printlogo


نگرشی اساسی بر دیپلماسی پارلمانی

گروه بین الملل  - علی مظفر - جهان به تجربه دریافته است؛ اگر دیپلماسی را هنر تأمین منافع ملی در سطح نظام بین الملل بنامیم، بکارگیری هوشمندانه فنون مذاکره در زمان درست و شیوه مناسب با برخورداری از فناوری اطلاعات و ارتباطات، راهکار واقعی و آرمانی در بهره مندی دستگاه دیپلماسی در جهت نیل به مقصود دولت هر کشوری خواهد بود.
علی مظفر، کارشناس گروه های دوستی پارلمانی در نوشتاری به اقتصادسرآمد آورده است:  به امروزه؛ دیپلماسی نوین به شیوه های متفاوت در جهت تقویت تعاملات و ارتقاء سطح مراودات با حضور بازیگران مجرب در این فن از کانال های متفاوتی همچون دیپلماسی رسانه‌ای، دیپلماسی مجازی و دیپلماسی پارلمانی قابل دسترسی و تداوم و تثبیت آن از مسیر برخورداری کنشگری فعال پارلمانی قابل حصول بوده است. در این راستا، بهره مندی از دیپلماسی پارلمانی، شیوه پر شتاب منجر به توفیقی است که مجالس کشورهای جهان، نسبت به این مهم پنجره ویژه گشوده و با تشکیل گروه های دوستی پارلمانی، تلاش در جهت تعامل با نمایندگان دیگر کشورها در قالب این گروه ها به تأمین منافع ملی و افزایش ظرفیتهای دیپلماسی پارلمانی کوشیده اند.
دشواریهایی چون بروکراسی دولتی، تشریفات مدون، پروتکل های ثابت و از همه مهمتر عدم تعامل با توجه به خطوط تعریفی دولتها، دستگاه دیپلماسی کلاسیک را کاملا به سر منزل مقصود نرسانده است چون؛ اصول کلی مذاکره را بر مبنای نشست های رسمی برای دولتمردان بر سر محور موجه، ممکن و ممنوع تعریف کرده است، در حالیکه دیپلماسی پارلمانی به سبب ویژگی های ممتاز خود از جمله خروج از قاعده تشریفات کلی و رسمی، برخورداری از صمیمیت گفتمانی در مذاکره و ایجاد فضای همتایی به دور از توجه به عنوانها و رتبه ها، دارای اثر بخشی قابل ملاحظه ای نموه است و چون بزرگترین هدف این گروه ها گسترش روابط فیمابین مجالس کشورها، تأمین رفاه مردم و کمک مستقیم به دولتهای متبوع خود است، هر نماینده مجلس عضور گروه دوستی پارلمانی با توجه به سطوح صفی و ستادی قابلیت ارائه برنامه داشته و فضای دیپلماسی کلاسیک را متعهد به همراهی برای اقدام، پیگیری و انجام کرده است.
در این راستا، نمایندگان مجلس شورای اسلامی عضو در گروه های دوستی پارلمانی با برخورداری از منابع قدرت نرم، قانون اساسی و توجه ویژه به ارزشها، هنجارها و فرهنگ غالب کشور در گستره همکاری با نمایندگان مجالس دیگر کشورها، همواره قدمهای جدی منجر به انجام برداشته و در زمینه اهداف بلندمدت دستگاه دیپلماسی از کانال دیپلماسی پارلمانی رویکردهای مورد توجه دولت را مترتب نموده و در کوتاه مدت با شرکت در اتحادیه‌های پارلمانی به توسعه فعالیت‌های دیپلماتیک پارلمانی پرداخته است تا بر اساس ظرفیت گروه‌های دوستی با اهرم قانونگذاری، اهداف کلی پارلمانی را در تعاملات دو جانبه و در راستای آمدوشدهای پارلمانی پیش برده، تا به اهداف مورد نظر برسد. 
امروز جهان دیپلماسی دریافته است که تأثیرگذاری در مجامع بین المللی از کانال دیپلماسی پارلمانی منجر به رأی قابل حصول است و نماینده حاضر در مجامع بین المللی با گفتگو و مذاکره رفتار اقناعی، نظام بین المللی مواجه بوده و کشورهایی که مسیر ارتباطات حسنه و رایزنی قاعده مند و درست داشته، در تصمیم‌های مهم بین‌المللی با توفیق همراه بوده اند. بر این اساس می توان با اعتقاد به تجربه و آمار موجود به تصریح گفت که حساسیت برخورداری از ظرفیتهای گروه دوستی پارلمانی قابل ملاحظه است و عضویت گروه های دوستی پارلمانی در مجامع، سازمانهای تأثیرگذار در حوزه های اقتصادی، تجاری، سیاسی و فرهنگی جامعه حائز اهمیت خواهند بود. 
لذا انتخاب رئیس گروه دوستی ـ پارلمانی معتبر برای نامزدی (کاندیدا شدن) به گزینه هایی همچون، همریشگی فرهنگی ـ قومی(در سرحدات مرزی با کشورهای همسایه)، تبحر در اصول و فنون مذاکره، سوابق اجرایی و تجربی، تحصیلات مرتبط بر قانونگذاری، شخصیت مثبت، فیزیک درست و اقتدار در رهبری نیاز دارد تا در راستای اهمیت بخشی به دیپلماسی پارلمانی و تغییر در ساختار اهداف گروه‌ها با توجه به شیوه کنونی، انتخاب منجر به تقویت رئیس گروه خارج از روشهای پیشین گردد تا ایفای نقش اعضای گروه بتواند از ایستایی نسبی به پویایی مستمر در تشکیل گروه دوستی از سوی طرف مقابل و همچنین پایداری این تشکیلات و از همه مهمتر عملی شدن توافقات گروه ها در مسیر همکاری شود. 
بنابراین هرچه قدر که  نقش گروه های دوستی پارلمانی در تعامل با دیگر کشورها پررنگ تر گردد، تمهیدات لازم برای ارتقاء سطح دستگاه دیپلماسی و همچنین تقویت نقش جایگاه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی  به عنوان حلقه واسط بین مجلس شورای اسلامی و وزارت خارجه برای گسترش مناسبات پر اهمیت تر خواهد شد و این مهم از طریق شیوه نگرشی و فعالیتهای مجریان این طرح و باز تعریف درونمایه اساسنامه گروه های دوستی پارلمانی از کانال اداره کل بین الملل مجلس شورای اسلامی می تواند صورت پذیرد. لذا بررسی و ویرایش دوباره اساسنامه بر مبنای نحوه انتخاب رئیس گروه دوستی پارلمانی، شرایط و ویژگیهای رئیس گروه دوستی پارلمانی از جمله مهماتی است که  نیاز به نگاه اصولی، تخصصی و ابتکار عمل دارد و این موضوع ظرفیت پر کردن خلاء نسبی موجود را بر مبنای آسیب شناسی و تجمیع تجارب مثبت و منفی خواهد داشت تا نواقص را مرتفع و تجارت مثبت را تقویت نماید  تا هدف غائی و نهائی از ایجاد این کارگروه‌ها برجسته تر شود و به لطف رئیس گروه معتبر شرایط، امکانات و ضروریات ارتقای کارایی گروه‌های دوستی پارلمانی بر مبنای اقدام ها و تدابیر با توفیق همراه گردد. 
نکته پایانی اینکه؛ مروری بر رفتار، مذاکره و شیوه عمل روسای گروه های دوستی پارلمانی طی سنوات گذشته با همتایان خود در دیگر کشورها و از همه مهمتر ارائه برنامه ها در قالب محور و توجیه مذاکرات اینجانب را به عنوان کارشناس این گروه ها وا داشت تا بر مبنای قاعده-مندی منطقی، بین المللی و استانداردهای تقینینی گزینش و انتخاب رئیس گروه با درج شرایط کافی و لازم عنوان کنم تا حیثیت بخشی ملی، اراده انجام منجر به توفیق در مذاکرات و از همه مهمتر رهبری زیر مجموعه را بیش از پیش در ارتفاع و اتقاء سطح  گروه های دوستی پارلمانی در مجلس شورای اسلامی شاهد باشیم.