printlogo


بررسی« اقتصادسرآمد» از واکنش بازارهای  مختلف به التهابات لبنان؛ 
بازارسرمایه  زیر سایه جنگ

گروه بازارسرمایه - سعید قلیچ - در پی افزایش تنش در خاورمیانه و حمله اسراییل به لبنان و شهادت سیدحسن نصرالله، بازار‌های مالی دستخوش تغییری موقت شدند. در حال حاضر نیز پیش‌بینی‌ها برای درگیری و یک جنگ تمام عیار در خاورمیانه قوت گرفته است. براساس بررسی بازه‌های زمانی، حمله ایران به اسراییل همزمان با روز‌های تعطیل بازار مالی یعنی شنبه و یکشنبه اتفاق افتاد و حمله شب گذشته اسراییل به مقر فرماندهی حزب الله لبنان نیز چنین همزمانی داشت. با این حال رشد طلای جهانی نشانه خوبی برای دنیا نیست و نشان از کاهش امنیت جهانی دارد. علت آن نیز اقدامات جنایتکارانه اسرائیل در غزه و لبنان است که علی‌رغم خویشتن‌داری ایران، همچنان رو به گسترش است.
قیمت جهانی نفت پس از آنکه اسرائیل اعلام کرد که مقر اصلی حزب الله در جنوب بیروت را هدف قرار داده است با جهش مواجه شد چراکه این مساله می‌تواند تنش‌ها در خاورمیانه را افزایش دهد. براساس گزارشی از بلومبرگ، شاخص وست تگزاس اینترمدیت با حدود یک درصد افزایش به بالای 68 دلار در هر بشکه رسید و نفت خام برنت نیز به 72 دلار در هر بشکه صعود کرد. بااینحال، هر دوی معیارهای قیمت نفت به دلیل چشم انداز افزایش عرضه از سوی عربستان سعودی و لیبی هفته کاهشی را ثبت کردند.
به گفته ربکا بابین، معامله‌گر ارشد انرژی، نفت خام در تلاش برای رسیدن به پایداری است، چراکه بازار بازگشت عرضه لیبی را جذب کرده است و برداشته شدن محدودیت‌ها از سوی +OPEC در ماه دسامبر را پیش بینی می‌کند. به‌طور کلی بنظر می‌رسد قیمت جهانی نفت خام در میانه برنامه‌های +OPEC برای کاهش محدودیت‌های عرضه و چشم انداز بد اقتصاد چین، بزرگترین واردکننده نفت جهان، در مسیر ثبت سه ماهه کاهشی قرار گرفته است. چین این هفته مجموعه‌ای از محرک‌های مالی و پولی را معرفی کرد که به رشد سهام و کالاهای پایه کمک کرد، ولی اثرگذاری آنها همچنان در ابهام قرار دارد.
به گفته بابین، محرک‌های چین تاحد زیادی مورد چشم پوشی واقع شده است، و بازار بیشتر روی اثرات فوری افزایش عرضه متمرکز شده است، چراکه افزایش بالقوه تقاضا ناشی از این محرک‌ها احتمالا در زمان طولانی‌تری محقق خواهد شد. نوسانات قیمتی، شاخص نوسانات ضمنی WTI را افزایش داده است و بازارهای اختیار معامله نیز اکنون روی کاهش ریسک افزایش معاملات آتی نفت قیمتگذاری می‌کنند. در همین حال، طوفان گرمسیری «هلن» باران و سیل خطرناکی را در جنوب آمریکا ایجاد کرده است که سبب کشته شدن 21 نفر از مردم شده و برق بیش از 4 میلیون نفر قطع شده است. حدود 24 درصد از تولید نفت در خلیج مکزیک بر اثر طوفان متوقف شده است.

ریزش بورس با وجود تحدید دامنه نوسانات
ریسک‌های سیستماتیک منطقه در سال گذشته بیشتر از قبل دنبال می‌شود. بعد از شهادت اسماعیل هنیه، تقریبا این ریسک‌ها رو به حذف بود که مجددا حملات اسرائیل به لبنان از سر گرفته شد.  در همین راستا صبح روز گذشته (شنبه) سازمان بورس جلسه اضطراری تشکیل داد و دامنه را کاهش داد. هدف از این اقدام، حکم‌فرمانی عقلانیت و پرهیز از هیجان بود. حجت الله صیدی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در این خصوص گفت: در مورد حوادث لبنان، در حال پی‌گیری و رصد جزئیات و آثار آن بر بازار هستیم و امیدوارم شایعات پخش شده از شب گذشته، صحت نداشته باشد. صیدی ادامه داد: اطمینان داشته باشید که لحظه‌به‌لحظه برخط و به‌گوش هستیم و  تصمیم مناسب را در خصوص چگونگی معاملات، به‌موقع و با مشورت خواهیم گرفت. اما با تمام این تفاسیر، شاخص کل بیش از ۸ هزار واحد ریزش را تجربه کرد و ۷۰ درصد بازار قفل صف فروش شدند.

واکنش تند بازار طلا به وقایع
در اولین واکنش بازار‌ها، بازار طلای جهانی پس از رکورد بزرگ هفته پیش خود، بار دیگر یک رکورد تازه را رقم زد. در روز‌های اخیر، قیمت طلای جهانی روند صعودی خود را با دقت حفظ کرد. این فلز گران‌بها در روز پنج‌شنبه، برای چندمین بار در سال جاری به رکورد تاریخی خود رسید و توانست قیمت ۲۶۸۵ دلار را لمس کند. با توجه به روند صعودی درخشان طلا و اقدامات محرک چین، قیمت نقره نیز به بالاترین حد خود در بیش از یک دهه گذشته رسیده است. باید توجه داشت که با ادامه افزایش غیرقابل‌توقف قیمت طلای جهانی به سمت قلمرو ناشناخته، جذابیت این فلز گران‌بها برای سرمایه‌گذاران بیش از پیش می‌شود. با این حال، رشد چشم‌گیری نیز در بازار‌های فیزیکی طلا قابل مشاهده است و تقاضای فیزیکی طلا در جایگاهی قابل‌قبول به سر می‌برد.
در بازار طلا و سکه ایران نیز آن چه واضح است این بوده که خبر‌های منفی در حوزه سیاسی و ادعای اسرائیل مبنی بر ترور سران حزب‌الله بخصوص سیدحسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان موجب شده تا بازار ارز و طلا نیز واکنش نشان دهند و با افزایش قیمت همراه شوند. 

وضعیت ارز در بازار جنگی
از سوی دیگر قیمت ارز که طی ماه‌های اخیر از ثبات نسبی برخوردار بود و در کانال ۵۹ هزار تومان در نوسان بود از عصر روز جمعه و با تشدید تنش‌های منطقه‌ای و افزایش حملات اسرائیل به لبنان با افزایش همراه شده است. در روز‌های اخیر قیمت دلار با وجود تشدید تنش‌های منطقه‌ای در کانال ۵۹ هزار تومان در نوسان بود، اما از عصر روز جمعه و با اعلام خبر‌های سیاسی این نرخ با افزایش همراه و وارد کانال ۶۰ هزار تومان شد. در معاملات دیروز (شنبه) و در مرکز مبادله ارز و طلای ایران، هر اسکناس دلار آمریکا با افزایش نسبت به روز کاری قبل، به‌نرخ ۴۹ هزار و ۵۹۸ تومان و حواله دلار نیز به‌نرخ ۴۶ هزار و ۶۱۵ تومان معامله شد. اما قیمت‌ها در بازار ارز آزاد با رشد یک کانال مواجه بود و دلار که برای روز‌ها در کانال ۵۹ هزارتومان آرام گرفته بود، با یک جهش وارد کانال ۶۰ هزار تومان شد و تا ساعات تنظیم این گزارش، رقم دلار به رقم ۶۰ هزار و هشتصد تومان رسید.

نوسان بازار ارز موقتی است
در همین حال یک کارشناس اقتصادی با اشاره به این موضوع که اثر شوک‌های سیاسی اخیر بر بازار ارز موقتی بود، تصریح کرد: افزایش یا کاهش نرخ دلار که ناشی از تنش‌های سیاسی باشد اثری موقت و کوتاه مدت دارد به عنوان نمونه حمله به سفارت ایران در دمشق و پاسخ ایران به رژیم صهیونیستی از جمله تنش‌های سیاسی یک سال اخیر است که آثاری کوتاه مدت بر بازار ارز داشت.  علی اصغر جمعه‌ای؛ در گفتگو با ایسنا با بیان اینکه التهابات و مسائل سیاسی بر همه بازارهای مالی و اقتصادی دنیا اثر می‌گذارند و این موضوع صرفا به ایران اختصاص ندارد، گفت: اقتصاد کشور ما در چند ماه گذشته با چالش‌های گوناگونی از جمله شهادت رئیس جمهور، بمب‌گذاری کرمان، حمله اسرائیل به سفارت ایران و حمله موشکی ایران به رژیم صهیونیستی مواجه بوده که اگر این التهابات در هر کشوری رخ می‌داد نرخ ارز جهش شدیدی را تجربه می‌کرد. وی افزود: تجربه یکسال و نیم اخیر در ایران نشان داد که با وجود تعدد تنش‌های سیاسی داخلی و خارجی، نرخ ارز در محدوده معینی نوسان داشت به عبارتی با مدیریت مناسب بازارساز نرخ ارز بعد از هر تنش سیاسی به خوبی تحت کنترل بود و نوسانات قیمتی ارز بعد از مدت کوتاهی از بین می‌رفت و دلار به سطح قبلی خود بازمی‌گشت.