printlogo


تأثیر تغییرات اقلیمی بر آینده صنعت گردشگری
افزایش سطح دریا؛ تهدیدی جدی برای گردشگری خاورمیانه

پدیده افزایش سطح آب دریا، یکی از نگرانی‌های مهم جهانی به شمار می‌رود که در حال حاضر بر بخش‌های مختلف اقتصادی و زیست‌محیطی اثر می‌گذارد. بررسی های محققان نشان می دهد این مسئله به ویژه برای صنعت گردشگری مناطق ساحلی تهدیدی جدی به همراه دارد.
به گزارش اقتصادسرآمد، تغییرات آب و هوایی و افزایش سطح دریا در سال‌های اخیر به یکی از چالش‌های بزرگ جهانی تبدیل شده است. این تغییرات می‌توانند مناطق ساحلی را با خطراتی چون فرسایش و سیل مواجه کنند که آثار مخربی بر زیرساخت‌های گردشگری دارد. مناطقی که اقتصاد آن‌ها به گردشگری وابسته است، مانند شهرهای ساحلی، در برابر این تغییرات آسیب‌پذیری بیشتری دارند. به عنوان مثال، تخریب سواحل و زیرساخت‌های توریستی می‌تواند تأثیرات منفی بر اقتصاد محلی و درآمد ناشی از گردشگری داشته باشد. از این رو، درک بهتر تأثیرات تغییرات آب و هوایی بر این صنعت ضروری است.
ایسناگزارش داد: صنعت گردشگری در بسیاری از کشورها یکی از اصلی‌ترین منابع درآمد ملی به شمار می‌رود و تغییرات اقلیمی به دلیل تأثیر مستقیم بر مناطق ساحلی و زیرساخت‌های وابسته به گردشگری، این صنعت را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد. از آنجا که بیشتر شهرهای ساحلی به دلیل جذابیت‌های طبیعی و شرایط مناسب اقلیمی مقاصد محبوب گردشگری هستند، افزایش سطح آب دریا و تهدید ناشی از آن می‌تواند منجر به خسارات جبران‌ناپذیری شود. این مسئله به ویژه در مناطق با زیرساخت‌های ضعیف‌تر، از جمله کشورهای خاورمیانه، نمود بیشتری پیدا می‌کند و نیازمند بررسی و ارائه راهکارهای مؤثر است.
در این زمینه، مجتبی عباسیان، استادیار گروه اقتصادکشاورزی دانشگاه جیرفت با همکاری دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، تحقیقی را برای بررسی اثرات افزایش سطح دریا بر رشد گردشگری در خاورمیانه انجام داده‌اند. این پژوهش به بررسی عوامل اقتصادی ناشی از تغییرات آب و هوایی پرداخته و تلاش می‌کند تا ارتباط بین این پدیده و رشد صنعت گردشگری در کشورهای ساحلی خاورمیانه را روشن کند.برای انجام این پژوهش، محققان از روش‌های ترکیبی استفاده کرده‌اند. این تحقیق به صورت پیمایشی و با تحلیل داده‌های سری زمانی و مقطعی از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۱ انجام شده است. در این دوره، ارتفاع سطح دریا تا حدود ۷ سانتیمتر افزایش یافته است. داده‌های مورد نیاز از منابع آماری بین‌المللی مانند بانک جهانی و سازمان ملل گردآوری شده و با استفاده از نرم‌افزارهای آماری، تحلیل‌های لازم صورت گرفته است.
نتایج این پژوهش نشان داد که افزایش سطح دریا به طور مستقیم بر رشد گردشگری تأثیر دارد. به عنوان مثال، با افزایش سطح دریا، تراکم جمعیت در مناطق ساحلی کاهش یافته و این مسئله تأثیر منفی بر جذب گردشگران دارد. همچنین، عواملی مانند وسعت زمین‌های کشاورزی و رشد تولید ناخالص داخلی نیز تحت تأثیر این پدیده قرار می‌گیرند که می‌تواند در نهایت منجر به کاهش رشد صنعت گردشگری شود.
از سوی دیگر، یافته‌ها نشان دادند که افزایش دی‌اکسید کربن و سایر گازهای گلخانه‌ای، به کاهش رشد گردشگری منجر می شوند. این پدیده ناشی از فعالیت‌های انسانی است که به افزایش گرمایش زمین و در نتیجه بالا آمدن سطح دریاها می انجامند. کاهش تولید ناخالص داخلی و بهره‌وری کشاورزی از جمله دیگر اثرات منفی این پدیده بر صنعت گردشگری است.
این نتایج که در فصلنامه «اقیانوس‌شناسی» وابسته به مؤسسه ملی اقیانوس‌شناسی منتشر شده اند،. حاکی از آن هستند که تغییرات اقلیمی به ویژه افزایش سطح دریا، علاوه بر تأثیرات زیست‌محیطی، آثار اقتصادی جدی بر صنعت گردشگری نیز دارد. کاهش درآمد ناشی از گردشگری، مهاجرت جمعیت‌های ساحلی و تخریب زیرساخت‌ها، از جمله پیامدهای قابل توجه این تغییرات هستند. از این رو، نیاز به راهکارهایی همچون توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و بهبود زیرساخت‌های ساحلی ضروری به نظر می‌رسد.
یافته‌های این تحقیق می‌توانند به سیاست‌گذاران و مسئولان گردشگری کمک کنند تا با اتخاذ راهکارهای مناسب، اثرات منفی تغییرات آب و هوایی بر صنعت گردشگری را کاهش دهند و از تخریب زیرساخت‌های حیاتی جلوگیری نمایند.