شاعر قفسهای پرورش ماهی به روزنامه دریایی سرآمد میگويد:
توسعه صنعت «پروش ماهی در قفس» همت میطلبد
حمید ملک زاده: بازار میلیاردی پرورش ماهی در قفس نیازمند حمایت است
گروه شيلات - امید اسماعیلی - شاید مریخ دور باشد؛ اما کوه های مریخی نه! فقط یکبار، مشتری تان میکند. آن کس که حتی به دل به سرزمین بلوچستان نرفته باشد، مهمان دل شده است و قاطعانه دلبسته! سفر هزار کیلومتری با قدم اول شروع می شود؛ قدم اول را بردار، شما به سرزمین دل می روید و آنچه در یاد شما خواهد ماند، زیبایی درخشنده مهر مردمی در سرزمین اعجاب برانگیزی است که گل وجودشان از آن کوه جادو برآمده است. اینجا کوه جادو قاف نیست، مریخی است. شما به وسعت تمام دنیا دریا خواهید دید و به وسعت مهربانی همه اعصار، مهر دریافت می دارید. به تجربه بگویم آن کس که به هوش، به آن زمین پا گذاشته است، بخشی از وجودش را آنجا جا گذاشته است و بخشی از وجودش را از آن خاک دریافت داشته است. شما به زیبایی و مهربانی دعوت شده اید: به کجا؟
نرسیده به درخت/ کوچه باغی است که از خواب خدا سبزتر است (سرباز)/ و در آن عشق به اندازه پرهای صداقت آبی است (چابهار)/ ميروي تا ته آن كوچه كه از پشت بلوغ سر به در مي آرد (نیکشهر)/ پس به سمت گل تنهایی می پیچی (درک)/ دو قدم مانده به گل (سراوان)/ پاي فواره جاويد اساطير زمين
مي ماني (ایرانشهر): خانه دوست کجاست؟
شاید تنها دوسال از آن دیدار ناب از سرزمین مهر و اعجاز بلوچستان گذشته باشد، اما وقتی مردمی از آن سرزمین میهمان شما شده باشد، همه بلوچستان با چهره مهرآمیز مردمش فرایاد خواهد آمد و دوباره دل به صفای مردمش، تازه خواهد گشت.
میهمان روزنامه دريايي اقتصادسرآمد، حمید ملک زاده، از سرزمین سراوان، اما دل داده به دریای عمان، سبد از همت خویش ساخته و به دریا انداخته است و از بازار ۲۱ میلیارد دلاری مفغول مانده پرورش ماهی در قفسِ کشور، به قدر تلاش و همت خویش، ماهی و محصول بر می دارد از قفس های طلایی خود؛ سفر هزار کیلومتری بازار ۲۱ میلیارد دلاری پرورش ماهی در قفس کشور، با قدم اول همچو اویی شروع می شود. امید که در کشور، مسئولان متوجه نعمت دریا شوند.
قفسهای پرورشی از جمله راهکار مناسب جهت توسعه آبزی پروری می باشد. این صنعت در ایران از قدمت چندانی برخوردار نمیباشد. نتایج مطالعات مختلف نشان می دهد بالاترین میزان تولیدات آبزی پروری دریایی در قفس در قاره آسیا میباشد و ایران برخلاف سایر کشورهای آسیایی در بخش پرورش ماهی در قفسهای دریایی با توجه به پتانسیل بالای مکانی در شمال و جنوب کشور و نیروی کار متخصص توسعهی چندانی نیافته است.
روزنامه دریایی سرآمد: اما چرا تنها بندر اقیانوسی ما استقبال
شایان توجه خود را از سرمایه گذاران دریافت نمی کند؟
حمید ملک زاده: چون سرمایه گذار ما از سرمایه گذاری در آن جا می ترسد. سازمان شیلات و ارگان های دریایی باید سرمایه گذاران را توجیه و ترغیب کنند. در صورتی که در جلسات اداری شهرستان های بلوچستان، خود مسئولان، سرمایه گذاری را به دلیل بُعد مسافت و هزینه ها، فاقد توجیه اقتصادی می دانند.
به هر روی، در بین مردم مرزنشین بلوچستان، جریان مالی حاصل از سرمایه گذاری خیلی رایج نیست و مردم در تبادلات خود، به صورت تهاتر و دریافت کالا به ازای کالای ارائه شده، مایلند و نسبت به افزایش سرمایه بعد از چندین سال مبادله، اعتقاد و میلی ندارند. از طرف دیگر وجود حس ناامنی نسبت به آن مناطق ورود سرمایه به آن خطه را دچار مسأله کرده است و حتی برخی، سود خود را در وجود چنین حسی می دانند و به این احساس بی موضوع دامن می زنند.
وجود برخی مسائل مانند وجود مسأله قاچاق سوخت در جنوب شرق کشور که ناشی از بیکاری و ناچاری است و در این راه، بسیاری به خاطر فقط یک گالن بنزین سوخته و کشته می شوند، چهره مناسبی را برای آن منطقه برای مردم کشور ترسیم نکرده است؛ در صورتی که امنیت مناسب حاکم بر منطقه جنوب شرق، شاید در برخی مناطق کشور حتی تهران هم وجود نداشته باشد و این موضوع را می توان در کلام و نظر گردشگران بازدید کننده از آن گوشه کشور و حتی سرمایه گذاران غیربومی حاضر در آنجا شنید.
اما فضای تحریف شده و غیرواقعی جا افتاده، حتی دامنگیر اهالی و بومیان آن سرزمین شده است و تعداد زیادی از اهالی را مسافر و غریب شهرهای دیگر کشور کرده است؛ هرچند که طبق باور محلی ما، هرکسی کو دور ماند از اصل خویش/ بازجوید روزگار وصل خویش؛ در نهایت بوی جوی مولیان، هوای هرات را در سر آنان خواهد انداخت و وطن را در آغوش خواهند گرفت.
از انتهای جاده می آید/ از سرزمین نخل و آفتاب/ مادرم حصیر می بافد/ خواهرم کوزه می سازد/ و در میان گیسوان غبارآلود باد/ در دشت های همیشه سوزان/ پدرم دل می کارد: نخل می شود/ و برادرم برای لقمه ای نان/ در میان دود و گازوییل ققنوس می شود/ و من لبریز از واژه های سردرگم غزل های ناتمام/ از زابل تا چابهار/ از سراوان تا نیکشهر/ در جاده های پیچ در پیچ سرباز/ به دنبال چشم هايی می گردم / که مرا شاعر ببیند.
روزنامه دریایی سرآمد: در قفس های شما چه گونه های از ماهی پرورش می یابند؟
حمید ملک زاده: پرورش ماهی سی باس آسیایی را در قفس انجام می دهیم. ماهی سی باس آسیایی در زمره ماهیان مهم پرورشی در کشورهای آسیای جنوب شرقی است و از زمره پرطرفدارترین و گران ترین ماهیان در کشورهای استرالیا، تایلند، مالزی و تایوان است. ماهی سی باس، از استرالیا وارد کشور می شود و در مراکز تکثیر نگهداری شده و با رسیدن به وزن ۳۰ تا ۵۰ گرم به قفس انتقال داده می شود. در قفس بسته به زمان ذخیره سازی، بین ۸ تا ۱۰ ماه پرورش داده می شود و به وزن بالاتر از ۱ کیلوگرم می رسد و قابل توزیع است. این ماهی دارای تقاضا در بازارهای اروپایی و کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس است. به طور معمول این ماهی ها از طریق دبی و کویت به اروپا صادر می شود.
ماهی سی باس به دلیل شرایط مناسب چابهار در تمام سال قابلیت پرورش دارد و در تمام سال نیز در مزارع ما با توجه به برنامهریزیهای انجام شده، این ماهی در دسترس قرار دارد؛ ولی در مزارع دیگر، با توجه به شرایط اقلیمی و آماده سازی مراحل مختلف پرورش، همیشه این ماهی در دسترس قرار ندارد.
روزنامه دریایی سرآمد: هزینه واردات ماهی از استرالیا، قیمت تمام شده ماهی پرورش یافته شما را افزایش نخواهد داد؟
حمید ملک زاده:مطمئناً! ما در تلاش هستیم تا پرورش بچه ماهی ها و تولید لوازم و تجهیزات پرورش را در گام بعدی، خودمان انجام دهیم که در این گام نیازمند پشتیبانی می باشیم. این پشتیبانی از طریق مشارکت و همکاری شرکت های تأمین کننده ماهی پرورش در قفس و تیم هماهنگی مربوطه میسر می شود و در صورت درخواست ماهی از بازارهای داخلی و خارجی مانند پاکستان یا هند، چنانچه یک شرکت ماهی لازم را در اختیار نداشت، با همکاری، از طریق سایر شرکت ها و تیم هماهنگی مستقر در پایتخت این نیاز مرتفع گردد.
در حال حاضر، در صنعت پرورش ماهیان در قفس هماهنگی وجود ندارد و صاحبان این صنعت، به دلیل عدم هماهنگی، بیشتر از اینکه در کنار هم سبب هم افزایی شوند، مسائل و مشکلاتی را که از طرف سایر اعضای این صنعت و در یک فضای همدلانه می تواند رفع و رجوع شود را پنهان می کنند. در این صنعت همه از وضعیت هم با خبرند؛ ولی به دلیل نبود فضای مشترک همکاری و همدلی، برای مثال با پاره شدن تورها ـ که گاهاً صیادان تور قفس ها را پاره می کنند و بویه ها را آتش می زنند ـ سبب می شود قول تأمین ماهی آنها در موعد مقرر میسر نشود و هرکسی در این صنعت مسائل و مشقت کار را به تنهایی به دوش می کشد و به دلیل همیت مشقت ها از توصیه ورود سایرین به این صنعت خودداری می کند؛ در حالی که خودشان برتعداد قفس های خود می افزایند. به عبارتی این صنعت نیازمند اتحادیه یا انجمن در پایتخت می باشد.
مسائل و مشکلات دیگری نیز، گریبان گیر این صنعت می باشد، مشکلاتی مانند سرقت ماهیان از قفس ها وقتی به وزن مناسب می رسند.
روزنامه دریایی سرآمد: شما برای پرورش ماهیان خود ساحل خاصی را در اختیار دارید؟
حمید ملک زاده: ساحل بکر و فوق العاده زیبای «رودیک» جایی که تا فاصله های بسیاری را می توانید بدون کفش و سرخوشانه بدوید. من مناطق دیگری مثل قشم که مزارع پرورش در قفس دارند را هم دیدم، نقاط مناسبی را دراختیار ندارند. وجود یک موج شکن، موقعیت مناسبی را برای مزارع ما رقم زده است.
بکر و خاص بودن ساحل ما و زیبایی سرشار آن، مسافران را دلبسته و درگیر خود کرده و می کند: شب و دریابزرگ و بی قراری/ برای دیدینت لحظه شماری/ حضورت را برای من بیشتر کن/ فدای آن دو چشم چابهاری!
روزنامه دریایی سرآمد: مطلع هستیم که علاوه بر فعالیت های اقتصادی، فعالیتهای فرهنگی متنوعی را نیز دنبال میکنید، چگونه یک شاعر صیاد شده است؟
حمید ملک زاده: شاعر باید از مردم بگوید و مردم دار باشد؛ مردم داری مسئولیت اجتماعی شاعر را افزایش میدهد. بنابراین، در حد توان خود می تواند مسائل مردم را پیگیری و یا حل کند. بنده علاوه بر سرودن شعر، شبهای شعرهای مختلفی مانند شب شعر پیامبر اعظم را برگزار کردم که بدون هیچ گونه تبلیغاتی بالغ بر ۱۰۰۰ نفر از مردم و شاعران از آن استقبال کردند.
شاعر باید مردم را ببیند؛ در برابر زیبایی چشمانت/ مردانی ایستاده اند/ و هنوز هم از ویرانههای شهر سوخته/ از تمدن نگاران/ از مهرگان/ از خرابه ای قلعه بمپور/ و از هشت قلعه جاسک/ برایت بلوچ می روید.
باید تأکید کنم یک بلوچ قبل از اینکه بلوچ باشد ایرانی است و ریشه از هخامنشیان دارد.
روزنامه دریایی سرآمد: آنچه از شما می دانیم علاوه بر فعالیت های دریایی، نماینده گلخانه داران شهرستان سراوان و عضو نظام مهندسی معدن می باشید و سالها در آن دو حوزه هم درخشیدید. نظر شما در مورد پتانسیل های دریایی کشور بفرمایید؟
حمید ملک زاده: به صراحت بگویم همین استان به ظاهر محروم سیستان و بلوچستان می تواند کل بودجه کشور را تأمین کند، نگاه و رویکرد متناسب، این به ظاهر غیرممکن را ممکن خواهد کرد. پتانسیل های دریایی و اقیانوسی منطقه بلوچستان و فرصت های گردشگری به ویژه گردشگری دریایی چابهار و گواتر و سایر نقاط سواحل مَکُران، فرصتهای اقتصادی بی نظیری را می تواند نصیب کشور کند که در ادامه فعالیت های دریایی، شرکت ما به دنبال، توسعه گردشگری در منطقه بلوچستان و ایجاد دهکده گردشگری می باشد.