«روزنامه دریایی سرآمد» گزارش میدهد؛
اهداف هند و ژاپن از کریدور رشد آسیا و آفریقا
مقایسه کریدور آسیا و آفریقا با ابتکار کمربند و جاده چین
گروه اقتصادبین الملل - توحید ورستان - کریدور رشد آسیا و آفریقا (AAGC) در سال ۲۰۱۷ با هدف بهبود ارتباط و توسعه بین آسیا و آفریقا توسط هند و ژاپن راهاندازی شد که چهار محور اصلی آن شامل ابتکارات توسعه، زیرساختهای باکیفیت بالا، ظرفیتسازی، مشارکت مردمی دارد. این پروژه، رشد پایدار را از طریق روشهای مشارکتی، مردم محور و پیروی از اصول بینالمللی تقویت میکند و مشابه طرح کمربند و جاده چین (BRI) تاکید زیادی بر وامهای مقیاس بزرگ و پروژههای زیرساختی دارد. هدف AAGC ایجاد توازن بین نفوذ چین در منطقه، با وجود توسعه اولیه وعدم موفقیت آن است.
نقش هند و ژاپن در کریدور رشد
آسیا و آفریقا
به گزارش روزنامه دریایی اقتصادسرآمد، مرکز آنکسام در این باره آورده است: کریدور رشد آسیا و آفریقا در سال ۲۰۱۷ فعالیت خود را آغاز کرد و به تدریج، البته نه به سرعت طرح کمربند و جاده چین در حال پیشرفت است. ژاپن و هند با تمرکز بر حوزههایی مانند زیرساختها، اتصال دیجیتال، توسعه استعدادها و مراقبتهای بهداشتی در کشورهای آفریقایی تلاش کردهاند زمینه را برای مشارکت مستمر ایجاد کنند. تلاشهای دیپلماتیک هند در قبال کشورهای آفریقایی افزایش یافته و صنایع متعددی از جمله مراقبتهای بهداشتی، فناوری و آموزش، شاهد سرمایه گذاریهای شرکتهای خصوصی هند بودهاند. از طریق تعدادی از اجلاسهای دوجانبه در سال ۲۰۲۳، هند همکاری خود را با کشورهای آفریقایی تقویت و روابط در زمینههایی مانند فناوری، امنیت غذایی و ظرفیتسازی را گسترش داد. علاوه بر این، نقش هند در پیشرفت شبکه الکترونیکی پان آفریقا در بخش اجتماعی آفریقا در ایجاد ارتباطات قوی بین قاره آفریقا و شبه قاره هند بسیار مهم بوده است. بانکها و مشاغل هندی به طور گسترده در سراسر آفریقا توزیع شدهاند.
اگزیم بانک هند مسئولیت اجرای وظایف اعتباری توسعه را بر عهده دارد و وقتی صحبت از فناوری در دسترس، مناسب و انعطافپذیر میشود، نقش هند نمایان میشود. ژاپن نیز به کشورهای آفریقایی حمایت مالی و کمکهای فنی میکند و یکی از بازیگران مهم در ابتکارات زیرساختی آفریقا، آژانس همکاری بین المللی ژاپن (جایکا) است. ژاپن سرمایهگذاریهایی را در سراسر قاره در سیستمهای بهداشتی، بنادر و راه آهن انجام داده است. کنفرانس بینالمللی ژاپن و توسعه آفریقا (تیکاد)، انجمنی برای ایجاد گفتگوی خلاقانه بین کشورهای درگیر در طرحهای توسعه آفریقا فراهم میکند. از طریق کمکهای مالی و فنی، تیکاد از زمان تشکیل خود در سال ۱۹۹۳ سعی در بهبود شرایط اجتماعی و اقتصادی در آفریقا داشته است.
چشم اندازها و اهداف آینده
عوامل ژئوپلیتیکی و اقتصادی برای چشمانداز آینده AAGC حیاتی هستند. آفریقا به دلیل ظهور به عنوان یک بازیگر اصلی در تجارت بینالمللی و فراوانی منابع توسعه نیافته، نقش بیشتری در اهداف اقتصادی هند و ژاپن بازی میکند. کریدور رشد آسیا و آفریقا مانند BRI، بر توسعه بنادر، مناطق صنعتی و سایر زیرساختها برای افزایش ارتباط بین آفریقا و آسیا متمرکز است. اما تاکید ویژهای بر زیرساختهای باکیفیت و پایدار دارد که اقتصادهای منطقه را به زنجیرههای تامین جهانی متصل میکند. این کریدور به شدت بر توسعه منابع انسانی و ظرفیتسازی در آفریقا متمرکز است. بخش فناوری اطلاعات هند و تخصص فنآوری ژاپن، با پروژههایی برای آموزش متخصصان در فناوری دیجیتال، مراقبتهای بهداشتی و آموزش، اجزای اصلی این هدف هستند. هدف هند و ژاپن ترویج مسیرهای تجاری آزاد، باز و فراگیر است که تهدیدات انحصاری را دور میزند. AAGC همچنین بر پروژههای توسعهای که با واقعیتهای اجتماعی-اقتصادی کشورهای آفریقایی سازگار است، تأکید میکند. این کریدور تاکید منحصر به فردی بر زیرساختهای مراقبتهای بهداشتی و کشاورزی دارد و نیاز آفریقا به بهبود در این بخشها را تشخیص میدهد.
مقایسه کریدور آسیا و آفریقا با ابتکار کمربند و جاده چین
از نظر وسعت جغرافیایی و تأکید بر اتصال بین آسیا و آفریقا، شباهتهایی بین ابتکار کمربند و جاده چین (BRI) و کریدور رشد آسیا-آفریقا (AAGC) وجود دارد. اما تمایزات مهمی نیز وجود دارد شامل؛ ۱- اندازه و مقیاس: با بیش از ۱ تریلیون دلار سرمایهگذاری پیشبینی شده در ۷۰ کشور، BRI یک ابتکار بسیار بزرگتر است. AAGC بودجه کمی دریافت داشته و تا کنون پیشرفت اندکی داشته است. ۲- رویکرد: BRI تاکید زیادی بر پروژههای زیرساختی عظیم دارد که با وامهای چین تامین میشوند. از سوی دیگر،AAGC از شیوههای بدهی بینالمللی حمایت و از طریق روشهای مشارکتی و مردم محور، رشد پایدار را تقویت میکند. هدف کریدور رشد آسیا-آفریقا توسعه کریدورهای صنعتی، زیرساختهای کیفی و قابلیتهای انسانی است. این ابتکار پروژههای بهداشت، کشاورزی، مدیریت بلایای طبیعی و ارتقای مهارتها را در اولویت قرار میدهد.
انگیزههای ژئوپلیتیک و رویکرد استراتژیک
ابتکار کمربند و جاده، در راستای تلاش چین برای افزایش نفوذ خود در سراسر جهان هم از نظر اقتصادی و هم از نظر ژئوپلیتیک تلقی میشود. هند و ژاپن در تلاشند تا جای پای خود را در آفریقا از طریق AAGC گسترش دهند که به عنوان موازنهای برای BRI تلقی میشود. پروژههای در مقیاس بزرگ که مستقیماً توسط بانکهای چینی و شرکتهای دولتی تأمین مالی میشوند، کمربند و جاده را دولتیتر میکنند. چین میخواهد از طرح کمربند و جاده (BRI) برای افزایش نفوذ ژئوپلیتیک خود در سطح جهانی، به ویژه در مناطق استراتژیک مهم استفاده کند. همکاریها و سرمایه گذاریهای بخش خصوصی بین مشاغل آفریقایی، ژاپنی و هندی را تقویت میکند. هند و ژاپن بر اهمیت حفظ نظم بین المللی مبتنی بر هنجارها و اطمینان از شفافیت و فراگیر بودن پروژهها تاکید کردهاند. برای نتیجهگیری، کریدور رشد آسیا-آفریقا قصد دارد تا با افزایش نفوذ چین در منطقه تعادل برقرار کند و در عین حال اهداف خاصی را با BRI برای بهبود ارتباط بین آسیا و آفریقا به اشتراک بگذارد. استراتژی آن بیشتر مشارکتی و پایدار است. از سوی دیگر، در مقایسه با گستره و پیشرفت BRI، این کریدور هنوز صرفاً یک چشمانداز با چند دستاورد ملموس است.