printlogo


بررسی ادعاهای مکرر امارات درباره نازعات خلیج فارس؛
هدف اتحادیه اروپا  در حمایت از ادعای واهی امارات چیست؟ 

موضع آشکار و تند اتحادیه اروپا؛ ایران، اشغال‌گر جزایر امارات است!
​​​​​​​گروه جزایر - رضا غبیشاوی -  اتحادیه اروپا و اعضای آن برای اولین بار و در تغییر بزرگ در سیاست خود، از آن‌چه حاکمیت امارات بر سه جزیره ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک خوانده اند حمایت و ادعای ابوظبی در این باره را تایید کردند. اتحادیه اروپا همچنین برای نخستین بار، برای ایران از کلمه « اشغال‌گر» این سه جزیره استفاده کرده و خواستار پایان آن شده است. تعبیری که سابقه ندارد و از تند شدن موضع اتحادیه حکایت می‌کند. این در حالی است روسیه، امریکا و چین تاکنون تنها این سه جزیره را محل اختلاف میان ایران و امارات دانسته اند و حاکمیت امارات بر جزایر را تایید نکرده اند.
این موضوع در بیانیه پایانی نشست مشترک سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس آمده است؛ نشستی که روز چهارشنبه- در بروکسل بلژیک برگزار شد. 27 کشور عضو اتحادیه اروپا هستند و 6 کشور جنوب خلیج فارس عضو شورای همکاری.

ایران به اشغال جزایر سه گانه پایان دهد
پیش‌‌تر اتحادیه اروپا و اعضای آن، از «حاکمیت امارات بر جزایر سه‌گانه» حمایت نمی‌کردند بلکه موضوع حاکمیت بر این سه جزیره را محل اختلاف میان ایران و امارات می‌دانستند و از آن‌چه «تلاش‌های امارات برای حل مسالمت آمیز این اختلاف از طریق مذاکرات دوجانبه یا دادگاه بین المللی یا داوری بین المللی» می‌خواندند حمایت می‌کردند.
این بار اما برای نخستین بار، اتحادیه اروپا و اعضای آن با تغییر موضع قبلی، وارد قضاوت شدند و حاکمیت بر این جزایر را نه تنها متعلق به امارات دانستند بلکه ایران را هم با کلمه «اشغال‌گر» جزایر توصیف کرده‌اند که یک تغییر یا تشدید موضع آشکار به حساب می‌آید.
  روسیه، آمریکا و چین البته تاکنون تنها این سه جزیره را «محل اختلاف میان ایران و امارات» دانسته‌اند و از «تلاش‌های امارات برای حل این مسئله از راه‌های مسالمت‌آمیز شامل گفت‌و‌گوی دوجانبه یا ارجاع به دادگاه بین المللی / داوری بین المللی حمایت کرده‌اند». به بیان دیگر این سه - روسیه چین و امریکا- نیز حاکمیت ایران یا امارات بر سه جزیره را تایید نکرده اند بلکه حاکمیت بر سه جزیره را محل اختلاف دانسته‌اند.
  بدین ترتیب و حالا در میان 5 عضو دائم و دارای حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل متحد، یک عضو (فرانسه) حاکمیت امارات بر سه جزیره را تایید می کند و 4 عضو بقیه (انگلیس، امریکا، چین و روسیه) وجود اختلاف میان ایران و امارات بر سر جزایر را تایید می‌کنند و خواهان حل مسأله از طریق گفت‌و‌گو یا داوری بین المللی‌اند.
   قبل از این ،ادعای حاکمیت امارات بر سه جزیره و توصیف ایران با عنوان «اشغال‌گر» جزایر سه گانه تنها در بیانیه‌های شورای همکاری خلیج فارس (باعضویت 6 کشور جنوب خلیج فارس) و اتحادیه عرب (با عضویت 22 کشور) دیده می‌شد نه نشست‌های فرامنطقه‌ای.
 این نخستین نشست سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس است که در بروکسل (پایتخت بلژیک و مقر اتحادیه اروپا) برگزار شد در حالی که روابط سیاسی و اقتصادی میان دو اتحادیه و شورا در سطح بالایی وجود دارد. 
 در واکنش به اتفاق بی سابقه اخیر وزیر خارجه ایران با انتشار توییت، ادعاهای اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس درباره جزایر سه گانه را رد کرد. سید عباس عراقچی با اشاره به بیانیه نشست مشترک سران شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: 

جزایر سه‌گانه همیشه متعلق به ایران بوده‌ و تا ابد چنین خواهد بود
   «بخش ایران در بیانیه مشترک اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج‌ فارس پیام‌های زیادی در خود دارد. از نظر ما، روشن است که مسیر همکاریِ با احترام، که از سوی ما در ملاقات‌های مختلف، از جمله در نیویورک به آن‌ها پیشنهاد شد، اکنون با تمایل اروپا برای «تقابل» پاسخ داده شده است - از طریق تحریم پروازهای مسافری و ایراد اتهام عبث «اشغال‌گری» به ایران! جزایر سه‌گانه همیشه متعلق به ایران بوده‌اند و تا ابد نیز چنین خواهد بود. دوران سیاست خبیثانه «تفرقه بینداز و حکومت کن» اروپایی‌ها در منطقه ما مدت‌های مدیدی است که به سر رسیده است.»

جزایر سه گانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک بخش لاینفک ایران
 اسماعیل بقائی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران هم گفته است: 
«جزایر سه گانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک بخش لاینفک ایران زمین بوده و خواهد بود و استفاده از مفاهیم و گزاره‌های انحرافی یا تکرار ادعاهای نادرست و گمراه کننده در مورد این بخش مهم از سرزمین ایران هیج تغییری در واقعیت امر ایجاد نمی‌کند. جمهوری اسلامی ایران، جزایر یادشده را جزء جداناشدنی از سرزمین ایران دانسته و ضمن احترام به اصول منشور ملل متحد و رعایت اصل حسن همجواری، حاکمیت ملی و صلاحیت های حاکمیتی خود را در قبال جزایر ایرانی مورد نظر اعمال می‌کند.»

بیانیه چه می‌گوید؟
  چنان که در توییت وزیر خارجه هم اشاره شده از بیانیه پایانی نشست مشترک سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس یک بخش به ایران اختصاص دارد و موارد مختلف از جمله جزایر سه گانه را در بر می‌گیرد.
این بیانیه از ایران می خواهد «به قوانین بین المللی از جمله منشور سازمان ملل متحد براساس احترام به حاکمیت و امنیت منطقه ای و عدم دخالت در امور داخلی کشورهای دیگر و خودداری از استفاده از زور یا تهدید، متعهد باشد».
اتهام یاد شده اما در بند 46 بیانیه است: «ما از ایران می خواهیم  به اشغال سه جزیره امارات متحده عربی شامل تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی پایان دهد چراکه  نقض حاکمیت امارات و اصول منشور سازمان ملل متحد است».
این بیانیه در عین حال بر اهمیت مشارکت دیپلماتیک با ایران برای کاهش تنش منطقه ای و تضمین ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای ایران تاکید می‌کند و از ایران می‌خواهد گسترش موشک‌های بالستیک و هواپیماهای بدون سرنشین و هر نوع فناوری - به ادعای آنان- «تهدیدکننده امنیت منطقه و خارج از آن» را متوقف کند.
  بیانیه همچنین از ایران می‌خواهد به کاهش تنش منطقه ای ادامه دهد و تاکید می کند همچنان به راه حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای ایران پایبند هستیم.

موضع قبلی اتحادیه اروپا چه بود؟
برای این که بدانیم لحن اتحادیه اروپا تا چه اندازه تند شده می توان یادآورشد: در سال 2010 وزیران خارجه اتحادیه اروپا و شورای همکاری (6 کشور جنوب خلیج فارس) در نشستی مشترک، بیانیه‌ای صادر کردند و ضمن به رسمیت شناختن اختلاف میان ایران و امارات بر سر جزایر سه گانه، از تلاش‌ها و خواست‌های امارات برای حل این اختلاف مرزی از راه‌های مسالمت‌آمیز از جمله مذاکرات دوجانبه یا دادگاه بین المللی حمایت کردند.
در تیر 1402 هم مایکل مان سخنگوی مسؤول وقت سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مصاحبه با خبرگزاری رسمی بحرین (بنا) گفته بود: دیدگاه های اتحادیه اروپا و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس براساس بیانیه نشست وزیران خارجه دو طرف در 2010 درباره مسائل سیاسی مختلف و از جمله جزایر سه گانه مطابقت دارد.