روزنامه دریایی سرآمد گزارش میدهد؛
آغاز جنگ سرد جدید در آسیا و اقیانوسیه
امریکا، کره جنوبی و ژاپن در مقابل روسیه، چین و کره شمالی
گروه راهبردی - توحیدورستان - در ۱۰ جولای ۲۰۲۴، مقامات ارشد دفاعی کره جنوبی و ژاپن اولین نشست خود را در ۹ سال گذشته در توکیو با هدف بهبود روابط دوجانبه و جلوگیری از تهدیدهای کره شمالی برگزار کردند. طرفین برای اولین بار از آگوست ۲۰۱۵ در سطح معاونت وزارت دفاع، این نشست را برگزار کردند. آخرین جلسه قبل از این و در سال ۲۰۱۸ برای جلوگیری از اختلافات مربوط به صلاحیت یک هواپیمای گشت دریایی ژاپنی برگزار شد. همزمان با آخرین نشست در توکیو؛ فومیو کیشیدا، نخست وزیر ژاپن با یون سوک یول، رئیس جمهور کره جنوبی در حاشیه اجلاس سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در واشنگتن دیدار کرد. در این دیدار، رهبران دو کشور توافق کردند که روابط عمیق کره شمالی با روسیه یک تهدید جدی است و چالشهای امنیتی پیش روی آسیا و اروپا غیرقابل تقسیم است. بنابراین، ژاپن و کره جنوبی بار دیگر تأیید کردند که برای تقویت همکاری خود در آسیا-اقیانوسیه با دیگر شرکای اروپایی و همچنین ایالات متحده آمریکا موافقت کنند. برای یادآوری، سران دو کشور در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ نیز در اجلاس سران ناتو حضور داشتند. در واقع، کره جنوبی، ژاپن، استرالیا و نیوزلند در نتیجه مشارکت فعال در اجلاس سران ناتو در ۳ سال گذشته لقب «شرکای هند و اقیانوس آرام (4 (IP» را دریافت کردهاند.
حمایت ترامپ از اتحاد کره و ژاپن
براساس گزارش مرکز آنکسام ترکیه؛ میتوان گفت که در استراتژیهای آسیا و اقیانوسیه مقامات تصمیم گیری در ایالات متحده (کاخ سفید، پنتاگون و سیا) هماهنگی کاملی وجود دارد. به عبارت دیگر، برای امنیت ملی آمریکا حیاتی تلقی میشود که متحدان منطقهای مانند کره جنوبی و ژاپن در مواجهه با تهدیدات امنیتی فعلی و بالقوه در آسیا و اقیانوسیه همکاری کنند. تخمین زده میشود که انتخابات ریاست جمهوری که قرار است در پایان سال در آمریکا برگزار شود، تغییری در استراتژی کلان آمریکا ایجاد نکند.
در واقع، مشاوران سیاسی ترامپ در پیامی به مقامات سئول و توکیو تأکید کردهاند که ترامپ در صورت روی کار آمدن او روابط بین ژاپن و کره جنوبی را تقویت خواهد کرد. بنابراین، ترامپ و تیم او به مقامات ژاپن و کره جنوبی اطمینان میدهند که تلاشهای دوره بایدن را ادامه خواهند داد و حتی آن را بیشتر خواهند کرد.
این واقعیت که کره جنوبی و ژاپن اختلافات تاریخی دارند و در مواجهه با تهدیدات امنیتی مشترک با یکدیگر همکاری میکنند به این معنی است که آنها با تغییر بیشتر به سمت محور غربی، اختلافات خود را کنار میگذارند. کره جنوبی و ژاپن شروع به موضع گیری در برابر قدرتهایی مانند روسیه، کره شمالی و چین کردند که توسط دنیای غرب به حاشیه رانده شدند و بنابراین با بازی جنگ سرد جدید غرب همگام شدند. این امر را میتوان به عنوان گسترش جنگ سرد جدید بین اروپا و روسیه به سمت آسیا و اقیانوسیه تفسیر کرد. کشورهای آسیا و اقیانوسیه مجبور به انتخاب بین جهان غرب و روسیه، کره شمالی و چین هستند. در این راستا میتوان گفت که کره جنوبی و ژاپن به مسابقه تنش و دوقطبی شدن منتهی به جنگ جهانی سوم بالقوه پیوستهاند و از هم اکنون انتخابهای خود را به نفع غرب انجام دادهاند.
مقابله با اتحاد روسیه و کره شمالی
تأثیر نزدیکی روسیه و کره شمالی بر گسترش این روند قطبی شدن به آسیا و اقیانوسیه غیرقابل انکار است. در حالی که روسیه به دنبال شرکایی بود که بتواند مستقیماً از او در جنگ در اوکراین حمایت نظامی کند، اما نتوانست حمایتی را که از چین میخواست پیدا کند. زیرا چین از روسیه می خواهد که هر چه سریعتر به جنگ خود در اوکراین پایان دهد و برای این منظور فعالیتهایی مانند ارائه طرح های صلح و انجام دیپلماسی شاتل را انجام می دهد. روسیه که حمایتی را که از چین انتظار داشت دریافت نکرد، در حالی که جنگ در اوکراین ادامه داشت، موفق شد یک مشارکت نظامی بزرگ با کره شمالی برقرار کند.
شراکت نظامی کره شمالی و روسیه متعاقباً باعث شد تا کره جنوبی مشارکت خود را با سایر متحدان غربی تقویت کند. ژاپن که در مقابل روسیه قرار دارد، کره جنوبی را به عنوان مناسبترین بازیگری برای همکاری در برابر آن میداند. در واقع، منافع امنیت ملی و درک تهدیدات کره جنوبی و ژاپن همپوشانی دارند.
این ایده که امنیت جهان باید به عنوان یک کل در نظر گرفته شود، در واقع میتواند با «اصل امنیت غیرقابل تقسیم» روسیه توضیح داده شود. اما بدیهی است که این اصل هنوز برای جهان غرب درک نشده و از همین روی، روسیه کارتهای خود را مانند غرب بازی میکند و قطبی شدن را ترجیح میدهد. در نتیجه، کره جنوبی بر همکاری امنیتی با ایالات متحده آمریکا و ژاپن برای از بین بردن افزایش تهدید کره شمالی در سالهای اخیر تمرکز کرده است. با توجه به تهدید مورد بحث، انتظار میرود که همکاری کره جنوبی با ایالات متحده آمریکا و ژاپن در سیاست خارجی و امنیت ملی این کشور به طور فزایندهای ادامه یابد. این تحولات منجر به پایان صلح بین کرهای و سیاست همگرایی سنتی میشود. ایجاد تعادل بین قدرتهای جهانی یکی از مهمترین چالشهای کره جنوبی در دوره آینده خواهد بود.
نقش راهبردی ژاپن
به این ترتیب، ایالات متحده با تقویت چشمگیر حضور نظامی، سیاسی و اقتصادی خود در سراسر جهان، به ویژه در منطقه آسیا و اقیانوسیه، به منظور جلوگیری از ظهور چین جهانی خود را شکل میدهد. همچنین، روسیه را از ابزار اصلی دور زدن تحریمها و هرگونه مزیت در تجارت با کشورهای آسیایی محروم میکند. ژاپن نقش مهمی در این فرآیندها ایفا میکند، زیرا یا حامی اصلی پروژههای آمریکایی است یا آغازگر آنها. در مورد تقویت اساسی توان دفاعی خود ژاپن، باید به موارد زیر اشاره کرد:
۱) هزینههای دفاعی دو برابر خواهد شد (از ۱٪ به ۲٪ تولید ناخالص داخلی) و قرار است ۳۲۰ میلیارد دلار طی ۵ سال هزینه شود.
۲) خرید گسترده انواع تسلیحات جدید و نوسازی تسلیحات موجود ، مثلا خرید ۵۰۰ موشک کروز آمریکایی تاماهاوک، سامانه دفاع موشکی زمینی Aegis Ashore، نوسازی سیستمهای پاتریوت.
۳) حمایت کامل از تصمیم ایالات متحده برای تقویت حضور خود در ژاپن، به عنوان مثال، برنامههایی برای افزایش چشمگیر تعداد موشکهای ضد کشتی مستقر شده توسط ارتش ایالات متحده در ژاپن، ایجاد یک پست فرماندهی نیروی فضایی در ژاپن در این راستاست.