یک کارشناس اقتصادی در گفت و گو با «اقتصادسرآمد»:
«رانت نرخ ارز» بزرگ‌ترین رانت تاریخ اقتصاد ایران است
قیمت ارز کنونی تصنعی است
گروه بازارسرمایه - حسین بوذری ـ موضوع تک نرخی شدن ارز سال‌هاست از سوی دولت‌ها مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته، بدون اینکه برنامه جامع و مشخصی برای تثبیت وضعیت نرخ دلار در کشور طراحی شود.
از سوی دیگر کارشناسان منتقد بودجه‌ریزی سالانه دولت مبنی بر تعیین پایه قیمت نرخ ارز هستند و به‌دلیل پیچیدگی نرخ ازسوی دولت‌ها تغییر یا حذف قیمت نرخ ارز به نتیجه نرسیده است.
دولت دست از کاسبی نرخ ارز بردارد
یک کارشناس اقتصادی در این باره در گفت‌و‌گو با خبرنگار روزنامه «رمز اقتصاد» با بیان اینکه تک‌نرخی کردن ارز عموما دشوار به نظر نمی‌رسد، اظهار کرد: البته اثرات تک‌نرخی کردن ارز بر تولید و تقاضای کل ممکن است منفی باشد.
مجید گودرزی اضافه کرد: متأسفانه در دولت‌های یازدهم و دوازدهم به بهانه تحریم و قاچاق ارز قیمت ارز را تا 900 درصد بالا بردند و این مسئله عمدی بود و اتفاقی نبود که حاصل فعل و انفعالات اقتصادی باشد.
برخی از تحریم‌ها کاسبی کردند
وی یادآور شد: بنابراین در دولت روحانی از مسئله تحریم‌ها سوءاستفاده شد و افراد عنوان «کاسبی تحریم» را به کار می‌بردند که واقعاً برخی از تحریم‌ها کاسبی کردند.
ارزش افزوده دیگر صرفه اقتصادی نداشت
این کارشناس اقتصادی متذکر شد: از موضوع تک‌نرخی شدن ارز اتفاقات ناخوشایندی در اقتصاد کشور رخ داد و بهانه کسانی که خواستار تغییر نرخ شدن ارز بودند این بود که قصد داشتند در شرایط تحریمی صادرات را تقویت کنند که انصافاً تقویت شد، اما تا جایی که متأسفانه صادرات تبدیل به غارت منابع ملی شد و حتی ارزش افزوده دیگر صرفه اقتصادی نداشت.
گودرزی تبیین کرد: شرایط به گونه‌ای شده که در زمینه مایحتاج عمومی مانند دام مولد، گندم و سایر نیازهای ضروری جامعه مصرف‌کننده داخلی ما با چالش مواجه شد، اما مشاهده کردیم که تقاضای خارجی جایگزین تقاضای داخلی شد.
وی تصریح کرد: از سویی یک اقدام عمدی در مایحتاج ضروری مردم اتفاق افتاد؛ بنابراین این تجربه را در دولت‌های قبلی داشتیم و اکنون کار دشواری نیست که بخواهیم به عنوان مثال بنزین یا ارز را تک‌نرخی کنیم، اما آیا کسانی که قصد این کار را دارند مسئولیت تک‌نرخی کردن ارز را می‌پذیرند؟ برای دولت هزینه خواهد داشت یا هزینه‌ها فقط برای مردم خواهد بود؟
تک‌نرخی کردن ارز موجب
یکسری رانت می‌شود
این کارشناس اقتصادی در ادامه توضیح داد: از سوی دیگر تک‌نرخی کردن ارز موجب یکسری رانت می‌شود و اکنون هم با این مسئله مواجه شده‌ایم و دولت چهاردهم ابتدا باید روی جلوگیری از رانت نرخ ارز برنامه‌ریزی و کار کند تا بتواند نرخ ارز را کنترل کند.
گودرزی با تأکید بر اینکه با تغییر نرخ ارز باید قیمت‌ها هم واقعی شود، تشریح کرد: اگر بنا باشد نرخ ارز دستکاری شده را با نرخ ارز غیرواقعی و موهوم تک‌نرخی شود این مسئله صدمات جبران‌ناپذیری به اقتصاد کشور وارد خواهد کرد.
اگر دولت چهاردهم باید ارز را براساس قیمت قدرت خرید مردم برمبنای ریال ساماندهی کند
این کارشناس اقتصادی عنوان کرد: معتقدم اگر دولت چهاردهم واقعاً قصد تک‌نرخی کردن ارز را دارد باید ابتدا ارز را براساس قیمت قدرت خرید مردم برمبنای ریال ساماندهی کند، چراکه این به واقعیت نزدیک‌تر است.
قیمت ارز کنونی تصنعی است
وی گفت: در حال حاضر هیچ رابطه معنادار اقتصادی بین نرخ ارز و قیمت‌های تک‌نرخی شدن ارز وجود ندارد و چالش ما با دولت این است که آیا دولت حاضر است براساس قدرت خرید مردم ارز را تک‌نرخی کند؟ آیا اتفاق افتاده که یک اقتصاددان، دانشکده یا اندیشکده قیمت ارز را براساس قدرت خرید مردم تعیین کند؟ متأسفانه تغییر قیمت ارز دستوری بوده و ارتباط چندانی با رفاه اقتصادی مردم نداشته است!
قیمت ارز کنونی تصنعی است
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: قیمت ارز کنونی تصنعی است، اما اگر دولت قصد تک‌نرخی کردن قیمت ارز را با قیمت‌های واقعی داشته باشد کار شایسته‌ای خواهد بود؛ منتها جبران کسری بودجه و کاسبی ار نرخ ارز بر تقریباً تمامی بخش‌های اقتصادی کشور اثرات سوء می‌گذارد و این اثرات سوء تشدید خواهد شد.
بزرگ‌ترین رانتی که در تاریخ اقتصاد ایران وجود دارد رانت نرخ ارز است
گودرزی در بخش دیگری از گفت‌و‌گو با خبرنگار « اقتصادسرآمد» درباره قیمت ارز ترجیحی برای واردات کالاهای اساسی و دارو هم گفت: متأسفانه بزرگ‌ترین رانتی که در تاریخ اقتصاد ایران وجود دارد رانت نرخ ارز است که موجب چالش‌های بزرگ سرشار یک‌شبه و نامشروع شده و اقتصاد کشور را هم با چالش متعددی مواجه کرده است.
وی افزود: در بسیاری از بخش‌های اقتصادی ازجمله انرژی با چالش مواجه شده‌ایم و از سوی دیگر دونرخی شدن موجب شده به قیمت‌های جهانی برای صادرکننده چندین برابر حاشیه سود ایجاد شود، اما تولیدکنندگان با چالش کمبود تقاضا مواجه شده‌اند، معتقدیم دولت باید مسیر را به‌صورت اصولی و درست پیش ببرد و دست از کاسبی نرخ ارز بردارد، این ممکن است به سود دولت باشد و بودجه دولتی را تأمین کند، اما باید پرداخت‌هایی برای تولید و ترمیم تقاضا صورت بگیرد که اتفاق نمی‌افتد و آزادسازی و تک‌نرخی شدن ارز به ضرر دولت و مردم خواهد بود.
گروه بازارسرمایه - حسین بوذری ـ موضوع تک نرخی شدن ارز سال‌هاست از سوی دولت‌ها مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته، بدون اینکه برنامه جامع و مشخصی برای تثبیت وضعیت نرخ دلار در کشور طراحی شود.
از سوی دیگر کارشناسان منتقد بودجه‌ریزی سالانه دولت مبنی بر تعیین پایه قیمت نرخ ارز هستند و به‌دلیل پیچیدگی نرخ ازسوی دولت‌ها تغییر یا حذف قیمت نرخ ارز به نتیجه نرسیده است.
دولت دست از کاسبی نرخ ارز بردارد
یک کارشناس اقتصادی در این باره در گفت‌و‌گو با خبرنگار روزنامه «رمز اقتصاد» با بیان اینکه تک‌نرخی کردن ارز عموما دشوار به نظر نمی‌رسد، اظهار کرد: البته اثرات تک‌نرخی کردن ارز بر تولید و تقاضای کل ممکن است منفی باشد.
مجید گودرزی اضافه کرد: متأسفانه در دولت‌های یازدهم و دوازدهم به بهانه تحریم و قاچاق ارز قیمت ارز را تا 900 درصد بالا بردند و این مسئله عمدی بود و اتفاقی نبود که حاصل فعل و انفعالات اقتصادی باشد.
برخی از تحریم‌ها کاسبی کردند
وی یادآور شد: بنابراین در دولت روحانی از مسئله تحریم‌ها سوءاستفاده شد و افراد عنوان «کاسبی تحریم» را به کار می‌بردند که واقعاً برخی از تحریم‌ها کاسبی کردند.
ارزش افزوده دیگر صرفه اقتصادی نداشت
این کارشناس اقتصادی متذکر شد: از موضوع تک‌نرخی شدن ارز اتفاقات ناخوشایندی در اقتصاد کشور رخ داد و بهانه کسانی که خواستار تغییر نرخ شدن ارز بودند این بود که قصد داشتند در شرایط تحریمی صادرات را تقویت کنند که انصافاً تقویت شد، اما تا جایی که متأسفانه صادرات تبدیل به غارت منابع ملی شد و حتی ارزش افزوده دیگر صرفه اقتصادی نداشت.
گودرزی تبیین کرد: شرایط به گونه‌ای شده که در زمینه مایحتاج عمومی مانند دام مولد، گندم و سایر نیازهای ضروری جامعه مصرف‌کننده داخلی ما با چالش مواجه شد، اما مشاهده کردیم که تقاضای خارجی جایگزین تقاضای داخلی شد.
وی تصریح کرد: از سویی یک اقدام عمدی در مایحتاج ضروری مردم اتفاق افتاد؛ بنابراین این تجربه را در دولت‌های قبلی داشتیم و اکنون کار دشواری نیست که بخواهیم به عنوان مثال بنزین یا ارز را تک‌نرخی کنیم، اما آیا کسانی که قصد این کار را دارند مسئولیت تک‌نرخی کردن ارز را می‌پذیرند؟ برای دولت هزینه خواهد داشت یا هزینه‌ها فقط برای مردم خواهد بود؟
تک‌نرخی کردن ارز موجب
یکسری رانت می‌شود
این کارشناس اقتصادی در ادامه توضیح داد: از سوی دیگر تک‌نرخی کردن ارز موجب یکسری رانت می‌شود و اکنون هم با این مسئله مواجه شده‌ایم و دولت چهاردهم ابتدا باید روی جلوگیری از رانت نرخ ارز برنامه‌ریزی و کار کند تا بتواند نرخ ارز را کنترل کند.
گودرزی با تأکید بر اینکه با تغییر نرخ ارز باید قیمت‌ها هم واقعی شود، تشریح کرد: اگر بنا باشد نرخ ارز دستکاری شده را با نرخ ارز غیرواقعی و موهوم تک‌نرخی شود این مسئله صدمات جبران‌ناپذیری به اقتصاد کشور وارد خواهد کرد.
اگر دولت چهاردهم باید ارز را براساس قیمت قدرت خرید مردم برمبنای ریال ساماندهی کند
این کارشناس اقتصادی عنوان کرد: معتقدم اگر دولت چهاردهم واقعاً قصد تک‌نرخی کردن ارز را دارد باید ابتدا ارز را براساس قیمت قدرت خرید مردم برمبنای ریال ساماندهی کند، چراکه این به واقعیت نزدیک‌تر است.
قیمت ارز کنونی تصنعی است
وی گفت: در حال حاضر هیچ رابطه معنادار اقتصادی بین نرخ ارز و قیمت‌های تک‌نرخی شدن ارز وجود ندارد و چالش ما با دولت این است که آیا دولت حاضر است براساس قدرت خرید مردم ارز را تک‌نرخی کند؟ آیا اتفاق افتاده که یک اقتصاددان، دانشکده یا اندیشکده قیمت ارز را براساس قدرت خرید مردم تعیین کند؟ متأسفانه تغییر قیمت ارز دستوری بوده و ارتباط چندانی با رفاه اقتصادی مردم نداشته است!
قیمت ارز کنونی تصنعی است
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: قیمت ارز کنونی تصنعی است، اما اگر دولت قصد تک‌نرخی کردن قیمت ارز را با قیمت‌های واقعی داشته باشد کار شایسته‌ای خواهد بود؛ منتها جبران کسری بودجه و کاسبی ار نرخ ارز بر تقریباً تمامی بخش‌های اقتصادی کشور اثرات سوء می‌گذارد و این اثرات سوء تشدید خواهد شد.
بزرگ‌ترین رانتی که در تاریخ اقتصاد ایران وجود دارد رانت نرخ ارز است
گودرزی در بخش دیگری از گفت‌و‌گو با خبرنگار « اقتصادسرآمد» درباره قیمت ارز ترجیحی برای واردات کالاهای اساسی و دارو هم گفت: متأسفانه بزرگ‌ترین رانتی که در تاریخ اقتصاد ایران وجود دارد رانت نرخ ارز است که موجب چالش‌های بزرگ سرشار یک‌شبه و نامشروع شده و اقتصاد کشور را هم با چالش متعددی مواجه کرده است.
وی افزود: در بسیاری از بخش‌های اقتصادی ازجمله انرژی با چالش مواجه شده‌ایم و از سوی دیگر دونرخی شدن موجب شده به قیمت‌های جهانی برای صادرکننده چندین برابر حاشیه سود ایجاد شود، اما تولیدکنندگان با چالش کمبود تقاضا مواجه شده‌اند، معتقدیم دولت باید مسیر را به‌صورت اصولی و درست پیش ببرد و دست از کاسبی نرخ ارز بردارد، این ممکن است به سود دولت باشد و بودجه دولتی را تأمین کند، اما باید پرداخت‌هایی برای تولید و ترمیم تقاضا صورت بگیرد که اتفاق نمی‌افتد و آزادسازی و تک‌نرخی شدن ارز به ضرر دولت و مردم خواهد بود.