printlogo


شوری آب دریا ناشی از چیست؟« روزنامه دریایی سرآمد» بررسی می‌کند
مروری بر محاسن و مضرات  شوری آب دریاها 

گروه دانش دریا -سید عمران طباطبایی- آب شور، آبی است که دارای مقادیر بالایی از نمک باشد. ترکیب آنیون‌ها و کاتیون‌ها در بروز تغییر خواص آب بسیار حائز اهمیت است. مزه شوری آب دریا، ناشی از غلظت یون کلر می ‌باشد که شدت شوری آن بستگی به ترکیبات شیمیایی آب دریا دارد. اگر کاتیون، سدیم باشد در آبهای با غلظت ۲۵۰ میلی‌ گرم مزه شوری آب محسوس است. اما اگر کاتیون، کلسیم یا منیزیم باشد تا غلظت ۱۰۰۰ میلی‌ گرم در لیتر یون کلر ممکن است مزه شوری در آب دریا آشکار نگردد. 
شوری آب حاصل پیوند آنیون ‌هایی مثل کلر با کاتیون ‌هایی مثل سدیم، کلسیم و … است که تشکیل نمک ‌داده و تنها در صورت تشکیل نمک، مزه شوری آب احساس می‌ شود. شدت شوری بستگی به این دارد که کدام کاتیون با یون کلر واکنش بدهد که در این مورد نمک طعام در مقایسه با کلرید کلسیم و منیزیم شورتر است بنابراین آبی شور است که حتماً نمک تشکیل شود و اگر کلر به تنهایی وجود داشته باشد آب شور نیست. مقدار عمده نمک در آب ‌ها به دلیل انحلال مواد پوسته زمین بعلت فرسایش در آب است. از دیگر ععلل شوری آب دریاها، فعالیت ‌های آتش فشانی است. مقدار شوری آب در نواحی مختلف زمین متفاوت و این میزان بستگی به جنس خاک آن ناحیه دارد.
آب دریا از آب شیرین و آب خالص متراکم تر بوده چرا که نمک‌ های حل شده باعث افزایش جرم می ‌شوند. با این حال، هیچ مقیاس و مرجع پذیرفته شده جهانی برای آب دریا وجود نداشته و تفاوت بین اندازه ‌گیری‌ها بر اساس مقیاس ‌های مختلف مرجع ممکن است باشد. شوری موجود در آب‌ های جدا شده در آب هنوز هم می‌ تواند به میزان قابل توجهی بیشتر باشد.
نمک موجود در اقیانوس ها از دو منبع رواناب از زمین و دریچه بستر دریا حاصل می‌شود. سنگ های روی زمین منبع اصلی نمک هستند که در آب دریا حل می شوند. آب باران کمی خاصیت اسیدی دارد و هنگام باریدن سبب می شود تا سنگ ها ساییده شده و به مرور از بین بروند بنابراین یون های نمک به نهرها و رودخانه ها ریخته و سپس به اقیانوس ها راه میابند. بسیاری از یون های حل شده، توسط موجودات زنده اقیانوس ها استفاده و از آب حذف می شوند و برخی دیگر نیز حذف نشده و غلظت شان با گذشت زمان افزایش
 می یابد. 
منبع دیگر نمک موجود در اقیانوس‌ها، مایعات هیدروترمال است که از دریچه موجود در بستر دریا تشکیل می گردد. آب اقیانوس به سنگ های بستر دریا نفوذ کرده و توسط هسته ماگما گرم می شود و همین گرما نیز باعث ایجاد یکسری واکنش های شیمیایی می شود. غلظت نمک در آب دریا با درجه حرارت، تبخیر و بارندگی متفاوت است.
محاسنات شوری آب دریا:
دلیل این که هوای دریا استرس را کاهش داده و حس خوبی به افراد می‌دهد، با مواد معدنی و یون منفی ای که در هوای دریا شناورند قابل توضیح میباشد. نمک موجود در آب دریا برای سلامت پوست و برای درمان زخم ها عالی است.
تحقیقات دانشمندان نشان داده که نمک و کلرید پتاسیم که به طور طبیعی در آب دریا وجود دارد به بسته شدن سریع تر آسیب های پوستی کمک کرده و سرعت بهبود را افزایش می دهد. مواد معدنی و اسید آمینه‌های موجود در آب دریا کمک می کند تا نا خالصی ها و انواع سموم از بدن دفع شده و در زمان عود بیماری سرعت بهبود را افزایش می بخشند. آب دریا سرشار از مواد معدنی شفا بخش برای پوست بدن است. نمک موجود در آب دریا لایه بردار طبیعی پوست است. از دیگر فواید نمک دریا برای مو می ‌توان به لایه برداری طبیعی آن اشاره کرد. آب دریا حاوی مواد مغذی و ویتامین‌ هایی است که می‌‌تواند توسط پوست سر جذب شود. 

مضرات شوری آب دریا:
بعضی از مردم فکر می کنند با نوشیدن و استفاده از آب شور می توانند راهی برای تمیز کردن بدن از سموم، آلاینده ها و سایر مواد مضر پیدا کنند که این فکر کاملاً اشتباه بوده و نوشیدن آب شور، مضرات و آثار مخرب بسیاری در بدن انسان می گذارد. خود بدن ما بطور طبیعی مواد زائد را از روش های مختلف دفع می کند. کلیه نمک بیش از حد بدن را بوسیله ادرار دفع می‌کند ولی هنگام استفاده از آب شور کلیه ها برای خارج کردن نمک از جریان خون تولید ادرار را افزایش می دهند و دو برابر حالت عادی فعالیت میکنند که این افزایش فعالیت می تواند به شدت به کلیه ها آسیب برساند.
آب دریا حاوی مقدار زیادی نمک است که این کریستال‌ های نمک، رطوبت موجود در موها را جذب و باعث شکننده شدن موها نیز می‌ شوند زیرا نمک موجود در آب دریا، روی پوست، خشک شده و باقی ‌ماندن آن می‌ تواند باعث خشکی بیشتر پوست شود.
دریا برای بقای ما ضروری است و با این حال بیش از ۹۶ درصد از آب مایع سیاره زمین را آب دریاها و اقیانوس ها تشکیل می دهند و حاوی نمک زیادی است که برای انسان غیر قابل نوشیدن است. آب شور، تشنگی را بر طرف نمی کند و نوشیدن بیش از حد آن ممکن است حتی منجر به مرگ در اثر کم آبی بدن شود. برای اکثر موجودات و حتی حیوانات، کلیه ها نا خالصی های آب را فیلتر می کنند. اما کلیه ها فقط می توانند ادراری تولید کنند که نمک کمتری نسبت به خون ما داشته باشد و آب شور حاوی بیش از سه برابر مقدار نمکی است که به طور معمول در خون انسان وجود دارد. این بدان معناست که برای هر فنجان آب شوری که می نوشیم، باید حداقل به همان حجم آب نوشید تا کلیه ها تمام آن نمک را دفع کند.
البته اگر بشر به علت حفاری در دریاها و صید بی رویه تراکنش جاری طبیعت را بهم نریزد آب دریاها و اقیانوس ها از حد مجاز شور و بی کیفیت نمی شود. امروزه بیشتر کشورهای ساحلی با شیرین کردن آب دریاها و اقیانوس‌ها آن را قابل شرب می‌نمایند اما این شیرین کردن، پسماندی را به وجود می آورد که متاسفانه دوباره راهی آب دریاها و اقیانوس ها می‌شود و شوری آب را چندین برابر می‌کند.
در کشورهای صنعتی، پلاژهایی در ساحل ایجاد شده که مردم از آن‌ها استفاده کرده و از ماهیت مثبت اقدامات خدادادی مثل حمام آفتاب و غیره استفاده می‌نمایند.
اگر جنبه‌های گردشگری سواحلی را نادید بگیریم کشور ما ایران هم به سواحل خوبی دسترسی دارد اما استفاده بسیار اندکی از آن می‌گردد. امروزه دیگر به منابع معدنی یک کشور زیاد توجه نمی‌شود بلکه توجه اصلی معطوف به بحث گردشگری می‌باشد.
بیشتر فعالیت‌های آتشفشانی هم به دلیل دخالت انسان شکل می‌گیرد و سبب شوری آب دریاها و اقیانوس‌ها می‌شود.