یک کارشناس حوزه اقتصادی به «اقتصادسرآمد»می‌گوید:
تک‌نرخی شدن ارز؛ به نام مردم به کام تاجر
گروه اقتصاد - حسین بوذری ـ عبدالناصر همتی وزیر اموراقتصادی و دارایی اخیراً با بر ضرورت اجرای سیاست‌های ارزی و کاهش تعداد نرخ ارزهای موجود تأکید کرد.
به گفته همتی؛ دولت چهاردهم در اولویت برنامه‌های اقتصادی خود رفع مشکل ناترازی بانک‌ها، تأمین کسری بودجه و کنترل تورم را مورد توجه قرار داده است.
حال سوال این است که آیا حذف نرخ‌های ارز دولتی یا نزدیک کردن آن به قیمت بازار آزاد بر بازار تأثیر می‌گذارد؟ آیا موجب تشدید تورم می‌شود؟
خبرنگار «اقتصادسرآمد» در همین خصوص گفت‌‌وگویی را با مهدی صفایی کارشناس حوزه اقتصادی و کارآفرین برتر کشور ترتیب داده است.
تک‌نرخی ارز به تجارت کمک میکند
صفایی با بیان اینکه تک‌نرخی ارز قطعاً به تجارت کمک بسیاری میکند، اظهار کرد: تجربه ثابت کرده که تک‌نرخی شدن به سود بازار خواهد بود، چراکه به تجارت کمک زیادی میکند، در مقابل چند نرخی شدن به سود گروهی خاص خواهد بود و رانت ایجاد میکند.
وی اضافه کرد: افرادی که با ارز دولتی اقدام به واردات کالا می‌کنند به قیمت دولتی کالا را در اختیار مردم قرار نمی‌دهند و حتی دارو که نیاز بیماران است با نرخ دولتی وارد می‌شود و به نرخ آزاد به مردم فروخته می‌شود.
این اقتصاددان و کارآفرین برتر کشور افزود: بنابراین عملاً تک‌نرخی شدن ارز دردی از مردم دوا نکرده و هر اتفاقی هم رخ دهد، به سود گروه خاصی است، معتقدم تک‌نرخی شدن ارز حداقل برای تاجران مفید خواهد بود که این قشر مطمئن است، برای چهار سال روی نرخ ارزی که ثابت است برنامه‌ریزی کرده و فعالیت اقتصادی خود را بر مبنای آن پیش ببرد.
«ارز دولتی»، بهره‌ای برای سفره‌های مردم نخواهد داشت
صفایی یادآور شد: حتی چندنرخی بودن ارز هم عملاً هیچ اتفاقی را برای مردن رقم نزده است و هر آنچه با نام «ارز دولتی» مطرح می‌شود، بهره‌ای برای سفره‌های مردم نخواهد داشت، همواره معتقد بودم که عنوان کنند دلار 200 هزار تومان معامله می‌شود، خیلی هم خوب؛ حداقل بدانیم که پنج سال قیمت دلار بالا و پایین نخواهد شد.
وی تصریح کرد: در حال خرید و وارد کردن کالا هستیم، اما قیمت نرخ ارز پنج مرتبه تغییر میکند و در این شرایط خریدار هم قادر به همراهی ما نیست و قیمت گمرک هم در نوسان است و این شرایط موجب می‌شود با ورود کالا، مواد اولیه، تولید و ... نرخ ارز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
این اقتصاددان و کارآفرین برتر کشور تبیین کرد: به‌عنوان مثال مواد اولیه برای یکسری از کارخانجات با ارز دولتی انجام می‌شود یا ورود برخی کالاها به واسطه ارز دولتی باید جابجا شود، اما در نهایت هر کالایی وارد کشور می‌شود باید به صورت آزاد فروخته شود.
این اقتصاددان و کارآفرین برتر کشور در بخش دیگری از گفت‌و‌گو با خبرنگار روزنامه «اقتصادسرآمد» درباره اینکه نزدیکی نرخ دلار در دو بازار نیما و آزاد با نتایج مثبت و منفی مواجه شده و افزایش نرخ ارز در سامانه نیما قطعاً با شوک قیمتی مواجه می‌شود، از سویی تولیدکنندگان و واردکنندگان با این سامانه اقدام به فعالیت می‌کنند، عنوان کرد: مطمئناً کالاها هم با شوک قیمتی مواجه خواهند بود و اگر مسئولیتی داشتم به مردم صادقانه می‌گفتم قرار است پنج سال سختی بکشید، اما بعد از این مدت اقتصاد و بازار ارز به ثبات خواهد رسید.
حذف ارز ترجیحی شوک قیمتی به بازار وارد میکند
صفایی تشریح کرد: درصورت حذف ارز ترجیحی شوک قطعی به بازار وارد می‌شود و آسیب بزرگی به بازار وارد خواهد کرد و قیمت‌ها هم تغییر میکند.
وی خاطرنشان کرد: برای حذف یا تغییر در نرخ ارز ترجیحی ابتدا باید پشتوانه آن را مهیا کنیم، در حالی که دولت تنها در حال چاپ بدون پشتوانه پول است و ارز را هم به استباه وارد بازار می‌کنیم.
برای حفظ بازار ارز در حال از دست دادن
آن هستیم
این اقتصاددان و کارآفرین برتر کشور با اقدام دولتمردان بازار ارز متلاطم شده است، ادامه داد: برای حفظ بازار ارز در حال از دست دادن آن هستیم؛ معتقدم با تک‌نرخی شدن ارز قیمت کالاها رشد خواهد یافت، اما در مقابل مردم کشورمان مشکلی با افزایش قیمت‌ها ندارند، بلکه مشکل اصلی مردم با درآمدهای پایین است، چراکه درآمد تناسبی با تورم ندارد.
صفایی در ادامه توضیح داد: دولت وقتی در حال افزایش قیمت کالاهاست، باید کنار آن درآمدها را هم افزایش دهد، در حالی که تنها از یک طرف به مردم فشار وارد می‌شود و آنان آسیب می‌بینند.
وی تأکید کرد: احساس می‌کنم با رویه کنونی آسیب‌های دیگری در انتظار کشور است، چراکه برنامه‌ریزی کوتاه‌مدت داریم و برنامه بلندمدتی درنظر نگرفته‌ایم.
این اقتصاددان و کارآفرین برتر کشور گفت: آقای همتی وزیر اقتصاد پیش از این هم در دولت بود، چه کاری انجام داد؟ زمانی امیدوار می‌شویم که دولتمردان به این حقیقت برسند که تفکر اقتصادی درستی نداریم و حداقل اینکه از چند مشاور زبده استفاده کنیم و تک‌روی وضعیت اقتصاد را به این روز انداخته است.
اگر ایده اقتصادی مناسب داشتیم اجرا می‌کردیم و وضعیت‌مان این نبود!
صفایی افزود: ایده اقتصادی مناسبی نداریم که اگر داشتیم در چهار سال گذشته اجرا می‌کردیم و وضعیت امروز این نبود! بنابراین باید از ابراقتصاددانان کمک بگیریم و از پایه روی رشد اقتصادی کار کنیم.
به گفته همتی؛ دولت چهاردهم در اولویت برنامه‌های اقتصادی خود رفع مشکل ناترازی بانک‌ها، تأمین کسری بودجه و کنترل تورم را مورد توجه قرار داده است.
حال سوال این است که آیا حذف نرخ‌های ارز دولتی یا نزدیک کردن آن به قیمت بازار آزاد بر بازار تأثیر می‌گذارد؟ آیا موجب تشدید تورم می‌شود؟
خبرنگار «اقتصادسرآمد» در همین خصوص گفت‌‌وگویی را با مهدی صفایی کارشناس حوزه اقتصادی و کارآفرین برتر کشور ترتیب داده است.
تک‌نرخی ارز به تجارت کمک میکند
صفایی با بیان اینکه تک‌نرخی ارز قطعاً به تجارت کمک بسیاری میکند، اظهار کرد: تجربه ثابت کرده که تک‌نرخی شدن به سود بازار خواهد بود، چراکه به تجارت کمک زیادی میکند، در مقابل چند نرخی شدن به سود گروهی خاص خواهد بود و رانت ایجاد میکند.
وی اضافه کرد: افرادی که با ارز دولتی اقدام به واردات کالا می‌کنند به قیمت دولتی کالا را در اختیار مردم قرار نمی‌دهند و حتی دارو که نیاز بیماران است با نرخ دولتی وارد می‌شود و به نرخ آزاد به مردم فروخته می‌شود.
این اقتصاددان و کارآفرین برتر کشور افزود: بنابراین عملاً تک‌نرخی شدن ارز دردی از مردم دوا نکرده و هر اتفاقی هم رخ دهد، به سود گروه خاصی است، معتقدم تک‌نرخی شدن ارز حداقل برای تاجران مفید خواهد بود که این قشر مطمئن است، برای چهار سال روی نرخ ارزی که ثابت است برنامه‌ریزی کرده و فعالیت اقتصادی خود را بر مبنای آن پیش ببرد.
«ارز دولتی»، بهره‌ای برای سفره‌های مردم نخواهد داشت
صفایی یادآور شد: حتی چندنرخی بودن ارز هم عملاً هیچ اتفاقی را برای مردن رقم نزده است و هر آنچه با نام «ارز دولتی» مطرح می‌شود، بهره‌ای برای سفره‌های مردم نخواهد داشت، همواره معتقد بودم که عنوان کنند دلار 200 هزار تومان معامله می‌شود، خیلی هم خوب؛ حداقل بدانیم که پنج سال قیمت دلار بالا و پایین نخواهد شد.
وی تصریح کرد: در حال خرید و وارد کردن کالا هستیم، اما قیمت نرخ ارز پنج مرتبه تغییر میکند و در این شرایط خریدار هم قادر به همراهی ما نیست و قیمت گمرک هم در نوسان است و این شرایط موجب می‌شود با ورود کالا، مواد اولیه، تولید و ... نرخ ارز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
این اقتصاددان و کارآفرین برتر کشور تبیین کرد: به‌عنوان مثال مواد اولیه برای یکسری از کارخانجات با ارز دولتی انجام می‌شود یا ورود برخی کالاها به واسطه ارز دولتی باید جابجا شود، اما در نهایت هر کالایی وارد کشور می‌شود باید به صورت آزاد فروخته شود.
این اقتصاددان و کارآفرین برتر کشور در بخش دیگری از گفت‌و‌گو با خبرنگار روزنامه «اقتصادسرآمد» درباره اینکه نزدیکی نرخ دلار در دو بازار نیما و آزاد با نتایج مثبت و منفی مواجه شده و افزایش نرخ ارز در سامانه نیما قطعاً با شوک قیمتی مواجه می‌شود، از سویی تولیدکنندگان و واردکنندگان با این سامانه اقدام به فعالیت می‌کنند، عنوان کرد: مطمئناً کالاها هم با شوک قیمتی مواجه خواهند بود و اگر مسئولیتی داشتم به مردم صادقانه می‌گفتم قرار است پنج سال سختی بکشید، اما بعد از این مدت اقتصاد و بازار ارز به ثبات خواهد رسید.
حذف ارز ترجیحی شوک قیمتی به بازار وارد میکند
صفایی تشریح کرد: درصورت حذف ارز ترجیحی شوک قطعی به بازار وارد می‌شود و آسیب بزرگی به بازار وارد خواهد کرد و قیمت‌ها هم تغییر میکند.
وی خاطرنشان کرد: برای حذف یا تغییر در نرخ ارز ترجیحی ابتدا باید پشتوانه آن را مهیا کنیم، در حالی که دولت تنها در حال چاپ بدون پشتوانه پول است و ارز را هم به استباه وارد بازار می‌کنیم.
برای حفظ بازار ارز در حال از دست دادن
آن هستیم
این اقتصاددان و کارآفرین برتر کشور با اقدام دولتمردان بازار ارز متلاطم شده است، ادامه داد: برای حفظ بازار ارز در حال از دست دادن آن هستیم؛ معتقدم با تک‌نرخی شدن ارز قیمت کالاها رشد خواهد یافت، اما در مقابل مردم کشورمان مشکلی با افزایش قیمت‌ها ندارند، بلکه مشکل اصلی مردم با درآمدهای پایین است، چراکه درآمد تناسبی با تورم ندارد.
صفایی در ادامه توضیح داد: دولت وقتی در حال افزایش قیمت کالاهاست، باید کنار آن درآمدها را هم افزایش دهد، در حالی که تنها از یک طرف به مردم فشار وارد می‌شود و آنان آسیب می‌بینند.
وی تأکید کرد: احساس می‌کنم با رویه کنونی آسیب‌های دیگری در انتظار کشور است، چراکه برنامه‌ریزی کوتاه‌مدت داریم و برنامه بلندمدتی درنظر نگرفته‌ایم.
این اقتصاددان و کارآفرین برتر کشور گفت: آقای همتی وزیر اقتصاد پیش از این هم در دولت بود، چه کاری انجام داد؟ زمانی امیدوار می‌شویم که دولتمردان به این حقیقت برسند که تفکر اقتصادی درستی نداریم و حداقل اینکه از چند مشاور زبده استفاده کنیم و تک‌روی وضعیت اقتصاد را به این روز انداخته است.
اگر ایده اقتصادی مناسب داشتیم اجرا می‌کردیم و وضعیت‌مان این نبود!
صفایی افزود: ایده اقتصادی مناسبی نداریم که اگر داشتیم در چهار سال گذشته اجرا می‌کردیم و وضعیت امروز این نبود! بنابراین باید از ابراقتصاددانان کمک بگیریم و از پایه روی رشد اقتصادی کار کنیم.