اعمال بسته تحریمی اتحادیه اروپا علیه انرژی مسکو؛ «روزنامه دریایی سرآمد» بررسی میکند
صادرات LNG روسیه در تیررس تحریمهای جدید اروپا
اتحادیه اروپا به دنبال کاهش مصرف گاز
گروه انرژی - توحید ورستان - گاز مایع روسیه به هدف اصلی بسته جدید تحریمهای تصویب شده توسط اتحادیه اروپا علیه مسکو تبدیل شده که هدف آن کاهش منابع درآمد کرملین برای تامین مالی ماشین جنگی در اوکراین است. علاوه بر ممنوعیت فروش گاز طبیعی مایع و واردات هلیوم، اتحادیه اروپا دهها فرد و نهاد از جمله شرکت های چینی را به عنوان بخشی از بسته چهاردهم تحریم ها علیه روسیه در لیست سیاه قرار داده است. اعلام تحریمهای اروپا علیه گاز مایع روسیه باوجود اتکای شدید اتحادیه به گاز روسیه صورت میگیرد. صادرات مسکو از این سوخت تقریباً ۴۰ درصد از تقاضای اتحادیه اروپا را قبل از حمله روسیه به اوکراین تشکیل میداد. مسکو حدود ۱۸میلیارد متر مکعب گاز مایع را به بنادر اروپا به ویژه در فرانسه، اسپانیا و بلژیک عرضه میکند که حدود یک میلیارد متر مکعب از آن مجدداً صادر میشود.
جزییات بسته تحریمی جدید
بر اساس دادههای بلومبرگ، اتحادیه اروپا بسته تحریمی جدیدی را علیه روسیه به دلیل حمله این کشور به اوکراین تصویب کرد که هدف آن تشدید اجرای محدودیتهای اعمال شده بر مسکو از طریق گسترش دامنه اقدامات با شامل کردن شبکه کشورهای دوست و محدود کردن درآمدهای آن است. این اقدامات نفتکشهای روسیه، عملیات انتقال گاز مایع، و برخی از شرکتهای کشورهای ثالث از جمله چین را هدف قرار میدهد که کرملین را قادر ساخت تا محدودیتهای تجاری اعمال شده بر مسکو را دور بزند. چهاردهمین بسته تحریمی اعمال شده توسط اتحادیه اروپا علیه مسکو از آغاز جنگ اوکراین در ۲۲ فوریه (۲۰۲۲) شامل این موارد است: ممنوعیت انتقال گاز مایع روسیه به کشورهای ثالث از طریق اتحادیه اروپا، از جمله ممنوعیت خدمات بارگیری مجدد و همچنین حمل و نقل کشتی به کشتی؛ منوعیت سرمایه گذاری و ارائه خدمات و کالا به پروژههای جدید گاز مایع روسیه؛ تحریمها علیه ۱۲ کشتی که بخشی از ناوگان به اصطلاح سایه روسیه هستند و عمدتاً برای دور زدن سقف قیمت نفت روسیه و سایر اقدامات تجاری استفاده میشود؛ ممنوعیت اتصال مستقیم شرکت های اتحادیه اروپا به سیستم مبادلات مالی بین بانکی (SPFS)؛محدود کردن تجارت با دهها شرکت در لیست سیاه، از جمله شرکتهای فعال در چین، ترکیه و هند؛ اعمال محدودیت بر احزاب سیاسی، نهادها، سازمانهای تحقیقاتی و رسانههایی که منابع مالی روسیه را دریافت میکنند؛ اعمال کنترلهای صادراتی بر مواد شیمیایی، سنگ معدن منگنز، پلاستیک، دستگاههای الکترونیکی و ماشینهای حفاری که میتوانند برای مقاصد نظامی مورد استفاده قرار گیرند. نکته قابل توجه این است که بسته تحریمی جدید اعمال شده علیه مسکو باید قبل از اجرایی شدن به طور رسمی توسط کشورهای عضو اتحادیه اروپا تایید شود و ممکن است در طول این فرآیند تغییر کند.
مسکو: به نفع واشنگتن است
این احتمال وجود دارد که تحریمهای جدید اروپا علیه مسکو برای این کشور خوشایند نباشد. از همین روی، کرملین اعلام کرده است که در برابر هرگونه تحریم برای مقابله با فروش گاز مایع روسیه، سکوت نخواهد کرد و آنها را «ناعادلانه» توصیف کرد. در ۲۷ آوریل ۲۰۲۴، دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، نسبت به عواقب اعمال تحریمها علیه گاز مایع روسیه با هدف بیرون راندن مسکو از بازارهای جهانی انرژی هشدار داد و تاکید کرد که قیمتهای انرژی در سطح جهانی افزایش مییابد. اظهارات پسکوف در واکنش به گزارشهایی بود مبنی بر اینکه کمیسیون اروپا (بازوی اجرایی اتحادیه اروپا) در حال تکمیل فرمول بسته جدید تحریمهای اروپا علیه فروش گاز طبیعی مایع روسیه از جمله گاز است. محمولههایی که از اتحادیه اروپا عبور میکنند. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین معتقد است که هرگونه محدودیت جدید از سوی اتحادیه اروپا به خدمت ایالات متحده آمریکا خواهد بود. این بدان معناست که صنایع اروپایی برای تامین نیازهای گاز خود باید پول بیشتری بپردازند. پسکوف بسته تحریمی گاز مایع روسیه را «غیرقانونی و ناعادلانه» توصیف کرد و افزود: «در هر صورت، راههای احتمالی اجتناب از این تحریمها را بررسی خواهیم کرد.» بسته تحریمی شامل ممنوعیت استفاده از بنادر اتحادیه اروپا برای صادرات مجدد گاز به مقصد کشورهای ثالث است که هدف آن فلج کردن توانایی مسکو برای کسب درآمد بیشتر در ازای فروش گاز است.
کاهش مصرف گاز در اتحادیه اروپا
اتحادیه اروپا برای در امان از تاثیرات این تصمیم، در ماههای گذشته به دنبال کاهش مصرف گاز بوده است. بطوریکه، منحنی مصرف گاز در اتحادیه اروپا از ابتدای سال ۲۰۲۴ با تداوم اجرای اقدامات کاهش تقاضا و افزایش تولید برق از منابع انرژی آبی، خورشیدی و هستهای، روند کاهشی داشته است. تنها در ماه می، مصرف گاز در اتحادیه اروپا حدود ۶ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش یافت و به حدود ۱۷ میلیارد متر مکعب رسید. کاهش مصرف گاز در کاهش ۱۹ درصدی واردات گاز مایع اروپا مشهود و معادل ۱۱.۳۱ میلیون تن بود. همچنین، این میزان به ۴۷.۲۲ میلیون تن (۶۴.۲ میلیارد متر مکعب) در ۵ ماهه اول سال ۲۰۲۴ رسید. در این میان، مصرف گاز صنعتی در اقتصادهای بزرگ اروپایی افزایش یافت که ناشی از کاهش قیمت گاز بود. مصرف گاز در تولید برق طی یک ماه گذشته علیرغم افزایش ۱.۲ درصدی کل تولید برق در سال به ۱۹۱ تراوات ساعت، کاهش ۱۶ درصدی داشته است. کاهش مصرف گاز در اتحادیه اروپا به دلیل سهم فزاینده تولید برق از انرژیهای پاک مانند انرژی آبی، انرژی خورشیدی و انرژی هستهای است. در مقابل، تولید برق از زغال سنگ و انرژی باد کاهش یافته است. منابع انرژی تجدیدپذیر - به استثنای برق آبی - بیشترین سهم را در ترکیب برق اروپا در ماه می ۲۰۲۴ با سهم ۳۷ درصد، سپس انرژی هستهای ۲۴ درصد، انرژی برق آبی ۱۷ درصد، گاز طبیعی ۱۳ درصد و زغال سنگ ۹ درصد قرار داشتند.
مصرف گاز در آلمان، ایتالیا و فرانسه
طی ماه گذشته، مصرف گاز در اتحادیه اروپا از کشوری به کشور دیگر متفاوت بوده است. مصرف گاز در آلمان به طور سالانه ۴ درصد کاهش یافت و به ۴.۳ میلیارد متر مکعب رسید، در حالی که تولید برق با استفاده از گاز شاهد افزایش جزئی ۱ درصدی بود.در پنج ماه اول سال ۲۰۲۴، کل مصرف گاز در آلمان ۲.۵ درصد نسبت به سال قبل کاهش یافت و به ۳۶.۴ میلیارد متر مکعب رسید. در ایتالیا، مصرف گاز با کاهش ۹.۵ درصدی، به ۳.۵ میلیارد متر مکعب در ماه مه ۲۰۲۴ رسید که کاهش ۱۸ درصدی داشته است. از ژانویه تا می ۲۰۲۴، مصرف گاز در ایتالیا ۶ درصد کاهش یافته و به ۲۷.۶ میلیارد متر مکعب رسیده است. در ماه می گذشته، فرانسه چهارمین کاهش ماهانه متوالی در مصرف گاز را با کاهش ۲.۹ درصدی به ثبت رساند و به ۱.۷ میلیارد متر مکعب رسید. همچنین، مصرف گاز در فرانسه طی پنج ماه نخست سال جاری (۲۰۲۴) با ۹ درصد کاهش به ۱۶ میلیارد متر مکعب رسید.