printlogo


«اقتصادسرآمد» بررسی می‌کند؛
آیا بورس چاقوی در حال سقوط است

گروه بازارسرمایه - مسعود وطنخواه - شاخص کل بورس در سومین روز کاری خود 7هزار و 740واحد کاهش را تجربه کرد و در سطح 2میلیون و 94هزار واحدی ایستاد. شاخص کل بورس روز گذشته از تراز 2میلیون و 100هزار واحدی پایین‌تر آمد، اما هنوز برای قضاوت اینکه این سطح روانی را از دست داده باشد، زود است.
بورس سومین روز کاری خود را نظیر روزهای یک هفته گذشته با صف فروش و مازاد عرضه شروع کرد، عرضه‌کننده‌هایی که تنها فروش سهام و نقد شدن برای‌شان مهم بود و تنها به موردی که فکر نمی‌کردند جذابیت سهم بود از حق هم نگذریم تقصیری متوجه فروشنده‌ها نبود چراکه چند روز متوالی با صف فروش مواجه بودند و به هر دلیلی ترس از کاهش بیشتر قیمت داشتند. در زمان نزول اصطلاحی به نام چاقوی در حال سقوط نزد اهالی بازار سرمایه وجود دارد که معتقدند خرید در زمان کاهش قیمت مانند گرفتن چاقوی در حال افتادن است و همانطور که بهتر است صبر کنیم افتادن چاقو تمام شود و بعد آن را برداریم این امر درباره روندهای نزولی سهام نیز صادق است و هر گونه خرید سهام در زمان کاهش موجب زیان خریدار می‌شود و در این مواقع باید منتظر بهبود وضع بورس شد تا در موقع مناسب و پس از کاهش فشار فروش در صورت صلاحدید اقدام به خرید کرد.
فالینگ نایف یا سقوط چاقو وضعی است که افت شدید ارزش دارایی را نشان می دهد. ما نمی‌توانیم یک عدد یا فرمول مجموعه ای برای Falling Knife در نظر بگیریم؛ اما در الگوی سقوط چاقو، با کاهش کوتاه‌مدت ارزش دارایی ها مواجه هستیم. انتظار می رود که این کاهش ارزش به طور کلی بیش از 20 درصد از بالاترین رکورد خود در 52 هفته گذشته باشد. برای آشنایی بیشتر با این اصطلاح تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
حجم مبنا و دامنه نوسان یک‌درصدی سبب شده است که کاهش کوتاه‌مدت ارزش دارایی‌ها رخ ندهد به عبارت دیگر، فاکتور مهم که همان کاهش سریع ارزش دارایی‌ها باید رخ دهد تا وضع این روزهای بورس Falling Knife قلمداد شود اتفاق نیفتاده است هر چند گروهی از صاحب‌نظران معنقدند که اگر در چند روز گذشته دامنه نوسان 5 یا 6درصدی بود حتما ارزش دارایی‌ها محقق می‌شد.
پیرو برگزاری جلسه هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در ساعات ابتدایی صبح روز شنبه ۷ مهر، مقرر شد براساس بند ۱۱ ماده ۷ قانون بازار اوراق بهادار، با هدف حمایت از حقوق سهامداران و جلوگیری از تاثیر هیجانات بر روند بازار، دامنه نوسان همه نمادهای سهام و حق تقدم سهام و صندوق‌های سهامی مختلط قابل معامله در بازارهای بورس و فرابورس به مثبت و منفی یک درصد محدود شود.

سبز شدن تعدادی از نمادها
پس از گذشت حدود چند دقیقه از شروع زمان معاملات در بورس، تحرکاتی از ورود خریدار در تعدادی از نمادها مشاهده شد رشد تقاضا و حمایت سبب شد حتی نمادهایی از بازار سرمایه نوسان منفی تا مثبت را تجربه کنند و در پایان زمان معاملات حتی صف خرید نیز بمانند البته بودند نمادهایی که نتوانستند سبز بمانند و دوباره منفی شدند و قیمت پایانی را تحت تاثیر قرار دادند.
قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله برابر نیستند. قیمت آخرین معامله می‌تواند بیشتر، کمتر و یا برابر با قیمت پایانی باشد. قیمت اخرین معامله، قیمتی است که سهم برای آخرین بار طی روز معاملاتی در آن قیمت معامله می‌شود. به این دلیل که قیمت آخرین معامله می‌تواند نوسان داشته باشد، معمولا از قیمت پایانی برای بررسی سهم استفاده می‌شود.
شرکت‌های صنایع پتروشیمی خلیج فارس با هزار و 159، فولاد مبارکه اصفهان با 534، صنایع پتروشیمی خلیج فارس با 650، ملی صنایع مس ایران با 482، بانک ملت با 461، سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی با 404 و پتروشیمی نوری با 370واحد بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص کل بورس روز گذشته داشتند و در نقطه مقابل شرکت‌های معدنی و صنعتی گل‌گهر با 319، بانک پارسیان با 96، بانک خاورمیانه با 23، مس شهید باهنر و آریان کیمیاتک با 22، پتروشیمی خارک با 20 و مبین انرژی خلیج فارس با 18واحد مانع از کاهش بیشتر شاخص کل بورس شدند.

حقوقی‌های فروشنده
در نمادهایی که مثبت شدند تحرکات تعدادی از حقوقی‌ها که در سوی عرضه بودند و همچنین حقیقی‌هایی که اقدام به خرید می‌کردند در بازار سرمایه روز گذشته جالب بود. به عنوان نمونه در نماد فولاد مبارکه اصفهان، سهم خرید حقیقی‌ها 78 درصد و حقوقی‌ها 21درصد بود و سهم فروش حقیقی‌ها 45درصد و حقوقی‌ها 54درصد. به عبارت دیگر، حقوقی‌ها بیشتر تمایل به فروش داشتند و حقیقی‌ها خریدار بودند.
سهامداران در بورس به دو نوع حقیقی و حقوقی تقسیم می‌شوند. سهامداران حقیقی افراد عادی هستند که کد معامله‌گری گرفته و اقدام به خرید و فروش در بازار سرمایه می‌کنند اما سهامداران حقوقی می‌توانند یک سازمان یا نهاد مالی و یا جمعی از افراد حقیقی باشند که دور یکدیگر جمع شده و نهاد مستقلی را تشکیل داده‌اند.
سهامدار حقیقی‌ها به هر شخصی گفته می‌شود که هویت فردی مستقل از جمله نام، نام خانوادگی، شماره شناسنامه و کد ملی داشته و می‌تواند یک سرمایه‌گذار حقیقی باشد. چنین فردی کافی است در سامانه سجام ثبت‌نام و کد معامله‌گری دریافت کند تا امکان فعالیت در بازار سرمایه را دارا باشد. افراد زیر 18 سال و افراد محجور برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه می‌توانند یک قیم یا وکیل برای خود انتخاب کنند تا کارهای مالی آن‌ها را در بازار سرمایه را مدیریت کند.سهامداران حقوقی بر خلاف حقیقی‌ها فرد نبوده و نهاد هستند. کارگزاری‌ها، بانک‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌ها، واحدهای تجاری و هر نهاد مالی می‌تواند یک سهامدار حقوقی خوانده شود. حقوقی‌ها سرمایه بیشتری را نسبت به افراد حقیقی در بازار سرمایه وارد کرده و قدرت اثرگذاری بیشتری بر بازار دارند. گاهی ورود یا خروجی سهامداران حقوقی می‌تواند وضعیت معاملات در سهام را تحت تاثیر قرار دهد. نکته‌ای که باید توجه داشت آن است که نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه به صورت جداگانه یک سرمایه‌گذار حقوقی نیز به حساب می‌آیند.
گروهی از فعالان بازار سرمایه معتقدند که گزارش‌های تابستان شرکت‌ها که در مهر ماه و روزهای آتی در کدال منتشر می‌شود ممکن است گزارش‌های مطلوبی نباشد و همین سبب شده است تا حقوقی‌ها دست به فروش بزنند، اما دسته دیگری نیز بر این باورند که شرکت‌های حقوقی نیز هزینه‌ها و نیازهای مالی پولی دارند و در این چند روز که بازار سرمایه یا صف فروش همراه بود روز گذشته فرصتی شده است که قسمتی از دارایی‌های خود را نقد کنند.