها و مابقی را به بی‌عرضگی و بی‌فکری مربوط دانست و به مردم توصیه کرد به سراغ کارنامه‌ها بروند.
از میان شش نامزد ریاست‌جمهوری تنها چهار نامزد به مسئله توسعه مکران پرداختند اما اگر قرار است توسعه مکران با توجه به اهمیت موضوع به عنوان مطالبه عمومی پیگیری شود باید سایر نامزدها را نیز به این اندیشه انداخت که درباره مکران چه فکر می‌کنند و چه برنامه‌ای دارند؟ یعنی باید ناگزیر به موضع‌گیری در این باره شوند. باید همانگونه که کارشناسان این حوزه باور دارند مکران را به مسئله ایران بدل کرد. بنابراین نامزدهای ریاست‌جمهوری همچنان که وعده‌های اقتصادی رنگارنگ را با توجه به تنگی معیشت و شرایط نامطلوب اقتصادی برگزیدند باید این مسئله را نیز در اولویت‌های جدی خود بیاورند تا شاید راهی برای گره بسته اقتصاد ایران و اجرای وعده‌های اقتصادی خود داشته باشند.