«روزنامه دریایی سرآمد »تحلیل می‌کند
ما غیرقابل اعتمادیم یا چین؟
چرا قرارداد 25ساله با چین روشنگری‌نمی شود؟
گروه راهبردی – ایرج گلشنی - هفتم فروردین 1400 قرارداد همکاری 25 ساله بین ایران وچین امضا شد و اکنون فصل تابستان 1403 است! یعنی حدود 40 ماه! و هیچ خبری از اجرایی شدن این توافق نیست؛ در حالی که چین و عربستان کنار هم قرار گرفتند، به سرعت وارد فاز اجرایی شده‌اند!
از مجموع 400 میلیون دلاری که قرار سرمایه‌گذاری اولیه بود، بخش‌های توافق شده همچنان مبهم هستند و تقسیم دلار نشده‌اند و معلوم نیست طبق کدام برنامه و بودجه، قرار است سند همکاری 25 ساله که سه سالش گذشت، تحقق می‌یابد و اجرایی می‌شود.؟
معترف باید بود که از ارتباط چین و عربستان و عقد قرارداد راهبردی بین آن دو، مقامات ما بی خبر بودند و بعد از انتشار خبر آن، آن ها هم مانند ما شوکه شدند! با این شوک، هر کس چیزی گفت و کسانی هم به دنبال دلایل آن می گشته و می‌گردند.
یکی گفت که چین از ابتدا قابل اعتماد نبوده و این اقدام چین، از نفس ضدیت ایدئولوژیکی است. کمونیست کجا و تفکر شیعی کجا؟
عده‌ای این فرضیه را رد کردند و گفتند، چین با کسی سر دوستی نداشته و ندارد. او منافع خودش را ملاک قرار می‌دهد و با هر کس که بخواهد مراوده می‌کند. اگر منافعش در گرو نادیده گرفتن تحریم‌های امریکا باشد، به آن اهمیت نمی‌دهد و اگر منافعش در گرو تحریم‌ها باشد، همه جانبه از آن دفاع می‌کند.
جمعی گفتند چین پول پرست است و پول را می‌شناسد و کاری به کشورها و ایدئولوژی آن‌ها ندارد؛ این است که شیعه و وهابی برایش فرق ندارد؛ او به دنبال پول است و وقتی عربستان پول رو می‌کند، چین به طور طبیعی به آن سو می‌خزد.
اما اکنون جمعی هستند که می‌گویند، چین به عربستان گرایش پیدا کرد؛ زیرا از اعتماد به ایران نا امید شد؛ زیرا بعد از گذشت بیش از سه سال از توافق، هنوز جدیت و برنامه ای برای اجرای آن تفاهم نامه ندیده است.
جالب است که بدانیم در دوران ریاست شهید رییسی، تراز بازرگانی ایران و چین مثبت شده و صادرات ایران به چین، بر واردات از چین پیشی گرفته و حدود 2میلیارد دلار تراز مثبت ایران را نشان می‌دهد.
علاوه بر این، فروش نفت در دوران دولت فعلی نسبت به دولت گذشته، حدود دو برابر شده است و صادرات علاوه بر چین، به کشورهای دیگر هم انجام می شود.
حال که هم تراز تجاری ایران با چین مثبت شده و نیز فروش نفت هم وابسته به حضور چین در بازار ایران ندارد، پس چه نیازی به چین و چه نیازی به اجرای تفاهم بلندمدت؟!
شاید چین این گونه فکر کرده و تشخیص داده است که در ماجرای تفاهم نامه با ایران رکب خورده است و بهتر است به جای صرف زمان به امید اجرایی شدن تفاهم نامه، با کشورهای دیگری به توافق برسد!
واقعیت این است که اصل ماجرا معلوم نیست و هیچ یک از دو طرف، سخن روشن و متقنی در این باره نمی‌گوید که رسانه‌ها هم تکلیف خودشان را بدانند و بدانند که چه باید بنویسند و موضوع را از کدام ز اویه نگاه کنند.
اما آن چه مسلم است این است:
از فروردین 1400 که تفام نامه 25 ساله چین و ایران امضا شد، تا اکنونی که در آن هستیم، هیچ اتفاق خاصی نیفتاده است. در دوره روحانی که اصولا کمترین حرکت مثبتی رخ نداد و باید متعجب بود که چرا امضا کردی و چرا عمل نکردی! اگر قرار بر عمل نکردن بود، پس چرا امضا کردی؟ از انبوه سوالات و اعجاب های آن دوران، یکی همین امضای تفاهم نامه است.
اما در دولت آقای رییسی، از همان ابتدا اقدامات وسیع و مناسبی صورت گرفت که برجسته‌ی آن‌ها، تشکیل کارگروه‌های متعدد و متناسب با تفاهم‌نامه بود تا به برنامه و بودجه کار برسند. حداقل یک سال از این اقدام هم می‌گذرد و البته خروجی مشخصی دیده یا شنیده نشده است.
اگر بر این فرض باشیم که این کارگروه‌ها به موفقیت رسیده و برنامه و برآورد بودجه مناسب هر بخش انجام شده است، با نزدیک شدن به پایان سال و نیمه تعطیلی و تعطیلی آخرسال دولت، امید می‌توان داشت که آن سوی 1402 از اردیبهشت ماه بتوان آثاری از این تفاهم نامه دید!
تفاهم‌نامه ای که آن همه جوسازی علیه دولت شد و آن همه فحش خاک فروشی شنید، تا کنون به هیچ ختم شده است؛ درحالی که به نظر می‌رسد برنامه‌های عربستان قبل از امضای تفاهم نامه آماده بوده و توزیع بودجه اولیه مشخص و همه چیز آماده شروع است؛ کما این که یک هفته بعد از امضا، عملیات هم شروع شده باشد.
در ایران که بودجه 1402 به تاخیر افتاده و ما برای ارائه بودجه سال کشور خودمان مشکل و تاخیر داریم. تا برسد به برنامه و بودجه تفاهم کلان با چین!
شاید از این روست که باید شک کرد که اعتماد، اما این بار نه اعتماد به چین، بلکه اعتماد به ایران که آیا اصلا و اساسا پای این تفاهم نامه ایستاده یا این که تفاهم نامه را امضای دولت غرب گرای روحانی می داند و به دنبال فرصتی برای پشت پا زدن به آن است! ما غیر قابل اعتمادیم یا چین؟ کدام طرف در اجرای تفاهم نامه استراتژیک اهمال می کنند؟ اگر کار دوسال به تعویق افتاده چرا چین اعتراضی نکرده و ایران هم سکوت اختیار کرده است؟
شاید دولت سیزدهم قرار بر این گذاشته بود که چراغ خاموش پیش برود و مساله رسانه ای نشود تا ریا نشود! شاید به زودی و در نطق پایان سال رییس دولت، خبرهای خاصی از آن بشنویم. شاید خبرهای خوبی در پی باشد که کمر دلار امریکا را بشکند و از قله 38000 پایی پایین بکشد.
هر چه هست چاره ای جز حدس و گمان و انتظار نداریم تا مگر این که روشنگری مناسبی از سوی دولت صورت پذیرد. به امید آن روز!
گروه راهبردی – ایرج گلشنی - هفتم فروردین 1400 قرارداد همکاری 25 ساله بین ایران وچین امضا شد و اکنون فصل تابستان 1403 است! یعنی حدود 40 ماه! و هیچ خبری از اجرایی شدن این توافق نیست؛ در حالی که چین و عربستان کنار هم قرار گرفتند، به سرعت وارد فاز اجرایی شده‌اند!
از مجموع 400 میلیون دلاری که قرار سرمایه‌گذاری اولیه بود، بخش‌های توافق شده همچنان مبهم هستند و تقسیم دلار نشده‌اند و معلوم نیست طبق کدام برنامه و بودجه، قرار است سند همکاری 25 ساله که سه سالش گذشت، تحقق می‌یابد و اجرایی می‌شود.؟
معترف باید بود که از ارتباط چین و عربستان و عقد قرارداد راهبردی بین آن دو، مقامات ما بی خبر بودند و بعد از انتشار خبر آن، آن ها هم مانند ما شوکه شدند! با این شوک، هر کس چیزی گفت و کسانی هم به دنبال دلایل آن می گشته و می‌گردند.
یکی گفت که چین از ابتدا قابل اعتماد نبوده و این اقدام چین، از نفس ضدیت ایدئولوژیکی است. کمونیست کجا و تفکر شیعی کجا؟
عده‌ای این فرضیه را رد کردند و گفتند، چین با کسی سر دوستی نداشته و ندارد. او منافع خودش را ملاک قرار می‌دهد و با هر کس که بخواهد مراوده می‌کند. اگر منافعش در گرو نادیده گرفتن تحریم‌های امریکا باشد، به آن اهمیت نمی‌دهد و اگر منافعش در گرو تحریم‌ها باشد، همه جانبه از آن دفاع می‌کند.
جمعی گفتند چین پول پرست است و پول را می‌شناسد و کاری به کشورها و ایدئولوژی آن‌ها ندارد؛ این است که شیعه و وهابی برایش فرق ندارد؛ او به دنبال پول است و وقتی عربستان پول رو می‌کند، چین به طور طبیعی به آن سو می‌خزد.
اما اکنون جمعی هستند که می‌گویند، چین به عربستان گرایش پیدا کرد؛ زیرا از اعتماد به ایران نا امید شد؛ زیرا بعد از گذشت بیش از سه سال از توافق، هنوز جدیت و برنامه ای برای اجرای آن تفاهم نامه ندیده است.
جالب است که بدانیم در دوران ریاست شهید رییسی، تراز بازرگانی ایران و چین مثبت شده و صادرات ایران به چین، بر واردات از چین پیشی گرفته و حدود 2میلیارد دلار تراز مثبت ایران را نشان می‌دهد.
علاوه بر این، فروش نفت در دوران دولت فعلی نسبت به دولت گذشته، حدود دو برابر شده است و صادرات علاوه بر چین، به کشورهای دیگر هم انجام می شود.
حال که هم تراز تجاری ایران با چین مثبت شده و نیز فروش نفت هم وابسته به حضور چین در بازار ایران ندارد، پس چه نیازی به چین و چه نیازی به اجرای تفاهم بلندمدت؟!
شاید چین این گونه فکر کرده و تشخیص داده است که در ماجرای تفاهم نامه با ایران رکب خورده است و بهتر است به جای صرف زمان به امید اجرایی شدن تفاهم نامه، با کشورهای دیگری به توافق برسد!
واقعیت این است که اصل ماجرا معلوم نیست و هیچ یک از دو طرف، سخن روشن و متقنی در این باره نمی‌گوید که رسانه‌ها هم تکلیف خودشان را بدانند و بدانند که چه باید بنویسند و موضوع را از کدام ز اویه نگاه کنند.
اما آن چه مسلم است این است:
از فروردین 1400 که تفام نامه 25 ساله چین و ایران امضا شد، تا اکنونی که در آن هستیم، هیچ اتفاق خاصی نیفتاده است. در دوره روحانی که اصولا کمترین حرکت مثبتی رخ نداد و باید متعجب بود که چرا امضا کردی و چرا عمل نکردی! اگر قرار بر عمل نکردن بود، پس چرا امضا کردی؟ از انبوه سوالات و اعجاب های آن دوران، یکی همین امضای تفاهم نامه است.
اما در دولت آقای رییسی، از همان ابتدا اقدامات وسیع و مناسبی صورت گرفت که برجسته‌ی آن‌ها، تشکیل کارگروه‌های متعدد و متناسب با تفاهم‌نامه بود تا به برنامه و بودجه کار برسند. حداقل یک سال از این اقدام هم می‌گذرد و البته خروجی مشخصی دیده یا شنیده نشده است.
اگر بر این فرض باشیم که این کارگروه‌ها به موفقیت رسیده و برنامه و برآورد بودجه مناسب هر بخش انجام شده است، با نزدیک شدن به پایان سال و نیمه تعطیلی و تعطیلی آخرسال دولت، امید می‌توان داشت که آن سوی 1402 از اردیبهشت ماه بتوان آثاری از این تفاهم نامه دید!
تفاهم‌نامه ای که آن همه جوسازی علیه دولت شد و آن همه فحش خاک فروشی شنید، تا کنون به هیچ ختم شده است؛ درحالی که به نظر می‌رسد برنامه‌های عربستان قبل از امضای تفاهم نامه آماده بوده و توزیع بودجه اولیه مشخص و همه چیز آماده شروع است؛ کما این که یک هفته بعد از امضا، عملیات هم شروع شده باشد.
در ایران که بودجه 1402 به تاخیر افتاده و ما برای ارائه بودجه سال کشور خودمان مشکل و تاخیر داریم. تا برسد به برنامه و بودجه تفاهم کلان با چین!
شاید از این روست که باید شک کرد که اعتماد، اما این بار نه اعتماد به چین، بلکه اعتماد به ایران که آیا اصلا و اساسا پای این تفاهم نامه ایستاده یا این که تفاهم نامه را امضای دولت غرب گرای روحانی می داند و به دنبال فرصتی برای پشت پا زدن به آن است! ما غیر قابل اعتمادیم یا چین؟ کدام طرف در اجرای تفاهم نامه استراتژیک اهمال می کنند؟ اگر کار دوسال به تعویق افتاده چرا چین اعتراضی نکرده و ایران هم سکوت اختیار کرده است؟
شاید دولت سیزدهم قرار بر این گذاشته بود که چراغ خاموش پیش برود و مساله رسانه ای نشود تا ریا نشود! شاید به زودی و در نطق پایان سال رییس دولت، خبرهای خاصی از آن بشنویم. شاید خبرهای خوبی در پی باشد که کمر دلار امریکا را بشکند و از قله 38000 پایی پایین بکشد.
هر چه هست چاره ای جز حدس و گمان و انتظار نداریم تا مگر این که روشنگری مناسبی از سوی دولت صورت پذیرد. به امید آن روز!