به بهانه نوروز دریا؛
قشم روی موج نوآوری
مجتبی بهنام
فعال اکوسیستم نوآوری و مدیرعامل شرکت توسعه فناوری عصر نانو
اولین بار که اسم نوروز دریا را شنیدم خیلی برایم جالب بود که عجب مردمان خلاقی دارد این خطه جنوب. از ساده‌ترین اتفاقات، رویدادی می‌سازند و آیینی. روزی را نسبت خواهری به دریا می‌دهند و صید نمی‌کنند و غذای دریایی نمی‌خورند و شروع به آوازخوانی و پایکوبی می‌کنند، آن‍‌هم در اوج گرمای جزیره. همین اتفاق ساده سرآغاز اتفاقات خوشایند و خاطره‌ساز بسیاری برای اهالی و مهمانان جزیره می‌شود. این اگر خلاقیت نیست پس چیست؟ اتفاقا این بهترین نوع خلاقیت است، خلاقیتی برآمده از دل فرهنگ و خلاقیتی مبتنی بر نقش‌آفرینی همه ارکان جامعه. به قول نسل زد ها یعنی اِند خلاقیت و نوآوری.مردمان جنوب مردمانی سخت‌کوش، مهربان و بسیار با استعداد هستند که متاسفانه بواسطه توزیع ناعادلانه امکانات در کشور، بعضا نتوانسته‌اند آنطور که باید و شاید توانمندی‌های خود را به منصه ظهور برسانند. بررسی آمار شرکتهای دانش بنیان موجود در استان هرمزگان خود شاهدی بر این موضوع است؛ استانی با جمعیتی حدود 2 میلیون نفر که متاسفانه تعداد شرکتهای دانش‌بنیان فعال در آن کمتر از ۷۰ شرکت می‌باشد.
توزیع تسهیلات اعطایی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری و صندوق نوآوری و شکوفایی کشور نیز مهر تایید دیگری بر توزیع ناعادلانه امکانات و سهم بیشتر پایتخت نسبت به سایر استان‌ها است. اما هیچکدام از این موارد، دلیلی بر توقف و دست شستن از تلاش جهت ارتقا و توسعه اقتصاد جزیره قشم نمی‌باشد کمااینکه این اتفاق هم نیفتاده است و تلاش در این حوزه ادامه دارد.
در اردیبهشت سال جاری در نمایشگاه بین‌المللی اینوتکس به عنوان بزرگترین گردهمایی اعضای اکوسیستم نوآوری، به همت مدیرعامل منطقه آزاد قشم، گامی بزرگ در این عرصه برای جزیره برداشته شد و با امضای تفاهم‌نامه همکاری با معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری از سایر ارگان‌های تاثیرگذار دعوت به همراهی صورت گرفت. این تفاهم‌نامه با محوریت تحقق جزیره نوآور قشم، نوید بخش یک عزم راسخ در شکوفایی استعدادهای جوانان و نخبگان درجه یک قشمی و هرمزگانی و متعاقبا توسعه اقتصادی در جزیره است که از طریق چهار محور اصلی محقق می‌گردد. این محورها که مسیر حرکت خود را آغاز نموده‌اند، عبارتند از برگزاری کارگاه‌های ترویجی، راه‌اندازی شتابدهنده و فضای کار اشتراکی، تاسیس صندوق سرمایه‌گذاری و برگزاری رویدادهای ملی.
برگزاری کارگاه‌های ترویجی در سه سطح دانش‌آموزی، دانشجویی و آزاد با محوریت آشنایی جوانان و نوجوانان با کسب و کارهای نوین و به طور ویژه ابزارهای نوین فناوری همچون هوش مصنوعی صورت می‌گیرد. ابزاری که اگر به کمک صیادان و فعالان اقتصادی جزیره بیاید قطعا تحولی عظیم در زندگی و اقتصاد آنها ایجاد خواهد کرد.
راه‌اندازی شتابدهنده و فضای کار اشتراکی در جزیره قشم با هدف ایجاد فضایی جهت استقرار جوانان خوش‌فکر و صاحبان ایده و ارائه خدمات به آنها و راهبری‌شان در مسیر تحقق ایده‌هایشان صورت می‌گیرد. جوانان جزیره می‌توانند در این مراکز مستقر شده و با استفاده از امکانات موجود، ایده‌های خود را پرورش داده و به بلوغ برسانند. در کنار ایجاد این فضا، نیاز به منتورها و مربیانی است که در کنار این جوانان بوده و گام‌به‌گام مشورت‌های لازم را جهت تبلور ایده‌هایشان به آنها بدهند. مسایلی همچون چگونگی نوشتن طرح کسب و کار، چگونگی انجام مطالعات بازار، ارزش‌گذاری دارایی نامشهود و دانش فنی، ادبیات کسب و کار، چگونگی جذب سرمایه‌گذار، چگونگی ارائه یک ایده و تجاری سازی آن، نحوه محاسبه شاخص‌های اقتصادی و مالی در یک کسب و کار و مباحثی از این دست، همه و همه در یک شتابدهنده محقق می‌گردد که هم‌اکنون کمبود آن در جزیره محسوس است. نکته جالب توجه این است که این شتابدهنده که بناست مستقیما با حمایت سازمان منطقه آزاد قشم ایجاد شود، در فعالیت‌های مورد نیاز استارت آپ‌ها و نخبگان که نیازمند هزینه است نیز از ایشان حمایت نموده و هزینه فعالیت‌هایی همچون: نمونه‌سازی محصول، شرکت در کارگاه‌های تخصصی، شرکت و حضور در نمایشگاه‌های تخصصی، ارزش‌گذاری دانش فنی، هزینه ثبت اختراع، تدوین طرح کسب و کار و غیره را تا سقف بسیار مطلوبی پرداخت می‌نماید.
یکی از چالش‌های بزرگ شتابدهنده‌ها در کشور اینست که وقتی یک تیم استارت آپی وارد شتابدهنده شده و با بهره‌مندی از ابزارهای مالی و فکری موجود، تقویت و آماده یک جامپ بزرگ در کسب و کار خود می‌شود، آنگاه نیازمند یک سرمایه‌گذار است تا ریسک‌پذیر بوده و بر روی ایده او سرمایه‌گذاری نماید. به این سرمایه‌گذاران، سرمایه‌گذار خطرپذیر گفته می‌شود. یکی از نکات قابل توجه در اهداف حاصل از تحقق جزیره نوآور قشم، سرمایه‌گذاری خطرپذیر توسط سازمان منطقه آزاد قشم بر روی ایده‌های برآمده از شتابدهنده قشم بود و این به معنای تکمیل زنجیره اکوسیستم نوآوری در قشم است.
فراخوانی و بکارگیری فناوری و نوآوری سایر استان‌ها در جزیره با برگزاری رویداد ملی آداک به همراه چندین بوت کمپ تخصصی در جزیره نوآور قشم. رویدادی با محوریت اقتصاد دریاپایه، شهر هوشمند و مواد پیشرفته که همگی بر پایه مزیت‌های نسبی قشم طراحی شده‌اند و فراخوانی است برای تمامی فناوران و شرکتهای دنش بنیان در کشور که چنانچه طرح و ایده‌ای در این حوزه‌ها دارند در این رویداد ارائه نموده و علاوه بر بهره‌مندی از جوایز این رویداد، در صورت کسب مقام، بتوانند از فرصت سرمایه‌گذاری منطقه آزاد در طرح های خود استفاده کنند.
کلام آخر اینکه جزیره قشم مرواریدی است در خلیج همیشه فارس و چنانچه امکان رشد نوآوری و فناوری در آنجا فراهم شود، قطعا با همت جوانان خوش فکر و خلاق آن خطه، به یکی از بزرگترین قطب‌های اقتصادی و نوآوری کشور مبدل خواهد شد. به امید آن روز . . .
فعال اکوسیستم نوآوری و مدیرعامل شرکت توسعه فناوری عصر نانو
اولین بار که اسم نوروز دریا را شنیدم خیلی برایم جالب بود که عجب مردمان خلاقی دارد این خطه جنوب. از ساده‌ترین اتفاقات، رویدادی می‌سازند و آیینی. روزی را نسبت خواهری به دریا می‌دهند و صید نمی‌کنند و غذای دریایی نمی‌خورند و شروع به آوازخوانی و پایکوبی می‌کنند، آن‍‌هم در اوج گرمای جزیره. همین اتفاق ساده سرآغاز اتفاقات خوشایند و خاطره‌ساز بسیاری برای اهالی و مهمانان جزیره می‌شود. این اگر خلاقیت نیست پس چیست؟ اتفاقا این بهترین نوع خلاقیت است، خلاقیتی برآمده از دل فرهنگ و خلاقیتی مبتنی بر نقش‌آفرینی همه ارکان جامعه. به قول نسل زد ها یعنی اِند خلاقیت و نوآوری.مردمان جنوب مردمانی سخت‌کوش، مهربان و بسیار با استعداد هستند که متاسفانه بواسطه توزیع ناعادلانه امکانات در کشور، بعضا نتوانسته‌اند آنطور که باید و شاید توانمندی‌های خود را به منصه ظهور برسانند. بررسی آمار شرکتهای دانش بنیان موجود در استان هرمزگان خود شاهدی بر این موضوع است؛ استانی با جمعیتی حدود 2 میلیون نفر که متاسفانه تعداد شرکتهای دانش‌بنیان فعال در آن کمتر از ۷۰ شرکت می‌باشد.
توزیع تسهیلات اعطایی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری و صندوق نوآوری و شکوفایی کشور نیز مهر تایید دیگری بر توزیع ناعادلانه امکانات و سهم بیشتر پایتخت نسبت به سایر استان‌ها است. اما هیچکدام از این موارد، دلیلی بر توقف و دست شستن از تلاش جهت ارتقا و توسعه اقتصاد جزیره قشم نمی‌باشد کمااینکه این اتفاق هم نیفتاده است و تلاش در این حوزه ادامه دارد.
در اردیبهشت سال جاری در نمایشگاه بین‌المللی اینوتکس به عنوان بزرگترین گردهمایی اعضای اکوسیستم نوآوری، به همت مدیرعامل منطقه آزاد قشم، گامی بزرگ در این عرصه برای جزیره برداشته شد و با امضای تفاهم‌نامه همکاری با معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری از سایر ارگان‌های تاثیرگذار دعوت به همراهی صورت گرفت. این تفاهم‌نامه با محوریت تحقق جزیره نوآور قشم، نوید بخش یک عزم راسخ در شکوفایی استعدادهای جوانان و نخبگان درجه یک قشمی و هرمزگانی و متعاقبا توسعه اقتصادی در جزیره است که از طریق چهار محور اصلی محقق می‌گردد. این محورها که مسیر حرکت خود را آغاز نموده‌اند، عبارتند از برگزاری کارگاه‌های ترویجی، راه‌اندازی شتابدهنده و فضای کار اشتراکی، تاسیس صندوق سرمایه‌گذاری و برگزاری رویدادهای ملی.
برگزاری کارگاه‌های ترویجی در سه سطح دانش‌آموزی، دانشجویی و آزاد با محوریت آشنایی جوانان و نوجوانان با کسب و کارهای نوین و به طور ویژه ابزارهای نوین فناوری همچون هوش مصنوعی صورت می‌گیرد. ابزاری که اگر به کمک صیادان و فعالان اقتصادی جزیره بیاید قطعا تحولی عظیم در زندگی و اقتصاد آنها ایجاد خواهد کرد.
راه‌اندازی شتابدهنده و فضای کار اشتراکی در جزیره قشم با هدف ایجاد فضایی جهت استقرار جوانان خوش‌فکر و صاحبان ایده و ارائه خدمات به آنها و راهبری‌شان در مسیر تحقق ایده‌هایشان صورت می‌گیرد. جوانان جزیره می‌توانند در این مراکز مستقر شده و با استفاده از امکانات موجود، ایده‌های خود را پرورش داده و به بلوغ برسانند. در کنار ایجاد این فضا، نیاز به منتورها و مربیانی است که در کنار این جوانان بوده و گام‌به‌گام مشورت‌های لازم را جهت تبلور ایده‌هایشان به آنها بدهند. مسایلی همچون چگونگی نوشتن طرح کسب و کار، چگونگی انجام مطالعات بازار، ارزش‌گذاری دارایی نامشهود و دانش فنی، ادبیات کسب و کار، چگونگی جذب سرمایه‌گذار، چگونگی ارائه یک ایده و تجاری سازی آن، نحوه محاسبه شاخص‌های اقتصادی و مالی در یک کسب و کار و مباحثی از این دست، همه و همه در یک شتابدهنده محقق می‌گردد که هم‌اکنون کمبود آن در جزیره محسوس است. نکته جالب توجه این است که این شتابدهنده که بناست مستقیما با حمایت سازمان منطقه آزاد قشم ایجاد شود، در فعالیت‌های مورد نیاز استارت آپ‌ها و نخبگان که نیازمند هزینه است نیز از ایشان حمایت نموده و هزینه فعالیت‌هایی همچون: نمونه‌سازی محصول، شرکت در کارگاه‌های تخصصی، شرکت و حضور در نمایشگاه‌های تخصصی، ارزش‌گذاری دانش فنی، هزینه ثبت اختراع، تدوین طرح کسب و کار و غیره را تا سقف بسیار مطلوبی پرداخت می‌نماید.
یکی از چالش‌های بزرگ شتابدهنده‌ها در کشور اینست که وقتی یک تیم استارت آپی وارد شتابدهنده شده و با بهره‌مندی از ابزارهای مالی و فکری موجود، تقویت و آماده یک جامپ بزرگ در کسب و کار خود می‌شود، آنگاه نیازمند یک سرمایه‌گذار است تا ریسک‌پذیر بوده و بر روی ایده او سرمایه‌گذاری نماید. به این سرمایه‌گذاران، سرمایه‌گذار خطرپذیر گفته می‌شود. یکی از نکات قابل توجه در اهداف حاصل از تحقق جزیره نوآور قشم، سرمایه‌گذاری خطرپذیر توسط سازمان منطقه آزاد قشم بر روی ایده‌های برآمده از شتابدهنده قشم بود و این به معنای تکمیل زنجیره اکوسیستم نوآوری در قشم است.
فراخوانی و بکارگیری فناوری و نوآوری سایر استان‌ها در جزیره با برگزاری رویداد ملی آداک به همراه چندین بوت کمپ تخصصی در جزیره نوآور قشم. رویدادی با محوریت اقتصاد دریاپایه، شهر هوشمند و مواد پیشرفته که همگی بر پایه مزیت‌های نسبی قشم طراحی شده‌اند و فراخوانی است برای تمامی فناوران و شرکتهای دنش بنیان در کشور که چنانچه طرح و ایده‌ای در این حوزه‌ها دارند در این رویداد ارائه نموده و علاوه بر بهره‌مندی از جوایز این رویداد، در صورت کسب مقام، بتوانند از فرصت سرمایه‌گذاری منطقه آزاد در طرح های خود استفاده کنند.
کلام آخر اینکه جزیره قشم مرواریدی است در خلیج همیشه فارس و چنانچه امکان رشد نوآوری و فناوری در آنجا فراهم شود، قطعا با همت جوانان خوش فکر و خلاق آن خطه، به یکی از بزرگترین قطب‌های اقتصادی و نوآوری کشور مبدل خواهد شد. به امید آن روز . . .